Nauki Humanistyczne i Społeczne

Rocznik Slawistyczny

Zawartość

Rocznik Slawistyczny | 2018 | No LXVII

Abstrakt

The article deals with 8 etymologies of dialectal lexemes (along with their variant forms and derivatives) in three dialects of Croatian: drlo and drlog ‘mess, old things scattered’, krtog ‘lair; mess’, madvina (medvina) ‘lair, den’, mlađ / mlaj ‘silt’, sporak / sporǝk ‘hill, slope’, tušek ‘empty grain; undeveloped corn cob’, zavet i zavetje ‘sheltered place’, žužnja ‘leather shoelace; string; ribbon; belt’.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Wiesław Boryś
ORCID: ORCID

Abstrakt

The component of the cause for the emotional state of the person experiencing the emotion is built into the structure of the class of verba sentiendi. Most emotive verbs can be classed as P(x, q) predicates, where q is the position of the propositional argument in which the content qualifying the causal component is expressed. The syntactic characteristics of sentences (conjunctions, prepositions) often do not communicate unequivocally the causal function. This paper demonstrates the existence in languages of contextual syntactic conditions which foster the use of explicit exponents of causality (e.g., Pol. ponieważ / bo // z powodu; Bulg. защото / понеже // поради / заради / по повод), appearing in alteration with the exponents of cohesion typical of the given verb. Also brought to attention is the use in sentence structures of other lexical means serving a similar function, like Pol. wynikający / płynący; Bulg. причинен / предизвикан. In conclusion it is stated that the research which takes into account the semantic structure of the predicate allows for analyzing phenomena that are usually not included in descriptions of case government of verbs.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Małgorzata Korytkowska
ORCID: ORCID

Abstrakt

This paper discusses the defi nitions of the glottal stop encountered in the literature. The term glottal stop appears in many works in the field of linguistics (or, more precisely, phonetics and phonology), phoniatrics, voice emission and speech therapy. However, this term may be understood in various ways. Generally speaking, in speech therapy, a glottal stop is defined, for example, as: 1. a form of phonation; 2. a type of pseudo articulation. In phonetics the term is referred to as: 1. a form of voicing initiation; 2. a type of articulation; 3. both the type of articulation and the type of phonation. In the light of the definitions quoted in this work, the answer to the question posed in the title of this paper is neither simple nor clear

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Magdalena Osowicka-Kondratowicz

Abstrakt

The article deals with the question of linguistic interference among Slavic languages at the example of Choroszczynka, a bilingual village in Biała Podlaska County, Lublin Voivodeship. The presentation of two complete questionnaires for the Slavic Linguistic Atlas (OLA), Polish and Ukrainian, not only makes it possible to capture grammatical and lexical peculiarities of both sets assigned to individual dialects, but also reveals carelessness of the fi eldworkers who collected the data. This, in turn, contributed to such an interpretation of dialectal data presented in OLA maps which does not refl ect linguistic reality.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dorota Krystyna Rembiszewska
ORCID: ORCID
Janusz Siatkowski
ORCID: ORCID

Abstrakt

Two types of names for ‘Turkish delight’ are known in the Slavic languages: rahat-lokum ~ ratluk, and lokum. Even though most etymological dictionaries derive them from the same Arabo-Turkish etymon, their different structures are not discussed and the phonetic differences not explained. The aim of this paper is to establish the relative chronology of changes made to the original phrase, as well as to point out some problems which still remain more or less obscure.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Marek Stachowski
ORCID: ORCID

Abstrakt

The author defends the thesis that language is an attribute of a nation and as such it is offi cially protected by the international legal system irrespective of the number of its speakers; thus, there is no such phenomenon as a “little language”. Linguistic minorities speak their mother languages or some dialectal variants of those languages

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Zuzanna Topolińska
ORCID: ORCID

Abstrakt

The author states that there are in our vocabulary three, and only three, classes of semantic units: a) predicates, i.e. generic concepts – the result of our conceptualization of the world; they represent more than 90% of the vocabulary; b) operators of reference – a small, almost closed set bounding predicates to their concrete denotates; c) proper names, which are by defi nition referentially bound and are object of research of a specialized linguistic discipline. Thus, the main tasks of our grammar are (1) to defi ne and to describe the scope of the grammaticalization in the language in question and (2) to present the semantic classification of predicates, the description of their – bound and/or free – functioning in the text included.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Zuzanna Topolińska
ORCID: ORCID

