Search results

Filters

  • Journals

Search results

Number of results: 12
items per page: 25 50 75
Sort by:
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W artykule przedstawiono kształtowanie się idei boskości władcy w mennictwie hellenistycznym. Proces ten rozpoczął Aleksander, wzorując się przy tym na władcach wschodnich, a po jego śmierci kontynuowany był przez diadochów. Antioch IV Epifanes rozwinął go w sposób ostateczny przedstawiając się na monecie już wprost jako król-bóg.
Go to article

Authors and Affiliations

Eliza Walczak
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Praca dotyczy solidów produkowanych na terenie Cesarstwa Rzymskiego i rozprzestrzeniających się poza jego granice na odległe od niego tereny. Analizuję znaczenie i wartość tych monet zarówno w Państwie Rzymskim, jak i w innych społecznościach, a także w komunikacji kulturowej pomiędzy nimi. Traktuję monetę jako fenomen kulturowy, to jest jako formę obdarzoną znaczeniem i wartością, które kształtowane są kulturową praktyką, w której wykorzystywana jest moneta. Piszę, że na terenie Cesarstwa Rzymskiego solidy uczestniczyły w rozmaitych praktykach, które kształtowały odmienne znaczenia i wartości tych monet, co pozwala mówić o ich złożonym i heterogenicznym charakterze. W innych odmiennych kulturowo społecznościach, do których docierały solidy, uczestniczyły one w jeszcze innych praktykach, które kształtowały kolejne znaczenia i wartości. W rezultacie moneta przemieszczając się między społecznościami zmieniała swój kulturowy charakter, przyjmując w nowych kontekstach kulturowych nowe znaczenia i wartości, prawie jak kameleon dostosowując się do nowego otoczenia. Jeśli potraktujemy tę wędrówkę monety jako specyficzną komunikację międzykulturową, to warto byłoby zauważyć, że znaczenia tego komunikatu dla jego odbiorcy mogą i są zwykle odmienne od znaczeń nadawanych mu przez nadawcę.
Go to article

Authors and Affiliations

Adam Nobis
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W pracy do analizy kwartników śląskich zastosowano, zaczerpnięty z teorii komunikacji, model H. D. Laswella. Starano się udzielić odpowiedzi na pytania modelu rozszerzonego, to jest przeprowadzić: analizę nadawcy, analizę treści (komunikatu), analizę medium (środka przekazu), analizę odbiorcy, analizę efektu (skutku), analizę sytuacji, w której komunikat był emitowany, analizę motywów nadawcy.
Go to article

Authors and Affiliations

Zbigniew Bartkowiak
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Analizując ikonografię denara Bolesława Kędzierzawego z przedstawieniem tronującego cesarza (S.55), posiłkując się także analizą jednego z denarów królewskich Władysława II czeskiego ze sceną koronacji (Cach 600), autor dochodzi do wniosku, że na denarze polskiego księcia przedstawiono tronującego cesarza (a nie księcia-emitenta, jak ostatnio w literaturze sugerowano), co było bezpośrednią konsekwencją spotkania Fryderyka Barbarossy z Bolesławem Kędzierzawym w Krzyszkowie pod Poznaniem w 1157 r. Niezależnie od tego, co rzeczywiście wówczas się stało, wizerunek ten nie ma nic wspólnego z jakimkolwiek zaznaczeniem podległości Bolesława wobec Fryderyka ani serwilizmem księcia. Wyobrażenia cesarza nie należy traktować osobowo, odnosząc go do konkretnego panującego, o czym świadczyć może brak legendy z jego imieniem. Tronująca postać to wcielenie boskiego majestatu, przejawiającego się w osobie najwyższego ziemskiego władcy. Reprezentowane przez cesarza sacrum legitymizuje panowanie polskiego princepsa, wprowadza je w obręb nienaruszalnego tabu. Wizerunek cesarza pojawił się na stemplu denara Kędzierzawego przy pełnej akceptacji księcia i grał ważną rolę w lansowanej przez jego dwór ideologii władzy. Monety „cesarskie” potwierdzają zatem fakt uznania przez Fryderyka wielkoksiążęcej władzy Bolesława, poświadczają również przekaz zawarty w Kronice mistrza Wincentego, który — wbrew tradycji niemieckiej — wydarzenia pod Krzyszkowem uznał za „zwycięstwo bez walki” polskiego księcia.
Go to article

