1. Assmann, Aleida. 2013. Między historią a pamięcią. Antologia. Przekład Zofia Dziewnowska-Stefańczyk i in. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
2. Assmann, Jan. 1995. Collective Memory and Cultural Identity. New German Critique, 65, 125–133.
3. Assmann, Jan. 2008. Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Przekład Anna Kryczyńska-Pham. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
4. Barkan, Elazar. 2000. The Guilt of Nation. Restitution and Negotiating Historical Injusties. New York, London: W.W. Norton & Company.
5. Berlińska, Danuta. 1999. M niejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w poszukiwaniu tożsamości. Opole: Wydawnictwo Instytut Śląski.
6. Biel, Łucja, Karolina Broś, Anna Jopek-Bosiacka. 2017. Polityka zagraniczna i integracja europejska w uchwałach Sejmu w latach 1950–2014. Swoi – Inni – Obcy. W: M. Czyżewski, A. Horolets, K. Podemski, D. Rancew-Sikora, red. Polskie sprawy 1945–2015. Warsztaty analizy dyskursu. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO, 225–260.
7. Chwedoruk, Rafał. 2018. Polityka historyczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
8. Collins, Randall. 2011. Łańcuchy rytuałów interakcyjnych. Przekład Katarzyna Suwada. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
9. Crozier, Michel. 1967. Biurokracja. Anatomia zjawiska. Przekład Stanisław Łypacewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Ekonomiczne.
10. Cubitt, Geoffrey. 2007. History and Memory. Manchester: Manchester University Press.
11. Czajkowski, Paweł. 2017. Pamięć i zapominanie w społecznościach lokalnych na przykładzie stosunku do miejsc pamięci w Dzierżoniowie i Raciborzu. Rocznik Ziem Zachodnich, 1: 505–528.
12. Dziurok, Adam. 2015. Zbrodnie na Górnym Śląsku w roku 1945. W: G. Zielińska, red. Konferencja „Tragedia Górnośląska 1945”, Warszawa, 22 kwietnia 2015 r. Warszawa: Biuro Analiz Sejmowych, Wydawnictwo Sejmowe, 9–20.
13. Erll, Astrid. 2018. Kultura pamięci. Wprowadzenie. Przekład Agata Teperek. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
14. Gerlich, Marian G. 2010. „My prawdziwi Górnoślązacy”… Studium etnologiczne, Warszawa–Katowice: DiG.
15. Halbwachs, Maurice. 1969. Społeczne ramy pamięci. Przekład Marcin Król. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
16. Hahn, Eva, Hans Henning Hahn. 2010. Die Vertreibung im deutschen Erinnern. Legenden, Mythos, Geschichte. Paderborn: Ferdinand Schöningh Verlag.
17. Kaczmarek, Ryszard. 2019. Powstania śląskie 1919–1920–1921. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
18. Kalicka, Joanna, Piotr Witek. 2014. Polityka historyczna. W: M. Saryusz-Wolska, R. Traba, J. Kalicka, red. Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 378–385.
19. Klaś, Jarosław. 2013. Muzea historyczne – pomiędzy pamięcią zbiorową a polityką pamięci historycznej. Zarządzanie w Kulturze, 14, z. 3: 197–215.
20. Krzyżanowski, Michał. 2008. Konstrukcja tożsamości narodowych i europejskich w polskim dyskursie politycznym po roku 1989: analiza dyskursywno-historyczna. W: A. Duszak, N. Fairclough, red. Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Kraków: Universitas, 267–303.
21. Madajczyk, Piotr. 2015. Tragedia Górnośląska w polskiej i niemieckiej narracji. W: G. Zielińska, red. Konferencja „Tragedia Górnośląska 1945”, Warszawa, 22 kwietnia 2015 r. Warszawa: Biuro Analiz Sejmowych, Wydawnictwo Sejmowe, 67–73.
22. Majewski, Tomasz. 2014. Medium. W: M. Saryusz-Wolska, R. Traba, J. Kalicka, red. Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 216–221.
23. Mazurkiewicz, Marek. 2019. Uczestnictwo mniejszości narodowych i etnicznych w polskim życiu politycznym po 1989 r. Wrocławskie Studia Politologiczne, 2, 27: 73–85.