Abstrakt

The article offers an insight into the Slavonic contemporary etymological research and its new possibilities. Modern etymology has witnessed a seachange that can be referred to as a digital breakthrough. Thanks to the Internet and electronic media the etymologists today have easier access to historicallinguistic, dialectal and onomastic sources as well as to etymological dictionaries. They also better access to many monographs and studies. Moreover, today the etymologist has no problems making use of analogous materials published in foreign languages, the obtaining of which in the past had posed a major problem. This will clearly accelerate progress in etymological research, thereby opening up new vistas for etymology. We can research effectively the origins of dialectal and colloquial words as well as words no longer in use, a task which had earlier been very difficult.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Jadwiga Waniakowa
ORCID: ORCID

Abstrakt

This article analyzes the common Slavic linguistic atlas maps (OLA). Assessing the preliminary results of the OLA project, the author focused her attention on the new linguistic geography data given in the Atlas, and the evolution of some units and Proto-Slavic dialect differentiation of Slavia.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Татьяна И. Вендина

Abstrakt

The article discusses the book Zmiana perspektywy. Gawęda nie tylko językoznawcza [Change of perspective. More than a tale of linguistics] by Zuzanna Topolińska (Cracow 2015). The author of this text emphasizes that the word gawęda [tale] in the book’s subtitle is misleading, given that, despite the style of language used in the book, Topolińska discusses important issues of a linguistic and intercultural nature. In her short essays in the fi rst part of the book Topolińska addresses the organizational structure of philology studies in Poland and Macedonia, she confronts the Polish and Macedonian approach to the dialectgeneral language relationship, she talks about language standards, about the differences between politeness in Poland and Macedonia, as well as the attitude towards women and the outlook toward religion in both countries. In the second part of the book Topolińska takes up lexical issues, giving examples of how under the infl uence of spiritual culture certain words in Polish and Macedonian that derive from the same core have taken on a different meaning. The author of the article concludes that this short and very personal book by Topolińska fulfi lls its task and subsequently alters his view on the linguistic and non-linguistic world of the Slavs.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Henryk Duda

Abstrakt

The jubilee volume “Slavica Wratislaviensia”, CLIX: Wyraz i zdanie w językach słowiańskich (8), is a collection of contributions by pupils, collegues, and friends, dedicated to Professor Jan Sokołowski slavist of Wroclaw University, on the occasion of his 70th birthday. The publication topics covered subjects connected with researches on word and sentence in Slavic languages, their description, comparative and contrastive studies, and translation. They take up important current topics, reliably and comprehensively analyze problems that have not been noticed before or have not been solved yet. Due to the selection of topics and high scientific level (most authors are renowned linguists) the volume should be considered as representative for contemporary Slavic linguistics.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Zofia Rudnik-Karwatowa

Abstrakt

The author highly appreciates the fi rst issue of the third volume of the fundamental “Dictionary of folk stereotypes and symbols” (ed. prof. E. Bartminsky), dedicated to the symbolism of plants. This issue presents rich materials (language, folklore, ethnographic) related to cereals, which in the popular perception have a mythological interpretation, the daily bread is God’s gift, endowed with sacred significance.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Светлана М. Толстая
ORCID: ORCID

Abstrakt

The text is an overview of the first volume of the lexical atlas of the Russian folk dialects. It presents modern cartographic methods used in the volume and types of maps contained therein. In order to better present the volume, one exemplary map is analysed, indicating its advantages and drawbacks. In conclusion the richness of the Russian dialectal lexical material, which was precisely geographically located, is stressed. This is the biggest merit of the atlas.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Jadwiga Waniakowa
ORCID: ORCID

Abstrakt

Launched in Cracow in 1908, Slavic Yearbook ~ Revue Slavistique is one of the oldest journals of Slavic linguistics in Europe. Volume 50 (1997) features a bibliography of the journal covering the years 1908–1997 and the bibliography presented above, covering the years 1998–2018, is its continuation. The bibliography includes the following sections: 1. The composition of Editorial Committees and Boards; 2. Articles, dissertations, notes and reports (in an alphabetical order according to the names of the authors in their original versions, all names written in Cyrillic have also their transliterated equivalents); 3. Reviews (in an alphabetical order according to the names of the authors, titles of reviewed works or titles of reviews); 4. Miscellany (obituaries, memoirs and editorial notes); 5. Name index including names of the authors of articles, notes, reports and reviews, authors and editors of reviewed books, and names mentioned in the titles of works included in the Bibliography. For the last 20 years 130 Polish and foreign authors have published their articles in Slavic Yearbook. The journal has published 165 articles and dissertations in various areas of Slavic linguistics, 110 reviews and write-ups (including comprehensive reviews discussing several works on related subjects and multi-authored monographs) and 16 memoirs and obituaries.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Iwona Łuczków
1

