Changes of university should not be a result of administrators’ and university managers’ decisions (as a top-down approach), but of initiatives caused by academic community. These engaged initiatives may take a different forms – associations, foundations, membership in academic committees, as well as different kinds of new social movements. An example of such a social movement are Obywatele Nauki (the Citizens of Science). Its members are young (usually post-docs), as well as more experienced scholars, who – despite the fact of achieving scientific and academic success – are working for the common good and the good of the university seen as an important social institution. Thus the Citizens of Science propose and encourage other scholars to seek constructive and parallel solutions, that, on the one hand, will respect the cultural, social, economic roots building the identity of the university, and, on the other hand, that will have will to use the vitality of young academic. There are three main possibilities of interpretation of the activity of the movement. First of all, these are the modern conceptions of social movements (Gorlach, Mooney 2008; Krzeminski 2013; Sztompka 2010; Żuk 2001; Touraine 2010, 2011, 2013), analyzing measures in the dimension of macro, meso and microstructure. Another important interpretation path is a reference to the history of Social Solidarity Movement (Touraine 2010, 2011, 2013; Ost 2007; Staniszkis 2010; Koczanowicz 2009). The third possibility of interpretive is theory of performative democracy (Matynia 2008; Austin 1993; Searl 1980, 1987), which is a particular dimension of public life, what creates an alternative to the undemocratic, unjust practices of power.

Studia doktoranckie w Polsce zmieniają swoje rolę, formę i funkcje. Dzieje się to w sposób zinstytucjonalizowany, uzależniony od politycznych decyzji kolejnych ministrów nauki i szkolnictwa wyższego. Niekiedy są to zmiany powierzchowne, niewnikające w fi lozofi ę kształcenia, innym razem – jak zapowiada Minister Jarosław Gowin w kontekście nowej Ustawy 2.0 Prawo o szkolnictwie wyższym – reformy wprowadzane są rewolucyjnie. Artykuł analizuje propozycje projektów nowej ustawy, odwołując się zarówno do opinii Obywateli Nauki dotyczącej zaproponowanych rozwiązań i Obywatelskiego „Paktu dla Nauki”, będącego zbiorem rekomendacji zmian polskiej nauki, jak również do badań autorki tekstu, prowadzonych na potrzeby pracy doktorskiej pisanej pod kierunkiem prof. Zbigniewa Kwiecińskiego.