W artykule ukazano, że przewidywany kryzys energetyczny w Kazachstanie sprawia, że kwestia małej energetyki i komplementarnych instytucji społeczeństwa obywatelskiego staje się bardziej aktualna. Kryzys ten, spowodowany pogorszeniem sieci ciepłowniczych budowanych w czasach byłego ZSRR, może mieć więcej niż dużą skalę, o czym świadczą wydarzenia w mieście Ekibastuz, gdzie znaczna część ludności została zimą 2022/2023 pozbawiona ogrzewania. Udowodniono, że rozwój małej energetyki powinien być złożony, tj. w dającej się przewidzieć przyszłości należy skupić uwagę na łączeniu odnawialnych i tradycyjnych źródeł energii, co oznacza stopniowy wzrost udziału energii odnawialnej. Uzasadniona jest celowość stosowania pojęcia „wolności energetycznej”, przynajmniej w odniesieniu do Republiki Kazachstanu. W artykule pokazano, że celem rozwoju małej zielonej energii powinno być właśnie osiągnięcie wolności energetycznej gospodarstw domowych, zorientowanej na instytucje społeczeństwa obywatelskiego. Oznacza to, między innymi, rozwój szerokiej gamy nietypowych rozwiązań technicznych, które zapewniają, na przykład, bezpośrednie wytwarzanie ciepła bez pośredniego etapu konwersji na prąd elektryczny. W artykule rozważono konkretny przykład wykazujący adekwatność proponowanego podejścia. Pokazano także, że podstawowe działania zapewniające wolność energetyczną gospodarstw domowych można realizować nawet przy wykorzystaniu dostępnych na rynku urządzeń. Przedstawiono konkretne obliczenia, które dowodzą, że przejście na zdecentralizowane dostawy ciepła jest ekonomicznie wykonalne przy użyciu dostępnego sprzętu.