  1. Uniwersytet Wrocławski, Wrocław

Instrukcja dla autorów

PROCEDURA RECENZOWANIA

  1. Do druku w „Roczniku Slawistycznym” przyjmowane są oryginalne (wcześniej niepublikowane) artykuły są z zakresu językoznawstwa słowiańskiego. Przyjmujemy teksty napisane we wszystkich językach słowiańskich oraz w językach kongresowych.
  2. Osoby zgłaszające teksty do druku zobowiązane są do ujawnienia wkładu poszczególnych autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz kontrybucji, tj. informacji, kto jest autorem koncepcji, założeń, metod itp. wykorzystywanych przy przygotowaniu publikacji). Główną odpowiedzialność za podane dane ponosi autor zgłaszający tekst.
  3. Konsekwencje prawne nierzetelności naukowej (ghostwriting, guest authorship, plagiat) ponoszą autorzy zgłaszanych artykułów. Redakcja „Rocznika Slawistycznego” dokłada wszelkich starań, aby wykryć i ujawnić przypadki nieuczciwych praktyk (m.in. plagiat, fałszowanie danych, wielokrotna publikacja, nieuprawnione cytowania).
  4. Komitet redakcyjny dokonuje wstępnej kwalifikacji tekstu pod względem zgodności z tematyką i profilem czasopisma oraz pod względem językowym. Prace niespełniające podstawowych warunków merytorycznych, językowych i formalnych publikacji naukowej są odrzucane, o czym niezwłoczne informowani są ich autorzy.
  5. W wypadku pozytywnej opinii komitet redakcyjny wyznacza dwóch recenzentów afiliowanych w innej jednostce niż jednostka macierzysta autora (autorów) artykułu.
  6. Jeśli tekst nie został przygotowany zgodnie z zasadami redakcyjnymi określonymi w instrukcji dla autorów, redakcja przed wysłaniem go do recenzentów zwraca się do autora (autorów) o dokonanie poprawek i uzupełnień.
  7. Recenzja jest anonimowa dla recenzentów i autorów, tzn. redakcja nie ujawnia recenzentom nazwisk autorów, ani nie informuje autorów, kto był recenzentem artykułu.
  8. Recenzja tekstów przygotowywana jest w formie pisemnej, opisowej i powinna zawierać jednoznaczną konkluzję, czy artykuł nadaje się do druku (ewentualnie ze wskazaniem koniecznych zdaniem recenzenta poprawek), czy też nie. Konkluzja musi być umotywowana.
  9. Proces recenzowania jest poufny. Lista współpracujących recenzentów umieszczona jest na stronie internetowej „Rocznika Slawistycznego”.
  10. Na podstawie otrzymanych recenzji komitet redakcyjny podejmuje dalsze decyzje:
    • Jeśli obie recenzje są pozytywne, ujawniane są one autorowi z prośbą o ustosunkowanie się do ewentualnych uwag krytycznych. Po otrzymaniu poprawionej wersji tekstu komitet redakcyjny ocenia ją i kwalifikuje do druku. W uzasadnionych wypadkach może się zwrócić do recenzentów o ponowną ocenę tekstu.
    • Jeśli recenzje kończą się sprzecznymi konkluzjami (a także w innych uzasadnionych wypadkach) komitet redakcyjny może powołać dodatkowego recenzenta.
  11. Ostateczna decyzja o akceptacji artykułu do druku lub o jego odrzuceniu należy do redakcji.
  12. Redakcja niezwłocznie komunikuje autorom swoją ostateczną decyzję o przyjęciu lub nieprzyjęciu tekstu do druku.
  13. Zgłoszenie artykułu do czasopisma jest jednoznaczne z wyrażeniem zgody na opublikowanie w wersji papierowej i elektronicznej (lub równoważnej).
  14. Redakcja nie odsyła tekstów niezamówionych.

ZALECENIA REDAKTORSKIE DOTYCZĄCE PRZYGOTOWYWANIA DO DRUKU ARTYKUŁÓW DO „ROCZNIKA SLAWISTYCZNEGO”

  1. Objętość artykułów przesyłanych do druku (łącznie z przypisami, bibliografią i streszczeniem) nie powinna przekraczać 20. stron znormalizowanego maszynopisu, a recenzji – 5. stron.
  2. W wypadku użycia znaków specjalnych (np. zapisów fonetycznych czy alfabetów niełacińskich) prosimy dołączyć plik z fontami oraz artykuł zapisany w formacie PDF (lub wydruk).
  3. Edytor: Word, tekst zapisany w formacie *.rtf lub *.doc. Plik proszę nazwać nazwiskiem autora (np.

Recenzenci

Lista recenzentów (2020–2023)

Mieczysław Balowski (Polska, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań)
Oleh Beley (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Magdalena Błaszak (Polska, Uniwersytet Śląski, Katowice)
Wiesław Boryś (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Kraków)
Maciej Czerwiński (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Feliks Czyżewski (Polska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
Andriy Danylenko (USA, Pace University, Nowy Jork)
Henryk Duda (Polska, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin)
Adam Fałowski (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Maciej Grochowski (Polska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń)
Pavlo Grycenko (Ukraina, Украïнська академiя наук, Kijów)
Stefan Grzybowski (Polska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń)
Aleksandra Janowska (Polska, Uniwersytet Śląski, Katowice)
Ilona Janyšková (Czechy, Akademie věd České republiky, Brno)
Henryk Jaroszewicz (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Evgenija Karpilovs'ka (Ukraina, Украïнська академiя наук, Kijów)
Małgorzata Korytkowska (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Tomasz Kwoka (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Veselinka Labroska (Macedonia Północna, Институт за македонски jазик „Крсте Мисирков”, Skopje)
Tadeusz Lewaszkiewicz (Polska, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań)
Czesław Łapicz (Polska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń)
Iwona Łuczków (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Jarosław Malicki (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Marjan Markovikj (Macedonia Północna, Универзитет „св. Кирил и Методиj”, Skopje)
Jolanta Mędelska-Guz (Polska, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydoszcz)
Aleksandr Moldovan (Rosja, Российская академия наук, Moskwa)
Maryla Papierz (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Magdalena Pastuch (Polska, Uniwersytet Śląski, Katowice)
Marzanna Pomorska (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Hanna Popowska-Taborska (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Janusz Rieger (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Ewa Rudnik-Karwatowa (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Roman Roszko (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Michał Sajewicz (Polska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
Zofia Sawaniewska-Mochowa (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Irena Sawicka (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Ewa Siatkowska (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Janusz Siatkowski (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Kazimiera M. Solecka (Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków)
Julia Mazurkiewicz-Sułkowska (Polska, Uniwersytet Łódzki)
Arletta Szulc (Polska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń)
Dorota Szumska (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Stanisłava Staša Tofoska (Macedonia Północna, Универзитет „св. Кирил и Методиj”, Skopje)
Svetlana Tolstaya (Rosja, Российская академия наук, Moskwa)
Zuzanna Topolińska (Macedonia Północna, Македонска академиjа на науките и уметностите, Skopie)
Tat'jana Vendina (Rosja, Российская академия наук, Moskwa)
Krzysztof Tomasz Witczak (Polska, Uniwersytet Łódzki)
Pavol Žigo (Słowacja, Slovenská akadémia vied, Bratysława)
Waldemar Żarski (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Jadwiga Waniakowa (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)

Lista recenzentów (2012–2019)

Diana Blagoeva (Bułgaria, Българаска академия на науките, Sofia)
Wiesław Boryś (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Kraków)
Wojciech Chlebda (Polska, Uniwersytet Opolski)
Adam Fałowski (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Antoni Furdal (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Victor A. Friedman (USA, University of Chicago)
Stanisław Gajda (Polska, Uniwersytet Opolski)
Ilona Janyšková (Czechy, Akademie věd České republiky, Brno)
Evgenija Karpilovs'ka (Ukraina, Украïнська академiя наук, Kijów)
Małgorzata Korytkowska (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Tadeusz Lewaszkiewicz (Polska, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań)
Czesław Łapicz (Polska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń)
Aleksandr Moldovan (Rosja, Российская академия наук, Moskwa)
Maryla Papierz (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Włodzimierz Pianka (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Predrag Piper (Serbia, Српска академија наука и уметности, Belgrad)
Hanna Popowska-Taborska (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Zdenka Ribarová (Czechy, Akademie věd České republiky, Praga)
Janusz Rieger (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Michał Sajewicz (Polska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
Michał Sarnowski (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Irena Sawicka (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Ewa Siatkowska (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Janusz Siatkowski (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Elżbieta Smułkowa (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Svetlana Tolstaya (Rosja, Российская академия наук, Moskwa)
Zuzanna Topolińska (Macedonia Północna, Македонска академиjа на науките и уметностите, Skopie)
Tat'jana Vendina (Rosja, Российская академия наук, Moskwa)
Jadwiga Waniakowa (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji