Autor dowodzi tezy dotyczącej sceptycyzmu w tej wersji, którą nazywa „dubitatywną”. W odróżnieniu od radykalnego sceptycyzmu opisanego kiedyś przez Jana Woleńskiego, który polega na zupełnym powstrzymaniu się sceptyka od jakiegokolwiek określonego twierdzenia, sceptycyzm „dubitatywny” polega na tym, że sceptyk żywi wątpliwość w odniesieniu do czegokolwiek, co mu zostaje przedstawione, łącznie z jego własnymi możliwymi stwierdzeniami. ‘Wątpliwość’ to ‘brak bycia w posiadaniu uzasadnienia’ dla danego określonego stwierdzenia. Taka postawa jest niekontrowersyjnie możliwa dla zarówno możliwego wchodzącego w grę p, jak i ~p. Jednakże ‘wątpliwość’ co do ‘bycia w posiadaniu uzasadnienia dla p’ jest niekompatybilna z ‘wątpliwością’ co do ‘nie-posiadania uzasadnienia dla p’. Odpowiadający temu konieczny wybór implikuje w ostateczności powiedzenie sceptyka czegoś o swojej wiedzy dotyczącej czegoś, a mianowicie dotyczącej jego stanu mentalnego, a także jego wiedzę o jego powiedzeniu tego (i tak dalej, ad infinitum). To wyklucza radykalizm sceptycyzmu sceptyka dubitatywnego w postaci zaprzeczenia przez niego, by był podmiotem jakiegokolwiek stwierdzenia i jakiejkolwiek wiedzy. Artykuł zamyka stosowna dedukcja w standardowym ujęciu formalnym.

W artykule zestawione zostają dwie koncepcje okazjonalności. Pierwsza, standardowa i wąska, okazjonalność wyrażenia wiąże ściśle z jego znaczeniem i regulowanym przez nie związkiem kontekstu z określoną rolą wyrażenia. Druga, szersza i wywodząca się z prac Jerzego Pelca, określa okazjonalność w kategoriach potencjalnej zmienności ogólnej charakterystyki semiotycznej wyrażenia przy zachowaniu jego znaczenia. W tekście wprowadzone zostaje pojęcie matrycy pragmatycznej, które służy do schematycznego przedstawiania zmienności kontekstowej. Rekapituluję także krótko poglądy Jerzego Pelca na znaczenie (sposób użycia) i użycie oraz wskazuję krótko na związki jego podejścia ze współczesnymi debatami wokół kontekstualizmu oraz statusu wypowiedzi niezdaniowych.

Artykuł zestawia Petera Strawsona koncepcję analizy nieredukcyjnej z analizą pojęcia wiedzy zawartą w mojej książce Epistemologia. Sandwiczowa teoria wiedzy (Kraków 2019). Wedle tej teorii, wiedza i uzasadnienie są ze sobą splecione i zrelatywizowane do kontekstu, określonego z jednej strony przez presupozycje pragmatyczne, w tym założenia idealizacyjne i klauzulę ceteris paribus, z drugiej zaś przez zakres zamierzonych zastosowań. Tak pojmowana wiedza nie musi być prawdziwa, dzięki czemu przestarzałej wiedzy można przyznać status poznawczy odmienny od przesądu. Niemniej mechanizm rewizji presupozycji pod wpływem nowych zastosowań wiedzy można uważać za podporządkowany dążeniu do prawdy jako idei regulatywnej w sensie Kanta i Poppera.

Pluralism and multiculturalism are new terms in biblical studies . Pluralism used in social sciences means a conditio of society in which members of diverse ethnic, racial, religious or social groups maintain their unique cultural identities. Multicultu-ralism focuses on interactions between different groups and communities within the confines of a common society. This paper aims at analysing the practice and models of pluralism in the Bible and the evaluation of pluralism in the biblical context (from separatism in the Abraham days until the multicultural Christian community in the first century). Christianity existed as a pluralistic community from the beginning. Paul the Apostle presents the Church as the body of Christ and interactions within the Chri-stian community consisting of Jews and Gentiles are illustrated by relations between members of the body. The mission of the Church is based on various models of incul-turation (contextualisation). All of these models intersect with one another in different ways. Pluralism in the biblical studies manifests itself also in the use of different Bible translation strategies and various methods of biblical exegesis and interpretation.