Abstrakt
Psychofarmakologia jest dziedziną wiedzy na temat leków, które w sposób specyficzny działają terapeutycznie na określone objawy psychopatologiczne, takie jak np. psychoza, depresja, mania czy lęk. Narodziny współczesnej psychofarmakologii zwiastuje praca australijskiego psychiatry Johna Cade'a z 1949 roku opisująca terapeutyczne działanie litu w stanie maniakalnym oraz artykuł psychiatrów francuskich z roku 1952 dokumentujący leczniczy wpływ chlorpromazyny na objawy psychotyczne. W niniejszym artykule omówiono rozwój leków przeciwpsychotycznych, przeciwdepresyjnych, normotymicznych (zapobiegających nawrotom w chorobach afektywnych), anksjolitycznych (przeciwlękowych) i prokognitywnych (poprawiających funkcje poznawcze). Na podstawie chronologii wprowadzania do lecznictwa psychiatrycznego oraz przejawianego spektrum terapeutycznego wśród leków przeciwpsychotycznych można obecnie wyróżnić trzy generacje, natomiast dwie generacje leków przeciwdepresyjnych i normotymicznych. Mimo wielkiej kumulacji wiedzy na temat czynności mózgu, działanie większości leków psychotropowych można nadal interpretować w kontekście ich wpływu na neuroprzekaźniki mózgowe (ich podtypy, receptory, transportery itp.) dotyczące układu dopaminergicznego, serotonergicznego, noradrenergicznego, glutaminergicznego i cholinergicznego. W pracy przedstawiono również kierunki dalszego rozwoju współczesnej psychofarmakologii, możliwości zastosowania środków psychedelicznych i im podobnych jako leków psychotropowych, jak również znaczenie postępowania psychoterapeutycznego w kontekście psychofarmakologii. Na zakończenie przedstawiono istniejące od trzech dekad kontrowersje na temat leczenia depresji i stosowania leków przeciwdepresyjnych. Temat ten zyskuje ostatnio wielki oddźwięk medialny również w naszym kraju.
Przejdź do artykułu