Polska stoi przed koniecznością stworzenia długofalowej polityki energetycznej na kolejne dziesiątki lat. Potrzebna jest strategia równoważenia bezpieczeństwa dostaw surowców energetycznych, efektywności procesów gospodarczych i zapewnienia odpowiedniego standardu ochrony środowiska. Proces konwersji paliw kopalnych do pożądanych nośników energii skutkuje emisją do środowiska różnych substancji gazowych, a w efekcie ich kumulacją w atmosferze w postaci gazów cieplarnianych, odpowiedzialnych za bilans radiacyjny Ziemi – efekt cieplarniany. Zachwianie równowagi między poziomem emisji tych gazów a zdolnościami do ich konwersji w atmosferze stanowi istotną przyczynę zmian klimatycznych. Wskaźniki zrównoważonego rozwoju są narzędziem monitoringu, umożliwiającym stworzenie statystycznego obrazu kraju z punktu widzenia implementacji nowego paradygmatu rozwoju. Najważniejszą cechą wskaźnika jest porównywalność jego wartości, umożliwiająca określenie pozycji danego obiektu/kraju na tle innych obiektów/krajów. W artykule poddano analizie 8 wskaźników zrównoważonego rozwoju w aspekcie wykorzystania biomasy do celów energetycznych. Przeanalizowano trzy wskaźniki ładu społecznego, dwa – ładu gospodarczego i trzy – ładu środowiskowego. Wykazano, że energetyczne wykorzystanie biomasy może znacząco zredukować emisję gazów cieplarnianych na kilku etapach: emisja może zostać wyeliminowana z procesu biologicznego przetwarzania biomasy, jej składowania, a także ograniczona na etapie transportu.
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zagadnień dotyczących ram prawnych prowadzenia działalności gospodarczej w postaci akwakultury morskiej, polegającej na chowie i hodowli organizmów morskich. Praca poddaje analizie w głównej mierze wybrane regulacje prawa międzynarodowego, gdyż to właśnie te regulacje kształtują prawa i obowiązki państw, producentów, hodowców i społeczeństwa w zakresie uprawy morza, jak i w kontekście zasobów morskich, które niewątpliwie są dobrem wspólnym całej ludzkości. Autor porusza również problematykę statusu prawnego obszarów morskich, w których akwakultura jest uprawiana.
Gaz ziemny w strukturze energetycznej wielu gospodarek świata odgrywa znaczącą rolę. W Polsce jego znaczenie jest stosunkowo niskie, ale w ostatnich latach obserwuje się wzrost zainteresowania tym surowcem. Celem pracy jest przedstawienie roli gazu ziemnego jako nośnika energii pierwotnej oraz określenie jego wpływu na zrównoważony rozwój i bezpieczeństwo energetyczne Polski. Istotna jest również kwestia rozwoju gospodarki krajowej. Rozważania teoretyczne skupiają się na najistotniejszych elementach cechujących rynek gazu ziemnego. W artykule zestawiono najważniejsze krajowe regulacje dotyczące rozwoju sektora gazowego w Polsce. Przedstawiono ilość posiadanych zasobów surowca, wysokość jego importu oraz kierunek, z którego surowiec trafia do kraju. Poruszono przy tym aspekty polityczne, jak i geograficzne w zakresie kierunków pozyskania gazu ziemnego. W artykule wskazano stopień oraz możliwości kierunków dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego. Opisano również zagadnienie dotyczące istotności posiadania zasobów zgromadzonych w podziemnych magazynach oraz ich wielkość. Autorzy wskazują na wzrost zróżnicowania surowcowego w zakresie struktury produkcji energii elektrycznej oraz ciepła. Zwrócono uwagę na kierunek przejścia na paliwa proekologiczne.
Rozwój zarówno miasta jak i gminy Zielona Góra wykazuje postępujący proces niekontrolowanej linearnej rozbudowy tzw. urban sprawl. Zjawisko to, mimo że jest w historii miasta obecne od dawna, wraz z intensywnym rozwojem w XXI wieku, nasila się i wywiera niekorzystny wpływ na jakość zamieszkania, komunikację i dostępność. Przyjęte kierunki zmian zagospodarowania przestrzennego w aktualnych dokumentach strategicznych obszaru nowego miasta (od 1 stycznia 2015) powstałego z połączenia miasta i gminy wiejskiej Zielona Góra nie gwarantują zahamowania niekorzystnych procesów. Skutkiem występowania procesu niekontrolowanej linearnej rozbudowy jest nadmierny i zagęszczony rozrost struktur urbanistycznych wzdłuż dróg i szlaków komunikacyjnych. Uniemożliwia on optymalne wykorzystanie terenów położonych głębiej lub w drugiej linii od istniejącej infrastruktury oraz powoduje powstawanie martwych przestrzeni bez obsługi i dostępu komunikacyjnego. Wraz z każdą nową inwestycją (działka, zgodnie z przepisami, z zapewnionym dostępem do drogi publicznej), dostęp do rozproszonych terenów rekreacyjnych (zieleni), oddala się coraz bardziej od ścisłego centrum miasta. Pogarszające się warunki zamieszkania są bezpośrednią konsekwencją niekorzystnego zjawiska sprawl.
