Search results

Filters

  • Journals
  • Słowa kluczowe
  • Data

Search results

Number of results: 4
items per page: 25 50 75
Sort by:
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The article places the environmental history on the map of historical research. It contains a problematised definition of environmental history, outlines its key determinants, describes its research issues and methodology, and analyses the question of the historical sources that are used by environmental historians. The article also reflects on the relationship between environmental history research and theoretical reflection, primarily from the field of post-human studies and postcolonial studies. It also considers the interdisciplinary potential of these in relation to the humanities as well as natural and earth sciences. The article also contains a review of the state of research on environmental history in the Polish historiography of the last five years.

Go to article

Authors and Affiliations

Małgorzata Praczyk
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Kontekst rozważań stanowią niepokojące wyniki badań nauk empirycznych dotyczące ryzyka przekraczania tzw. granic planetarnych. Są one od około dwóch dekad nagłaśniane w ramach dyskusji o epoce człowieka – antropocenie. W ich obliczu przyjęte zostaje założenie o konieczności interdyscyplinarnej, prośrodowiskowej korekty szeroko pojętej myśli społecznej oraz uspołecznienia dyskusji o antropocenie. Autorka interpretuje i analizuje dwa modele: krytykę kapitałocenu Jasona W. Moore’a oraz planetarną myśl społeczną Nigela Clarka i Bronisława Szerszynskiego wskazując na wybrane zalety obu koncepcji, a następnie dyskutując słabości propozycji Clarka i Szerszynskiego. W ostatniej części artykułu zrekonstruowane zostały najważniejsze założenia i tezy tzw. ekonomii ekologicznej dewzrostu. Jak przekonuje autorka, dziedzina ta stanowi współcześnie najpłodniejszą egzemplifikację planetarnej myśli społecznej. W jej obrębie możliwe jest konstruktywne uspołecznienie akademickiej debaty o antropocenie.
Go to article

