Search results

Filters

  • Journals
  • Keywords
  • Date

Search results

Number of results: 26
items per page: 25 50 75
Sort by:
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Attitudes, or a person’s internal/mental beliefs about a specific situation, object or concept can greatly influence behaviors. This truth also applies to linguistic choices made by second language students. Their low level of knowledge of cross-cultural differences as well as pragmatic competence intertwined with inner norms and attitude towards politeness can result in producing the discourse which could not be considered appropriate. The fact of using and learning a second language (being bilingual or multilingual) may influence the level of politeness. The aim of this paper is to illustrate the differences existing in the scope of politeness revealed in the written, contrastive (Polish-English) discourse. The corpus under investigation encompasses seventy six emails written in the two languages by English philology students of teachers faculty. The analysis focuses on the level of politeness as exhibited through various forms of hedges and mitigations used both in the Polish and English language.

Go to article

Authors and Affiliations

Iwona Dronia
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The author reconstructs the Romantic concept of imagination, drawing attention to its relations with the esoteric tradition, and then presents the significance of the idea of imagination for pedagogical reflection in the period of Romanticism. What is also undertaken is the motif of the continuity of Romantic ideas in the 20th century, with special regard to the 20th century youth counterculture and the relations between the countercultural concept of imagination and the discourse on education.

Go to article

Authors and Affiliations

Andrzej Kasperek
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This essay contains reflections on the problems of discourse that appear in analyzing written historical sources. The author refers to Krzysztof Gajewski’s book, Reprezentacje komunizmu. PRL z perspektywy badań literackich i kulturowych [The Representation of Communism: The PPR from the Perspective of Literary and Cultural Studies] (2018). The primary findings concern the necessity of taking into account the linguistic framework of the given era.

Go to article

Authors and Affiliations

Marcin Kula
ORCID: ORCID
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób zastosowanie teorii dyskursu do problematyzowania rozumienia religii i sfery publicznej może skierować uwagę na nowe aspekty w badaniu publicznej roli religii. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej, krótko prezentuję dotychczasowe badania na temat publicznej obecności religii, ze szczególnym uwzględnieniem koncepcji teorii deprywatyzacji i religii publicznej José Casanovy. W drugiej części pokazuję, jak przyjęte przez Casanovę założenia dotyczące religii oraz sfery publicznej przekładają się na ograniczenia dla rozumienia i badania publicznej obecności religii. W odpowiedzi na te krytyczne głosy, w trzeciej części, wskazuję, w jaki sposób teoria dyskursu może być przydatna w radzeniu sobie z takimi ograniczeniami, a w rezultacie pozwolić na trafniejszą diagnozę oraz interpretację roli religii w sferze publicznej.

Go to article

Authors and Affiliations

Katarzyna Zielińska
ORCID: ORCID
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Artykuł poświęcony jest analizie procesu formowania i przekształcania się polskich ruchów miejskich. Autor swoje wnioski wyprowadza na bazie projektu badawczego: „Miejskie ruchy społeczne w Polsce”, w ramach którego zrealizował 30 wywiadów pogłębionych z liderami i liderkami ruchów miejskich z różnych miast. W swojej analizie autor wskazuje na dwie fazy rozwoju polskich ruchów miejskich. Pierwszą formacyjną z lat 2007–2014 zorientowaną głównie na kwestię tzw. wynajdywania miejskości oraz drugą po 2014 roku, kiedy to krystalizuje się tożsamość ruchu społecznego i zaczyna on nabierać charakteru politycznego.

Go to article

Authors and Affiliations

Paweł Kubicki
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Artykuł poświęcony jest problemowi legitymizacji obecnych w dyskursie Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce wypowiedzi na temat gender i praw reprodukcyjnych z lat 2012–2017. Jego celem jest rekonstrukcja sposobów, w jakie przedstawiciele Kościoła uprawomocniają swoje stanowisko we wspomnianych polach dyskursywnych oraz odpowiedź na pytanie o rolę, jaką pełni wykorzystanie zróżnicowanych legitymizacji o charakterze religijnym i świeckim w kontekście obecności Kościoła w sferze publicznej. Prezentowane dane są wynikiem jakościowej analizy treści dokumentów Konferencji Episkopatu Polski oraz publicznych wypowiedzi polskich biskupów, takich jak: wywiady w mediach, kazania, wystąpienia konferencyjne. W warstwie teoretycznej i metodologicznej artykuł odwołuje się do założeń perspektywy społecznego tworzenia rzeczywistości (Berger i Luckmann), koncepcji dyskursywnego konstruowania legitymizacji (van Leeuwen) oraz założeń SKAD (the Sociology of Knowledge Approach to Discourse).

Go to article

Authors and Affiliations

Anna Szwed
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Krytyka jakości debaty publicznej w Polsce i jej spolaryzowanej konstrukcji jest szeroko obecna nie tylko w dyskursie naukowym, ale także w dyskursie tych, którzy ją współtworzą. Celem prezentowanych badań jest, po pierwsze, analiza samowiedzy medialnych elit symbolicznych na temat strukturalnych i komunikacyjnych problemów debaty publicznej, zwłaszcza związanych z polaryzacją medialną, oraz na temat własnej pozycji i uwarunkowań udziału w dyskursie publicznym. Po drugie, celem jest problematyzacja świadomości dyskursowej badanych, czyli ich kompetencji rozróżniania rzeczywistości i jej dyskursowego naddatku oraz gotowości krytycznej analizy swojego wkładu w debatę publiczną. Analizowany materiał empiryczny pochodzi z 21 wywiadów pogłębionych przeprowadzonych od czerwca do października 2021 roku z dziennikarzami, publicystami i publicznymi intelektualistami, którzy są związani z ogólnopolskimi mediami opiniotwórczymi. Choć badani formułują pogłębioną, często radykalną krytykę elit symbolicznych, to dość rzadko są gotowi do krytycznej autoanalizy oraz zakwestionowania substancjalnego charakteru polaryzacji medialnej i dostrzeżenia w jej diagnozie reprodukcji dyskursu o podziałach społecznych.
Go to article