24. Mouffe, Chantal. 2015. Agonistyka. Polityczne myślenie o świecie. Przekład Barbara Szelewa. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
25. Nijakowski, Lech M. 2008. Polska polityka pamięci. Esej socjologiczny. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
26. Nijakowski, Lech M. 2017. Uchwały sejmowe jako mechanizm polityki pamięci. Przegląd Humanistyczny, 2: 89–103. DOI: 10.5604/01.3001.0010.4148.
27. Ochman, Ewa. 2009. Commemorating the Soviet Deportations of 1945 and Community-Building in Post-Communist Upper Silesia. Contemporary European History, 18, 2: 217–234. https://doi.org/10.1017/S0960777309004949.
28. Ostolski, Adam. 2009. Przestrzeń muzeum i polityka traumy. Kultura i Społeczeństwo, LIII, 3: 67–87.
29. Pakier, Małgorzata, Magdalena Saryusz-Wolska. 2014. Media pamięci. W: M. Saryusz-Wolska, R. Traba, J. Kalicka, red. Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 213–214.
30. Przybyła, Piotr. 2016. Narracje (i) infrastruktury. „Mit Ziem Odzyskanych” w pamięci politycznej wczesnej Polski Ludowej (na przykładzie Góry św. Anny i Ślęży). Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
31. Reisigl, Martin. 2011. Analiza retoryki politycznej. W: R. Wodak. M. Krzyżanowski, red. Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Przekład Danuta Przepiórkowska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf, 149–183.
32. Ruszczewska, Violetta. 2019. Upamiętnili setną rocznicę powstań śląskich. Samorząd Województwa Opolskiego. 24 kwietnia 2019 r. https://www.opolskie.pl/2019/04/upamietnili-setna-rocznice-powstan-slaskich. Dostęp 7.06.2020.
33. Secler, Bartłomiej. 2011. Wielkie rocznice w uchwałach VI kadencji Sejmu RP. W: M. Kosman, red. Wielkie rocznice w dyskursie publicznym i pamięci społecznej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, 321–336.
34. Upalevski, Ilija. 2017. Murals make (Our) history: paintings on the wall as media of cultural memory. Interpreting the current state of Warsaw’s commemorative murals. Przegląd Socjologii Jakościowej, XIII, 4: 114–135.
35. Usz 2019. Wiceminister Kowalski: Mamy czystkę personalną w Muzeum Czynu Powstańczego. Gazeta Wyborcza w Opolu. 21 grudnia 2019 r. https://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,25536406,wiceminister-kowalski-mamy-czystke-personalna-w-muzeum-czynu.html. Dostęp 15.06.2020.
36. Wigura, Karolina. 2011. Wina narodów. Przebaczenie jako strategia prowadzenia polityki. Warszawa, Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
37. Wodak, Ruth. 2011. Wstęp: Badania nad dyskursem – ważne pojęcia i terminy. W: R. Wodak, M. Krzyżanowski, red. Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Przekład Danuta Przepiórkowska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf, 11–48.
38. Wodak, Ruth, Rudolf de Cillia, Martin Reisigl, Karin Liebhart. 2003. The Discursive Construction of National Identity. Przekład Angelika Hirsch, Richard Mitten. Edinburgh: Edinburgh University Press.
39. Wróblewski, Piotr. 2007. Mobilizacja i konflikt etniczny. Miejsca święte mniejszości narodowych w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Cytowane uchwały Sejmu RP (w porządku chronologicznym)
1. Uchwała z dnia 18 sierpnia 1994 r. w sprawie 75 rocznicy I Powstania Śląskiego (M.P.1994 nr 48 poz. 385).
2. Uchwała z dnia 19 czerwca 1997 r. w sprawie upamiętnienia 75 rocznicy powrotu Górnego Śląska do Rzeczypospolitej (M.P. 1997 Nr 38, poz. 371).
3. Uchwała z dnia 26 kwietnia 2001 r. w 80 rocznicę III Powstania Śląskiego (M.P. z 2001 r. Nr 14, poz. 219).
4. Uchwała z 19 kwietnia 2005 r. w 90. rocznicę ludobójstwa popełnionego na ludności ormiańskiej w Turcji podczas I Wojny Światowej (uchwała niepublikowana).
5. Uchwała z dnia 27 kwietnia 2006 r. w sprawie upamiętnienia 85. rocznicy wybuchu III Powstania Śląskiego (M.P. nr 32, poz. 348).
6. Uchwała z dnia 24 maja 2007 r. w sprawie uczczenia 85. rocznicy przyłączenia Śląska do Macierzy (M.P. nr 34, poz. 387).
7. Uchwała z dnia 28 kwietnia 2011 r. w sprawie upamiętnienia 90. rocznicy III Powstania Śląskiego (M.P. 2011 nr 34 poz. 395).
8. Uchwała z 29 lipca 2011 r. w sprawie ustanowienia Dnia Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti (M.P. Nr 70, poz. 690).
9. Uchwała z dnia 13 lipca 2012 r. w sprawie uczczenia 90. rocznicy powrotu części Górnego Śląska do odradzającego się Państwa Polskiego (M.P. poz. 512).
10. Uchwała z dnia 15 maja 2015 r. w sprawie uczczenia ofiar Tragedii Górnośląskiej z 1945 r. (M.P. poz. 477).
11. Uchwała z dnia 29 kwietnia 2016 r. w sprawie uczczenia 95. rocznicy wybuchu III Powstania Śląskiego (M.P. 2016 poz. 424).
12. Uchwała z dnia 20 lipca 2018 r. w sprawie ustanowienia roku 2019 Rokiem Powstań Śląskich (M.P. 2018 poz. 730).

Abbas et al. 2020 – Abbas, Z., Chen, D., Li, Y., Yong, L. and Wang, R.Z. 2020. Experimental investigation of underground seasonal cold energy storage using borehole heat exchangers based on laboratory scale sandbox. Geothermics 87, 101837.
Agencja Rynku Energii SA 2020. Primary Energy Balance in 2004–2019 (Bilans Energii Pierwotnej w latach 2004–2019). Warszawa (in Polish).
Airly, 2020. Oddychaj Polsko. Raport o stanie powietrza. [Online] https://airly.org/pl/raport-jakosci-powietrza/ [Accessed: 2021-09-09].
Bartoszek et al. 2021 – Bartoszek, S., Stankiewicz, K., Kost, G., Ćwikła, G. and Dyczko, A. 2021. Research on Ultrasonic Transducers to Accurately Determine Distances in a Coal Mine Conditions. Energies 14(9), 2532.
Belu, R. 2019. Energy storage for electric grid and renewable energy application. In: Energy Storage, Grid Integration, Energy Economics, and the Environment. CRC Press Taylor & Francis Group, Boca Raton, FL, USA, pp. 29–33.
Cabała et al. 2020 – Cabała, J., Warchulski R., Rozmus, D., Środek, D. and Szełęg, E. 2020. Pb-rich slags, minerals, and pollution resulted from a medieval Ag-Pb smelting and mining operation in the Silesian-Cracovian region (southern Poland). Minerals 10, p. 28.
Cader et al. 2021a – Cader, J., Koneczna, R. and Olczak, P. 2021a. The Impact of Economic, Energy, and Environmental Factors on the Development of the Hydrogen Economy. Energies 14(16), p. 4811.
Cader et al. 2021b – Cader, J., Olczak, P. and Koneczna, R. 2021b. Regional dependencies of interest in the “My Electricity” photovoltaic subsidy program in Poland. Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal 24(2), pp. 97–116.
Ciapała et al. 2021 – Ciapała, B., Jurasz, J., Janowski, M. and Kępińska, B. 2021. Climate factors influencing effective use of geothermal resources in SE Poland: the Lublin trough. Geotherm. Energy 9, p. 3. CSO 2020. Energy from renewable sources in 2019. Warsaw.
Davies, R. 2020. Peak performance: could mountains create long-term energy storage? Power Technol. [Online] https://power.nridigital.com/future_power_technology_feb20/peak_performance_could_mountains_ create_long-term_energy_storage [Accessed: 2021-04-20].
Dychkovskyi et al. 2019 – Dychkovskyi, R., Tabachenko, M., Zhadiaieva, K. and Cabana, E. 2019. Some aspects of modern vision for geoenergy usage. E3S Web Conf. 123, 01010.
Dyczko, A. and Malec, M. 2021. Innovative Concept of Production Support System for the {LW} Bogdanka Mine. {IOP} Conf. Ser. Mater. Sci. Eng. 1134, 12004.
Energy Instrat 2021. No Title. [Online] https://www.energy.instrat.pl [Accessed: 2021-03-23].
Euractive 2021. EU’s draft renewables law confirms 38–40% target for 2030. [Online] https://www.euractiv.com/section/energy/news/leak-eus-draft-renewables-law-confirms-38-40-target-for-2030/ [Accessed: 2021-05-18].
European Commission 2019. Communication from the Commission to the European Parliament, the European Council, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. The European Green Deal. Brussels.
European Environmental Agency 2021. Share of energy consumption from renewable sources in Europe. EEA. [Online] https://www.eea.europa.eu/data-and-maps/indicators/renewable-gross-final-energyconsumption-5/assessment [Accessed: 2021-06-21].
Frankowski, J. 2020. Attention: Smog alert! Citizen engagement for clean air and its consequences for fuel poverty in Poland. Energy Build. 207, 109525.
Gawlik, L. ed. 2013. Coal for the Polish energy sector in the perspective of 2050 – scenario analyzes (Węgiel dla polskiej energetyki w perspektywie 2050 roku – analizy scenariuszowe). Katowice: Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa (in Polish).
Graboś, A. and Żymanowska-Kumon, S. 2014. Counteracting low emissions in dense residential areas (Przeciwdziałanie niskiej emisji na terenach zwartej zabudowy mieszkalnej) [ed.] R. Sadlok. Bochnia: HELIOS (in Polish).
Gravitricity 2020. Gravitricity. [Online] https://gravitricity.com/ [Accessed: 2021-07-27].
Holder, M. 2020. Gravitricity to pilot £1m gravity-based energy storage system in Edinburgh. Bus. Green. [Online] https://www.businessgreen.com/news/4015015/gravitricity-pilot-gbp-gravity-energy-storage-edinburgh [Accessed: 2021-07-22].
Hunt et al. 2020 – Hunt, J.D., Zakeri, B., Falchetta, G., Nascimento, A., Wada, Y. and Riahi, K. 2020. Mountain Gravity Energy Storage: A new solution for closing the gap between existing short- and longterm storage technologies. Energy 190, 116419.
Hussein et al. 2004 – Hussein, H.M.S., Ahmad, G.E. and El-Ghetany, H.H. 2004. Performance evaluation of photovoltaic modules at different tilt angles and orientations. Energy Convers. Manag. 45, pp. 2441–2452.
Kadar, P. 2014. Pros and Cons of the Renewable Energy Application. Acta Polytechnica Hungarica 11(4), pp. 211–224.
Kamiński, P. 2021a. A New Method of Regulation of Loads Acting on the Shaft Lining in Sections Located in the Salt Rock Mass. Energies 14(1), p. 0042.
Kamiński, P. 2021b. Development of New Mean of Individual Transport for Application in Underground Coal Mines. Energies 14(7), p. 2022.
Kamiński et al. 2021 – Kamiński, P., Dyczko, A. and Prostański, D. 2021. Virtual Simulations of a New Construction of the Artificial Shaft Bottom (Shaft Safety Platform) for Use in Mine Shafts. Energies 14(8), 2110.
Kaszyński et al. 2019 – Kaszyński, P., Komorowska, A. and Kamiński, J. 2019. Regional distribution of hard coal consumption in the power sector under selected forecasts of EUA prices. Gospodarka Surowcami Mineralnymi – Mineral Resources Management 35(4), pp. 113–134.
Klojzy-Karczmarczyk, B. and Mazurek, J. 2009. Local government responsibilities in the process of reducing low emission (Zadania samorządów lokalnych w procesie likwidacji niskiej emisji). Polityka Energetyczna 12(2.2), pp. 277–284 (in Polish).
Komorowska et al. 2020 – Komorowska, A., Benalcazar, P., Kaszyński, P. and Kamiński, J. 2020. Economic consequences of a capacity market implementation: The case of Poland. Energy Policy 144, 111683.
