Wyniki wyszukiwania

Filtruj wyniki

  • Czasopisma
  • Data

Wyniki wyszukiwania

Wyników: 1
Wyników na stronie: 25 50 75
Sortuj wg:

Abstrakt

Medaliony późnoantyczne są istotnym źródłem dla poznawania kwestii ówczesnej propagandy i ideologii władzy cesarskiej. Multipla dynastii Konstantyna I Wielkiego można osadzić w szerokim kontekście kulturowym i historycznym, który ułatwia zrozumienie ich przekazu. Jest to możliwe dzięki sporej liczbie źródeł pisanych i ikonograficznych pochodzących z omawianej epoki. Autor stara się porównywać treści przekazywane przez przestawienia i legendy medalionów z późnoantyczną retoryką. Bierze pod uwagę szczególnie treści zawarte w zbiorze mów znanym jako Panegyrici Latini, oraz w dziełach retora Temistiusza. Sięga także do treści zawartych w Żywocie Konstantyna Euzebiusza z Cezarei. Analiza motywów ikonograficznych i legend medalionów wykazała istnienie kilku reguł rządzących ówczesnym przekazem propagandowym. Najwięcej przedstawień na medalionach związanych jest z jubileuszami panowania władcy oraz z tryumfami i ideologią zwycięstwa. Podkreślanie trwałości rządów i legitymizowanie władzy poprzez zwycięstwa stanowiło stały element treści propagandowych rozpowszechnianych przez cesarzy i ich otoczenie. Od cesarzy oczekiwano przede wszystkim sukcesów militarnych: rozszerzania i obrony Imperium. Propaganda starała się wpajać elitom obraz władcy spełniającego te oczekiwania. Przywiązanie elit do idei stabilnej władzy i obrazu zwycięskiego cesarza potwierdzają liczne wzmianki w omawianych dziełach twórczości retorycznej. Bardzo liczne są również emisje nawiązujące do stolic Cesarstwa: Rzymu i Konstantynopola. Idea starego i nowego Rzymu jako bliźniaczych miast była mocno osadzona w świadomości ówczesnych elit. Retorzy wychwalali starą stolicę (praepotens Roma) i siostrzany Konstantynopol jako dwie stolice zjednoczonego Imperium. Medaliony z chrześcijańskimi motywami ikonograficznymi były skierowane do schrystianizowanej części elit Cesarstwa. Prezentują one symbole wprowadzone do oficjalnej ikonografii przez Konstantyna Wielkiego, są więc pośrednio odwołaniem do postaci i dokonań tego władcy. Obecność symboli chrześcijańskich na numizmatach można rozumieć także jako publiczne wyznanie wiary cesarza, co koresponduje z przesłaniem Vita Constantini Euzebiusza z Cezarei. Ikonografia medalionów dynastii Konstantyna I jest jeszcze bardzo silnie osadzona w tradycji epok poprzednich, szczególnie okresu Tetrarchii. W przeważającej mierze nadal czerpie z kultury pogańskiej. Cesarze korzystali z niej w swej propagandzie, gdyż była powszechnie zrozumiała i ugruntowana w wyższych warstwach społeczeństwa. Inne tradycje wizualne były nieliczne i marginalne. Elementy chrześcijańskie zaczynają dopiero zdobywać sobie miejsce w przedstawieniach na numizmatach. Nie dziwi to w epoce, kiedy sztuka chrześcijańska dopiero zaczyna być akceptowana przez ogół hierarchii duchownej Kościoła. Łącznikiem przekazu ideologicznego wszystkich medalionów jest późnoantyczna retoryka. Autor starał się, posługując się podanymi w tekście przekładami, wykazać zasadniczą spójność wizualnej i werbalnej propagandy cesarskiej. Porównując legendy i ikonografię multipla z tekstami retorycznymi wskazał na istnienie wielu punktów wspólnych. Idee filozofów i mówców wychwalających panującego można było wypowiedzieć i napisać, ale równie dobrze przekazywał je obraz i krótkie slogany widoczne na multipla. Obraz i słowo niosły te same propagandowe hasła i apostrofy. Elita imperialna, dobrze obeznana z retorycznymi toposami doskonale rozumiała wszelkie aluzje. Widać wyraźnie, że głównym zadaniem propagandy nie było głoszenie określonej religii, czy ideologii, lecz rozpowszechnianie pozytywnego wizerunku cesarza. Ten obraz panującego kształtowano za pomocą retoryki i ikonografii. Do najlepszych przykładów należą właśnie medaliony zawierające zwięzłe hasła i symboliczne przedstawienia. Wiele z opisanych przedstawień z medalionów to zwięzłe kompozycje niosące silny ładunek ideologiczny i skondensowany przekaz propagandowy. Medaliony były bardzo wyrafinowanym i skutecznym środkiem propagandowym, który prezentował ten sam przekaz, co przemówienia retorów, ale w sposób pełniejszy i lepiej trafiający do imperialnych elit.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Szymon Modzelewski

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji