Search results

Filters

  • Journals
  • Date

Search results

Number of results: 3
items per page: 25 50 75
Sort by:
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W artykule podjęto pytanie o polityczną sprawczość światopoglądu ufundowanego na stosunku do religii i Kościoła katolickiego w Polsce. Odwołując się do empirycznych badań ukazano narastające znaczenie identyfikacji religijnych w procesach kształtowania się politycznych preferencji i wyborów. Główna uwaga skupiona została na preferencjach dotyczących kształtu narodowej wspólnoty i na zmianach, jakim one ulegały w okresie ostatnich trzydziestu lat – od schyłku PRL, przez okres intensywnych zmian systemowych w latach dziewięćdziesiątych do chwili obecnej. Podstawę źródłową stanowią dane gromadzone w trwającym 45 lat badaniu podłużnym, obejmującym dwie kohorty reprezentujące odmienne społeczne pokolenia i odmienny typ religijnej socjalizacji. Uzyskane wyniki ujawniają zmniejszające się – w obu pokoleniach – poparcie dla idei wspólnoty tradycyjnej, zamkniętej na rzecz wspólnoty kulturowo otwartej i nowoczesnej, o czym w największym stopniu zadecydowały zmiany indywidualnych profili religijności.
Go to article

Bibliography

1. Baniak, Jerzy. 2008. Między buntem i sprzeciwem a potrzebą akceptacji i zrozumienia. Kryzys tożsamości osobowej a świadomość religijna i moralna młodzieży gimnazjalnej. Studium socjologiczne. Kraków: Wydawnictwo Homini S.C.
2. Bawin-Legros, Bernadette. 2004. Intimacy and the New Sentimental Order. Current Sociology, 52, issue 2.
3. Borowicz, Ryszard, Grażyna Krzyminiewska, Krystyna Szafraniec. 1991. Młodzi dorośli – paradoksy socjalizacji i rozwoju. Warszawa: IRWiR PAN.
4. Borowik, Irena. 1996. Religia we współczesnych społeczeństwach. Instytucjonalizacja a prywatność. W: I. Borowik, W. Zdaniewicz, red. Od Kościoła ludu do Kościoła wyboru: religia a przemiany społeczne w Polsce. Kraków: Nomos, 17–33.
5. Borowik, Irena. 1997. Procesy instytucjonalizacji i prywatyzacji religii w powojennej Polsce. Kraków: Wydawnictwo UJ.
6. Borowik, Irena. 2010. Why has religiosity in Poland not changed since 1989? Five Hyotheses. Politics and Religion, 3: 262–275.
7. Borowik, Irena. 2016. Przemiany religijne w Polsce na tle transformacji w Europie Środkowo-Wschodniej i globalizacji. W: I. Borowik, A. Górny, W. Świątkiewicz, red. Globalny i lokalny wymiar religii. Polska w kontekście europejskim. Uniwersytet Śląski w Katowicach i Zakład Wydawniczy Nomos.
8. Bruce, Steve. 2002. God is Dead: Secularization in the West. Oxford: Blackwell.
9. Casanova, Jose. 2006. Religie i świeckie tożsamości w procesie jednoczenia Europy: Res Publica Nowa, 1, https://www.ce.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2017/11/9.2_jose-casanova-religie-i-swieckie-tozsamosci-w-procesie-jednoczenia-europy.pdf; dostęp 09.08.2022.
10. CBOS. 2020. Religijność Polaków w ostatnich 20 latach. Komunikat z badań 63/2020.
11. CBOS. 2022. Zmiany religijności Polaków po pandemii. Komunikat z badań 85/2022.
12. Ciupak, Edward. 1982. Religia i religijność. Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
13. Cześnik, Mikołaj, Michał Kotnarowski, Igor Lyubashenko. 2016. Kto kształtuje polską politykę – aktywność i nieaktywność wyborcza Polaków. Studia Socjologiczne, 4, 233: 41–68.
14. Davie, Grace. 1994. Religion in Great Britain since 1945: beliving without belonging. Cambridge-Oxford: Blackwell Publishers.
15. Grabowska, Mirosława. 2001. Religijność i Kościół w procesie transformacji w Polsce. W: E. Wnuk-Lipiński, M. Ziółkowski, red. Pierwsza dekada niepodległości: próba socjologicznej syntezy. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 128–142.
16. Grabowska, Mirosława. 2002. Religijność i Kościół a polityka w III Rzeczpospolitej. W: R. Markowski, red. System partyjny i zachowania wyborcze. Dekada polskich doświadczeń. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, Fundacja im. Eberta.
17. Grabowska, Mirosława. 2018. Bóg a sprawa polska. Poza granicami teorii sekularyzacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
18. Hall, Dorota. 2016. W poszukiwaniu miejsca. Chrześcijanie LGBT w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
19. Joshi, Heather E. 2008. The Millennium Cohort Study and Mature National Birth Cohorts in Britain. In: S. Menard, ed. 2008. Handbook of Longitudinal Research. Design, Measurement, and Analysis. Amsterdam: Elsevier, 67–84.
20. Korzeniowski, Krzysztof. 1993. Orientacja demokratyczna vs autorytarna w społeczeństwie polskim. W: J. Reykowski, red. Wartości i postawy Polaków a zmiany systemowe. Szkice z psychologii politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, 121–154.
21. Koseła, Krzysztof. 1990. Rola Kościoła katolickiego w kampanii przed wyborami czerwcowymi. W: L. Kolarska-Bobińska, P. Łukasiewicz, Z.W. Rykowski, red. Wyniki badań – wyniki wyborów. Warszawa: PTS, Oddział Warszawski, 95–141.
22. Koseła, Krzysztof. 1994. Religijne identyfikacje a niektóre preferencje polityczne Polaków. W: W. Zdaniewicz, red. Znaczenie Kościoła w pierwszych latach III Rzeczpospolitej. Warszawa: ATK, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, 124–152.
23. Koseła, Krzysztof. 2002. Europejska tożsamość Polaków w teorii i w badaniach. W: K. Koseła, T. Szawiel, M. Grabowska, M. Sikorska. Tożsamość Polaków a Unia Europejska. Warszawa: Instytut Badań nad Podstawami Demokracji, 65–105.
24. Koseła, Krzysztof. 2003. Polak i katolik. Splątana tożsamość. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
25. Kwieciński, Zbigniew. 2002a. Wykluczanie. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