Kopacz et al. 2020 – Kopacz, M., Kulpa, J., Galica, D. and Olczak, P. 2020. The influence of variability models for selected geological parameters on the resource base and economic efficiency measures – Example of coking coal deposit. Resour. Policy 68, 101711.
Koval et al. 2019 – Koval, V., Sribna, Y., Mykolenko, O. and Vdovenko, N. 2019. Environmentalconcept of energy security solutions of local communities based on energy logistics. [In:] 19th International Multidisciplinary Scientific GeoConference SGEM 2019, International Multidisciplinary Scientific GeoConference-SGEM. STEF92 Technology, 51 Alexander Malinov blvd, Sofia, 1712, Bulgaria, pp. 283–290.
Kryzia, D. and Pepłowska, M. 2019. The impact of measures aimed at reducing low-stack emission in Poland on the energy efficiency and household emission of pollutants. Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal 22(2), pp. 121–132.
Kubiński, K. and Szabłowski, Ł. 2020. Dynamic model of solar heating plant with seasonal thermal energy storage. Renew. Energy 145, pp. 2025–2033.
Kwestarz, M. 2016. Thermal energy storage – types of energy storage (Magazynowanie ciepła – rodzaje magazynów). Czysta Energ. 12, pp. 29–35 (in Polish).
Mangold, D. and Deschaintre, L. 2016. Seasonal thermal energy storage. Report on state of the art and necessary further R+D. [Online] http://task45.iea-shc.org/data/sites/1/publications/IEA_SHC_Task45_ B_Report.pdf {accessed: 2021.09.09].
Matuszewska et al. 2017 – Matuszewska, D., Kuta, M. and Górski, J. 2017. Cogeneration – Development and prospect in Polish energy sector. E3S Web Conf. 14, p. 01021.
Matuszewska et al. 2020 – Matuszewska, D., Kuta, M. and Olczak, P. 2020. Techno-Economic Assessment of Mobilized Thermal Energy Storage System Using Geothermal Source in Polish Conditions. Energies 13(13), p. 3404.
Matuszewska, D. and Olczak, P. 2020. Evaluation of Using Gas Turbine to Increase Efficiency of the Organic Rankine Cycle (ORC). Energies 13(6), p. 1499.
Mikhno et al. 2021 – Mikhno, I., Koval, V., Shvets, G., Garmatiuk, O. and Tamosiuniene, R. 2021. Green Economy in Sustainable Development and Improvement of Resource Efficiency. Cent. Eur. Bus. Rev. 10, pp. 99–113.
Mirowski et al. 2020 – Mirowski, T., Jach-Nocoń, M., Jelonek, I. and Nocoń, A. 2020. The new meaning of solid fuels from lignocellulosic biomass used in low-emission automatic pellet boilers. Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal 23(1), pp. 75–86.
Mokrzycki, E. and Gawlik, L. 2013. Strategy for the security of energy resources in Poland-renewable energy sources. [In:] Environmental Engineering IV.
Olczak, P. and Komorowska, A. 2021. An adjustable mounting rack or an additional PV panel? Cost and environmental analysis of a photovoltaic installation on a household: A case study in Poland. Sustain. Energy Technol. Assessments 47, 101496.
Olczak et al. 2020 – Olczak, P., Matuszewska, D. and Kryzia, D. 2020. ”Mój Prąd” as an example of the photovoltaic one off grant program in Poland. Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal 23(2), pp. 123–138.
Olczak et al. 2021a – Olczak, P., Jaśko, P., Kryzia, D., Matuszewska, D., Fyk, M.I. and Dyczko, A. 2021a. Analyses of duck curve phenomena potential in polish PV prosumer households’ installations. Energy Reports 7, pp. 4609–4622.
Olczak et al. 2021b – Olczak, P., Kryzia, D., Matuszewska, D. and Kuta, M. 2021b. “My Electricity” Program Effectiveness Supporting the Development of PV Installation in Poland. Energies 14(1), p. 0231.
Olczak et al. 2021c – Olczak, P., Olek, M., Matuszewska, D., Dyczko, A. and Mania, T. 2021c. Monofacial and Bifacial Micro PV Installation as Element of Energy Transition – The Case of Poland. Energies 14(2), p. 0499.