Bibliography

1. Bajka, Zbigniew. 1991. Dziennikarze (1981–1990). Zeszyty Prasoznawcze, 1–2: 149–159.
2. Bajka, Zbigniew. 2000. Dziennikarze lat dziewięćdziesiątych. Zeszyty Prasoznawcze, 3–4: 42–63.
3. Borucki, Andrzej. 1967. Kariery zawodowe i postawy społeczne inteligencji w PRL 1945–1959. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum.
4. Borucki, Andrzej, red. 1980. Polska inteligencja współczesna. Z problematyki samowiedzy. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Instytut Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego.
5. CBOS. 2016. Społeczne oceny uczciwości i rzetelności zawodowej. Komunikat z badań, 34. Oprac. R. Boguszewski. Warszawa: Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej.
6. CBOS. 2019. Wiarygodność mediów. Komunikat z badań, 70. Oprac. M. Omyła-Rudzka, M. Feliksiak. Warszawa: Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej.
7. CBOS. 2021. Postrzeganie telewizyjnych programów informacyjnych i publicystycznych. Komunikat z badań, 106. Oprac. M. Omyła-Rudzka, B. Roguska. Warszawa: Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej.
8. Chałasiński, Józef. 1958. Przeszłość i przyszłość inteligencji polskiej. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
9. Chałasiński, Józef. 1962. Socjologia Spencera jako element społecznej samowiedzy inteligencji w Anglii, w Polsce i Ameryce w końcu XIX stulecia. Przegląd Socjologiczny, 16, 1: 7–30.
10. Chlebowski, Michał. 2020. Dziennikarzy portret własny. Kraków: Libron.
11. Curry, Jane. 1990. Poland’s Journalists. Professionalism and Politics. Cambridge-New York: Cambridge University Press.
12. Czyżewski, Marek. 2003. Trzy nurty socjologii przemocy jako odmiany dyskursu – o pułapkach czynienia przemocy wytłumaczalną. Przegląd Socjologiczny, 52, 1: 205–234.
13. Czyżewski, Marek. 2017. Retoryka podmiotowej sprawczości. Uwarunkowania – reguły – skutki. W: K. Kłosińska, R. Zimny, red. Przyszłość polszczyzny – polszczyzna przyszłości. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 98–111.
14. Czyżewski, Marek, Karol Franczak, Magdalena Nowicka, Jerzy Stachowiak. 2014. Wprowadzenie. W: Tychże, red. Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy. Warszawa: Wydawnictwo Sedno, 7–20.
15. Dahl, Robert. 1968. Some Explanations. W: R. Dahl, ed. Political Oppositions in Western Democracies. New Heaven-London: Yale University Press.
16. Dobek-Ostrowska, Bogusława, Paulina Barczyszyn, red. 2016. Zmiana w dziennikarstwie w Polsce, Rosji i Szwecji. Analiza porównawcza. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
17. Edelman Trust Barometer. 2018. Global Report. https://www.edelman.com/trust/2018-trust-barometer. Dostęp 1.07.2022.
18. Fisher, Mark. 2020. Realizm kapitalistyczny. Przekład Andrzej Karalus. Warszawa: Książka i Prasa.
19. Foucault, Michel. 1995. Historia seksualności. Przekład Bogdan Banasiak, Tadeusz Komendant, Krzysztof Matuszewski. Warszawa: Czytelnik.
20. Foucault, Michel. 1998. Trzeba bronić społeczeństwa. Przekład Małgorzata Kowalska. Warszawa: Wydawnictwo KR.
21. Foucault, Michel. 2002. Porządek dyskursu. Przekład Michał Kozłowski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
22. Garfinkel, Harold. 1989. Aspekty problemu potocznej wiedzy o strukturach społecznych. W: Z. Krasnodębski, red. Fenomenologia i socjologia. Warszawa: PWN, 324–342.
23. Głowacki, Michał, Michał Kuś. 2019. Media Accountability meets Media Polarisation: A Case Study from Poland. W: T. Eberwein, S. Fengler, M. Karmasin, eds. Media Accountability in the Era of Post-Truth Politics: European Challenges and Perspectives. London-New York: Routledge, 100–115.
24. Grabowska, Mirosława. 2004. Podział postkomunistyczny: społeczne podstawy polityki w Polsce po 1989 roku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
25. Hallin, Daniel C., Paolo Mancini. 2007. Systemy medialne. Trzy modele mediów i polityki w ujęciu porównawczym. Przekład Marta Lorek. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
26. Jarosz, Maria, red. 2005. Wygrani i przegrani polskiej transformacji. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN i Oficyna Naukowa.
27. Jarosz, Maria. 2013. Jedna Polska? Zarys przywilejów. W: M. Jarosz, red. Polskie bieguny. Społeczeństwo w czasach kryzysu. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN i Oficyna Naukowa, 17–49.
28. Kania, Dorota, Jerzy Targalski, Maciej Marosz. 2013. Resortowe dzieci. Media. Warszawa: Fronda.
29. Kopeć-Ziemczyk, Katarzyna. 2020. Polaryzacja mediów w Polsce. Analiza zawartości „Wiadomości” TVP i „Faktów” TVN w okresie kampanii samorządowej w 2018 roku. Warszawa: Uniwersytet Warszawski (niepublikowana praca doktorska).
30. Koselleck, Reinhart. 2012. Warstwy czasu. Studia z metahistorii. Warszawa: Oficyna Naukowa.
