Abstract
The last decades have seen a growing interest in food and cooking and along with it a rise of the a new journalistic genre, the food column. This article focuses on two collections of Polish food columns, or, to be more precise culinary feuilletons, now also available in book form, Literatura od kuchni [Literature from Behind the Scenes] by Bogusław Deptuła and Więcej niż możesz zjeść [More Than You Can Tuck Away] by Dorota Masłowska. They provide the material for a study of two interrelated phenomena, the sensory processing which takes place in the course of the culinary experience, and the retrieval of those experiences from memory, triggered by exposure to certain events or artefacts. Viewed from that perspective, the culinary columns of either writer represent a record of his or her gustatory sensations, which constitute their (auto)biographical pasts. Each of them is made up of two blocks of memories, representing the remote past (childhood) and the past that is still fresh (recent travel experiences). The approach adopted in this study ties in with the methodology of sensory anthropology, especially its taste- and smell-specific subfields, and sensuous geography (most of the sensory reminiscences in Bogusław Deptuła’s and Dorota Masłowska’s culinary feuilletons are rooted in their experience of a particular geographical place).
Go to article
Bibliography
● Ackerman Diane, Historia naturalna zmysłów, tłum. K. Chmielowska, „Książka i Wiedza”, Warszawa 1994.
● Barańczak Anna, Poetyka przepisu kulinarnego, „Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja” nr 4 (22), 1979, s. 72-88.
● Brillat-Savarin Anthelme, Fizjologia smaku albo medytacje o gastronomii doskonałej, tłum. J. Guze, PIW, Warszawa 2015.
● Certeau Michel, Giard Luce, Mayol Pierre, Wynaleźć codzienność 2. Mieszkać, gotować, tłum. K. Thiel-Jańczuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011.
● Classen Constance, World of Sense: Exploring the Sense in History and Across Cultures, Routledge, London and New York 1993.
● Deptuła Bogusław, Literatura od kuchni, W.A.B., Warszawa 2013
● Esquivel Laura, Przepiórki w płatkach róży, tłum. E. Komornicka, PIW, Warszawa 1989.
● Freud Sigmund, Kultura jako źródło cierpień, tłum. J. Prokopiuk, Aletheia, Warszawa 2013.
● Freud Sigmund, Natura psychiki, [w:] Tegoż, Poza zasadą przyjemności, tłum. J. Prokopiuk, PWN, Warszawa 2005.
● Herzfeld Michael, Antropologia. Praktykowanie teorii w kulturze i społeczeństwie, tłum. M. M. Piechaczek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2004.
● Hoffman Beata, Perfumy. Uwarunkowania kulturowo-społeczne, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2013.
● Kozioł Andrzej, Księga zapachów, WAM, Kraków 2010.
● Masłowska Dorota, Więcej niż możesz zjeść. Felietony parakulinarne, Zwierciadło, Warszawa 2015.
● Pakulnis Maria, Mizera Janusz, Sceny kuchenne, Edipresee, Warszawa 2016.
● Proust Marcel, W stronę Swanna, tłum. T. Boy-Żeleński, Warszawa 2013, [ebook Legimi].
● Rembowska-Płuciennik Magdalena, Dlaczego warto wrócić do zmysłów? Wokół literatur-oznawczych inspiracji antropologią zmysłów, [w:] Jaka antropologia literatury jest dzisiaj możliwa?, red. P. Czapliński, A. Legeżyńska, M. Telicki, Poznańskie Studia Polonistyczne, Poznań 2010.
● Rybicka Elżbieta, Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Universitas, Kraków 2014.
● Stańczak-Wiślicz Krystyna, Kryzysowe praktyki kulinarne w Polsce lat 80. XX wieku na łamach ówczesnej prasy kobiece, [w:] Terytoria smaku. Studia nad antropologią i socjologią jedzenia, red. U. Jarecka, A. Wieczorkiewicz, IFiS PAN, Warszawa 2014.
● Stasiński Piotr, Poetyka i pragmatyka felietonu, Ossolineum, Wrocław 1982.
● Stomma Ludwik, Dzieje smaku, Sens, Poznań 2003.
● Szromba-Rysowa Zofia, Smak potraw w aspekcie tożsamości kulturowej, „Małopolska” t. 5, 2003, s. 151–157.
● Wieczorkiewicz Anna, Apetyt turysty, Universitas, Kraków 2008.
● Wieczorkiewicz Anna, O wyobraźni kulinarnej i aprioriach jedzenia. Kultura uwikłana w konsumpcję, [w:] Terytoria smaku. Studia nad antropologią i socjologią jedzenia, red. U. Jarecka, A. Wieczorkiewicz, IFiS PAN, Warszawa 2014.
● Wróblewski Łukasz, Masłowska. Opowieść o wstręcie, „Nomos”, Kraków 2016.
Go to article
en
pl
