Wyniki wyszukiwania

Filtruj wyniki

  • Czasopisma
  • Autorzy
  • Słowa kluczowe
  • Data
  • Typ

Wyniki wyszukiwania

Wyników: 33
Wyników na stronie: 25 50 75
Sortuj wg:

Abstrakt

This paper presents the story of the transformation of the interior of the library in the Collegium Maius in Kraków, from the very founding in the 16th century until today, based on various sources. A different approach to the interior arrangement was proposed, relating in its nature to the medieval library.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Anna Kulig

Abstrakt

W artykule omówiono poszczególne książkowe znaki własnościowe używane w Bibliotece Gdańskiej od końca XVI do początku XXI wieku. W pierwszych dwóch stuleciach istnienia Biblioteki Rady Miasta Gdańska jako znaku własnościowego używa-no trzech kolejnych miedziorytowych ekslibrisów. Powołana na początku XIX wieku Biblioteka Miejska w Gdańsku oznaczała swoje zbiory odbijanymi w tuszu pieczęciami o ośmiu (sześciu przedwojennych i dwóch powojennych), zmieniających się w czasie wzorach. Konsekwencją utworzenia w połowie XX wieku Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk było stosowanie kolejnych siedmiu różnych pieczęci. Współcześnie w Bibliotece Gdańskiej nie ma zwyczaju używania ekslibrisów do oznaczania zbiorów książnicy. Jednak nadal powstają takie znaki własnościowe, o charakterze okolicznościo-wym; niektóre z nich zostały opisane w artykule.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Helena Dzienis
1
ORCID: ORCID

  1. Dział Zbiorów Specjalnych, PAN Biblioteka Gdańska, ul. Wałowa 15, 80-858 Gdańsk

Abstrakt

Artykuł jest próbą przedstawienia funkcjonowania Biblioteki Gdańskiej pod patronatem Polskiej Akademii Nauk. Z dniem 1 stycznia 1955 roku dział naukowy Biblioteki Miejskiej w Gdańsku został przejęty przez Polską Akademię Nauk; powstałej w ten sposób odrębnej instytucji nadano nowy statut regulujący działalność Książnicy i zakres gromadzenia zbiorów. Podstawowym źródłem do opisania historii Biblioteki Gdańskiej PAN do czasu jubileuszu czterechsetlecia gdańskiej Książnicy (powstania Bibliotheca Senatus Gedanensis) były sprawozdania dyrekcji instytucji. Na ich podstawie można prześledzić jak, w trudnych warunkach lokalowych i magazynowych, pracownicy Biblioteki wywiązywali się ze swoich statutowych obowiązków, przy stale narastającym księgozbiorze i wzroście czynności usługowych. Odnotowano też dorobek naukowy pracowników Książnicy oraz działalność wydawniczą instytucji, w tym również prace dokumentujące zbiory Biblioteki. Ważnym sposobem przybliżenia ogółowi społeczeństwa wiedzy o gdańskiej Książnicy i jej zbiorach były wystawy i pokazy organizowane przez pracowników działów informacji i zbiorów specjalnych.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Helena Dzienis
1
ORCID: ORCID

  1. PAN Biblioteka Gdańska, Dział Zbiorów Specjalnych, Pracownia Numizmatów i Ekslibrisów

Abstrakt

W dniu 9 kwietnia 1945 roku władze polskie przejęły oficjalnie jeden z najcenniejszych zbiorów bibliotecznych w Europie zgromadzony w Danziger Stadtbibliothek, wcześniej Bibliotheca Senatus Gedanensis. Sprawą najważniejszą było zabezpieczenie budynku oraz sprowadzenie najwartościowszych obiektów wywiezionych pod koniec wojny z Gdańska. Zostały one odnalezione w piwnicach Ratusza Starego Miasta, na Zamku w Malborku i w Seminarium Duchownym w Pelplinie. Pierwszy rok pracy zespół zaangażowanych bibliotekarzy pod kierunkiem dyrektora dr. Mariana Pelczara poświęcił na porządkowanie wnętrza budynku, czyszczenie i układanie na półkach przemieszczonego księgozbioru oraz zabezpieczenie porzuconych bibliotek na terenie Gdańska i okolicy. Mimo wyjątkowo trudnych warunków, już 22 czerwca 1946 roku została oddana czytelnikom i polskiej nauce Książnica, której zasoby, zwłaszcza gdy chodzi o polonica, były do tamtej pory mało znane naukowcom, nie tylko polskim. Zadania odrodzonej Biblioteki Miejskiej formalne określał Statut Organizacyjny uchwalony przez Kolegium Zarządu Miejskiego 25 kwietnia 1946 roku. Książnica posiadała podwójny charakter: biblioteki oświatowej, jako centrala sieci czytelni i wypożyczalni publicznych oraz naukowej, w tym także ośrodka informacyjno-bibliograficznego. Te dwa kierunki działalności wyznaczały jej historię do końca 1954 roku, gdy dział naukowy został przejęty przez Polską Akademię Nauk, a oświatowy został połączony z Biblioteką Wojewódzką.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Maria Pelczar

