TY - JOUR N2 - Wykorzystanie wyników sejsmicznych badań offsetowych do interpretacji złożowej jest powszechnie stosowane w poszukiwaniach złóż węglowodorów. Podstawowa interpretacja ilościowa parametrów związanych z właściwościami złożowymi oparta jest na analizach zmian amplitudy z offsetem (AVO). W tym wypadku analizowana jest amplituda sygnału odbitego od stropu złoża. Efekty anomalne obserwowane w offsetowej analizie amplitud (zmiana amplitudy z offsetem) wywołane obecnością węglowodorów powodowane są anomalną wartością współczynnika Poissona w warstwie złożowej (obecność np. gazu istotnie zaniża wartość współczynnika Poissona). Dysponując zapisem offsetowym (tzw. składowymi) można z zapisu sejsmicznego pozyskać znacznie bogatszą informację niż tylko sam efekt anomalny widoczny na przekrojach sejsmicznych. Dodatkowymi atrybutami zapisu sejsmicznego korelowanymi z właściwościami warstwy złożowej a obliczanymi na podstawie zmienności amplitud z offsetem są impedancja fali P, impedancja fali S, wskaźnik fluid factor, parametry geomechaniczne λ⋅ρ, μ⋅ρ oraz współczynnik Poissona. W prezentowanym artykule autorzy przedstawiają wyniki pierwszej próby zastosowania szacowania parametrów geomechanicznych w aspekcie oceny właściwości złoża siarki. Do oceny tych parametrów niezbędne są informacje o parametrach petrofizycznych pozyskanych z badań geofizyki otworowej. W tym przypadku autorzy dysponowali danymi dotyczącymi porowatości, gęstości, zawartości siarki, oraz prędkości fali podłużnej P z dwóch otworów. Pomiar wartości prędkości fali poprzecznej S w warunkach produkcyjnych jest niezmiernie utrudniony i autorzy wykorzystali tu zależności opracowane na podstawie wcześniejszych badań opisanych w monografii autorstwa Jerzego Deca pt. Wysokorozdzielcze badania sejsmiczne w celu rozpoznania złoża siarki Osiek oraz określania zmian dynamicznych zachodzących w wyniku eksploatacji. Wieloletnie badania geofizyczne wskazują, że wraz ze spadkiem porowatości obserwuje się wzrost zawartości siarki. Jednocześnie w przypadku podwyższonych koncentracji siarki szkielet wapienny złoża jest bardziej sztywny, a złoże określane jest jako zbite. Dla takich warunków petrofizycznych złoże siarki wykazywać będzie wysokie wartości impedancji fali P i S, co skutkować będzie również wzrostem właściwości geomechanicznych λ⋅ρ i μ⋅ρ. Uzyskane wyniki zaprezentowane są na przykładzie profilu sejsmicznego wykonanego w kopalni siarki w Osieku. Profil ten przebiegał w linii otworów, w których określono podstawowe parametry złoża na podstawie geofizycznych badań otworowych. L1 - http://journals.pan.pl/Content/109268/PDF-MASTER/Dec-Cichostepski1.pdf L2 - http://journals.pan.pl/Content/109268 PY - 2017 IS - Nr 101 EP - 216 KW - porowatość KW - zawartość siarki KW - impedancja KW - moduł Kirchhoffa KW - stała Lamègo A1 - Dec, Jerzy A1 - Cichostępski, Kamil PB - Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polskiej Akademii Nauk CY - More info at Journal site: https://min-pan.krakow.pl/wydawnictwo/czasopisma/zeszyty-naukowe-instytutu-surowcami-mineralnymi-i-energia-pan/ https://min-pan.krakow.pl/wydawnictwo/wp-content/uploads/sites/4/2018/02/Wskazowki-ZN-ang-2018.pdf DA - 2017 T1 - Ocena właściwości złoża siarki na podstawie parametrów geomechanicznych wyznaczonych z danych sejsmicznych SP - 203 UR - http://journals.pan.pl/dlibra/publication/edition/109268 T2 - Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polskiej Akademii Nauk ER -