Orzeł, B. 2020. Non-financial Value Creation Due to Non-financial Data Reporting Quality. Zesz. Nauk. Organ. i Zarządzanie 148, pp. 605–617.
Palka, D. and Stecuła, K. 2019. Concept of technology assessment in coal mining. IOP Conf. Ser. Earth Environ. Sci. 261, 012038.
Państwowy Instytut Geologiczny 2020. Balance of mineral deposits resources in Poland (Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce). Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny (in Polish).
Paszkowski, W. and Loska, A. 2017. The use of data mining methods for the psychoacoustic assessment of noise in urban environment. Int. Multidiscip. Sci. GeoConference SGEM 17, pp. 1059–1066.
Pedchenko et al. 2018 – Pedchenko, M., Pedchenko, L., Nesterenko, T. and Dyczko, A. 2018. Technological Solutions for the Realization of NGH-Technology for Gas Transportation and Storage in Gas Hydrate Form. Solid State Phenom. 277, pp. 123–136.
Possemiers, M. 2014. Aquifer Thermal Energy Storage under different hydrochemical and hydrogeological conditions. [Online] https://limo.libis.be/primo-explore/fulldisplay?docid=LIRIAS1930575&context= L&vid=Lirias&search_scope=Lirias&tab=default_tab〈=en_US&fromSitemap=1 [Accessed: 2021-09-09].
Rafał, K. and Grabowski, P. 2021. Energy storage (Magazynowanie energii). Academia – Mag. Pol. Akad. Nauk, DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136844 34–40 (in Polish).
REHAU 2011. Underground Thermal Energy Storage. Improving efficiency through seasonal heat storage. Canada.
Schmidt et al. 2018 – Schmidt, T., Pauschinger, T., Sørensen, P.A., Snijders, A., Djebbar, R., Boulter, R. and Thornton, J. 2018. Design Aspects for Large-scale Pit and Aquifer Thermal Energy Storage for District Heating and Cooling. Energy Procedia 149, pp. 585–594.
Soliński, J. 2004. Energy sector – world and Poland. Development 1971–2000, prospects to 2030. Statistics Poland 2019. Energia ze źródeł odnawialnych w 2018 roku. Informacje sygnalne. Statistics Poland 2020a. Energy 2020. Warszawa.
Statistics Poland 2020b. Energia ze źródeł odnawialnych w 2019 roku. Informacje sygnalne.
Stecuła, K. 2018. Decision-making Dilemmas in Mining Enterprise and Environmental Issues, i. e. Green Thinking in Mining. 18th Int. Multidiscip. Sci. Geoconference SGEM 2018, pp. 357–364.
Stecuła, K. and Brodny, J. 2017a. Perspectives on renewable energy development as alternative to conventional energy in Poland. [In:] International Multidisciplinary Scientific GeoConference Surveying Geology and Mining Ecology Management, SGEM, pp. 717–724.
Stecuła, K. and Brodny, J. 2017b. Generating knowledge about the downtime of the machines in the example of mining enterprise. [In:] International Multidisciplinary Scientific GeoConference Surveying Geology and Mining Ecology Management, SGEM, pp. 359–366.
Stecuła, K. and Brodny, J. 2018a. Role and meaning of coal mining in Poland. [In:] International Multidisciplinary Scientific GeoConference Surveying Geology and Mining Ecology Management, SGEM. pp. 801–808.
Stecuła, K. and Brodny, J. 2018b. Decision-making possibilities in the field of excavated material quality shaping in terms of environmental protection, I. E. how to be greener in mining. [In:] International Multidisciplinary Scientific GeoConference Surveying Geology and Mining Ecology Management, SGEM, pp. 243–250. Stecuła, K. and Tutak, M. 2018. Causes and effects of low-stack emission in selected regions of Poland. [In:] International Multidisciplinary Scientific GeoConference Surveying Geology and Mining Ecology Management, SGEM, pp. 357–364.
Steinmann et al. 2019 – Steinmann, W.-D., Bauer, D., Jockenhöfer, H. and Johnson, M. 2019. Pumped thermal energy storage (PTES) as smart sector-coupling technology for heat and electricity. Energy 183, pp. 185–190.
Woźniak, J. and Pactwa, K. 2018. Responsible Mining – The Impact of the Mining Industry in Poland on the Quality of Atmospheric Air. Sustainability 10, p. 1184.