Abstrakt

The possibilities of remote sensing techniques in the field of the Earth surface monitoring and protection specifically for the problems caused by petroleum contaminations, for the mapping of insufficiently plugged and abandoned old oil wells and for the analysis of onshore oil seeps are described. Explained is the methodology for analyzing and detection of potential hydrocarbon contaminations using the Earth observation in the area of interest in Slovakia (Korňa) and in Czech Republic (Nesyt), mainly building and calibrating the spectral library for oil seeps. The acquisition of the in-situ field data (ASD, Cropscan spectroradiometers) for this purpose, the successful building and verification of hydrocarbon spectral library, the application of hydrocarbon indexes and use of shift in red-edge part of electromagnetic spectra, the spectral analysis of input data are clarified in the paper. Described is approach which could innovate the routine methods for investigating the occurrence of hydrocarbons and can assist during the mapping and locating the potential oil seep sites. Important outcome is the successful establishment of a spectral library (database with calibration data) suitable for further application in data classification for identifying the occurrence of hydrocarbons.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Eva Smejkalová
Petr Bujok
Miroslav Pikl

Abstrakt

The present paper describes the Manchu Collection in the Jagiellonian University Library in Cracow which was a part of the former Prussian State Library in Berlin. The historical Manchu collection comprised over 300 items (call numbers, including “duplicates” of the same title). The paper offers a historical sketch of the forming of the collection as well as short description of some interesting items.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Hartmut Walravens

Abstrakt

This study presents the indoor soundscape framework in detail by describing the variables and factors that form an indoor soundscape study. The main objective is to introduce a new indoor soundscaping framework and systematically explain the variables that contribute to the overall evaluation of an indoor soundscape. Hence, the dependencies of physical and psychoacoustical factors of the sound environment and the spatial factors of the built entity are statistically tested. The new indoor soundscaping framework leads to an overarching evaluation perspective of enclosed sound environments, combining objective room acoustics research and noise control engineering with architectural analysis. Therefore, it is hypothesised that case spaces with certain plan organisations, volumetric relations, and spatial referencing lead to differentiated sound pressure level (SPL) and loudness (N) values. SPL and N parametric variances of the sound environments are discussed through the statistical findings with respect to the architectural characteristics of each library case space. The results show that the relation between crowd level variances and sound environment parametric values is statistically significant. It is also found that increasing the atrium height and atrium void volume, the atrium’s presence as a common architectural element, and its interpenetrating reference and domain containment results in unwanted variances and acoustic formations, leading to high SPL and N values.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Papatya Nur Dokmeci Yorukoglu
Jian Kang
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Biblioteka Rady Miasta Gdańska początkowo zarządzana była przez Collegium Scholarchale – organ władz miejskich odpowiedzialny za nadzór nad gdańskimi szkołami. Od lat pięćdziesiątych XVII wieku jeden z członków Kolegium obejmował prestiżowe stanowisko protobibliotekarza, czyli opiekuna gdańskiej książnicy. Przez następne półtora wieku najznamienitsi członkowie miejskiego patrycjatu podejmowali się tego obowiązku, w większym lub mniejszym stopniu dbając o powierzoną im instytucję. Niektórzy ograniczali swoją pracę jedynie do nadzorowania zakupu książek, inni z kolei angażowali się w poprawianie warunków działalności Biblioteki – poprzez zdobywanie dodatkowych funduszy, planowanie i nadzorowanie remontów, czy też opracowywanie katalogu zbiorów. W artykule zostały przedstawione sylwetki kolejnych dziewiętnastu protobibliotekarzy oraz – przede wszystkim – umiejscowienie stanowiska kuratora Biblioteki w ich cursus honorum. Wskazano również, jakim wykształceniem i doświadczeniem należało się legitymować, aby zostać mianowanym na to stanowisko.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

Index librorum qui ex donatione, munificentia et liberalitate philomusorum Bibliothecae Magnifici et Amplissimi Senatus Gedanensis inserti sunt, PAN Biblioteka Gdańska, sygn. Cat. Bibl. 1.




Hanow M. Ch., Proto-scholarcharum et proto-bibliotecariorum Gymnasii Academici Gedanensis meritorum memoria saecularis saeculi eiusdem secundi, paucis adumbrata et exhibita ipso Athenaei die natali Idibus Jun. MDCCLVIII, [w:] Acta jubilaei secundi Gymnasii Gedanensis anno Domini MDCCLVIII die XIII Junii solenniter celebrati publicis impensis prelo subiecta, [Gedani1759].


Hanow M. K., Wspomnienie zasług protoscholarchów i protobibliotekarzy Gdańskiego Gimnazjum Akademickiego wielce znakomitych, szlachetnych i gorliwych, przygotowane i przedstawione dokładnie w dniu jubileuszu Gimnazjum, 13 czerwca Roku Odkupienia Pańskiego 1758, oprac. i tłum. R. Dzięgielewski, [w:] Gdańskie Gimnazjum Akademickie, t. 3: Wybór źródeł od XVI do XVIII wieku, red. Z. Nowak, Gdańsk 2008, s. 473–532.

Bellwon J., Księgozbiór Ludwika Ajchlera zachowany w zbiorach Biblioteki Gdańskiej, „Libri Gedanenses”, t. 2/3 (1969), s. 5–33.
Bibliografia [w:] Gdańskie Gimnazjum Akademickie, t. 1…, s. 401–408.
Bieńkowska B., From Negation to Acceptance. The Reception of the Heliocentric Theory in Polish Schools in the 17th and 18th Centuries, [w:] Reception of Copernicus Heliocentric Theory, ed. J. Dobrzycki, s. 79–116.
Binkowska D., Ludzie Biblioteki. Christian Gottfried Ewerbeck (1761–1837), [w:] Między Gdańskiem a Santiago. 600-lecie konsekracji kościoła św. Jakuba fundacji szyprów w Gdańsku, red. B. Siek, A. Szarszewski, P. Paluchowski, Gdańsk 2015, s. 229–241.
Bogucka M., Przemiany społeczne i ustrojowe (1570–1655), [w:] Historia Gdańska, t. 2: 1454–1655, red. E. Cieślak, Gdańsk 1982, s. 543–578.
Budzyński J., Dawne humanistyczne Gimnazjum Akademickie w Gdańsku w XVI i XVII wieku, [w:] Gdańskie Gimnazjum Akademickie, t. 4: W progach muz i Minerwy, red. Z. Głombiowska, Gdańsk 2008, s. 7–69;
Christian Gabriel Schröder (von Schröder), [w:] Poczet sołtysów, burmistrzów…, s. 256.
Dzienis H., Gerhard Cimmermann i jego księgozbiór ofiarowany Bibliotece Rady Miasta Gdańska, „Libri Gedanenses”, t. 33 (2016), s. 5–27.
Gdańskie Gimnazjum Akademickie, t. 1: Szkice z dziejów, red. E. Kotarski, Gdańsk 2008.
Gdańskie Gimnazjum Akademickie. Księga pamiątkowa dla uczczenia czterechsetnej rocznicy założenia Gimnazjum Gdańskiego 1558–1958, Gdynia 1959.
Hirsch T., Geschichte des Academischen Gymnasiums in anzig in ihren Hauptzügen dargestellt, Danzig 1837.
Kaczor D., Christian Schröder, [w:] Poczet sołtysów, burmistrzów…, s. 215–217.
Kaczor D., Gottfried Bentzmann, [w:] Poczet sołtysów, burmistrzów…, s. 243–245.
Kaczor D., Johann Ernst Schmieden, [w:] Poczet sołtysów, burmistrzów…, s. 222–225.
Kaczor D., Samuel Wolff, [w:] Poczet sołtysów, burmistrzów…, s. 240–242.
Kizik E., Koszty utrzymania Gimnazjum Akademickiego, [w:] Gdańskie Gimnazjum Akademickie…, s. 43–65.
Kościelak S., Abraham Groddeck, [w:] Poczet sołtysów, burmistrzów…, s. 245–246.
Kościelak S., Dzieje wyznaniowe Gdańska od XVI do początku XIX wieku, [w:] Gdańsk protestancki w epoce nowożytnej. W 500-lecie wystąpienia Marcina Lutra, t. 1: Eseje, red. E. Kizik, S.Kościelak, Gdańsk 2017, s. 64–91.
Kościelak S., Johann Gottfried von Diesseldorf, [w:] Poczet sołtysów, burmistrzów…, s. 240–242.
Kościelak S., Salomon Gabriel Schumann, [w:] Poczet sołtysów, burmistrzów…, s. 242–243.
Kronika Biblioteki Gdańskiej 1596–2016, red. A. Baliński, A. Frąckowska, M. Otto, Gdańsk 2017.
Kubik K., Wybór źródeł do dziejów oświaty i nauki Pomorza Gdańskiego w XVII i XVIII wieku, „Gdańskie Zeszyty Humanistyczne” R. 6 (1963) nr 11, s. 31–103.
Kubik K., Mokrzecki L., Trzy wieki nauki gdańskiej. Szkice z dziejów od XVI do XVIII wieku, Wrocław– Warszawa–Kraków–Gdańsk 1976.
Lis S., 1681 (2) Protobibliotekarz Johann Ernest Schmieden, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 58–59.
Madeja-Grzyb M., 1655 Protobibliotekarz Adrian Engelcke, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 40–41.
Mokrzecki L., Gdańskie Gimnazjum Akademickie – zarys dziejów, [w:] Gdańskie Gimnazjum Akademickie, t. 1…, s. 13–41.
Mokrzecki L., Refleksje o Gimnazjum Gdańskim w dobie I Rzeczypospolitej, [w:] Gdańskie Gimnazjum Akademickie, t. 5: Źródła i artykuły, red. L. Mokrzecki, M. Brodnicki, Gdańsk 2012, s. 37–52.
Nowak Z., Bibliotheca Senatus Gedanensis 1596–1817, [w:] Gdańskie Gimnazjum Akademickie, t. 1…, s. 109–132.
Nowak Z., Gdańszczanie na studiach w Królewcu w XVI i XVII wieku, „Rocznik Gdański”, R. 57 (1997) z. 2, s. 121–134.
Nowak Z., Michała Krzysztofa Hanowa wspomnienie zasług protobibliotekarzy gdańskich XVII i XVIII w., [w:] Bibliologia dyscypliną integrującą. Studia ofiarowane Profesor Barbarze Bieńkowskiej, red. M. Mlekicka, Warszawa 1993, s. 145–151 („Z Badań nad Polskimi Księgozbiorami Historycznymi”, tom specjalny).
Ogonowska E., Engelke (Engelcke) Adrian, [w:] Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 1: A–F, red. S. Gierszewski, Gdańsk 1992, s. 389.
Otto M., [nota katalogowa], [w:] Gdańsk protestancki w epoce nowożytnej. W 500-lecie wystąpienia Marcina Lutra, t. 2: Katalog, red. P. Paluchowski, A. Larczyńska, M. Płóciennik, Gdańsk 2017, s. 231.
Otto M., 1632 Pierwsza aukcja dubletów, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 22–23.