W artykule przedstawiono analizę kierunków zrównoważonego rozwoju źródeł wytwórczych energii elektrycznej w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSE). Sformułowano kryteria zrównoważonego rozwoju systemu elektroenergetycznego. Opracowano bilans mocy jednostek wytwórczych centralnie dysponowanych (JWCD), wymagany dla bezpiecznej pracy KSE do 2035 roku. Zdefiniowano 19 perspektywicznych technologii wytwarzania energii elektrycznej, podzielonych na trzy następujące grupy: elektrownie systemowe, elektrociepłownie dużej i średniej mocy oraz elektrownie i elektrociepłownie małej mocy (źródła rozproszone). Wyznaczono wielkości charakteryzujące efektywność energetyczną wybranych do analizy technologii wytwórczych oraz ich emisyjność CO2. Dla poszczególnych technologii wyznaczono również jednostkowe, zdyskontowane na 2018 rok, koszty wytwarzania energii elektrycznej, z uwzględnieniem kosztów uprawnień do emisji CO2. Opracowano mapę drogową zrównoważonego rozwoju źródeł wytwórczych w KSE w latach 2020–2035. Wyniki obliczeń i analiz przedstawiono w tabelach i na rysunku.
W niniejszym opracowaniu przedstawiono zagadnienia związane z bezpieczeństwem ekologicznym Morza Bałtyckiego. Problematyka ta została ujęta z perspektywy Polski, jako jednego z państw nadbałtyckich, a także państwa członkowskiego Unii Europejskiej. omówione zostały mechanizmy i instrumenty prawne mające kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa ekologicznego Bałtyku (m.in. Konwencja helsińska z 1974 r., czy też Agenda 21 dla regionu Morza Bałtyckiego „Bałtyk 21”). Podkreślono również istotę współpracy transgranicznej, jako niezbędnego elementu polityki bezpieczeństwa na obszarze Morza Bałtyckiego. W opracowaniu wskazano również na zagrożenia w ochronie wód bałtyckich m.in. na eutrofizację.
Wysokie i szybko rosnące zapotrzebowanie na przestrzeń morską wykorzystywaną do różnych celów, takich jak: żegluga i rybołówstwo, produkcja energii ze źródeł odnawialnych, wydobycie ropy i gazu, ochrona środowiska, turystyka i akwakultura, a także różne negatywne oddziaływania na stan zasobów morskich, wymagają zintegrowanego podejścia do planowania i zarządzania. W prawie Unii Europejskiej zarządzanie przestrzenią morską zostało rozwinięte w ramach zintegrowanej polityki morskiej. Celem tego artykułu jest pokazanie planowania przestrzennego obszarów morskich jako narzędzia, które umożliwia organom publicznym stosowanie zintegrowanego i transgranicznego podejścia.
Głównym celem planowania przestrzennego obszarów morskich jest promowanie zrównoważonego rozwoju i wzrostu w sektorze morskim, przy zastosowaniu podejścia ekosystemowego oraz osiągnięcie współistnienia odpowiednich działań i zastosowań. Dla osiągnięcia tego celu, państwa członkowskie powinny zapewnić, aby proces planowania skutkował kompleksowym planowaniem, uwzględniającym między innymi długoterminowe zmiany wynikające ze zmian klimatu.
The introduction of the sustainable development elements in the construction industry leads to finding new ways of using waste minerals that are difficult in storage and recycling. Coal combustion products have been already introduced into building materials as a part of cement or concrete but they have been thought insufficiently compatible with the polymer-cement binders [7]. The paper presents results of the mechanical properties of polymer-cement composites containing two types of mineral additives: waste perlite powder that is generated during the perlite expanding process, and calcium fly ash which is the byproduct of burning coal in conventional furnaces. Mechanical tests of polymer-cement composites modified with wastes were carried out after 28 and 90 days of curing. As a part of preliminary study specific surface area and particle size distribution of mineral wastes were determined.
Chaos aksjologiczny i niezrównoważone funkcjonowanie człowieka we współczesnym świecie doprowadziły do totalnego zagubienia człowieka. Ustawicznie działa on na rzecz degradacji środowiska przyrodniczego i kulturowego. W wymiarze społecznym dominuje permanentny, „uogólniony” kryzys, wielopłaszczyznowa stratyfikacja społeczna i komunikacja międzyludzka oparta na postprawdach zarówno w świecie realnym, jak i wirtualnym. Niezrównoważenie w sferze gospodarczej łączy się z neoliberalnym modelem podboju gospodarczego. W powszechnym odbiorze dla większości ludzi na świecie sytuacja ta stała się nie do wytrzymania. Dlatego obowiązkiem wychowawców jest poszukiwanie – z zamiarem wprowadzania w życie – takich propozycji edukacyjnych, które przygotowałyby społeczność globalną do realnego współtworzenia swojego życia w świecie rozumianym jako rzeczywisty i wspólny dom. W tej perspektywie ciekawą propozycją jest koncepcja argentyńskiego filozofa Ernesto Laclau’a. Czas jednowymiarowej – protestancko-neoliberalnej – interpretacji wartości dobiega końca. Należy uznać równoprawność odmiennego – wyrosłego z innych kultur – postrzegania wartości. Ich partykularne odczytywanie – jednocześnie z zachowaniem zasady dobra powszechnego – daje szansę na uaktualnienie kształtowania człowieka według humanistycznego ideału. Takie podejście jest jednocześnie drogą uzdrowienia, czyli sanacji edukacji międzykulturowej, która jest dziś w impasie, bowiem posługując się schematami, stała się odtwórcza i zachowawcza. W swojej obecnej formule nie jest w stanie odpowiadać na współczesne wyzwania wielokulturowej społeczności globu.
pl
en
