Search results

Filters

  • Journals
  • Keywords
  • Date

Search results

Number of results: 3
items per page: 25 50 75
Sort by:
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This article is intended as an updated addendum to the history of the reception of Jakub Szela, leader of the peasant uprising in Galicia in 1846, in Franciszek Ziejka’s Złota legenda chłopów polskich [ The Golden Legend of Polish Peasants], published in 1984. It seems that practically all of the accounts of the bloody events of 1846 follow either of two master narratives distinguished by their characteristic patterns of sidetracking and omissions. The two narratives also differ in their contrarian ideological leanings and aesthetic sensitivity. Another important observation concerns the congruence of the narrative written by the gentry and the traditional national history, and a similar congruence of the peasant narrative with the approach of social history.
Go to article

Bibliography

● Anczyc L., Zbój galicyjski z roku 1846, [b.m. 1848].
● Bereza H., Związki naturalne. Szkice literackie, Warszawa 1978.
● Białas S., Jakub Szela. Kim był?, Kraków 2006.
● Bogusz A., Wieś Siedliska-Bogusz. Monografia zebrana z dokumentów i wspomnień rodzinnych ze szczególnym uwzględnieniem wypadków roku 1846 i życiorysu Jakóba Szeli, Kraków 1903.
● Bołoz Antoniewicz K., Wspomnienia misyjne z roku 1846, Poznań 1855.
● Burszta J., Chłopskie źródła kultury, Warszawa 1985.
● Chajec W., „Rabacja na panów”, czyli powstanie chłopów. „Kamena” 1965, z. 4.
● Chłopska (nie)pamięć. Dziedzictwo chłopskości w polskiej literaturze i kulturze, red. G. Grochowski, D. Krawczyńska i G. Wołowiec, Kraków 2019.
● Daszyk K., „Mnóstwo Kainów jest wśród nas”. Rok 1846 i demitologizacja romantyczno-rewolucyjnej tezy o ludzie jako przyszłym wskrzesicielu Polski, [w:] Rewolucja czy praca organiczna drogami do niepodległości? W 150. rocznicę wydarzeń 1846 r., red. M. Drozdowski, Poznań 1997.
● Dembiński S., Rok 1846. Kronika dworów szlacheckich zebrana na pięćdziesięcioletnią rocznicę smutnych wypadków lutego…, Jasło 1896.
● Dębicki L., Z dawnych wspomnień 1846–1848, Kraków 1903.
● Fiećko J., Rok 1846 w romantycznej legendzie literackiej, [w:] Rewolucja czy praca organiczna drogami do niepodległości? W 150. rocznicę wydarzeń 1846 r., red. M. Drozdowski, Poznań 1997.
● Frančić M., Rok 1846 w świadomości historycznej Polaków, [w:] Rewolucja czy praca organiczna drogami do niepodległości? W 150. rocznicę wydarzeń 1846 r., red. M. Drozdowski, Poznań 1997.
● Jabłoneczka. Antologia polskiej pieśni ludowej, oprac. J. Przyboś, Warszawa 1957.
● Janion M. i Żmigrodzka M., Tragedia historyczna 1846 roku, [w:] tychże, Romantyzm i historia, Warszawa 1976.
● Kaczkowski Z, Domek rodzinny II, [w:] tegoż, Pieśni z otchłani, Lwów 1920.
● Kaczkowski Z., Obrazek z powstania r. 1846, „Dziennik Mód Paryskich” 1848, nr 15.
● Kaps K., Nielojalni, bydlęcy, niecywilizowani. Postrzeganie galicyjskich chłopów z czasów ok. 1846 roku w longue durée, [w:] Rok 1846 w Krakowie i Galicji. Odniesienia, interpretacje, pamięć, red. K.K. Daszyk, T. Kargol i T. Szubert, Kraków 2016.
● Kieniewicz S., Ruch chłopski w Galicji w 1846 roku, Wrocław 1951.
● Korczyński P., Śladami Szeli, czyli diabły polskie, Warszawa 2020.
● Koziebrodzki W., Ciocia Tekla, „Niewiasta” 1861, nr 39.
● Koźmian A.E., Rok 1846, Poznań 1868.
● Leder A., Relacja folwarczna, https://krytykapolityczna.pl/kraj/leder-relacja-folwarczna/ (dostęp: 17.02.2021).
● Leszczyński A., Ludowa historia Polski, Warszawa 2020.
● Łuczewski K., Odwieczny naród. Polak i katolik w Żmiącej, Toruń 2012.
● Markiewka T.S., Gniew, Wołowiec 2020.
● Ostaszewski-Barański K., Krwawy rok. Opowiadanie historyczne, Złoczów 1897.
● Pasieka A., Opór, dominacja i teoria społeczna na przełomie XX i XXI, [w:] Opór i dominacja. Antologia tekstów, red. A. Pasieka, K. Zielińska, Kraków 2015.
● Pigoń S., Uwłaszczenie literackie chłopa, [w:] tegoż, Na drogach i manowcach kultury ludowej. Szkice, Lwów 1939.
● Poklewska K., Krew na śniegu. Rzecz o rabacji galicyjskiej w literaturze polskiej, Wrocław– Warszawa 1986.
● Pol W., Dzieła wierszem i prozą, t. IX, Lwów 1878.
● Porter-Szücs B., Całkiem zwyczajny kraj. Historia Polski bez martyrologii, tłum. A. i J. Dzierzgowscy, Warszawa 2021.
● Rauszer M., Bękarty pańszczyzny. Historia buntów chłopskich, Warszawa 2020.
● Rawiński M., Rok 1846 w literackiej legendzie, [w:] Literatura polska wobec rewolucji, Warszawa 1971.
● Rok 1846 w Galicji. Materiały źródłowe, zebrali i opracowali J. Sieradzki i C. Wycech, Warszawa 1958.
● Schnürr-Pepłowski S., Krwawa karta. Opowieść z przeszłości Galicji, Lwów 1896.
● Sloterdijk P., Gniew i czas. Esej polityczno-psychologiczny, tłum. A. Żychliński, Warszawa 2011.
● Słotwiński H., Z krwawych dni, Lwów 1890 (wyd. następne Dębica 2008).
● Stefanowska Z., Literackie role chłopa, [w:] tejże, Mapa romantyzmu polskiego. Pisma z lat 1964–2007, Warszawa 2015.
● Szubert T., Jak(ó)b Szela (14) 15 lipca 1787–21 kwietnia 1860, Warszawa 2014.
● Szujski J., Czyste dusze i mętne dusze, „Dziennik Literacki” 1861, nr 20.
● Śliwa F., Hrabia Wiesiołowski. Dramat historyczny z powstania 1846 r., Mielec 1995.
● Tessarczyk A., Rzeź galicyjska roku 1846, czyli szczegółowy opis dokonanych morderstw, rozbojów i łupiestw, wraz z ważnymi wypadkami, jakie tym okropnym scenom towarzyszyły w związku z intrygami biurokracji, Kraków 1848.
● Traciłowski K.R., Jakub Szela, Puławy-Rudki 2011.
● Ujejski K., Chorał, [w:] tegoż, Wybór poezji i prozy, oprac. K. Poklewska, Wrocław 1992.
● Wolff L., Idea Galicji. Historia i fantazja w kulturze politycznej Habsburgów, tłum. T. Bieroń, Kraków 2020.
● Z. Szymiczkowa [J. Dehnel, P. Tarczyński], Złoty róg, Kraków 2020.
● Ziejka F., Dwie legendy o Jakubie Szeli, „Kwartalnik Historyczny” 1969, nr 4.
● Ziejka F., Jakub Szela, [w:] Życiorysy historyczne, literackie i legendarne, red. Z. Stefanowska i J. Tazbir, Warszawa 1980.
● Ziejka F., Misjonarz pośród rabantów, [w:] Rok 1846 w Galicji. Ludzie, wydarzenia, tradycje. Zbiór studiów, red. M. Śliwa, Kraków 1997.
● Ziejka F., W kręgu mitów polskich, Kraków 1977 (wyd. następne Wesele w kręgu mitów polskich, Kraków 1983).
● Ziejka F., Złota legenda chłopów polskich, Warszawa 1984.
Go to article