31. Kulas, Piotr. 2017. Inteligenckość zaprzeczona. Etos i tożsamość młodych inteligenckich elit. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
32. Laclau, Ernesto, Chantal Mouffe. 2007. Hegemonia i socjalistyczna strategia: przyczynek do projektu radykalnej polityki demokratycznej. Przekład Sławomir Królak. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
33. Lakoff, George, Mark Johnson. 2020. Metafory w naszym życiu. Przekład Tomasz Krzeszowski. Warszawa: Aletheia.
34. Lewestam, Karolina. 2018. Różnorodność mediów to pułapka. Wpadamy w nią jak muchy. Dziennik Gazeta Prawna, 7 października 2018. https://wiadomosci.dziennik.pl/opinie/artykuly/582648,telewizja-radio-internet-media-spolecznosciowe-przekaz-rzeczywistosc.html. Dostęp 1.07.2022.
35. Lipiński, Artur. 2019. Banalny antykomunizm i podział postkomunistyczny. Konstruowanie pamięci zbiorowej w polskim dyskursie politycznym. Studia Polityczne, 47, 2: 51–74. DOI: 10.35757/ STP.2019.47.2.3.
36. Męcfal, Sylwia. 2019. Prasa lokalna w relacjach z kluczowymi aktorami społecznymi. Kraków: Universitas.
37. Mocek, Stanisław. 2006. Dziennikarze po komunizmie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar i Collegium Civitas Press.
38. Mouffe, Chantal. 2015. Agonistyka. Polityczne myślenie o świecie. Przekład Barbara Szelewa. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
39. Nowicka-Franczak, Magdalena. 2018. Antyinteligenckość jako strategia komunikacyjna w debacie publicznej. W: P. Kulas, P. Śpiewak, red. Od inteligencji do postinteligencji. Wątpliwa hegemonia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 72–101.
40. Nowicka-Franczak, Magdalena. 2021. Self-Criticism in Post-Communist Times: The Polish Debate on the Democratic Transition in the Eastern European Context. Communist and Post-Communist Studies, 54, 4: 28–53. DOI: 10.1525/j.postcomstud.2021.54.4.28.
41. Obacz, Piotr. 2018. Podział „Polska solidarna – Polska liberalna” w świetle wybranych koncepcji pluralizmu politycznego. Kraków: Libron.
42. Olędzki, Jerzy. 1998. Polish Journalists: Professionals or not?. In: D. H. Weaver, W. Wu, eds. The Global Journalist. News People Around the World. Hampton Press: New Jork, 277–297.
43. Palska, Hanna. 1994. Nowa inteligencja w Polsce Ludowej. Świat przedstawień i elementy rzeczywistości. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
44. Popielarz, Ewa, red. 2011. Polska solidarna czy Polska liberalna: wyzwania dla społeczeństwa, państwa i prawa. Kraków: Księgarnia Akademicka.
45. Posner, Richard A. 2001. Public Intellectuals: A Study of Decline. Cambridge: Harvard University Press.
46. Raciborski, Jacek. 2019. Zakrzepnięcie PiS i AntyPiS. Klasa ludowa kontra średnia, minimalne przepływy – analiza Raciborskiego. OKO.press, 24 czerwca 2019. https://oko.press/zakrzepniecie-pis-i-antypis-klasa-ludowa-kontra-srednia-minimalne-przeplywy-analiza-raciborskiego/. Dostęp 11.08.2022.
47. Rychard, Andrzej, Henryk Domański, Paweł Śpiewak. 2005. Polska jedna czy wiele? Warszawa: Trio.
48. Sandel, Michael J. 2020. Tyrania merytokracji. Co się stało z dobrem wspólnym? Przekład Bartosz Sałbut. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
49. Smoczyński, Rafał, Tomasz Zarycki. 2017. Totem inteligencki. Arystokracja, szlachta i ziemiaństwo w polskiej przestrzeni społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
50. Stępińska, Agnieszka, Szymon Ossowski. 2011. Dziennikarze w Polsce: wartości, priorytety i standardy zawodowe. Studia Medioznawcze, 1: 17–28.
51. Szczepański, Jan, red. 1958. Z badań klasy robotniczej i inteligencji. Warszawa: PWN.
52. Szot, Lucyna. 2013. Dziennikarze mediów lokalnych. Między profesjonalizmem a koniecznością przetrwania. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
53. van Dijk, Teun A. 1993. Elite Discourse and Racism. Newbury Park: Sage.
54. van Dijk, Teun A., red. 2001. Badania nad dyskursem. W: T.A. van Dijk, red. Dyskurs jako struktura i proces. Przekład Teresa Dobrzyńska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 9–44.
55. Węglińska, Agnieszka. 2018. Dziennikarze telewizji publicznej w Polsce. Między polityką, misją a rynkiem. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
56. Wielowieyska, Dominika. 2019. Polaryzacja za pomocą nienawiści i pogardy opłaca się politycznie? Poranek Radia TOK FM. TOK FM, 14 stycznia 2019. https://audycje.tokfm.pl/podcast/71294,Polaryzacja-za-pomoca-nienawisci-i-pogardy-oplaca-sie-politycznie. Dostęp 1.07.2022.
57. Zarycki, Tomasz, Tomasz Warczok. 2014. Hegemonia inteligencka: kapitał kulturowy we współczesnym polskim polu władzy – perspektywa „długiego trwania”. Kultura i Społeczeństwo, 4: 27–49.
58. Zarycki, Tomasz, Tomasz Warczok. 2020. The Social Construction of Historical Traumas: The Polish Experience of the Uses of History in an Intelligentsia dominated Polity. European Review, 28, 6: 911–931. DOI:10.1017/S1062798720000344.