Otto M., 1654 Protobibliotekarz Gabriel Schumann, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 38–39.
Otto M., 1661 Protobibliotekarz Joachim Schrader, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 44–45.
Otto M., 1662 Protobibliotekarz Benjamin Engelcke, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 46–47.
Otto M., 1665 Protobibliotekarz Christian Schröder, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 48–49.
Otto M., 1692 Protobibliotekarz Daniel Schlieff, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 70–71.
Otto M., 1706 Protobibliotekarz Gottfried Reyger, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 78–79.
Otto M., 1717 Protobibliotekarz Johann Gottfried von Diesseldorff, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 82–83.
Otto M., 1720 Protobibliotekarz Salomon Gabriel Schumann, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 84–85;
Otto M., 1722 Protobibliotekarz Gottfried Bantzmann, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 86–87.
Otto M., 1723 Protobibliotekarz Abraham Groddeck, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 88–89.
Otto M., 1730 Protobibliotekarz Albrecht Rosenberg, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 92–93.
Otto M., 1749 Protobibliotekarz Johann Siegmund Ferber, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 96–97.
Otto M., 1751 Protobibliotekarz Georg Simon von Bömeln, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 98–99.
Otto M., 1752 Protobibliotekarz Christian Gabriel Schröder, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 100–101.
Otto M., 1753 Protobibliotekarz Johann Hieronymus Broen, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 102–103.
Otto M., 1774 (1) Protobibliotekarz Samuel Wolff, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 86–87.
Otto M., 1780 Protobibliotekarz Michael Groddeck, [w:] Kronika Biblioteki Gdańskiej…, s. 112–113.
Otto-Michalska M., Wytworny język inwentarza. O zapisach donacyjnych w „Index librorum qui ex donatione, munificentia et liberalitate philomusorum Bibliothecae Magnifici et Amplissimi Senatus Gedanensis inserti sunt”, „Studia Classica et Neolatina”, t. 16 (2018), s. 173–182.
Pawlak M., Gimnazja akademickie Elbląga, Gdańska i Torunia. Podobieństwa i różnice, [w:] Gdańskie Gimnazjum Akademickie, t. 5: Źródła i artykuły, red. L. Mokrzecki, M. Brodnicki, Gdańsk 2012, s. 179–196.
Pelczar M., Kościół św. Jakuba – Biblioteką Miejską, [w:] Szpital i kościół św. Jakuba. 600 lat fundacji gildii szyprów w Gdańsku, red. A. Sroka OFM Cap., Toruń 2009, s. 241–259.
Poczet sołtysów, burmistrzów, nadburmistrzów, przewodniczących Miejskiej Rady Narodowej i prezydentów Gdańska od XIII do XXI wieku, red. B. Możejko, Gdańsk 2015.
Podlaszewska K., Schmieden Jan Ernest, [w:] Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 4: R–Ż, red. Z. Nowak, Gdańsk 1997, s. 163–164.
Pszczółkowska Z.L., Custodes librorum Gedanensium, [w:] „W kręgu książki”, nr 12, Gdańsk 1989, s. 49–67.
Ratajczak Z., Kilka uwag o donatorach Biblioteki Rady Miejskiej Gdańska, „Libri Gedanenses”, t. 4/5 (1973), s. 31–43.
Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 1–4, red. S. Gierszewski, Z. Nowak, Gdańsk 1992– 1997, Suplement 1–3, red. Z. Nowak, J. Borzyszkowski, Gdańsk 1998–2012.
Trzoska J., Groddeck Abraham, [w:] Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 2: G–K, red. Z. Nowak, Gdańsk 1994, s. 112–113.
Trzoska J., Groddeck Michał, [w:] Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 2: G–K, red. Z. Nowak, Gdańsk 1994, s. 116–117.
Weichbrodt D., Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig: in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Bd. 1–5, Klausdorf/Schwentine [1986–1993].
Welti M., Die Bibliothek des Giovanni Bernardino Bonifacio, Marchese d’Oria 1517–1597. Der Grundstock der Bibliothek Danzig der Polnischen Akademie der Wissenschaften, Bern 1985.
Zdrenka J., Rats- und Gerichtspatriziat der Altstadt (1377–1792) und der Jungstadt (1387–1454/1455) Danzig, Hamburg 1991.
Zdrenka J., Rats- und Gerichtspatriziat der Rechten Stadt Danzig, Bd. 1: 1342–1525, Hamburg 1991. Zdrenka J., Rats- und Gerichtspatriziat der Rechten Stadt Danzig, Bd. 2: 1526–1792, Hamburg 1989.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Maria Michalska
1
ORCID: ORCID

  1. Dział Zbiorów Specjalnych, PAN Biblioteka Gdańska, ul. Wałowa 15, 80-858 Gdańsk

Abstrakt

The article treats of one of the most innovative series in the Polish humanities after the 1945, the Poznań German Library. The series is a scientific-editorial project initiated 1996 to introduce readers in Poland (both specialists and nonspecialists) into the most important questions of German history, sociology, political science etc. in the 18th, 19th, 20th and 21st century.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Łukasz Musiał

Abstrakt

The bibliography includes printed matriculation albums of universities, registers of members of student fraternities and nationalities preserved in the holdings of the PAS Gdańsk Library. The matriculation albums are a valuable source of information in biographic, genealogical, cultural and social research. Due to their merits as important scientific tools they were edited and published as early as in the 19th century. The bibliography includes sources dated 1289–1944 from 59 towns and 14 European countries (listed in the article under the modern country names), the oldest of which is matriculation record of the University in Bologna, the last one is a list of Polish students of the Medical Department at University in Königsberg. The items in the catalogue are arranged according to the names of the mentioned towns (in the Polish version). Within the category of the towns the author enumerates the matriculation albums, registers of nationalities and student fraternities, as well as other kinds of records, all arranged in alphabetical order. The sources that were impossible to be allocated to any of the above mentioned groups were placed in the appendix.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Stefania Sychta
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Artykuł jest próbą spojrzenia na historię gdańskiej książnicy w kontekście użytej przez Samuela Schelwiga w 1677 roku metafory, opisującej Bibliotekę Rady Miasta Gdańska jako pomnik pamięci wznoszony dzięki donacjom kolejnych pokoleń – ludzi pragnących przez udział w szlachetnym dziele zapewnić sobie wdzięczną pamięć potomnych. W tekście podjęto próbę ukazania tej praktyki również we wcześniejszych, piętnastowiecznych realizacjach na przykładzie zbiorów Biblioteki Mariackiej oraz przedstawiono rolę, jaką funkcja upamiętniająca miała dla urzeczywistnienia idei powołania obecnej PAN Biblioteki Gdańskiej w 1596 roku. Wydarzenie to ukazano jako naturalną konsekwencję przekazania władzom miejskim biblioteki klasztornej Franciszkanów gdańskich i księgozbioru Giovanniego Bernardina Bonifacio oraz dążenia elit gdańskich do zapewnienia miastu instytucji pamięci, a miejscowym szkołom zaplecza dydaktycznego.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

Index librorum qui ex donatione munificentia et liberalitate philomusorum Bibliothcae Magnifici et Amplissimi Senatus Gedanensis inserti sunt, PAN Biblioteka Gdańska, sygn. Cat. Bibl. 1.

Assmann A., Cultural memory and western civilization. Arts of memory, Cambridge 2011.
Brodnicki M., Athenae Gedanenses Ephraima Praetoriusa, Gdańsk, 2016.
Cieślak K., Kościół – cmentarzem. Sztuka nagrobna w Gdańsku (XV–XVIII), Gdańsk 1992.
Cubrzyńska-Leonarczyk, M., Proweniencja, [w:] Encyklopedia książki, t. 2, red. A. Żbikowska-Migoń, M. Skalska-Zlat, Wrocław 2017, s. 466a–467b.
Gmiterek H., Szymon Teofil Turnowski w obronie zgody sandomierskiej, „Annales Universitatis Mariae Curie Skłodowska Lublin” Polonia, Sectio F, t. 31/2 (1976), s. 13–40.
Günther O., Michael Krauses Gedenkbuch zur Geschichte des Danziger Franziskanerklosters (1574– 1586), „Mitteilungen des Westpreussischen Geschichtsvereins“, Jg. 2 (1903) Nr 4, s. 55–59.
Hirsch T., Die Ober-Pfarrkirche von St. Marien in Danzig, Th. 1–2, Danzig 1843.
Jaśniewicz A., Portrety Giovanniego Bernardino Bonifacio (1517–1597), [w:] Włochy w Gdańsku, t. 1: Eseje, red. M. Kaleciński, Gdańsk 2019, s. 139–151.
Krollmann C., Geschichte der Stadtbibliothek zu Königsberg. Mit einem Anhang: Katalog der Bibliothek des M. Johannes Poliander, Königsberg 1929.
Kubicki R., W trosce o zbawienie – testamenty kupców Gdańska i Elbląga z drugiej połowy XV i początku XVI w., „Rocznik Zachodniopomorski”, R. 31[40] (2016) z. 1, s. 111–128.
Lepacka A.M., Giovanni Bernardino Bonifacio i jego przyjaciel Basilius Amerbach. Kwestia portretu renesansowego, [w:] Między Italią a Rzeczpospolitą. Giovanni Bernardino Bonifacio d’Oria (1517– 1597 – perpetuus viator, red. A. Baliński, B. Gryzio, M. Michalska, Gdańsk 2019, s. 107–132.
Müller M.G., Między niemieckim konfesjonalizmem a polską tolerancją. Konflikty wyznaniowe między luteranami a ewangelikami reformowanymi w Gdańsku w drugiej połowie XVI wieku, [w:] Gdańsk protestancki w epoce nowożytnej. W 500-lecie wystąpienia Marcina Lutra, red. E. Kizik, S. Kościelak, Gdańsk 2017, s. 92–109.
Nowak Z., Kultura, nauka i sztuka w Gdańsku na przełomie dwóch epok [w:] Historia Gdańska, t. 2: 1454–1655, red. E. Cieślak, Gdańsk 1982, s. 352–402.
Nowak Z., Po starą księgę sięgam ze wzruszeniem, Gdańsk 2008.
Oliński P., Fundacje mieszczańskie w miastach pruskich w okresie średniowiecza i na progu czasów nowożytnych (Chełmno, Toruń, Elbląg, Gdańsk, Królewiec, Braniewo), Toruń 2018.
Rollau J., Przywilej dotyczący klasztoru Szarych Mnichów na Przedmieściu Gdańska [1555], przeł. M. Gaworska, [w:] Gdańskie Gimnazjum Akademickie, t. 5: Źródła i artykuły, red. L. Mokrzecki, M. Brodnicki, Gdańsk 2012, s. 19–20.
Schelwig S., O początkach biblioteki gdańskiej. List i rozprawa, tłum. Z. L. Pszczółkowska, Gdańsk 1992.
Schwartz F., Die Anfange der Danziger Stadtbibliothek, „Zentralblatt fur Bibliothekswesen“, Jg. 52 (1935) Heft 4.
Szteinke A.J. OFM, Rękopisy doby staropolskiej prowincji małopolskiej reformatów w Bibliotece Głównej Prowincji Franciszkanów-Reformatów w Krakowie, [w:] Piśmiennictwo zakonne w dobie staropolskiej, red. M. Kuran, K. Kaczor-Scheitler, M. Kuran, współpr. D. Szymczak, Łódź 2013, s. 15–25.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Beata Gryzio
1 2
ORCID: ORCID

