The investigations of energetic piles on the landfill in Zakurzewo near Grudziądz were done. The study provided answers to the following questions: I - are the piles worth digging up, li - what kind of material may be recovered after that, and Ill - what kind of process dominates currently in piles? It has been found out that plastic. mineral fraction and fraction of waste with the particles at the diameter below 10 mm made up about 75-90% of the total mass of waste in piles. Therefore. in the future these groups should be selected from the whole mass. Small fractions - I fraction of waste (with the particles of the diameter below 10 mm) and li fraction (with the particles of the diameter between 10-40 mm) made up significant share (50-93%) of the total mass of waste in piles. Organic matter content in dry mass of I fraction was high ranging from 71.6-86.8% of d.rn. This fraction can be used as a biological layer on the landfill. but should not be treated as a neutral waste for the sake of lcachuig of high pollutants concentration. fur the sake of low reduction of organic matter further fermentation of waste from piles W I - W6 with biogas recovery is advisable. In order to improve structural and odor features of waste. before sorting on the secondary materials. three weeks of air drying is advisable.

jakość wód podziemnych. W badaniach zastosowano trzy gatunki roślin, jako możliwe kierunki stosowania osadów ściekowych: trawa - rekultywacja gleb zdegradowanych, kukurydza - produkcja pasz, wierzba- wykorzystanie energetyczne biomasy. Jako kontrolę zastosowano lizymetry pozbawione roślinności. Przyjęto nastepujące dawki osadów ściekowych: O. IO, 50. 110,225 i 450 Mg s.m./ha. Statystycznie istotna. liniowa zależność pomiędzy dawką osadów a wielkością przewodności elektrolitycznej właściwej (EC), ChZT oraz azotanów wskazuje na potencjalne zagrożenie zanieczyszczenia wód podziemnych przy przyrodniczym wykorzystaniu osadów ściekowych, szczególnie w przypadku wysokich dawek osadów przekraczających 50 Mg s.m./ha. Zależności te oraz ryzyko zanieczyszczenia wód podziemnych obserwowano przez trzy lata doświadczenia dla wskaźników zanieczyszczenia EC i ChZT. W przypadku azotanów, zagrożenie ich migracji stwierdzono jedynie w pierwszym roku badań. Dodatkowo stężenia metali ciężkich oraz obecność patogenów w wodach gruntowych była na niskim poziomic. Stwierdzono, że zastosowane rośliny nie zmniejszyły negatywnego wpływu osadów ściekowych na jakość wód podziemnych.

The impact of mechanical pre-treatment of municipal solid waste (MSW) on its biogas production potential was examined. Mechanical separation allowed the following size-fractions to be obtained: fine fraction - mineral fraction of municipal solid waste (MFMSW) (cf> < 20 mm), middle fraction - organic fraction of municipal solid waste (OFMSW) (20 mm< cf>< 80 mm), and coarse fraction (cf>> 80 mm). The most suitable fraction for biological treatment was OFMSW, containing about 76 % of high rate biodegradable organic fraction (HRBOF). The rate constant of degradation for organic compounds in OFMSW was 0.23 d·1• It was shown that total gas production (TGP) during 10 years may achieve 550 m3/Mg OFMSW. Mechanical pre-treatment may allow an 45 % decrease of the amount of landfilled MSW resulting in a reduction of greenhouse gas emissions of up to 70 m3/Mg over 10 years of landfilling (in contrast to MSW landfilling - 213 m3/Mg). The experimental results revealed that gas production potential should be determined on the basis of HRBOF content and measurements of the biogas production.