Go to article

Authors and Affiliations

Magdalena Nowicka-Franczak
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Łódzki
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The article is devoted above all to the analysis of the concept of conscience in relation to the space of public life (institutional, professional). The author of the article devotes a special place to the concept of conscience in interpretation of Jürgen Habermas and his ethics of discourse. In the first part of the article, the author points to the change it has made in the modern and contemporary sense of conscience in comparison with classical interpretations. Earlier, the power of conscience was associated with the intellect, whereas today’s conscience is associated with emotions, especially with the ability to empathize, especially the subject’s ability to empathize. Some emotions are cognitive and are related to contextual knowledge. In the second part, the author analyses the concept of the development of moral consciousness of Jürgen Habermas. This concept is based on a philosophical interpretation of the conclusions of the psychologist Lawrence Kohlberg’s experiment. In conclusion, the author writes about of the presence of the “voice” of conscience in the space of public life. Defending the value of discourse on the principles of social life, it can be based on the postulate of Habermas, or the dialogue of people with sensitive consciences.

Go to article

Authors and Affiliations

Mariusz Wojewoda
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The article is a brief presentation of the relationship between the politics of memory and Facebook. This type of connection advantages aestheticism, pictures and emotional infl uence but discounts traditional instruments modelling collective memory. The article focuses on the answer to the question of how a popular culture aesthetic infi ltrates and changes the politics of memory.

Go to article

Authors and Affiliations

Łukasz Włodarczyk
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

In the text, a polemic is undertaken against the model of the child expected in Polish institutions of early childhood education, and which appropriates the rationalities producing social practices. The source of this model is in the logic of standardization whose cognitive and effects on identity are criticized by the author. Identifying the sources of validation of the practices normalizing some children and stigmatizing others, who do not meet the requirements of the cognitively rigid and morally trivialized standards, the text points to developmental psychology as a discipline which potentially triggers this form of oppression. In conclusion, the author describes briefly a number of examples of educational solutions in which an attempt has been made to move beyond the discourse of standardized quality in child education.

Go to article

Authors and Affiliations

Dorota Klus-Stańska
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Pluralistyczny dostęp poszczególnych partii i środowisk politycznych do mediów uznawany jest za jeden z fundamentów demokracji. Odwołując się do danych dotyczących obecności polityków w najważniejszych telewizyjnych i radiowych programach publicystycznych oraz danych dotyczących rynkowego zasięgu poszczególnych nadawców, artykuł analizuje wpływ, jaki poszczególne środowiska polityczne miały na polską medialną sferę publiczną w okresie od listopada 2015 do grudnia 2017 roku. Artykuł zmierza w stronę opisu normatywnego, dostarczającego odpowiedzi na pytanie, czy i w jakim stopniu poszczególne partie polityczne są nad- lub niedoreprezentowane w medialnej sferze publicznej. Odpowiedź umożliwia zestawienie uzyskanych danych z liberalno-przedstawicielskim modelem sfery publicznej we współczesnych demokracjach (Ferree, Gamson, Gerhards i Rucht 2002). Autorzy wnioskują, że polska sfera publiczna mieści się w demokratycznych standardach wyznaczonych przez przyjęte do analizy modele, choć zarówno nadawcy publiczni jak i prywatni mają problemy z zachowaniem odpowiedniego poziomu reprezentatywności różnych partii w swoich stacjach.
Go to article

Authors and Affiliations

Anna Piechocka
Beata Królicka
Radosław Sojak
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Autorzy prac poświęconych mniejszości romskiej mają dylemat, jaką nazwą rozważanej grupy się posługiwać? W języku polskim to wybór między słowami „Romowie” i „Cyganie”. Wielu współczesnych liderów tej społeczności z Polski oczekuje posługiwania się wyłącznie nazwą „Romowie”, a określenie „Cyganie” traktuje jako pejoratywne i obraźliwe. Wśród polskich Romów są także zdecydowani przeciwnicy posługiwania się tą nazwą. Ten wewnętrzny etniczny spór splata się z romskimi dążeniami do uznania ich rozproszonej po świecie społeczności za naród i jest wyrazem emancypacji etnicznej oraz przemian, jakie wśród nich zachodzą, jak określa to Lech Mróz „romizacji Cyganów”. Autorzy tekstu starają się tę sytuację interpretować posługując się wynikami badań etnograficznych przeprowadzonych w romskich wspólnotach w Polsce.
Go to article

Authors and Affiliations

Ewa Nowicka
ORCID: ORCID
Maciej Witkowski
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Celem artykułu jest pokazanie zmian użycia metafor „czerwony autobus” i „autobus” w polskiej kulturze popularnej na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat. Znaczenie badania leży w powiązaniu ich ze sposobem przedstawiania społeczeństwa polskiego oraz zbiorowym doświadczaniem i wytwarzaniem emocji. Autorzy zastosowali koncepcje teoretyczne i narzędzia analizy dyskursu. Jako materiał badawczy wykorzystali zbiór 20 polskich utworów muzycznych z lat 1952–2014, w których metafora „autobus” pełniła ważną rolę, wykorzystując ją jako domenę źródłową dla obrazowania stanu zbiorowości. W rezultacie syntetycznego zestawienia treści metafory i zbadania jej umieszczenia w tekście oraz bardziej szczegółowej analizy kontekstowej wybranych utworów autorzy wykazali tendencję do ukazywania społeczeństwa jako wspólnoty ludzi obcych, ale jednocześnie bliskich ze względu na podzielanie pozycji relatywnego wykluczenia, braku zbiorowego celu i indywidualnego wpływu, a także doświadczanie różnych emocji negatywnych.

Go to article

Authors and Affiliations

Dorota Rancew-Sikora
ORCID: ORCID
Adam Konopka
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Deklarowane w naukach biomedycznych obiektywizm i autonomia, zarówno na poziomie badawczym, jak i praktyki klinicznej, pozwalają przypuszczać, że dziedziny te wolne są od retoryki genderowej. Przeprowadzone przez nas analizy języka wykorzystywanego w opisie procesu zapłodnienia oraz w obszarze reprodukcji wspomaganej pokazują, że dyskurs biomedyczny nie pozostaje neutralny wobec genderowych stereotypów. W niniejszym artykule głębszemu namysłowi poddałyśmy dwie cechy tradycyjnie przypisywane „naturze kobiecej”: pasywność, która pojawia się w podręcznikach biologicznych i medycz-nych opisujących proces zapłodnienia, oraz altruizm, zauważalny w debacie i praktyce w sferze reprodukcji wspomaganej.

Go to article

Authors and Affiliations

Anna Alichniewicz
Monika Michałowska
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The dual nature of water (acqua) in feminine portals – The work is an attempt to show how the concept of acqua (water) is conceptualized in Italian persuasive discourse regarding the health and beauty of modern women. The conducted research mainly based on the notion of imagery in language (Langacker) and linguistic picture of the world (Bartmiński) reveals a number of semantic and axiological aspects involved by the analyzed concept. The valuation of acqua is also noteworthy, as water functions in the linguistic system as a neutral concept, while the corpus subjected to the analysis shows that it has a double face: it is benevolent and destructive at the same time.

Go to article

Authors and Affiliations

Aleksandra Paliczuk
Agnieszka Pastucha-Blin
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The author analyses the history of scientific and public discourses growing around the phenom-enon of Głuchoniemcy (Deaf‑Germans) in Poland. In the literature, this term refers to the des-cendants of the German‑speaking colonists who settled in the Polish‑Ruthenian border in the mid‑fourteenth century. The history of interest in this phenomenon from the eighteenth to the twentieth century reflects the cultural changes and social tensions over time. These descendants of the German‑speaking colonists living in the Carpathian Foothills were mentioned for the first time in the eighteenth and beginning of the nineteenth century as a regional phenomenon of cultural diversity. In the era of Romanticism, when the importance of national identity in Europe grew, so‑called Deaf Germans were portrayed as fully assimilated Polish settlers with only relics refer-ring to German culture. At the end of the nineteenth century, after the publication of Józef Szujski, they became the subject of a political debate and were placed in the context of peasant history. Finally, the socio‑political situation of the interwar period led to the term “Głuchoniemcy” being removed from scientific and public discourses for many decades. After World War II, the absence of the topic became permanent, still directly related to the Polish‑German antagonism that set the directions of scientific interests of ethnographers and historians in Poland. The article tries to answer the question about the course of these changes in the perception of Deaf Germans by looking for external causes as well as those resulting from the nature of the subject of interest.
Go to article

Authors and Affiliations

Marta Raczyńska-Kruk
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Warszawski
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The article attempts to reach the elements that control the efforts of constituting a specific type of vision of the past, with which — as I believe — we are dealing in the contemporary public discourse about history.

Go to article

Authors and Affiliations

Marek Woźniak
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The article aims to analyse the context in which the phrase “historical truth” is present in the Polish public discourse regarding recent history. The author intends to show the ways and aims of the usage of historical truth in the competition to obtain and maintain power. Referring to the assumptions of the Web 2.0. paradigm, in the conclusion the author puts forward the thesis that the historical truths present in the public sphere do not only attempt to answer social expectations of what historical truth Poles need but they are also co-created by potential recipients.

Go to article

Authors and Affiliations

Monika Napora
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

In this article Maurycy Mochnacki’s martyrological and messianic declarations in the Preface to the Uprising of the Polish Nation in 1830–1831 are examined in the context of the martyrological discourse in the literature of the Great Emigration. Such an affirmation may appear puzzling given Mochnacki’s rejection of martyrological interpretations of Poland’s history or messianic readings of his political philosophy, let alone his reputation of being radically opposed to Adam Mickiewicz’s idea of the sacrifi cial victimhood of the Polish nation. In this study the ideological and rhetorical aspects of their statements are compared and analysed. There can be little doubt that in the Preface Mochnacki’s phrasing is steeped in patriotic pathos which seems to be at odds with the tone of his other writings. This article claims that it was a tactical move on his part: he chose the familiar martyrological loci merely as a means to enlist the readers’ support for his own pragmatic programme of restoring Poland’s independence. A general conclusion to be drawn from this apparent inconsistency is that already at that stage (The Uprising was published in Paris in 1834) the logosphere of the Great Emigration had become so dominated by the martyrological discourse that Mochnacki could not afford to ignore it.

Go to article

Authors and Affiliations

Makiko Kihara
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Analiza autobiograficznych wywiadów narracyjnych z osobami urodzonymi po 1980 roku często pokazuje ich problematyczne uwikłania w gwałtownie przyrastające, rywalizujące i zmieniające się światy społeczne, z których duża część osadzona jest w mediach społecznościowych. Choć często obdzierają one z intymności i nakłaniają do eksponowania i pielęgnowania własnego ego, to jednocześnie proponują kuszące drogi rozwoju i wizje dobrego życia. Te, w rozumieniu wielu młodych osób, nie mogą zostać osiągnięte bez zaangażowania w proces terapeutyczny, który został zainfekowany neoliberalnym dyskursem i wtóruje mu w promowaniu samorealizacji, troski o siebie, odpowiedzialności czy byciu kreatywnym. Wydaje się, że podstawową trudnością dla współczesnego człowieka jest niemożność oddzielania tego, co rzeczywiście jest „dobrym życiem” od tego, co stanowi symulakry tegoż. Artykuł ten proponuje zastosowanie narzędzi i procedur wypracowanych w metodzie autobiograficznego wywiadu narracyjnego dla dokonania takiego rozróżnienia i pokazania paradoksów tkwiących w procesie terapii, która często „zawiesza” możliwość przepracowania dojmujących życiowych problemów.
Go to article

Bibliography

1. Baudrillard, Jean. 2005. Symulakry i symulacja. Przekład Sławomir Królak. Warszawa: Sic!
2. Baudrillard, Jean. 2006. Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury. Przekład Sławomir Królak. Warszawa: Sic!
3. Bauman, Zygmunt. 2000. Ponowoczesność jako źródło cierpień. Przekład Janusz Margański. Warszawa: Sic!
4. Bauman, Zygmunt. 2004. Kultura do spożycia na miejscu. Rozmowa z W. Bursztą, Kultura Popularna, 2: 7–18.
5. Bauman, Zygmunt. 2006. Płynna nowoczesność. Przekład Tomasz Kunz. Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
6. Bauman, Zygmunt. 2012a. O edukacji. Rozmowy z Riccardo Mazzeo. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
7. Bauman, Zygmunt. 2012b. Wspólnota. W poszukiwaniu bezpieczeństwa w niepewnym świecie. Przekład Janusz Margański. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
8. Beck, Ulrich, Elisabeth Beck-Gernsheim. 2013. Miłość na odległość. Modele życia w epoce globalnej. Przekład Michał Sutowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
9. Blumer, Herbert. 1954. What is Wrong with Social Theory? American Sociological Review, 1: 3–10.
10. Bokszański, Zbigniew. 2008. Indywidualizm w późnej nowoczesności. Civitas Hominibus, 3: 53–68.
11. Bokszański, Zbigniew. 2016. Indywidualizm a zmiana społeczna. W: T. Nawrocki, W. Świątkiewicz, red. Ład społeczny i jego przedstawienia. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 59–68.
12. Brubaker, Rogers. 2004. Ethnicity without Groups. Cambridge: Harvard University Press.
13. Brubaker, Rogers, Frederick Cooper. 2000. Beyond “identity”. Theory and Society, 29: 1–47.
14. Burszta, Wojciech J., Michał Rydlewski. 2020. Narcyzm – autentyczność – atopia. Cyfrowe twarze „nowego człowieka”. Przegląd Kulturoznawczy, 3: 174–194. DOI: 10.4467/20843860PK.20.022.12582.
15. Ciołkiewicz, Paweł. 2016. Brawo „ja”, czyli wszyscy jesteśmy narcyzami. Interdyscyplinarne Studia Społeczne, 1: 77–86.
16. Ciołkiewicz, Paweł. 2017. Współczesne oblicza rządomyślności. Mityczna podróż bohatera i troska o siebie we współczesnej „literaturze sukcesu”. Władza Sądzenia, 11, 1: 34–55.
17. Clarke, Adele. 1991. Social worlds/arenas theory. W: D. Maines, ed. Social organization and social structure. Essays in honour of Anselm Strauss. New York: Aldine de Gruyter, 119–158.
18. Cyrek, Barbara. 2018. Wrażliwość wobec psychologizacji życia i kultury ekshibicjonizmu. Kultura Współczesna, 4: 102-110. DOI: 10.26112/kw.2018.103.09.
19. Czyżewski, Marek. 2009. Między panoptyzmem a „rządomyślnością” – uwagi o kulturze naszych czasów. Kultura Współczesna, 2: 83–95.
20. Czyżewski, Marek. 2013a. Socjologia interpretatywna i metoda biograficzna: przemiana funkcji, antyesencjalistyczne wątpliwości oraz sprawa krytyki. Przegląd Socjologii Jakościowej, 9: 14–27.
21. Czyżewski, Marek. 2013b. W kręgu społecznej pedagogii. Societas/Communitas, 2: 43–73.
22. Dopierała, Renata. 2008. Internetowe manifestacje prywatności. Media, Kultura, Społeczeństwo, 1, 3: 105–127.
23. Dopierała, Renata. 2022. Dobrowolna prostota w optyce rezonasu Hartmuta Rosy. Przegląd Socjologiczny, 71, 1: 85–103. DOI: 10.26485/PS/2021/71.1/4.
24. Franczak, Karol, Magdalena Nowicka. 2013. Narracje emancypacyjne w mediach – od afirmacji do krytyki. Societas/Communitas, 2: 117–140.
25. Garfinkel, Harold. 2007. Studia z etnometodologii. Przekład Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
26. Gergen, Kenneth J. 2009. Nasycone „Ja”. Dylematy tożsamości w życiu współczesnym. Przekład Mirosława Marody. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
27. Giddens, Anthony. 2001. Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Przekład Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
28. Giddens, Anthony. 2008. Konsekwencje nowoczesności. Przekład Ewa Klekot. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
29. Goffman, Erving. 2000. Człowiek w teatrze życia codziennego. Przekład Helena Datner-Śpiewak i Paweł Śpiewak. Warszawa: Wydawnictwo KR.
30. Golczyńska-Grondas, Agnieszka. 2014. Wychowało nas państwo. Rzecz o tożsamości dorosłych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych. Kraków: Nomos.
31. Granosik, Mariusz. 2020. Praca socjalna wobec pedagogizacji życia społecznego – ujęcie krytyczne. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia, 1: 11–26. DOI: 10.17951/j.2020.33.1.11-26.
32. Helling, Ingeborg. 1990. Metoda badań biograficznych. W: J. Włodarek, M. Ziółkowski, red. Metoda biograficzna w socjologii. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 13–37.
33. Jacyno, Małgorzata. 2007. Kultura indywidualizmu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
34. Kaźmierska, Kaja, Katarzyna Waniek. 2020. Autobiograficzny wywiad narracyjny. Metoda – technika – analiza. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
35. Kaźmierska, Kaja, Katarzyna Waniek, eds. 2020. Telling the Great Change. The Process of the Systemic Transformation in Poland in Biographical Perspective. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
36. Kaźmierska, Kaja. 2008. Biografia i pamięć. Na przykładzie pokoleniowego doświadczenia ocalonych z zagłady. Kraków: Nomos.
37. Kaźmierska, Kaja. 2019. Winners and Losers of the Process of Transformation as an Etic Category versus Emic Biographical Perspective. Qualitative Sociology Review, 4: 238–266. DOI: 10.18778/1733-8077.15.4.11.
38. Krajewski, Marek. 2005. Kultury kultury popularnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
39. Lasch, Christopher. 2018. Kultura narcyzmu. Amerykańskie życie w czasach malejących oczekiwań. Przekład Grzegorz Ptaszek i Aleksander Skrzypek. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO.
40. Levison, Paul. 2010. Nowe nowe media. Przekład Maria Zawadzka. Warszawa: Wydawnictwo WAM.
41. Mannheim, Karl. 1952. The Problem of Generations Essays on the Sociology of Knowledge. London: Routledge.
42. Marody, Mirosława. 2015. Jednostka po nowoczesności. Perspektywa socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
43. McLuhan, Marshall. 1964. Understanding Media: The Extensions of Man. London: Routledge.
44. McNair, Brian. 2004. Seks, demokratyzacja pożądania i media, czyli kultura obnażania. Przekład Ewa Klekot. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza.
45. Mead, Margaret. 2000. Kultura i tożsamość: studium dystansu międzypokoleniowego. Przekład Jacek Hołówka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
46. Miller Peter, Nikolas Rose. 2008. Governing the Present: Administering Economic, Social and Personal Life. Cambridge: Polity Press.
47. Mokrzan, Michał. 2019. Klasa, kapitał i coaching w dobie późnego kapitalizmu. Perswazja neoliberalnego urządzania. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
48. Olcoń-Kubicka, Marta. 2009. Indywidualizacja a nowe formy wspólnotowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
49. Pariser, Eli. 2011. The Filter Bubble: What the Internet is Hiding from You. London: Penguin Books.
50. Piotrowski, Andrzej. 1998. Ład interakcji: studia z socjologii interpretatywnej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
51. Piotrowski, Andrzej. 2006. Proces kształtowania tożsamości narodowej w dyskursie potocznym i publicznym. W: A. Miszalska, A. Piotrowski, red. Obrazy ładu i anomii. Konsekwencje i kierunki polskich przemian. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 243–256.
52. Postman, Neil. 2002. Zabawić się na śmierć. Dyskurs publiczny w epoce show-businessu. Przekład Lech Niedzielski. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza.
53. Przybylski, Błażej. 2019. Z myślą o przyszłości. Baumanowskie inspiracje dla pedagogiki i edukacji. Pedagogika Społeczna, 4: 75–93. DOI: 10.35464/1642-672X.PS.2019.4.05.
54. Rancew-Sikora, Dorota. 2012. W poszukiwaniu społecznej koncepcji depresji. Studia Socjologiczne, 3: 81–104.
55. Riemann, Gerhard, Fritz Schütze. 2012. Trajektoria jako podstawowa koncepcja teoretyczna w analizach cierpienia i bezładnych procesów społecznych. W: K. Kaźmierska, red. Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Przekład Zbigniew Bokszański i Andrzej Piotrowski. Kraków: Nomos, 389–414.
56. Riemann, Gerhard. 1987. Das Fremdwerden der eigenen Biographie: narrative Interviews mit psychiatrischen Patienten. Münschen: Fink.
57. Riesman, David. 1971. Samotny tłum. Przekład Jan Strzelecki. Warszawa: PWN.
58. Ritzer, Georg. 2009. Magiczny świat konsumpcji. Przekład Ludwik Stawowy. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza.
59. Rokuszewska-Pawełek, Alicja. 1996. Miejsce biografii w socjologii interpretatywnej. Program socjologii biografistycznej Fritza Schützego. ASK: Społeczeństwo, Badania, Metody, 1: 37–54.
60. Rokuszewska-Pawełek, Alicja. 2002. Chaos i przymus. Trajektorie wojenne Polaków – analiza biograficzna. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
61. Rosa, Hartmut. 2020. Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans. Projekt krytycznej teorii późnonowoczesnej czasowości. Przekład Jakub Duraj i Jacek Kołtan. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności.
62. Rose, Nikolas. 1988. Calculable minds and manageable individuals. History of the Human Sciences, 2: 179–200.
63. Rose, Nikolas. 1998. Inventing Our Selves. Psychology, Power, and Personhood. Cambridge: Cambridge University Press.
64. Schütz, Alfred. 1984. Potoczna i naukowa interpretacja ludzkiego działania. W: E. Mokrzycki, red. Kryzys i schizma, tom 1. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 137–192.
65. Schütz, Alfred. 1985. Don Kichot i problem rzeczywistości. Literatura na świecie, 2: 246–268.
66. Schütz, Alfred. 2008a. Powracający do domu. W: tegoż. O wielości światów. Przekład Barbara Jabłońska. Kraków: Nomos, 203–212.
67. Schütz, Alfred. 2008b. Obcy. Esej z zakresu psychologii społecznej. W: tegoż. O wielości światów. Przekład Barbara Jabłońska. Kraków: Nomos, 213–224.
68. Schütze, Fritz. 1981. Prozeßstrukturen des Lebensablaufs. In: J. Matthes, A. Pfeifenberger, M. Stosberg, Hrsg. Biographie in handlungswissenschaftlicher Perspektive. Nürnberg Verlag der Nürnberger Forschungsvereinigung, 67–156.
69. Schütze, Fritz. 1983. Biographieforschung und narratives Interview. Neue Praxis. Kritische Zeitschrift für Sozialarbeit und Sozialpädagogik, 3: 283–293.
70. Schütze, Fritz. 1984. Kognitiven Figuren des autobiographischen Stegreiferzälens. In: M. Kohli, R. Günther, Hrsg. Biographie und Sozial Wirklichkeit. Neue Beiträge und Forschungsperspektiven. Stuttgart: Metzel, 78–117.
71. Schütze, Fritz. 2012a. Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne. W: K. Kaźmierska, red. Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Przekład Katarzyna Waniek. Kraków: Nomos, 141–278.
72. Schütze, Fritz. 2012b. Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej. W: K. Kaźmierska, red. Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Przekład Marek Czyżewski. Kraków: Nomos, 415–458.
73. Schütze, Fritz. 2012c. Koncepcja świata społecznego w symbolicznym interakcjonizmie oraz organizacja wiedzy we współczesnych złożonych społeczeństwach, W: K. Kaźmierska, red. Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Przekład Agnieszka Pawlak i Katarzyna Waniek. Kraków: Nomos, 489–514.
74. Schütze, Fritz. 2014. Autobiographical Accounts of War Experiences. An Outline for the Analysis of Topically Focused Autobiographical Texts – Using the Example of the “Robert Rasmus” Account in Studs Terkel’s Book, “The Good War”. Qualitative Sociology Review, 1: 224–283.
75. Sennett, Richard. 2006. Korozja charakteru. Osobiste konsekwencje pracy w nowym kapitalizmie. Przekład Jan Dzierzgowski i Łukasz Mikołajewski. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza.
76. Sennett, Richard. 2009. Upadek człowieka publicznego. Przekład Hanna Jankowska. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza.
77. Shibutani, Tamotsu. 1955. Reference Groups as Perspectives. American Journal of Sociology, 6: 562–569.
78. Słowik, Dominika. 2022. Czy tańczyłam na Tiktoku? Znak, 10: 32–37.
79. Stachowiak, Jerzy. 2013. Pedagogizacja medialna i wzór „przedsiębiorcy samego siebie”, Societas/Communitas, 2: 141–161.
80. Stachowiak, Jerzy. 2020. Czynnik ludzki. O cywilizowaniu uprzedmiotowienia. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO.
81. Strauss, Anselm L. 1978. A Social World Perspective. Studies in Symbolic Interaction, 2: 119–128.
82. Strauss, Anselm L. 1982. Social Worlds and Legitimation Process. Studies in Symbolic Interaction, 4: 171–190.
83. Strauss, Anselm L., Shizuco Fagerhaugh, Barbara Suczek, Carolyn Wiener. 1985. Social Organization of Medical Work. Chicago: University of Chicago Press.
84. Strauss, William, Neil Howe. 1991. Generations: The history of American’s future, 1584-2069. New York: William Morrow and Company.
85. Sułkowski, Bogusław. 2011. „Społeczne ramy kultury” czterdzieści lat później. Pięć modeli komunikacji kulturowej. Kultura i Społeczeństwo, 2-3: 5–35.
86. Szlendak, Tomasz. 2013. Kultura nadmiaru w czasach niedomiaru. Kultura Współczesna, 1: 7–26.
87. Szlendak, Tomasz. 2021. Archipelag Mikrokultur. Więź, 1: 155–163.
88. Szpunar, Magdalena. 2016. Kultura cyfrowego narcyzmu. Kraków: Wydawnictwo AGH.
89. Szpunar, Magdalena. 2018. Koncepcja bańki filtrującej a hipernarcyzm nowych mediów. Zeszyty Prasoznawcze, 2: 193–194. DOI: 10.4467/22996362PZ.18.013.9108.
90. Tatarkiewicz, Władysław. 1965. O szczęściu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
91. Taylor, Charles. 2002. Oblicza religii dzisiaj. Przekład Adam Lipszyc. Kraków: Znak.
92. Tokarska-Bakir, Joanna. 2002. Chiaromonte, czyli o samoograniczeniu. Res Publica Nowa, 160: 30–35.
93. Turner, Ralph H. 2006. Koncepcja siebie w interakcji społecznej, W: A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski, red. Współczesne teorie socjologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 272–284.
94. Twenge, Jean M. 2019. iGen. Dlaczego dzieciaki dorastające w sieci są mniej zbuntowane, bardziej tolerancyjne, mniej szczęśliwe i zupełnie nieprzygotowane do dorosłości. I co to oznacza dla nas wszystkich. Przekład Olga Dziedzic. Warszawa: Smak Słowa.
95. Waniek, Katarzyna. 2016. Potencjały bezładu i cierpienia w biografiach młodych kobiet wchodzących w świat sztuki i medycyny. Przegląd Socjologii Jakościowej, 2: 114‒144.
96. Waniek, Katarzyna. 2019. Lekceważone potencjały i narosłe nieporozumienia: kilka uwag o metodzie autobiograficznego wywiadu narracyjnego Fritza Schützego. Przegląd Socjologii Jakościowej, 2: 132–163.
97. Waniek, Katarzyna. 2020. Ucieczka jako przyczyna mobilności Europejczyków. Socjolingwistycznie ugruntowana analiza procesów społecznych w relacjach autobiograficznych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Netografia:
Oh!me https://ohme.pl/lifestyle/recepta-dobre-zycie-wcale-skomplikowana-10-sposobowaby-poczuc-sie-lepiej/
Prensky Marc. 2001. Digital Natives, Digital Immigrants. https://www.marcprensky.com/writing/Prensky%20-%20Digital%20Natives,%20Digital%20Immigrants%20-%20Part1.pdf