  1. Dział Zbiorów Specjalnych, PAN Biblioteka Gdańska, ul. Wałowa 15, 80-858 Gdańsk
  2. Szkoły Doktorskie Uniwersytetu Gdańskiego, ul. Jana Bażyńskiego 8, 80-309 Gdańsk

Abstrakt

W artykule przedstawiony został wybór piętnastowiecznych druków o szeroko pojętej tematyce medycznej, przechowywanych obecnie w PAN Bibliotece Gdańskiej. Stanowią one świadectwo gdańskiej kultury w zakresie wiedzy o zdrowiu i higienie w piętnastym stuleciu i w okresie nieco późniejszym. Wspomniane druki pochodzą w większości ze zbiorów gdańskich bibliotek kościelnych, natomiast obecność wśród nich pozycji o innych proweniencjach (właściciele prywatni) pozwala prześledzić drogę jaką inkunabuły medyczne przybywały do Gdańska, by ostatecznie trafić do zasobów gdańskiej Książnicy. Autorka artykułu wyjaśnia skromność gdańskich zasobów literatury medycznej faktem, że nad Motławą w okresie nowożytnym nie funkcjonował żaden uniwersytet. Obecność tego rodzaju inkunabułów w bibliotekach kościelnych i księgozbiorach prywatnych wskazuje na stosowanie zawartej w nich wiedzy raczej w zakresie użytku osobistego niż profesjonalnej praktyki medycznej, choć pośród omawianych druków znajduje się także kilka pochodzących z księgozbiorów lekarzy.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Beata Gryzio
1
ORCID: ORCID

  1. PAN Biblioteka Gdańska, Dział Zbiorów Specjalnych, Pracownia Starych Druków

Abstrakt

Udział w Nocy Muzeów jest dla Biblioteki Gdańskiej skutecznym sposobem na realizowanie wpisanych w jej misję celów dydaktycznych i popularyzatorskich. Interesujące tematy przewodnie, prezentacja bogatych zbiorów książnicy, jak również zaangażowanie organizatorek i uczestniczących pracowników przełożyły się na sukces dziewięciu edycji tego wydarzenia w latach 2011–2019. Ich tematami przewodnimi były kolejno: Noc z Janem Heweliuszem ze skarbca Biblioteki Gdańskiej, Moda na książkę – moda w książce, Groza w bibliotece, Świat biblioteki w jedną noc, Z książką za horyzont, Biblioteka ogrodem, Gedanum domus nostra – Gdańsk nasz dom, In mari vita tua – w morzu życie twoje, Geniusz – w 500 rocznicę śmierci Leonarda da Vinci. Podczas dotychczasowych Nocy Muzeów największe uznanie odwiedzających Bibliotekę budziły pokazy w Czytelni Zbiorów Historycznych. Prezentacje te to czasami jedyna okazja, aby z tak bliska obcować z cennymi rękopisami, starymi drukami, grafikami i innymi zbiorami specjalnymi, o których opowiadają kompetentni pracownicy. Stałymi atrakcjami Nocy Muzeów były ponadto ekspozycje nawiązujące do tematu wydarzenia w sali wystawowej i kiermasze publikacji bibliotecznych w holu historycznego budynku przy ul. Wałowej 15. Kolejne organizatorki przedsięwzięcia, również we współpracy z innymi trójmiejskimi instytucjami kulturalnymi, za każdym razem wzbogacały program o zajmujące prelekcje, warsztaty tematyczne, a nawet koncerty muzyczne. Bibliotekę Gdańską podczas Nocy Muzeów odwiedzało średnio około 670 osób, co świadczy o wartości tego narzędzia promocji książnicy.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Joanna Śliwa
1

  1. PAN Biblioteka Gdańska, Dział Nowej Książki

Abstrakt

The history of “Études de théologie, de philosophie et d’histoire” is connected with the Work of Saints Cyril and Methodius (L’OEuvre des Saints Cyrille et Méthode), which was founded in 1855. The purpose of the Work was prayer as well as refl ection and discussion on the union of the Catholic and Orthodox Church. The founder of the Work, Ivan Gagarin, once Russian Orthodox and from 1842 a Catholic in France, gathered for this purpose a vast library in order to document the history of ecumenism and the ecclesiastical history of the Slavic countries. With time, the Slavonic Library became one of the most abundant book collections on these subjects in Western Europe. Gagarin believed that the West knew too little about the Orthodox Russia, which was an impediment to the union of the Churches. To bring his motherland closer to Western Catholics and to present problems to be faced by those who strove for the unity of the Christian East and West, Gagarin decided to start to publish a magazine “Études de théologie, de philosophie et d’histoire”, for which he needed approval of the superiors of the Jesuit Order. Due to Gagarin’s prolonged negotiations with his superiors, the magazine did not start to be published until 1857. This paper deals with the history of “Études de théologie, de philosophie et d’histoire”.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Urszula Cierniak

Abstrakt

Magnus Bruski (1886–1945) was ordained to the priesthood in 1913. Bruski’s whole life was strongly connected with Gdansk. His duties as a priest were manifold and comprised remaining the office of a parish priest at St. Nichola’s Church (1935–45) and a vicar general of the diocese of Gdańsk (1934–38). Bruski actively worked in the Free City of Gdańsk succumbed at that time to National Socialism. He was frequently criticised for popularising the knowledge about the Polish language among German clergymen. Bruski died of typhus on July 9th, 1945. The St. Nichola’s Church’s book collection including the private library of Magnus Bruski (75 items) was lucky enough to be preserved only thanks to support from the Dominican friars in 1945. The collection is now a part of the holdings of PAN Gdansk Library. It is now a testimony of their owner’s great need of personal development and his mission to prevent and reduce alcohol abuse in Gdańsk.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Aleksander Baliński

