Forty years ago Antonina Kłoskowska built up a universal paradigm of three social frames of culture. They included: frame one, i.e. local production of symbolic processes, close to folk culture; frame two — understood as a network of local institutions of culture; frame three — involving a radiation of pan-local centers, in particular a reception of contents transmitted by mass media. A basic sociological criterion of differentiating between these categories includes a type of contact, and adjacency of sender and recipient of symbolic communication. Currently, following years of development of digital means of communication, computer networks and fiber optic technologies, audio-visual systems, mobile telephones, etc. a proposal of frames of culture must be examined again. New media shape new vehicles of expression (e.g. hypertext), but most importantly they inspire specific social relations. Discussion over cultural framework is also triggered by accelerated processes of economic and social transformation, advanced globalization, increase of living standards and dissemination of consumption attitudes, changes in leisure activities of the middle class. In more narrowly understood domain of institutional and professional culture one witnessed the processes of European deregulation and release of culture from state, which in Eastern Europe was accompanied by abolition of censorship and a different model of culture distribution, which is controlled by market and cultural (creative) industry rather than by central government. As a result, the nature of direct communication among people is subject to ongoing transformation. We witness more and more indirect cultural communication (off-line and on-line). Modified and broadened proposal of social frames of culture includes five rather than three paradigms, namely: the culture of indirect communication, the culture of associations and volunteers; the culture of local institutions (public and private), mass culture versus pop culture, cyber-culture, culture of network community.
One has to underline that in the new reality of our civilization we can still use analytic principles of Kłoskowska’s typology. First, we can treat spiritual culture as a phenomenon of autotelic semiosis with pragmatic definition of sign; second, while describing social functioning of culture we can use a sociological criterion of contact and adjacency.
Zgodnie z postulatem Maksa Webera, socjologia może przewidywać i wyjaśniać działania pod warunkiem ich wcześniejszego zrozumienia. Prezentowany artykuł rozszerza ten postulat na zjawiska społeczne w makroskali, dla których socjologia może szukać sensu, nawet jeśli nie jest on widoczny dla działających podmiotów. Perspektywą, która umożliwia taki zabieg, jest teoria zróżnicowania funkcjonalnego. Została ona zastosowana do opisania roli sędziowskiej, której znaczenie można właściwie skonceptualizować jedynie w kontekście relacji między systemami społecznymi. Autor wychodzi od koncepcji Niklasa Luhmanna, by zerwać z jego ujęciem i za Shmuelem Eisenstadtem zwrócić się w stronę systemu wartości, który mógłby legitymizować rolę sędziowską. Argumentacja autora podbudowana jest wynikami badań empirycznych i uzupełniającą je typologią procesów legitymizacji i delegitymizacji roli sędziowskiej. W konkluzji autor przedstawia konsekwencje teoretyczne sporów wokół roli sędziego oraz możliwości socjologicznego odczytywania aktualnych wydarzeń politycznych w Polsce.
W artykule analizujemy preferencje polityczne młodych ludzi, które wiążą się z ich aktywną obecnością po prawej stronie politycznej sceny. Interesuje nas, jakie poglądy, postawy i jakie oceny sytuacji przed i po wyborach parlamentarnych 2015 roku reprezentują młodzi Polacy deklarujący sympatie wobec prawicy lub oddający głos na ugrupowania prawicowe. Czym jest prawicowość jako pewien system poglądów młodego pokolenia i jak on się ma do prawicowości rozumianej politologicznie (jako konserwatywne poglądy obyczajowe i liberalne poglądy ekonomiczne)? W artykule dokonujemy teoretyczno-politycznej konceptualizacji kategorii prawicy politycznej, a następnie konfrontujemy ją ze społecznymi wyobrażeniami o differentia specifica prawicowości. Uwagę skupiamy na prawicowości młodych ludzi odtwarzając jej obraz na podstawie danych, zwłaszcza na wynikach własnych badań z 2016 roku. Analizujemy zachowania i motywacje wyborcze badanej grupy, poglądy na gospodarkę, kwestie socjalne, państwo, tożsamość wspólnotową, stosunek do działań opozycji politycznej i niezależności sądownictwa konstytucyjnego. Wyniki analiz pokazują, że wielu młodych wyborców, głosujących na prawicę, wcześniej należało do wyborców niezdecydowanych, poszukujących politycznych identyfikacji. Przede wszystkim jednak pokazują, czym jest prawicowość młodego pokolenia, ukazują jej płynny, niekoherentny i eksploracyjny w dużej mierze charakter oraz możliwe polityczne przepływy i znaczenie.
en
pl