Authors and Affiliations

Iwona Węgrzyn
1
ORCID: ORCID

  1. Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Maria Manteuffel letters from the period 1844–1859 offer invaluable insights into the life of Polish gentry in the former Polish Livonia (Infl anty Polskie), incorporated into the Vitebsk Governorate of the Russian Empire. These letters of mother to her son Gustaw Manteuffel, student at the University of Dorpat (now Tartu, Estonia) who was to become one of great Polish historiographers of late 19th century, are an important historical source. Although they deal mainly with family matters, the mundane is interspersed with notes and comments which throw light on the Russian tax burdens and the social life of the aristocracy and the local gentry. An eye-catching feature of that correspondence is a string of Latvian (Latgalian) words and phrases which are interspersed into Maria Manteuffel’s sentences. There is not much we know about her life. Born in Wielony in 1811, she was heiress to the Drycany estate. In 1828 she married baron Jakub Manteuffel. Of their children only four sons survived to adulthood. Born into a Polish-Livonian family, Maria Manteuffel became a Polish patriot, patroness and sponsor of various patriotic initiatives. When the Drycany estate was sequestrated by the Russian authorities after the 1863 January Uprising, she moved to Lesno and later to Riga where she died in 1874. She was buried at Drycany beside her husband; in 1916 her son was buried in the same family vault.

Go to article

Authors and Affiliations

Radosław Budzyński
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

At the turn of the 20th century, the January Uprising of 1863 was one of the focal points of Polish collective memory, shared by the Polish communities abroad. Their press marked the subsequent anniversaries of the Uprising with due solemnity, highlighting its importance for the history of the nation and seeking to engage its readers in a common show of respect. Editors of the Polish-language newspapers in the USA followed the same line, using the commemoration as a means to consolidate the unity of the Polish-American community.
Go to article

Authors and Affiliations

Krzysztof Wasilewski
1
ORCID: ORCID

  1. Wydział Humanistyczny, Politechnika Koszalińska, ul. Kwiatkowskiego 6e, PL 75-343 Koszalin

This page uses 'cookies'. Learn more