Authors and Affiliations

Witold Garbaczewski
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W artykule przedstawiono znaleziska monet pochodzące z kompleksu osadniczego zlokalizowanego w miejscowości Ryczyn, gm. Oława, pow. oławski. Z grodu pochodzi 21 monet datowanych od pierwszej połowy XI do końca XII w., wśród nich dziewięć denarów krzyżowych, dwa denary Bolesława II Śmiałego, jeden Władysława II Wygnańca, sześć monet Bolesława IV Kędzierzawego oraz trzy nieokreślone fragmenty. Na terenie cmentarzyska odnaleziono 38 monet, m.in. denar krzyżowy z 2. połowy XI w., siedem brakteatów datowanych na XIV i XV w., a także 24 halerze śląskie pochodzące z okresu od XIV do początków XVI w.
Go to article

Authors and Affiliations

Barbara Butent-Stefaniak
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Artykuł jest rozbudowanym postulatem, by badania nad mennictwem podejmowano nie tylko w ramach numizmatyki jako nauki pomocniczej historii, ale także z perspektywy historii sztuki. Nade wszystko jest głosem na rzecz tego, by kreśląc cząstkowy obraz jakichś zjawisk zachodzących w mennictwie śląskim (oraz innych czeskich krajów koronnych) nie tracić z pola widzenia tego ogólnokoronnego kontekstu, by wyzwolić się z regionalistycznych (państwowych, narodowych) ograniczeń i poszukiwać powiązań w ramach Korony Królestwa Czech, tworu politycznego, który w świadomości badaczy niejako zanikł i z niemałym trudem jest w ostatnich latach restytuowany.
Go to article

Authors and Affiliations

Bogusław Czechowicz
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Artykuł poświęcony jest teoretycznej stronie zagadnienia propagandy w numizmatyce rzymskiej. W pierwszej kolejności pokrótce przedstawione zostały argumenty przeciwników stosowania terminu „propaganda” dla opisu zjawisk antycznych. Następnie wskazano, dlaczego argumenty te wcale nie implikują, jakoby używanie tego terminu w naukach historycznych dla okresów sprzed późnej nowożytności było anachronizmem. Główną część tekstu stanowi przedstawienie szeregu modeli komunikacyjnych (Triada Komunikacyjna Arystotelesa, Model Transmisyjny Shannona-Weavera, Model Aktu Perswazyjnego Lasswella, Kołowy Model Komunikacji Schramma-Osgooda, Model Selekcji Westleya-MacLeana oraz Model Semiotyczny Eco) i modelu procesu propagandy Jowetta- -O’Donnell oraz krótkie omówienie ich implikacji dla badań propagandy starożytnej, w tym namonetarnej. Artykuł porusza też problem tego, jak powinno się badać propagandę, i prezentuje dziesięciostopniową metodę badawczą zaproponowaną przez Jowetta i O’Donnell. Na koniec omówiono krótko te punkty metody badawczej, które mają największe konsekwencje dla badania propagandy namonetarnej.
Go to article

Authors and Affiliations

Kamil Kopij
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Po uzyskaniu Śląska w 1097 r., Bolesław III Krzywousty nie tylko kontynuował produkcję anonimowych denarów krzyżowych, ale zaczął również emitować denary ze swoim tytułem, imieniem oraz wizerunkiem, jak również z imieniem i wizerunkiem lub monogramem św. Jana Chrzciciela, patrona katedry śląskiej, diecezji i całej prowincji. Monety miały niewątpliwie odzwierciedlać aspiracje młodego księcia w zakresie władzy i propagowania go jako legalnego władcy oraz obrońcy wiary i ludu Bożego, wspieranego przez świętego patrona. Interpretuję centralne przedstawienie poprzecznie ułożonych liter IS jako monogram św. Jana (Chrzciciela): Sanctus Ioannes lub Sancti Iohannis. Razem z inskrypcją Boleslavs lub Boleslavi proponuję odczytać cały napis jako: Sanctus Ioannes [patronus] Boleslavi. Przedstawienie monogramu świętego patrona na monecie jest bardzo rzadkie w Polsce, ale analogię można odnaleźć na gdańskim brakteacie Sambora I (1177/87–1202) z monogramem św. Ottona z Bambergu, misjonarza i patrona Pomorza. Wskazówkami dotyczącymi datowania mogą być legendy zamieszczone na denarach Bolesława typu I: wczesne DVX BOLESLAVS i późniejsze BOLESLAVS bez tytułu DVX używane najprawdopodobniej po śmierci ojca Krzywoustego — księcia Władysława Herman w 1102 roku.
Go to article

Authors and Affiliations

Witold Nakielski
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W artykule gromadzę interpretacje znaczenia medalionu typu TRIVNFV QVADOR, powstałego w imieniu cesarza Numeriana (283–284). Jest to sposobność do uwag na temat jednoznaczności i czytelności „znaku” zawartego w wyobrażeniu oraz „komunikatu” zamieszczonego w treści rewersowej, a także kwestii ich dosłowności, a nawet wiarygodności przekazu monet i medalionów.
Go to article

Authors and Affiliations

Agata A. Kluczek

This page uses 'cookies'. Learn more