26. Kwieciński, Zbigniew. 2002b. Nieuniknione. Funkcje alfabetyzacji w dorosłości. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
27. Luckmann, Thomas. 1996. Niewidzialna religia: problem religii we współczesnym społeczeństwie. Przekład Lucjan Bluszcz. Kraków: Nomos.
28. Lynn, Peter. 2009. Methods for Longitudinal Surveys. In: P. Lynn, ed. 2009. Methodology of Longitudinal Surveys. Chichester, UK: Wiley, 1–20.
29. Mandes, Sławomir. 2002. Formy religijności w społeczeństwie polskim. W: A. Jasińska-Kania, M. Marody, red. Polacy wśród Europejczyków: wartości społeczeństwa polskiego na tle innych krajów europejskich. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 168–186.
30. Mandes, Sławomir. 2012. Religia i Naród: powikłane związki religii i nacjonalizmu. W: A. Jasińska-Kania, red. Wartości i zmiany. Przemiany postaw Polaków w jednoczącej się Europie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 165–190.
31. Mandes, Sławomir. 2012. Życie religijne. W: A. Giza, M. Sikorska, red. Współczesne społeczeństwo polskie, Warszawa: PWN, 229–270.
32. Mandes, Sławomir. 2016. Miejsce religii w społeczeństwie. W poszukiwaniu nowego programu badawczego socjologii religii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
33. Mannheim, Karl. 1992–1993. Problem pokoleń. Przekład Anna Mizińska-Kleczkowska. Colloquia Communia, 1-12: 137–168.
34. Mariański, Janusz. 1993. Religia i Kościół w społeczeństwie pluralistycznym. Polska lat dziewięćdziesiątych. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
35. Mariański, Janusz. 2008. Emigracja z Kościoła. Religijność młodzieży polskiej w warunkach zmian społecznych. Lublin: Wydawnictwo KUL.
36. Mariański, Janusz. 2010a. Religia w społeczeństwie ponowoczesnym. Studium socjologiczne. Warszawa: Oficyna Wydawnicza.
37. Mariański, Janusz. 2010b. Zmieniająca się przynależność do Kościoła katolickiego w Polsce wyzwaniem dla duszpasterstwa. W: J. Baniak, red. Laikat i duchowieństwo w Kościele katolickim w Polsce. Poznań: UAM, 19–46.
38. Markowski, Radosław, Hubert Tworzecki. 2016. Czy Polacy potrzebują rządów silnej ręki? Polityka, 10, 3049: 32–34.
39. Markowski, Radosław, red. 2017. Demokratyczny audyt Polski 2: Demokracja wyborcza w Polsce lat 2014-15. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
40. Marody, Mirosława. 1996. Selektywnie religijni. W: M. Marody, red. Oswajanie rzeczywistości. Między realnym socjalizmem a realną rzeczywistością. Warszawa: Instytut Studiów Społecznych, 234–257.
41. Marody, Mirosława. 2002. Przemiany religijności Polaków. W: A. Jasińska-Kania, M. Marody, red. Polacy wśród Europejczyków: wartości społeczeństwa polskiego na tle innych krajów europejskich. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
42. Marody, Mirosława, Sławomir Mandes. 2007. Religijność a tożsamość narodowa Polaków. W: M. Marody, red. Wymiary życia społecznego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 401–418.
43. Marody, Mirosława, Sławomir Mandes. 2012. Przemiany polskiej religijności. W: A. Jasińska-Kania, red. Wartości i zmiany. Przemiany postaw Polaków w jednoczącej się Europie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
44. Moscovici, Serge. 1984. The phenomenon of social representations. In: R.M. Farr, S. Moscovici, eds. Social Representations. Cambridge/Paris: Cambridge University Press, Maison des Sciences de l’Homme.
45. Norris, Pippa, Roland Inglehart. 2006. Sacrum i profanum. Religia i polityka na świecie. Przekład Renata Babińska. Kraków: Wydawnictwo Nomos.
46. Piwowarski, Władysław. 1971. Religijność wiejska w warunkach urbanizacji. Studium socjologiczne. Warszawa: Biblioteka Więzi.
47. Piwowarski, Władysław. 1983. Blaski i cienie polskiej religijności. W: J. Wołkowski, red. Oblicza katolicyzmu w Polsce. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
48. Piwowarski, Władysław. 2005. Religijność życia codziennego a religijność narodu. W: M. Grabowska, T. Szawiel, red. Religijność społeczeństwa polskiego lat 80. Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii UW, 189–202.
49. Reykowski, Janusz, red. 1993. Wartości i postawy Polaków a zmiany systemowe. Szkice z psychologii politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
50. Schaie, Warner K. 1965. A general model for the study of developmental problems. Psychological Bulletin, 64: 92–107.
51. Schaie, Warner K., Paul B. Baltes. 1976. On sequential strategies in Developmental research: Description or Explanation? Human Development, 18: 384–390.
52. Szafraniec, Krystyna. 2001. Zmiana społeczna i konflikt pokoleń. Refleksje po-Mannheimowskie, Przegląd Socjologiczny, tom L/1: 13–40.
53. Szafraniec, Krystyna. 1986. Anomia – przesilenie tożsamości. Jednostka i społeczeństwo wobec zmiany. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
54. Szafraniec, Krystyna. 2002. Anomia okresu transformacji a orientacje normatywne młodzieży. Perspektywa międzygeneracyjna. W: J. Mariański, red. Kondycja moralna społeczeństwa polskiego. Kraków: Wydawnictwo WAM i Komitet Socjologii PAN, 453–480.
55. Szafraniec, Krystyna, Jarosław Domalewski i in. 2017. Zmiana warty. Młode pokolenia a transformacje we wschodniej Europie i Azji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
56. Zaręba, Sławomir. 2008. W kierunku jakiej religijności? Studia nad katolicyzmem polskiej młodzieży. Warszawa: ZWS.
57. Zdaniewicz, Witold. 2001. Zachowania religijno-moralne. W: W. Zdaniewicz, red. Religijność Polaków 1991-1998. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 70–81.
58. Zubrzycki, Genevieve. 2020. Spokojna rewolucja. Tożsamość narodowa, religia i sekularyzm w Quebecu. Przełożył Paweł Dobrosielski. Kraków: Nomos.


