@ARTICLE{Król_Eugeniusz_Cezary_Geopolityka_2016, author={Król, Eugeniusz Cezary}, volume={vol. XXIX}, journal={Studia Maritima}, howpublished={online}, year={2016}, publisher={Polish Academy of Sciences – Committee of Historical Subjects, University of Szczecin}, abstract={Autor, wykorzystując materiały źródłowe i wielojęzyczną literaturę przedmiotu, wyszedł z założenia, że aby znaleźć genezę narodowosocjalistycznej interpretacji geopolityki, należy sięgnąć do dorobku protoplastów tej gałęzi wiedzy, a więc przed wszystkim Niemca Friedricha Ratzla (1844–1904) i Szweda Rudolfa Kjelléna (1864–1922). To za sprawą tych badaczy do wokabularza narodowych socjalistów trafiło między innymi takie pojęcia, jak „przestrzeń życiowa” (Lebensraum) i „poczucie przestrzeni” (Raumsinn). Istotnymi komponentami nazistowskiej geopolityki stały się też z biegiem czasu: „Europa Środkowa” (Mitteleuropa), „gospodarka wielkiego obszaru” (Grossraumwirtschaft) i „ład wielkiego obszaru (Grossraumordnung). Ważne uzupełnienia wniósł też Karl Haushofer (1869–1946), utrzymujący ożywione kontakty z Rudolfem Hessem, jednym z najbliższych współpracowników Adolfa Hitlera. Z dalszych rozważań autora wynika, że narodowosocjalistyczna koncepcja geopolityki, której podstawowe wątki znalazły się już w tekście Mein Kampf, powiększała się o coraz to nowe hasła, stanowiąc twór eklektyczny, dostosowywany do zmieniającej się sytuacji wewnętrznej i międzynarodowej Niemiec. Priorytetem pozostawała specyficzna doktryna autarkii, od 1936 roku podporządkowana przygotowaniom wojennym. Po wybuchu drugiej wojny światowej w 1939 roku pojawił się program uwzględniająca przemiany rasowe i etniczno- -terytorialne na wielką skalę, z nieodłącznym programem „ostatecznego rozwiązania” (Endlösung), który prowadził do wyniszczenia ludności żydowskiej i romskiej. W dalszej perspektywie, w razie zwycięskiego zakończenia wojny, program nazistowskiej geopolityki miał przynieść zagładę Słowian (Generalplan Ost) i ostateczną przebudowę porządku europejskiego, naznaczonego stygmatem ludobójstwa, bezwzględnej eksploatacji ekonomicznej i niczym nieograniczonej dominacji germańskiej „rasy panów” (Herrenrasse).}, type={Artykuły / Articles}, title={Geopolityka w cieniu swastyki}, URL={http://journals.pan.pl/Content/108693/PDF-MASTER/08_krol.e.pdf}, keywords={geopolityka, Trzecia Rzeszy}, }