Bibliography

1. Angus, Ian. 2016. Facing the Anthropocene. Fossil Capitalism and the Crisis of the Earth System. New York: Monthly Review Press.
2. Asafu-Adjaye, John et al. 2015. An Ecomodernist Manifesto. http://www.ecomodernism.org. Dostęp: 29.01.2022.
3. Bińczyk, Ewa. 2018. Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
4. Bińczyk, Ewa. 2018a. Utrata przyszłości w epoce antropocenu. Stan Rzeczy, 1, 14: 109–134. DOI: 10.51196/srz.14.6.
5. Bińczyk, Ewa. 2021. Pandemia i rozszczelnianie zdrowego rozsądku. Szansa na demontaż ‘business as usual’? W: P. Wielgosz, red. Ekonomie przyszłości. Warszawa: Biennale Warszawa, 27–35.
6. Bińczyk, Ewa. 2021a. Klimatyczne korygowanie gospodarek. Jonathan Symons na rzecz państwa z misją dekarbonizacji. W: E. Lechman, A. Marszk, P. Parszutowicz, M. Popowska, red. Ekonomia, kultura, wartości albo trzy oblicza roztropności. Gdańsk: Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, 213–226.
7. Bonneuil, Christophe. 2015. The Geological Turn. Narratives of the Anthropocene. W: C. Hamilton, C. Bonneuil, F. Gemenne, eds. The Anthropocene and the Global Environmental Crisis. Rethinking Modernity in a New Epoch. Routledge, London-New York: Routledge, 17–31.
8. Bonneuil, Christophe, Jean-Baptiste Fressoz. 2016. The Shock of the Anthropocene: the Earth, History and Us. Przekład David Fernbach. London: Verso.
9. Chakrabarty, Dipesh. 2014. Klimat historii. Cztery tezy. Przekład Magdalena Szcześniak. Teksty Drugie, 5: 168–199.
10. Clark, Nigel, Szerszynski, Bronislaw. 2021. Planetary Social Thought. The Anthropocene Challenge to the Social Sciences. Cambridge, Medford: Polity Press.
11. Crutzen, Paul J., Eugene F. Stoermer. 2000. The ‘Anthropocene’. Global Change Newsletter, 41: 17–18.
12. Daly, Herman. 1996. Beyond Growth: the Economic of Sustainable Development. Boston: Beacon Press.
13. D’Alisa Giacomo, Federico Demaria, Giorgos Kallis, eds. 2020. Dewzrost. Słownik nowej ery. Przekład Łucja Lange. Wydawnictwo Instytutu Spraw Obywatelskich.
14. Ellis, Erle. 2018. Anthropocene. A Very Short Introduction. Oxford, UK: Oxford University Press.
15. Fletcher, Robert, Crelis Rammelt. 2017. Decoupling: A Key Fantasy of the Post-2015 Sustainable Development Agenda. Globalizations, 14, 3: 450–467. doi: 10.1080/14747731.2016.1263077.
16. Galbraith, Kenneth. 2012. Godne społeczeństwo. Program troski o ludzkość. Przekład Adam Szeworski. Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
17. Gates, Bill. 2021. Jak ocalić świat od katastrofy klimatycznej. Rozwiązania, które już mamy, zmiany, jakich potrzebujemy. Przekład Michał Rogalski. Warszawa: Wydawnictwo Agora.
18. Grodzicki, Maciej. 2021. Efektywność to nie wszystko. Światową produkcję czekają przetasowania. W: P. Wielgosz, red. Ekonomie przyszłości. Warszawa: Biennale Warszawa, 37–46.
19. Hamilton, Clive. 2016. The Anthropocene as Rupture. The Anthropocene Review, 3, 2: 93–106. DOI: 10.1177/2053019616634741.
20. Hamilton, Clive, Christophe Bonneuil, François Gemenne, eds. 2015. The Anthropocene and the Global Environmental Crisis. Rethinking Modernity in a New Epoch. London, New York: Routledge.
21. Hickel, Jason. 2020. What Does Degrowth Mean? A Few Points of Clarification. Globalizations, 18, 7784: 1–7. DOI: 10.1080/14747731.2020.1812222.
22. Hickel, Jason. 2021. Mniej znaczy lepiej. O tym, jak odejście od wzrostu gospodarczego ocali świat. Przekład Jerzy Paweł Listwan. Kraków: Karakter.
23. Hornborg, Alf. 2019. Nature, Society, and Justice in the Anthropocene. Unraveling the Money-Energy-Technology Complex. Cambridge, New York: Cambridge University Press.
24. IPBES. 2019. Global Assessment Report on Biodiversity and Ecosystem Services of the Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services. E. S. Brondizio, J. Settele, S. Díaz, H.T. Ngo, eds. Bonn: IPBES.
25. Jackson, Tim. 2015. Dobrobyt bez wzrostu. Ekonomia dla planety o ograniczonych zasobach. Przekład Marcin Polakowski. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
26. Jackson, Tim. 2021. Post Growth. Life after Capitalism. Cambridge, UK, Medford MA: Polity Press.
27. Kallis, Giorgos. 2011. In Defence of Degrowth. Ecological Economics, 70: 873–880. doi: 10.1016/j.ecolecon.2010.12.007. 28. Kolbert, Elizabeth. 2016. Szóste wymieranie. Historia nienaturalna. Przekład Tatiana Grzegorzewska, Piotr Grzegorzewski. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
29. Latouche, Serge. 2009. Farewell to Growth. Cambridge: Polity Press.
30. Lessenich, Stephan. 2019. Living Well at Other’s Expense. The Hidden Costs of Western Prosperity. Przekład Nick Somers. Cambridge, Medford MA: Polity Press.
31. Lewis, Simon L., Mark A. Maslin. 2015. Defining the Anthropocene. Nature, 519: 171–180. DOI: 10.1038/nature14258.
32. Lövbrand, Eva, Silke Beck, Jason Chilvers, Tim Forsyth, Johan Hedren, Mike Hulme, Rolf Lidskog, Eleftheria Vasileiadou. 2015. Who Speaks for the Future of the Earth? How Critical Social Science Can Extend the Conversation on the Anthropocene? Global Environmental Change, 32 (Supplement C): 211–218.
33. Lynch, Amanda H., Siri Veland. 2018. Urgency in the Anthropocene. Cambridge: The MIT Press.
34. Malm, Andreas, Alf Hornborg. 2014. The Geology of Mankind? A Critique of the Anthropocene Perspective. The Anthropocne Review, 1, 1: 62–69. DOI: 10.1177/2053019613516291.
35. Malm, Andreas. 2016. Fossil Capital: the Rise of Steam Power and the Roots of Global Warming. London: Verso.
36. Marzec, Andrzej. 2021. Antropocień. Filozofia i estetyka po końcu świata. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
37. Meadows, Donella et al. 1973. Granice wzrostu. Przekład Wiesława Rączkowska, Stanisław Rączkowski. Wstęp Kazimierz Secomski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
38. Moore, Jason. W. 2014. Kryzys ekologiczny czy ekologicznie-światowy? Przekład Andrzej W. Nowak, Krzysztof Abriszewski. Praktyka Teoretyczna, 4, 14: 259–267. doi: 10.14746/prt.2014.4.13.
39. Moore, Jason. W., red. 2021. Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu. Przekład Krzysztof Hoffman, Patryk Szaj, Weronika Szwebs. Poznań: WBPiCAK, UAM.
40. O’Neill, Dan, Federico Demaria, Giorgos Kallis et al. (238 badaczy). 2018. The EU Needs a Stability and Wellbeing Pact, not More Growth – A Letter. The Guardian, 16 września. https://www.theguardian.com/politics/2018/sep/16/the-eu-needs-a-stability-and-wellbeing-pact-not-more-growth. Dostęp 29.08.2021.
41. Orłowski, Witold. 2021. Unia Europejska i świat po pandemii – wymiar ekonomiczny (9 hipotez i 4 wnioski dla Polski). W: J. Niżnik, red., z udziałem J. Barcza i J. Truszczyńskiego. Polska w Europie jutra: polityka europejska Polski w kontekście zmian międzynarodowych XXI wieku. Warszawa: Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” PAN, 33–47.
42. Pitron, Guillame. 2019. Wojna o metale rzadkie. Ukryte oblicze transformacji energetycznej i cyfrowej. Przekład Andrzej Bilik. Warszawa: Wydawnictwo Kogut.
43. Raworth, Kate. 2021. Ekonomia obwarzanka. Siedem sposobów myślenia o ekonomii XXI wieku. Przekład Aleksandra Paszkowska. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
44. Rignot, Eric, Jérémie Mouginot, Berndt Scheuchl et al. 2019. Four Decades of Antarctic Ice Sheet Mass Balance from 1979-2017. PNAS, 116, 4: 1095–1103. DOI: 10.1073/pnas.1812883116.
45. Ripple, William J. et al. 2021. World Scientists’ Warning of a Climate Emergency 2021. Bioscience. DOI: 10.1093/biosci/biab079, 28 lipca. Dostęp 29.08.2021.
46. Rockström, Johan et al. 2009. A Safe Operating Space for Humanity. Nature, 46 (wrzesień): 472–475. DOI: 10.1038/461472a.
47. Schandl, Heinz, Marina Fischer-Kowalski, James West, Stefan Giljum et al. 2018. Global Material Flows and Resource Productivity. Fourty Years of Evidence. Journal of Industrial Ecology, 22, 4: 827–838. DOI: 10.1111/jiec.12626.
48. Symons, Jonathan. 2019. Ecomodernism. Technology, Politics and Climate Crisis. Cambridge. Medford MA: Polity Press.
49. Victor, Peter. 2019. Managing without Growth. Slower by Design, not Disaster. Cheltenham, UK, Northhampton, MA: Edward Elgar, wyd. drugie poprawione i uzupełnione.
50. Weizsäcker, Ernst Ulrich von, Anders Wijkman. 2018. Come On! Capitalism, Short-termism and the Destruction of the Planet. New York: Springer.
51. Wiernadski, Władimir. 1998. The Biosphere. Przekład David B. Langmuir. New York: Springer

Go to article

Authors and Affiliations

Ewa Bińczyk
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Po tym jak Elizabeth Anscombe postulowała „wyrzucenie za burtę” jałowych dyskusji nad tym, czy czyn jest dobry, czy zły, etyka doświadczyła renesansu etyki cnót. Ta odnowiona etyczna tradycja zaczęła być stosowana do etyk szczegółowych, w tym także do debaty na temat środowiska. To dało początek etyce cnót środowiskowych, która łączy doskonałość moralną człowieka z jego zobowiązaniami wobec świata naturalnego. Artykuł analizuje etykę cnót środowiskowych jako etykę adekwatną dla „antropocenu”, czyli ery człowieka.

Go to article

Authors and Affiliations

Dominika Dzwonkowska
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

In the interview, Dipesh Chakrabarty gives an insight into recent transformations of historical thinking and writing. He discusses various faces of recent democratisation of history, like the proliferation of environmental history and the decolonialisation perspective. He outlines the genealogy of the term “provincializing”, known from his notable work Provincializing Eu-rope. Finally, he elaborates on the emergence of “the planetary” (or “a planetary age”) and recalls the contributions of Martin Heidegger and Carl Schmitt on the conceptualisation of the issue.
Go to article

Authors and Affiliations

Tomasz Wiśniewski
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

This page uses 'cookies'. Learn more