Go to article

Authors and Affiliations

Katarzyna Waniek
1
ORCID: ORCID

  1. Instytut Socjologii, Uniwersytet Łódzki
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Nie zawsze zaangażowana postawa antropologów łączy się z działaniami emancypacyjnymi i antyhegemonicznymi. W przeszłości autorytet naukowy polskich etnografów służył ugruntowywaniu nacjonalistycznego dyskursu nawet wtedy, gdy byli względem niego krytyczni. Artykuł przedstawia analizę tekstów publicystycznych dwojga międzywojennych etnografów: Bożeny Stelmachowskiej, piszącej na temat Kaszubów oraz Jana Stanisława Bystronia krytykującego megalomanię narodową. Wspólnym mianownikiem tych tekstów jest esencjalizujące pojęcie narodu i grup etnicznych, które dobrze służyło celom politycznym, podobnie jak i ich terytorializacja. Jedynie wyprzedzający swój czas Józef Obrębski trafnie wskazał mankamenty ówczesnych teorii. Historyczna lekcja, którą prezentuje artykuł, może się przysłużyć krytycznej refleksyjności współczesnych badaczy i dekonstruowaniu nacjonalistycznego dyskursu.

Go to article

Authors and Affiliations

Grażyna Kubica
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The paper contains a philosophical deconstruction of a notion of the "catastrophe" as historical phenomenon. The Author points out some characteristics of the catastrophic concept of the reality as they were expressed in the literary discourse in Poland in the period ofjin de siecle and in the poetry and prose of the WWII. The philosophical preconditions of catastrophic thinking are related to the literary expression present in narration of famous Polish poets and writers: Kazimierz Przerwa Tetmajer, Jan Kasprowicz, KrzysztofKamil Baczyński, Tadeusz Borowski and Gustaw Herling-Grudziński.
Go to article

Authors and Affiliations

Czesław Wróbel
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The Author discusses in this paper the usefulness of the Foucault's term "knowledge-rule" in the historical analysis of a discourse on everyday life of the workers in Polish kolkhozes in communist time.
Go to article

Authors and Affiliations

Ewelina Szpak

This page uses 'cookies'. Learn more