Artykuł przedstawia wstępne wyniki badań dotyczących statusu administratora parafii zakonnej po soborze trydenckim, ze względów praktycznych zawężone do należącej do opactwa oliwskiego parafii w Matarni. Sobór trydencki przez reformę Kościoła katolickiego usiłował zapobiec skutkom reformacji i związanym z tym kryzysem struktur kościelnych, w tym także brakiem kapłanów w parafiach. Wzorem opactw zakonnych wprowadzono do wakujących parafii wiejskich administratora nazwanego komendarzem parafii ( commendarius parochiae). Komendarz parafii zakonnej zazwyczaj przebywał w macierzystym klasztorze, łącząc często z komendą inne funkcje w klasztorze. Instalowany przez władze diecezjalne, w zakresie administrowania parafią – posługa duchowa i zarząd beneficjum – pozostawał podporządkowany biskupowi, bywał też pełnoprawnym członkiem kongregacji dekanalnej. Te uwarunkowania stawiają stałego komendarza parafii zakonnej na równi z proboszczem w diecezji. Stały komendarz w razie potrzeby miał prawo powołać swojego czasowego zastępcę, którego status był taki jak zwykłego komendarza diecezjalnego. W dostępnym piśmiennictwie nie ma jak dotąd badań nad statusem prawnym administratorów parafii zakonnych cystersów. Nieliczne prace dotyczące parafii opactwa oliwskiego stawiają znak równości między stałym komendarzem zakonnym a czasowym komendarzem diecezjalnym, co jak się wydaje wynika z jednostronnie zawężonej bazy źródłowej.