Nauki Humanistyczne i Społeczne

Rocznik Pedagogiczny

Zawartość

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Abstrakt

Odróżniając “nadzieję” od “oczekiwań”, staramy się wypracować naszą drogę ku modelowi edukacji, która byłaby nie tylko zestawem procedur pozwalających uczniom uzyskać fakty i dane do zaimplementowania w zdolnościach technicznych i praktycznych, ale która jednocześnie umożliwiałaby im krytyczną refl eksję nad jakością życia w ponowoczesnych warunkach zorientowanej rynkowo globalizacji. Taka edukacja, którą nazywamy „sytuacjonistyczną”, nie ma na celu nauczenia ucznia jak dostosować się do wymagać świata, ale (zgodnie z ujęciem Guy Deborda i jego fi lozofi i i praktyki sytuacjonistycznej) jak praktykować wolność w celu zmieniania świata, by uczynić go bardziej otwartym na rozwój ludzkiej indywidualności. To implikuje przebudzenie na wszelkie komplikacje współczesnego świata, ale także wytycza ścieżkę do kultury nadziei, która zgodnie z ujęciem Ernsta Blocha, jest najbardziej ludzkim z wszystkich mentalnych doznań oraz pozwala usytuować się wobec najdalszych horyzontów przyszłości – czyli najbardziej przejmujących kwestii w obecnej sytuacji – tworząc szansę na rozwój kultury gościnności.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Tadeusz Sławek

Abstrakt

W artykule analizuję strategię reformy nauki i szkolnictwa wyższego, ministra Jarosława Gowina oraz trzy koncepcje założeń do ustawy „Prawo o szkolnictwie wyższym”, wyłonione w konkursie. Staram się, podobnie jak Obywatele Nauki, rozważyć zalety proponowanych rozwiązań, a także duże zagrożenia jakie się z nimi wiążą. Swoje uwagi opieram między innymi na badaniach skutków amerykańskiej reformy szkolnictwa wyższego.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Eugenia Potulicka

Abstrakt

W tekście podjęta jest problematyka edukacji akademickiej, a szczególnie jej obecność w trzech projektach Ustawy 2.0. W każdym z nich misja i funkcja kształcenia akademickiego opiera się na formalnie zadekretowanej Polskiej Ramie Kwalifi kacji, co oznacza tradycyjne podejście do edukacji na uniwersytecie. Podkreślone są konsekwencje podtrzymania paradygmatu nauczania oraz instrumentalnego interesu w kształceniu. Autorka argumentuje, że prowadzi to do przewagi wzorów paternalizacji w interakcjach edukacyjnych oraz udziecinniania zarówno studentów, jak i nauczycieli. Na tym tle wskazane są negatywne konsekwencje dla doświadczeń demokratycznych, kształtowania kapitału społecznego w szkole wyższej oraz emancypowania się uczestników interakcji edukacyjnych.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Maria Czerepaniak-Walczak

Abstrakt

Punktem wyjściowym artykułu jest teza, że zależność między jakością pracy i kształcenia nauczycieli a jakością nauczania w szkole, ma charakter sprzężenia zwrotnego. Nie tylko edukacja nauczycieli wpływa na to, co dzieje się w szkole, ale także model szkoły i programu nauczania decyduje o tym, jak i dla jakiej szkoły są kształceni nauczyciele. Dla uzasadnienia tej tezy wykorzystano analizę zasobów leksykalnych, za pomocą których w polskiej podstawie programowej dla szkół ogólnokształcących są opisane oczekiwane efekty nauczania, analizę dokumentów potwierdzających nauczycielskie kwalifi kacje kandydatów na studia podyplomowe w zakresie drugiego przedmiotu oraz nieudokumentowane dane dotyczące doboru kadry prowadzącej przedmioty pedagogiczno-psychologiczne na wydziałach kształcących nauczycieli przedmiotów. Całość analiz dowodzi rozległych obszarów niedociągnięć w zakresie edukacji nauczycieli, umacnianych modelem tradycyjnego przekazu wiedzy wytwarzanym przez obowiązujące w kraju regulacje pochodzące z resortu oświaty.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dorota Klus-Stańska

Abstrakt

Postulaty poprawy jakości kształcenia nauczycieli wychodzą od wielu środowisk. Krytycznie należy spojrzeć na przygotowanie do zawodu nauczyciela również przez pryzmat doświadczeń ocen programowych i instytucjonalnych Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Na podstawie tych doświadczeń, w tekście zaprezentowano modele kształcenia nauczycieli z uwzględnieniem systemu bolońskiego po likwidacji jednolitych studiów magisterskich. Szczególną uwagę poświęcono nieprawidłowościom i akademickim patologiom w procesie kształcenia nauczycieli.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Amadeusz Krause
Bożena Muchacka
Sławomir Przybyliński

Abstrakt

Celem artykułu jest opis i ocena roli debaty akademickiej w sytuacji poważnego konfl iktu społeczno – kulturowego. Przedmiotem analiz jest wybrany przypadek – reakcje środowiska akademickiego w Polsce na kryzys migracyjny oraz kontrowersje związane z przyjęciem uchodźców. Spór o uchodźców obejmuje zarówno kwestie religijne, etyczne, społeczno-kulturowe, psychologiczne, polityczne, jak i ekonomiczne. Jest więc odpowiednim polem analizy roli szkół wyższych i badaczy reprezentujących różne dyscypliny w kształtowaniu sfery publicznej. Debatą akademicką nazywamy tutaj wymianę opinii podczas zgromadzeń z udziałem osób reprezentujących uczelnie i ośrodki badawcze. Od jesieni 2015 roku toczy się w Polsce dyskusja na temat kryzysu migracyjnego i przyjęcia uchodźców. Wiele wskazuje na to, że ta kwestia będzie już stałym tematem dyskursu publicznego. Przedmiotem naszego zainteresowania były te wydarzenia, które miały charakter akademicki (konferencje, seminaria, dyskusje organizowane przez ośrodki akademickie) lub debaty z udziałem osób reprezentujących środowiska akademickie. Analizie poddaliśmy tylko treści tych debat, których tematem zasadniczym był kryzys migracyjny. Analiza polegała na poszukiwaniu następujących informacji: (1) Kto był organizatorem i uczestnikiem debat oraz według jakich reguł one przebiegały? (2) Jakie postulaty w odniesieniu do decydentów przekazują przedstawiciele środowiska akademickiego? (3) W jakim stopniu i zakresie ta debata wpływa na dyskurs polityczny i medialny?
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dorota Bazuń
Mariusz Kwiatkowski

Abstrakt

Studia doktoranckie w Polsce zmieniają swoje rolę, formę i funkcje. Dzieje się to w sposób zinstytucjonalizowany, uzależniony od politycznych decyzji kolejnych ministrów nauki i szkolnictwa wyższego. Niekiedy są to zmiany powierzchowne, niewnikające w fi lozofi ę kształcenia, innym razem – jak zapowiada Minister Jarosław Gowin w kontekście nowej Ustawy 2.0 Prawo o szkolnictwie wyższym – reformy wprowadzane są rewolucyjnie. Artykuł analizuje propozycje projektów nowej ustawy, odwołując się zarówno do opinii Obywateli Nauki dotyczącej zaproponowanych rozwiązań i Obywatelskiego „Paktu dla Nauki”, będącego zbiorem rekomendacji zmian polskiej nauki, jak również do badań autorki tekstu, prowadzonych na potrzeby pracy doktorskiej pisanej pod kierunkiem prof. Zbigniewa Kwiecińskiego.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Anna M. Kola

Abstrakt

Autorzy przedstawiają zarys głównych problemów dotyczących nierzetelności naukowej, podając ich defi nicje. Opisują kilka przypadków jaskrawych naruszeń prawa autorskiego w polskich pracach naukowych. W konkluzji widzą konieczność energicznego działania prewencyjnego przez środowisko akademickie.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Agnieszka Raubo
Marek Wroński

Instrukcja dla autorów

Zalecenia edytorskie

Prosimy o przyjęcie następującego schematu edycji tekstu:

Imię Nazwisko

Afiliacja

Tytuł: Times New Roman 12, bold.

Tekst podstawowy: czcionka Times New Roman 12, interlinia 1,5.

Cytowania: Przywoływane fragmenty tekstów źródłowych prosimy zaznaczać przez cudzysłów. Wypowiedzi osób badanych, analizowane wypowiedzi prasowe lub internetowe prosimy zaznaczać kursywą.

Przypisy: Dół strony, Times New Roman 10, interlinia 1. Tytuły cytowanych prac: kursywa. Np.

1 M. Mead, Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, przeł. J. Hołówka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. 3.

Bibliografia na końcu tekstu:

Dudzikowa M., Ku sprawstwu, współpracy i refleksyjności poprzez ich doświadczanie w edukacji szkolnej. Brunerowskie przesłanie w praktyce, [w:] Doświadczenia szkolne pierwszego rocznika reformy edukacji. Studium teoretyczno-empiryczne, red. M. Dudzikowa, R. Wawrzyniak-Beszterda, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2010.

Śliwerski B., Wielopragmatyczność w ponowoczesnej myśli pedagogicznej, „Rocznik Pedagogiczny” 2008, t. 31.

Przy cytowaniach źródeł internetowych prosimy o podanie daty dostępu:
[dostęp: dd.mm.rrrr]

Streszczenie i słowa kluczowe

Warunkiem opublikowania tekstu jest przekazanie redakcji krótkiego streszczenia w języku angielskim wraz z przetłumaczonym tytułem i słowami kluczowymi według wzoru:

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji