Search results

Filters

  • Journals
  • Date

Search results

Number of results: 1
items per page: 25 50 75
Sort by:
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Przedmiotem artykułu są uchwały Sejmu RP, których celem jest upamiętnienie wybranych postaci, instytucji i zdarzeń. Główne pytanie badawcze to kwestia ich skuteczności jako medium pamięci w Polsce. Na przykładzie wybranej instytucji kultury (Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu) przeanalizowano praktyczne znaczenie uchwał sejmowych jako mediów pamięci zbiorowej. Sejm upamiętnił powstania śląskie w badanym okresie (od początku prac Sejmu X kadencji do 28.02.2017 roku) w ośmiu uchwałach. Powstania przedstawione zostały jako jeden z wielu czynów zbrojnych Polaków, co budzi zastrzeżenia zwłaszcza na Górnym Śląsku. Wywiady przeprowadzone z trzema kolejnymi dyrektorkami Muzeum Śląska Opolskiego pokazują, że uchwały upamiętniające są nieznane lub słabo znane. Nie stanowią bezpośredniego odniesienia w praktyce muzealnej. To kalendarz rocznicowy jest synchronizatorem działań różnych aktorów pamięci w państwie narodowym.
Go to article

Bibliography

1. Assmann, Aleida. 2013. Między historią a pamięcią. Antologia. Przekład Zofia Dziewnowska-Stefańczyk i in. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
2. Assmann, Jan. 1995. Collective Memory and Cultural Identity. New German Critique, 65, 125–133.
3. Assmann, Jan. 2008. Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Przekład Anna Kryczyńska-Pham. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
4. Barkan, Elazar. 2000. The Guilt of Nation. Restitution and Negotiating Historical Injusties. New York, London: W.W. Norton & Company.
5. Berlińska, Danuta. 1999. M niejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w poszukiwaniu tożsamości. Opole: Wydawnictwo Instytut Śląski.
6. Biel, Łucja, Karolina Broś, Anna Jopek-Bosiacka. 2017. Polityka zagraniczna i integracja europejska w uchwałach Sejmu w latach 1950–2014. Swoi – Inni – Obcy. W: M. Czyżewski, A. Horolets, K. Podemski, D. Rancew-Sikora, red. Polskie sprawy 1945–2015. Warsztaty analizy dyskursu. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO, 225–260.
7. Chwedoruk, Rafał. 2018. Polityka historyczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
8. Collins, Randall. 2011. Łańcuchy rytuałów interakcyjnych. Przekład Katarzyna Suwada. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
9. Crozier, Michel. 1967. Biurokracja. Anatomia zjawiska. Przekład Stanisław Łypacewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Ekonomiczne.
10. Cubitt, Geoffrey. 2007. History and Memory. Manchester: Manchester University Press.
11. Czajkowski, Paweł. 2017. Pamięć i zapominanie w społecznościach lokalnych na przykładzie stosunku do miejsc pamięci w Dzierżoniowie i Raciborzu. Rocznik Ziem Zachodnich, 1: 505–528.
12. Dziurok, Adam. 2015. Zbrodnie na Górnym Śląsku w roku 1945. W: G. Zielińska, red. Konferencja „Tragedia Górnośląska 1945”, Warszawa, 22 kwietnia 2015 r. Warszawa: Biuro Analiz Sejmowych, Wydawnictwo Sejmowe, 9–20.
13. Erll, Astrid. 2018. Kultura pamięci. Wprowadzenie. Przekład Agata Teperek. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
14. Gerlich, Marian G. 2010. „My prawdziwi Górnoślązacy”… Studium etnologiczne, Warszawa–Katowice: DiG.
15. Halbwachs, Maurice. 1969. Społeczne ramy pamięci. Przekład Marcin Król. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
16. Hahn, Eva, Hans Henning Hahn. 2010. Die Vertreibung im deutschen Erinnern. Legenden, Mythos, Geschichte. Paderborn: Ferdinand Schöningh Verlag.
17. Kaczmarek, Ryszard. 2019. Powstania śląskie 1919–1920–1921. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
18. Kalicka, Joanna, Piotr Witek. 2014. Polityka historyczna. W: M. Saryusz-Wolska, R. Traba, J. Kalicka, red. Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 378–385.
19. Klaś, Jarosław. 2013. Muzea historyczne – pomiędzy pamięcią zbiorową a polityką pamięci historycznej. Zarządzanie w Kulturze, 14, z. 3: 197–215.
20. Krzyżanowski, Michał. 2008. Konstrukcja tożsamości narodowych i europejskich w polskim dyskursie politycznym po roku 1989: analiza dyskursywno-historyczna. W: A. Duszak, N. Fairclough, red. Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Kraków: Universitas, 267–303.
21. Madajczyk, Piotr. 2015. Tragedia Górnośląska w polskiej i niemieckiej narracji. W: G. Zielińska, red. Konferencja „Tragedia Górnośląska 1945”, Warszawa, 22 kwietnia 2015 r. Warszawa: Biuro Analiz Sejmowych, Wydawnictwo Sejmowe, 67–73.
22. Majewski, Tomasz. 2014. Medium. W: M. Saryusz-Wolska, R. Traba, J. Kalicka, red. Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 216–221.
23. Mazurkiewicz, Marek. 2019. Uczestnictwo mniejszości narodowych i etnicznych w polskim życiu politycznym po 1989 r. Wrocławskie Studia Politologiczne, 2, 27: 73–85.
24. Mouffe, Chantal. 2015. Agonistyka. Polityczne myślenie o świecie. Przekład Barbara Szelewa. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
25. Nijakowski, Lech M. 2008. Polska polityka pamięci. Esej socjologiczny. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
26. Nijakowski, Lech M. 2017. Uchwały sejmowe jako mechanizm polityki pamięci. Przegląd Humanistyczny, 2: 89–103. DOI: 10.5604/01.3001.0010.4148.
27. Ochman, Ewa. 2009. Commemorating the Soviet Deportations of 1945 and Community-Building in Post-Communist Upper Silesia. Contemporary European History, 18, 2: 217–234. https://doi.org/10.1017/S0960777309004949.
28. Ostolski, Adam. 2009. Przestrzeń muzeum i polityka traumy. Kultura i Społeczeństwo, LIII, 3: 67–87.
29. Pakier, Małgorzata, Magdalena Saryusz-Wolska. 2014. Media pamięci. W: M. Saryusz-Wolska, R. Traba, J. Kalicka, red. Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 213–214.
30. Przybyła, Piotr. 2016. Narracje (i) infrastruktury. „Mit Ziem Odzyskanych” w pamięci politycznej wczesnej Polski Ludowej (na przykładzie Góry św. Anny i Ślęży). Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
31. Reisigl, Martin. 2011. Analiza retoryki politycznej. W: R. Wodak. M. Krzyżanowski, red. Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Przekład Danuta Przepiórkowska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf, 149–183.
32. Ruszczewska, Violetta. 2019. Upamiętnili setną rocznicę powstań śląskich. Samorząd Województwa Opolskiego. 24 kwietnia 2019 r. https://www.opolskie.pl/2019/04/upamietnili-setna-rocznice-powstan-slaskich. Dostęp 7.06.2020.
33. Secler, Bartłomiej. 2011. Wielkie rocznice w uchwałach VI kadencji Sejmu RP. W: M. Kosman, red. Wielkie rocznice w dyskursie publicznym i pamięci społecznej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, 321–336.
34. Upalevski, Ilija. 2017. Murals make (Our) history: paintings on the wall as media of cultural memory. Interpreting the current state of Warsaw’s commemorative murals. Przegląd Socjologii Jakościowej, XIII, 4: 114–135.
35. Usz 2019. Wiceminister Kowalski: Mamy czystkę personalną w Muzeum Czynu Powstańczego. Gazeta Wyborcza w Opolu. 21 grudnia 2019 r. https://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,25536406,wiceminister-kowalski-mamy-czystke-personalna-w-muzeum-czynu.html. Dostęp 15.06.2020.
36. Wigura, Karolina. 2011. Wina narodów. Przebaczenie jako strategia prowadzenia polityki. Warszawa, Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
37. Wodak, Ruth. 2011. Wstęp: Badania nad dyskursem – ważne pojęcia i terminy. W: R. Wodak, M. Krzyżanowski, red. Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Przekład Danuta Przepiórkowska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf, 11–48.
38. Wodak, Ruth, Rudolf de Cillia, Martin Reisigl, Karin Liebhart. 2003. The Discursive Construction of National Identity. Przekład Angelika Hirsch, Richard Mitten. Edinburgh: Edinburgh University Press.
39. Wróblewski, Piotr. 2007. Mobilizacja i konflikt etniczny. Miejsca święte mniejszości narodowych w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Cytowane uchwały Sejmu RP (w porządku chronologicznym)
1. Uchwała z dnia 18 sierpnia 1994 r. w sprawie 75 rocznicy I Powstania Śląskiego (M.P.1994 nr 48 poz. 385).
2. Uchwała z dnia 19 czerwca 1997 r. w sprawie upamiętnienia 75 rocznicy powrotu Górnego Śląska do Rzeczypospolitej (M.P. 1997 Nr 38, poz. 371).
3. Uchwała z dnia 26 kwietnia 2001 r. w 80 rocznicę III Powstania Śląskiego (M.P. z 2001 r. Nr 14, poz. 219).
4. Uchwała z 19 kwietnia 2005 r. w 90. rocznicę ludobójstwa popełnionego na ludności ormiańskiej w Turcji podczas I Wojny Światowej (uchwała niepublikowana).
5. Uchwała z dnia 27 kwietnia 2006 r. w sprawie upamiętnienia 85. rocznicy wybuchu III Powstania Śląskiego (M.P. nr 32, poz. 348).
6. Uchwała z dnia 24 maja 2007 r. w sprawie uczczenia 85. rocznicy przyłączenia Śląska do Macierzy (M.P. nr 34, poz. 387).
7. Uchwała z dnia 28 kwietnia 2011 r. w sprawie upamiętnienia 90. rocznicy III Powstania Śląskiego (M.P. 2011 nr 34 poz. 395).
8. Uchwała z 29 lipca 2011 r. w sprawie ustanowienia Dnia Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti (M.P. Nr 70, poz. 690).
9. Uchwała z dnia 13 lipca 2012 r. w sprawie uczczenia 90. rocznicy powrotu części Górnego Śląska do odradzającego się Państwa Polskiego (M.P. poz. 512).
10. Uchwała z dnia 15 maja 2015 r. w sprawie uczczenia ofiar Tragedii Górnośląskiej z 1945 r. (M.P. poz. 477).
11. Uchwała z dnia 29 kwietnia 2016 r. w sprawie uczczenia 95. rocznicy wybuchu III Powstania Śląskiego (M.P. 2016 poz. 424).
12. Uchwała z dnia 20 lipca 2018 r. w sprawie ustanowienia roku 2019 Rokiem Powstań Śląskich (M.P. 2018 poz. 730).
Go to article

Authors and Affiliations

Lech M. Nijakowski
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Warszawski

This page uses 'cookies'. Learn more