Abstrakt

The present Gdansk Library of the Polish Academy of Sciences is the second oldest, unbrokenly operating, publicly available library in today’s Poland. Even on the European scale there are only a few libraries that are of similar age or older. There are many works on the history of the Gdansk Library and its growing collection of books through the centuries. Apart from a brief look at history, this particular article focuses, however, on one other aspect – loans of special collections for exhibitions organized outside the Library by external institutions – the so-called “loan service”. Such modern transformation of an old institution indicates the power of the library and its custodians not only to engage in cultural preservation, but also fostering culture. We should see the special collections loan service in the same light – as reaching out to the public instead of waiting for the public to reach the library. This fact alone indicates a growing shift in the understanding of the library as a service provider. For the purposes of this article, the Gdansk Library has subjectively selected five of the most important and interesting examples of external exhibitions that have used its “special collections loan service” between 2011 and 2020.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Wanda Pętlicka
Zofia Tylewska-Ostrowska
ORCID: ORCID
Anna Walczak

Abstrakt

The year 2000 was the year of the creation of ‘The Polish Library‘ also known as ‘Beauty Unknown‘. This year is the 20th anniversary of her birthday and at the same time a great opportunity to recall the creation content and promotion of this impressive 50 volume collection. The following article is dedicated to these events.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Michał Jamiołkowski

Abstrakt

Stanisław Hebanowski (1912–1983) był znanym reżyserem teatralnym i tłumaczem sztuk. W wieku 57 lat przeniósł się do Gdańska i od tego momentu rozpoczyna się okres jego największej płodności artystycznej i najwybitniejszych dokonań w polskim teatrze. Wielojęzyczny księgozbiór Hebanowskiego, który w reprezentatywnej części 4000 woluminów trafił do Biblioteki Gdańskiej, świadczy o szerokich, nie tylko teatralnych, zainteresowaniach jego właściciela. Niemal wszystkie książki zostały podpisane oraz opatrzone numerami porządkowymi i oznaczeniami literowymi wskazującymi na klasyfikację działową – ze względu na język autora albo tematykę danej pozycji. Na proweniencję zbiorów wskazują oznaczenia i adnotacje poprzednich posiadaczy: poza otrzymanymi w darze i zakupionymi w antykwariatach i księgarniach w Gdańsku, Krakowie, Lwowie, Poznaniu i Warszawie, do kolekcji trafiły książki pochodzące z teatrów w Gdańsku, Łodzi i Poznaniu oraz bibliotek szkolnych w Krakowie i Tarnogórze, uczelnianych w Krakowie i Poznaniu, klasztornych w Kołomyi i Stanisławowie, publicznej w Rzeszowie, a także pozycje należące wcześniej do rozmaitych osób prywatnych. Na niektórych książkach z biblioteki Hebanowskiego – drukowanych tekstach teatralnych sztuk – znajdują się liczne adnotacje właściciela, świadectwa przygotowań reżysera do wystawienia odpowiedniego spektaklu.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Maria Sokołowska
1

  1. PAN Biblioteka Gdańska, Dział Zbiorów Specjalnych

Abstrakt

Rytowany widok wnętrza Biblioteki Rady Miasta Gdańska został wykonany w 1687 roku, podobnie jak 56 innych rycin obrazujących miasto w dziele Reinholda Curickego Der Stadt Dantzig historische Beschreibung (Amsterdam i Gdańsk 1687). Autorka przeanalizowała widok pod względem stylistycznym, warsztatowym oraz ikonograficznym. Sięgając do roku 1596, przedstawiła okoliczności ówczesnego powołania Biblioteki Rady Miasta w jej pierwotnej lokalizacji, odwołując się do sytuacji politycznej w Rzeczypospolitej po wstąpieniu na tron Zygmunta III Wazy, zwolennika kontrreformacji wymierzonej w protestancki Gdańsk. Rozpatrując walory artystyczne widoku wnętrza Biblioteki, podkreśliła odpowiednie decorum, dzięki któremu analizowana rycina odróżnia się od pozostałych ilustracji wymienionego dzieła Curickego. Zdaniem autorki, wynikło to z chęci podkreślenia przez władze miasta roli, jaką spełniało wychowanie, edukacja i nauka w rozwoju Gdańska. To przesłanie wyrażone zostało w konwencji barokizującej i alegoryzującej obraz nauki. Ta intencja odróżnia widok wnętrza Biblioteki od pozostałych realistycznych widoków budowli, fragmentów miasta oraz podmiejskich okolic Gdańska.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Krystyna Jackowska
1

  1. PAN Biblioteka Gdańska, Dział Zbiorów Specjalnych, Pracownia Grafiki

Abstrakt

Wspomnienie o Cecylii Zofii Gałczyńskiej, archeologu i bibliografie, autorce prac dotyczących między innymi starożytnych zbiorów Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz historii Szczecina, w szczególności wybitnych szczecińskich uczonych, Erwina Ackerknechta oraz Walthera Amelunga.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Joachim Śliwa
1
ORCID: ORCID