Wróbel et al. 2019 – Wróbel, J., Sołtysik, M. and Rogus, R. 2019. Selected elements of the Neighborly Exchange of Energy – Profitability evaluation of the functional model. Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal 22(4), pp. 53–64.
Wyrwicki, G. 2004. Thermogravimetric analysis – unappreciated method for determination of rock type and quality (Analiza termograwimetryczna – niedoceniana metoda określania rodzaju i jakości kopaliny). Górnictwo Odkryw. 46, pp.120–125 (in Polish).
Żelazna et al. 2020 – Żelazna, A., Gołębiowska, J., Zdyb, A. and Pawłowski, A. 2020. A hybrid vs. on-grid photovoltaic system: Multicriteria analysis of environmental, economic, and technical aspects in life cycle perspective. Energies 13(15), p. 3978.

Belinska et al. 2021 – Belinska, Y., Matvejciuk, L., Shmygol, N., Pulina, T. and Antoniuk, D. 2021. EU agricultural policy and its role in smoothing the sustainable development of the EU’s agricultural areas. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science 628(1), 012030, DOI: 10.1088/1755-1315/628/1/012030.
Gakhovich, N.G. 2012. Ecologization of industrial production as a necessary condition for overcoming disproportion. [In:] World economic disproportion: features, tendencies, influence on the economy of Ukraine: scientific report, ed. Corresponding Member NAS of Ukraine L.V. Shinkaruk; NAS of Ukraine, In-t. Of Economics and predicted. NAS of Ukraine, pp. 94–98.
Geets, V.M. 2000. Instability and economic growth. V.M. Gay. K. In-t. Economics. forecast., 344 p. Gitis, L.H. 2003. Statistical classification and cluster analysis. L.H. Gitis. М., 157 p.
Kartikeyan et al. 2013 – Kartikeyan, T., Ragavan, R. and Vembandasamy, K. 2013. Hierarchical K-Means Clustering Algorithm for an E-Care of Diabetes Mellitus.
Kuchaki et al. 2012 – Kuchaki, R.M., Asghari, V.Z. and Emami, C.N. 2012. A Survey of Hierarchical clustering algorithms. The Journal of Mathematics and Computer Science 5(3), pp. 229–240.
Logutova, T.G. 2012. The problem of resource provision in the world economy. T.G. Logutova, О.V. Poltoratska, Theoretical and practical aspects of economics and intellectual property: a collection of scientific papers: in 2 issues; PDTU – Mariupol, Vip. 1., T. 1, pp. 205–211.
Maley, O.V. 2013. On the issue of development of the modern waste management system in Ukraine. О.В. Malei, A.O. Klyuchka, Ecological management in the general management system: collection of abstracts of the Thirteenth annual all-Ukrainian scientific conference, Sumy, April 17–18, 2013 / Resp. O.M. Telizhenko. Sumy: Sumy State University, pp. 91–94.
Ogol, D.O. 2015. Economic growth: essence, quality and sustainability. Actual problems of economy 2, pp. 67–72. [Online] http://nbuv.gov.ua/UJRN/ape_2015_2_11 [Accessed: 2021-09-02].
Perevozova et al. 2019 – Perevozova, I., Shmygol, N., Tereshchenko, D., Kandahura, K. and Katerna, O. 2019. Introduction of creative economy in international relations: Aspects of development security. Journal of Security and Sustainability Issues 9(1), pp. 139–154, DOI: 10.9770/jssi.2019.9.1(11).
Pistunov, I.M. 2008. Cluster analysis in economics: textbook. way. I.M. Pistunov, O.P. Antonyuk, I.Y. Turchaninov. Dnepropetrovsk: Nat. min. University, 84 p. Popovych, Z. 2016. Economic growth and prospects for innovative development. Economy of Ukraine 12, pp. 41–48.
Sasirekha, K. and Baby, P. 2013. Agglomerative Hierarchical Clustering Algorithm-A Review. Vol. 3. Sergienko-Berdyukova, L.V. 2015. Prerequisites for the formation and implementation of the concept of circular economy. Problems of theory and methodology of accounting, controlan analysis 3(33), pp. 327–350.
Simkiv, L.E. 2014. Qualitative economic growth in Ukraine, its assessment and ways of providing. Innovative economy 2, pp. 21–25. [Online] http://nbuv.gov.ua/UJRN/inek_2014_2_4 [Accessed: 2021- 09-02].
Shmygol et al. 2018 – Shmygol, N., Galtsova, O. and Varlamova, I. 2018. Developing a methodology to assess the environmental and economic performance index based on international research to solve the economic and environmental problems of Ukraine. Baltic Journal of Economic 4, pp. 366–375, DOI: 10.30525/2256-0742/2018-4-4-366-374.
Shmygol et al. 2020a – Shmygol, N., Cherniavska, O., Pulina, T. and Zavgorodniy, R. 2020a. Economic assessment of the implementation of the resource-efficient strategy in the oil and gas sector of the economy on the basis of distribution of trade margins between extracting and processing enterprises Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal 23(3), pp. 135–146, DOI: 10.33223/epj/126998.
Shmygol et al. 2020b – Shmygol, N., Łuczka, W., Trokhymets, O., Pawliszczy, D. and Zavgorodniy, R. 2020b. Model of diagnostics of resource efficiency in oil and gas sector of economy of Ukraine. E3S Web of Conferences 166, DOI: 10.1051/e3sconf/202016613005.
Shmygol et al. 2021 – Shmygol, N., Solovyov, O., Kasianok, M., Cherniavska, O. and Pawliszczy, D. Model of sectoral competitiveness index by environmental component. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science 628(1), DOI: 10.1088/1755-1315/628/1/012023.
Skrypnyk, N.E. 2017. Factors and preconditions of economic growth in Ukraine. N.Y. Skripnik, A.V. Bulygina, Eastern Europe: Economics, Business and Management 6, pp. 11–15.

[1] M. Ghazavi, O. Tavasoli, “Characteristics of non-uniform cross-section piles in drivability”, Soil Dynamics and Earthquake Engineering 43: pp. 287–299, 2012.
[2] A.M. Rybnikov, “Experimental investigations of bearing capacity of bored-cast-in-place tapered piles”, Foundation Engineering 43: pp. 48–52, 1990.
[3] K.K. Jayantha, D.M. Ian, “Axial response of tapered piles in cohesive frictional ground”, Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering 119: pp. 675–693, 1993.
[4] M. Sakr, M.H. El Naggar, M. Nehdi, “Wave equation analyses of tapered FRP–concrete piles in dense sand”, Soil Dynamics and Earthquake Engineering 27: pp. 166–182, 2007.
[5] J.H. Lee, K.H. Paik, D.H. Kim, S.H. Hwang, “Estimation of axial load capacity for bored tapered piles using CPT results in sand”, Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering 135: pp. 1284–1294, 2009.
[6] Y.G. Zhan, H. Wang, “Numerical study on load capacity behavior of tapered pile foundations”, Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering 17: pp. 1969–1980, 2012.
[7] G.Q. Kong, H. Zhou, H.L. Liu, X.M. Ding, R. Liang, “A simplified approach for negative skin friction calculation of special-shaped pile considering pile-soil interaction under surcharge”, Journal of Central South University of Technology, 21: pp. 3648–3655, 2014.
[8] N. Hataf, A. Shafaghat, “Optimizing the bearing capacity of tapered piles in realistic scale using 3D finite element method”, Geotech Geol Eng 33: pp. 1465–1473, 2015.
[9] F.I. Nabil, “Behavior of step tapered bored piles in sand under static lateral loading”, Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering 136: pp. 669–676, 2010.
[10] Y.R. Lv, H.L. Liu, X.M. Ding, G.Q. Kong, “Field tests on bearing characteristics of x-section pile composite foundation”, Journal of Performance of Constructed Facilities 26: pp. 180–189, 2012.
[11] L.X. Xiong, H.J. Chen, “A numerical study and simulation of vertical bearing performance of step-tapered pile under vertical and horizontal loads”, Indian Geotech J 50: pp. 383–409, 2020.
[12] N.F. Ismael, “A behavior of laterally loaded bored piles in cemented sands”, Journal of Geotechnical Engineering 116: pp. 1678–1699, 1990.