Go to article

Authors and Affiliations

Krystyna Szafraniec
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W artykule analizujemy preferencje polityczne młodych ludzi, które wiążą się z ich aktywną obecnością po prawej stronie politycznej sceny. Interesuje nas, jakie poglądy, postawy i jakie oceny sytuacji przed i po wyborach parlamentarnych 2015 roku reprezentują młodzi Polacy deklarujący sympatie wobec prawicy lub oddający głos na ugrupowania prawicowe. Czym jest prawicowość jako pewien system poglądów młodego pokolenia i jak on się ma do prawicowości rozumianej politologicznie (jako konserwatywne poglądy obyczajowe i liberalne poglądy ekonomiczne)? W artykule dokonujemy teoretyczno-politycznej konceptualizacji kategorii prawicy politycznej, a następnie konfrontujemy ją ze społecznymi wyobrażeniami o differentia specifica prawicowości. Uwagę skupiamy na prawicowości młodych ludzi odtwarzając jej obraz na podstawie danych, zwłaszcza na wynikach własnych badań z 2016 roku. Analizujemy zachowania i motywacje wyborcze badanej grupy, poglądy na gospodarkę, kwestie socjalne, państwo, tożsamość wspólnotową, stosunek do działań opozycji politycznej i niezależności sądownictwa konstytucyjnego. Wyniki analiz pokazują, że wielu młodych wyborców, głosujących na prawicę, wcześniej należało do wyborców niezdecydowanych, poszukujących politycznych identyfikacji. Przede wszystkim jednak pokazują, czym jest prawicowość młodego pokolenia, ukazują jej płynny, niekoherentny i eksploracyjny w dużej mierze charakter oraz możliwe polityczne przepływy i znaczenie.

Go to article

Authors and Affiliations

Krystyna Szafraniec
ORCID: ORCID
Janusz Grygieńć

This page uses 'cookies'. Learn more