  1. Instytut Archeologii, Uniwersytet Jagielloński

Abstrakt

Th e article describes two Cyrillic Gospels from the Kórnik Library: BK 11985 and BK 896. It presents the cultural context of their creation, as well as their history, content, illuminations and a short lexical description. Both codices were the result of a cultural and spiritual revival in the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Both of them were luxury, professionally made goods; their copyists were experienced specialists. BK 896 represents a higher level of artistry. In view of their lexical characteristics, the manuscripts can be classifi ed as the third so-called Mount Athos-Tyrnovo linguistic redaction of the Gospel.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Marzanna Kuczyńska
1
ORCID: ORCID
Maya Ivanova
2
ORCID: ORCID

  1. Instytut Filologii Polskiej UAM
  2. Bułgarska Akademia Nauk, Centrum Naukowe im. Cyryla i Metodego

Abstrakt

In 2010, three Polish scholars published A Preliminary Report on the Wanli Kanjur Kept at Jagiellionian Library, Kraków.1 It was at this time the world began to know that the Jagiellonian Library has an incomplete collection of the Tibetan Kanjur printed in the Wanli period (1573–1620), as well as many other Tibetan texts, manuscripts and xylographs.2 The library also possesses a huge collection of Chinese Buddhist literature, including the Yongle Northern Canon. There is also a scripture that does not belong to the Chinese Buddhist Canon, or Daoist Canon, or Baojuan ����.3 In June 2017, the author discovered one volume of the Buddhist text entitled Saddharmapuṇdarīka Sūtra in the Tangut language. This is particularly precious as it is the only extant copy worldwide. These volumes of the Tibetan Kanjur and the Yongle Northern Canon were obtained by a German scholar and collector named Eugen Pander (1854–1894?) who got acquainted with the reincarnated Tibetan Buddhist Master Thu’u bkvan Khutugtu of Yonghe Temple in Beijing. The volumes were shipped to Berlin around 1889 where they were placed in the Museum of Ethnography in Berlin and later moved to the State Library in Berlin. In 1943, the Allied Forces began to bomb Berlin and the Germans made an effort to hide their treasures. They transported over 500 boxes of books from the State Library in Berlin to Książ castle, and then to the Cistercian monastery in Krzeszów. After WWII the region was on the Polish side of the border. All the treasures, including Beethoven’s manuscript of the “Ninth Symphony,” and the Mozart’s manuscript of “Magic Flute,” were transferred as a deposit to the Jagiellonian Library in Kraków.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Darui Long

Abstrakt

The Kórnik Library is one of the oldest and most valuable establishments in Poland. By creating a library during the Partitions of Poland and collecting valuable old books and manuscripts, Tytus Działyński intended to save and foster Polish culture and traditions for posterity. Heir to Tytus – Jan Działyński – secured and expanded the Library. Having no heir himself, Jan Działyński left the Działyński inheritance to his nephew, Władysław Zamoyski, who continued his grandfather's and uncle's work. Just before his death, Władysław Zamoyski donated the entire inherited property to the Polish nation. In 1924, he established a Foundation meant to supervise the Library, a museum and the Institute of Dendrology. The Zakłady Kórnickie Foundation operated until 1953 when it was taken over by the Polish Academy of Sciences and has remained within its structure until today. The library continues assembling, developing and sharing its collections. The latest technologies have enabled us to provide the library and museum collections to the largest possible number of readers. The collections have been successively digitized and made available on the Digital Platform of the Kórnik Library created as part of the EU project POPC.02.03.01-IP.01-00-002/15 “Digital access to the resources of the Polish Academy of Sciences in the Library”.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Edyta Bątkiewicz-Szymanowska
Magdalena Biniaś-Szkopek
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Artykuł stanowi próbę przedstawienia charakterystycznych typów znaków własnościowych z herbem Gdańska, znajdujących się na zabytkowych oprawach książek ze zbiorów Biblioteki Gdańskiej. Ustalony w 1457 roku herb miasta nie uległ zmianie w kolejnych stuleciach, jednakże przekształcenia dotknęły jego formę graficzną. Dość często przeobrażano różne elementy, tworząc szereg następujących po sobie odmian herbowych. Dotyczyło to przede wszystkim kształtu tarczy, jak również przedstawienia krzyży i korony. Zmianom ulegały także wizerunki dwóch lwów podtrzymujących tarczę. Na oryginalnych oprawach historycznie nawarstwiającego się zasobu rękopisów i starych druków udało się wyodrębnić ponad dwadzieścia różnych wyobrażeń herbu Gdańska z XVI–XVIII wieku.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

Bogucka M., Gdańsk jako ośrodek produkcyjny w XIV–XVII wieku, Warszawa 1962.
Cubrzyńska-Leonarczyk M., Polskie superekslibrisy XVI–XVIII wieku w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Centuria druga, Warszawa 2001.
Dutkowski J., Suchanek A., Corpus nummorum Gedanensis, Gdańsk 2000.
Dzienis H., Katalog zbioru numizmatycznego Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk, Wrocław– Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1984.
Gumowski M., Herby miast polskich, Warszawa 1960.
Kopicki E., Katalog podstawowych typów monet i banknotów Polski oraz ziem historycznie z Polską związanych, t. 2: Monety ostatnich Jagiellonów, Stefana Batorego i Zygmunta III: 1506–1632, Warszawa 1976.
Sipayłło M., Polskie superexlibrisy XVI–XVIII wieku w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Warszawa 1988.
Wagner A., Superekslibris polski. Studium o kulturze bibliofilskiej i sztuce od średniowiecza do połowy XVII wieku, Toruń 2016.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Helena Dzienis
1
ORCID: ORCID

  1. Dział Zbiorów Specjalnych, PAN Biblioteka Gdańska, ul. Wałowa 15, 80–858 Gdańsk

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji