Search for: [Keywords = "kryzys"] - PAS Journals

advanced search

Search results

Search for: [Keywords = "kryzys"]

Filters

Search results

Number of results: 19

items per page: 25 50 75

Sort by:

of 1

Bezradna akademia? Debata akademicka a spór o uchodźców

Dorota Bazuń Mariusz Kwiatkowski

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Keywords debata akademicka kryzys migracyjny uchodźcy

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Celem artykułu jest opis i ocena roli debaty akademickiej w sytuacji poważnego konfl iktu społeczno – kulturowego. Przedmiotem analiz jest wybrany przypadek – reakcje środowiska akademickiego w Polsce na kryzys migracyjny oraz kontrowersje związane z przyjęciem uchodźców. Spór o uchodźców obejmuje zarówno kwestie religijne, etyczne, społeczno-kulturowe, psychologiczne, polityczne, jak i ekonomiczne. Jest więc odpowiednim polem analizy roli szkół wyższych i badaczy reprezentujących różne dyscypliny w kształtowaniu sfery publicznej. Debatą akademicką nazywamy tutaj wymianę opinii podczas zgromadzeń z udziałem osób reprezentujących uczelnie i ośrodki badawcze. Od jesieni 2015 roku toczy się w Polsce dyskusja na temat kryzysu migracyjnego i przyjęcia uchodźców. Wiele wskazuje na to, że ta kwestia będzie już stałym tematem dyskursu publicznego. Przedmiotem naszego zainteresowania były te wydarzenia, które miały charakter akademicki (konferencje, seminaria, dyskusje organizowane przez ośrodki akademickie) lub debaty z udziałem osób reprezentujących środowiska akademickie. Analizie poddaliśmy tylko treści tych debat, których tematem zasadniczym był kryzys migracyjny. Analiza polegała na poszukiwaniu następujących informacji: (1) Kto był organizatorem i uczestnikiem debat oraz według jakich reguł one przebiegały? (2) Jakie postulaty w odniesieniu do decydentów przekazują przedstawiciele środowiska akademickiego? (3) W jakim stopniu i zakresie ta debata wpływa na dyskurs polityczny i medialny?

Authors and Affiliations

Dorota Bazuń

Mariusz Kwiatkowski

Zmiany klimatu - obojętne emocje

Piotr Tryjanowski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2020 | Nr 3 (63) Obojętność | 18-21 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2020.134878

Keywords ekologia emocje obojętność kryzys klimatyczny

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Authors and Affiliations

Piotr Tryjanowski

Czy prawda ma przyszłość?

Stanisław Filipowicz

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2019 | Nr 1-2 (57-58) Symulacje | 40-47

Keywords prawda fikcja kultura nadmiaru kryzys demokracji

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

O znaczeniu prawdy, roli fikcji i skutkach życia w kulturze nadmiaru oraz o kryzysie demokracji mówi prof. dr hab. Stanisław Filipowicz, wiceprezes Polskiej Akademii Nauk.

Authors and Affiliations

Stanisław Filipowicz

e-mail:

ORCID:

Polish hospitality in the light of autobiographical memories

Dorota Rancew-Sikora

Kultura i Społeczeństwo | 2020 | No 1 | 61-82

Keywords biographical perspective episodic memories social mechanisms of hospitality social mobility crisis

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

In order to describe the features of Polish hospitality, autobiographical records containing memories of hospitality from various historical periods were compiled. The research material included about 300 episodes from 30 published sources. A targeted selection was made according to a combination of three criteria: a di versity of social positions among the authors, the biographies of the authors, and the detail of description. An analysis of the material was conducted in order to contribute to a better understanding of the social significance of hospitality. The oretical assumptions about hospitality in conditions of stability and social crisis were advanced. The analysis showed that in times of relative stability, hospital ity was biographically important when it allowed a person to transition between positions in the social structure (usually between close levels) and involved some form of promotion. On the other hand, in conditions of intensified change and crises, the order was disturbed: on the one hand, visits to the homes of persons occupying more distant positions in the hierarchy (both up and down the social ladder) became more common, but on the other hand, there could be a challenge to or rejection of traditional requirements of hospitality. The first situation occurs especially at the beginning of a crisis, and with the depletion of resources, the increase in the number of negative experiences, and socialization to a long-term threat, a survival strategy begins to take shape in which only the closest circles prevail. Such findings suggest that a more cautious look should be taken at both the theoretical concepts in which hospitality is considered a useful social invention especially in times of increased need and at the Polish self-stereotype as a nation with a culture based on hospitality, invariable generosity, and an inclination to selflessness.

Authors and Affiliations

Dorota Rancew-Sikora

1

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Gdański

Budowanie mostów ku przyszłości

Anna-Katharina Hornidge

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2021 | Nr 1 (65) Energetyka | 50-55 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2021.136846

Keywords kryzys klimatyczny zmiany klimatu gospodarka o obiegu zamkniętym zrównoważony rozwój

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Profesor Anna-Katharina Hornidge tłumaczy, jak łączyć perspektywy naukowców, polityków, obywateli, przedsiębiorstw i państw w sposób, który pozwoli realnie walczyć z kryzysem klimatycznym.

Authors and Affiliations

Anna-Katharina Hornidge

Continuing crisis of history: new iterations. Tomasz Wiśniewski in conversation with Kalle Pihlainen

Tomasz Wiśniewski

Historyka Studia Metodologiczne | 2023 | tom 53 | 121-129 | DOI: 10.24425/hsm.2023.147359

Keywords crisis of history fictionality constructivism representation narrativist philosophy of history materiality embodiment

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

In this interview, Kalle Pihlainen discusses the challenges which academic historical writing meets from other ways of using history. The proliferation of these contexts seems to offer numerous new opportunities, but they need to be responded to with advance theoretical reflec-tion. It is important to not fall under the illusion of direct access to reality (historical reality included). Hence, mastery of the constructivist perspective is still needed for doing reliable historical research and theoretical reflection on history. Representation still proves to be one of the most important questions. Pihlainen stands firmly for the narrativist philosophy of history, although one of his main concerns are materiality and embodiment.

Authors and Affiliations

Tomasz Wiśniewski

1

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Statement no. 08/2022 by the Interdisciplinary Advisory Team for the Climate Crisis to the President of the Polish Academy of Sciences about the second part of the 6th Review Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change

Nauka | 2023 | No 1 | 159-162 | DOI: 10.24425/nauka.2023.144954

Keywords climate crisis Intergovernmental Panel on Climate Change

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Planetarna myśl społeczna oraz wystudzanie wzrostu

Ewa Bińczyk

Studia Socjologiczne | 2022 | No 3 | 9-27 | DOI: 10.24425/sts.2022.142632

Keywords socjologia środowiskowa planetarny kryzys środowiskowy antropocen kapitałocen planetarna myśl społeczna ekonomia ekologiczna dewzrostu

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Kontekst rozważań stanowią niepokojące wyniki badań nauk empirycznych dotyczące ryzyka przekraczania tzw. granic planetarnych. Są one od około dwóch dekad nagłaśniane w ramach dyskusji o epoce człowieka – antropocenie. W ich obliczu przyjęte zostaje założenie o konieczności interdyscyplinarnej, prośrodowiskowej korekty szeroko pojętej myśli społecznej oraz uspołecznienia dyskusji o antropocenie. Autorka interpretuje i analizuje dwa modele: krytykę kapitałocenu Jasona W. Moore’a oraz planetarną myśl społeczną Nigela Clarka i Bronisława Szerszynskiego wskazując na wybrane zalety obu koncepcji, a następnie dyskutując słabości propozycji Clarka i Szerszynskiego. W ostatniej części artykułu zrekonstruowane zostały najważniejsze założenia i tezy tzw. ekonomii ekologicznej dewzrostu. Jak przekonuje autorka, dziedzina ta stanowi współcześnie najpłodniejszą egzemplifikację planetarnej myśli społecznej. W jej obrębie możliwe jest konstruktywne uspołecznienie akademickiej debaty o antropocenie.

Bibliography

1. Angus, Ian. 2016. Facing the Anthropocene. Fossil Capitalism and the Crisis of the Earth System. New York: Monthly Review Press.
2. Asafu-Adjaye, John et al. 2015. An Ecomodernist Manifesto. http://www.ecomodernism.org. Dostęp: 29.01.2022.
3. Bińczyk, Ewa. 2018. Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
4. Bińczyk, Ewa. 2018a. Utrata przyszłości w epoce antropocenu. Stan Rzeczy, 1, 14: 109–134. DOI: 10.51196/srz.14.6.
5. Bińczyk, Ewa. 2021. Pandemia i rozszczelnianie zdrowego rozsądku. Szansa na demontaż ‘business as usual’? W: P. Wielgosz, red. Ekonomie przyszłości. Warszawa: Biennale Warszawa, 27–35.
6. Bińczyk, Ewa. 2021a. Klimatyczne korygowanie gospodarek. Jonathan Symons na rzecz państwa z misją dekarbonizacji. W: E. Lechman, A. Marszk, P. Parszutowicz, M. Popowska, red. Ekonomia, kultura, wartości albo trzy oblicza roztropności. Gdańsk: Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, 213–226.
7. Bonneuil, Christophe. 2015. The Geological Turn. Narratives of the Anthropocene. W: C. Hamilton, C. Bonneuil, F. Gemenne, eds. The Anthropocene and the Global Environmental Crisis. Rethinking Modernity in a New Epoch. Routledge, London-New York: Routledge, 17–31.
8. Bonneuil, Christophe, Jean-Baptiste Fressoz. 2016. The Shock of the Anthropocene: the Earth, History and Us. Przekład David Fernbach. London: Verso.
9. Chakrabarty, Dipesh. 2014. Klimat historii. Cztery tezy. Przekład Magdalena Szcześniak. Teksty Drugie, 5: 168–199.
10. Clark, Nigel, Szerszynski, Bronislaw. 2021. Planetary Social Thought. The Anthropocene Challenge to the Social Sciences. Cambridge, Medford: Polity Press.
11. Crutzen, Paul J., Eugene F. Stoermer. 2000. The ‘Anthropocene’. Global Change Newsletter, 41: 17–18.
12. Daly, Herman. 1996. Beyond Growth: the Economic of Sustainable Development. Boston: Beacon Press.
13. D’Alisa Giacomo, Federico Demaria, Giorgos Kallis, eds. 2020. Dewzrost. Słownik nowej ery. Przekład Łucja Lange. Wydawnictwo Instytutu Spraw Obywatelskich.
14. Ellis, Erle. 2018. Anthropocene. A Very Short Introduction. Oxford, UK: Oxford University Press.
15. Fletcher, Robert, Crelis Rammelt. 2017. Decoupling: A Key Fantasy of the Post-2015 Sustainable Development Agenda. Globalizations, 14, 3: 450–467. doi: 10.1080/14747731.2016.1263077.
16. Galbraith, Kenneth. 2012. Godne społeczeństwo. Program troski o ludzkość. Przekład Adam Szeworski. Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
17. Gates, Bill. 2021. Jak ocalić świat od katastrofy klimatycznej. Rozwiązania, które już mamy, zmiany, jakich potrzebujemy. Przekład Michał Rogalski. Warszawa: Wydawnictwo Agora.
18. Grodzicki, Maciej. 2021. Efektywność to nie wszystko. Światową produkcję czekają przetasowania. W: P. Wielgosz, red. Ekonomie przyszłości. Warszawa: Biennale Warszawa, 37–46.
19. Hamilton, Clive. 2016. The Anthropocene as Rupture. The Anthropocene Review, 3, 2: 93–106. DOI: 10.1177/2053019616634741.
20. Hamilton, Clive, Christophe Bonneuil, François Gemenne, eds. 2015. The Anthropocene and the Global Environmental Crisis. Rethinking Modernity in a New Epoch. London, New York: Routledge.
21. Hickel, Jason. 2020. What Does Degrowth Mean? A Few Points of Clarification. Globalizations, 18, 7784: 1–7. DOI: 10.1080/14747731.2020.1812222.
22. Hickel, Jason. 2021. Mniej znaczy lepiej. O tym, jak odejście od wzrostu gospodarczego ocali świat. Przekład Jerzy Paweł Listwan. Kraków: Karakter.
23. Hornborg, Alf. 2019. Nature, Society, and Justice in the Anthropocene. Unraveling the Money-Energy-Technology Complex. Cambridge, New York: Cambridge University Press.
24. IPBES. 2019. Global Assessment Report on Biodiversity and Ecosystem Services of the Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services. E. S. Brondizio, J. Settele, S. Díaz, H.T. Ngo, eds. Bonn: IPBES.
25. Jackson, Tim. 2015. Dobrobyt bez wzrostu. Ekonomia dla planety o ograniczonych zasobach. Przekład Marcin Polakowski. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
26. Jackson, Tim. 2021. Post Growth. Life after Capitalism. Cambridge, UK, Medford MA: Polity Press.
27. Kallis, Giorgos. 2011. In Defence of Degrowth. Ecological Economics, 70: 873–880. doi: 10.1016/j.ecolecon.2010.12.007. 28. Kolbert, Elizabeth. 2016. Szóste wymieranie. Historia nienaturalna. Przekład Tatiana Grzegorzewska, Piotr Grzegorzewski. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
29. Latouche, Serge. 2009. Farewell to Growth. Cambridge: Polity Press.
30. Lessenich, Stephan. 2019. Living Well at Other’s Expense. The Hidden Costs of Western Prosperity. Przekład Nick Somers. Cambridge, Medford MA: Polity Press.
31. Lewis, Simon L., Mark A. Maslin. 2015. Defining the Anthropocene. Nature, 519: 171–180. DOI: 10.1038/nature14258.
32. Lövbrand, Eva, Silke Beck, Jason Chilvers, Tim Forsyth, Johan Hedren, Mike Hulme, Rolf Lidskog, Eleftheria Vasileiadou. 2015. Who Speaks for the Future of the Earth? How Critical Social Science Can Extend the Conversation on the Anthropocene? Global Environmental Change, 32 (Supplement C): 211–218.
33. Lynch, Amanda H., Siri Veland. 2018. Urgency in the Anthropocene. Cambridge: The MIT Press.
34. Malm, Andreas, Alf Hornborg. 2014. The Geology of Mankind? A Critique of the Anthropocene Perspective. The Anthropocne Review, 1, 1: 62–69. DOI: 10.1177/2053019613516291.
35. Malm, Andreas. 2016. Fossil Capital: the Rise of Steam Power and the Roots of Global Warming. London: Verso.
36. Marzec, Andrzej. 2021. Antropocień. Filozofia i estetyka po końcu świata. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
37. Meadows, Donella et al. 1973. Granice wzrostu. Przekład Wiesława Rączkowska, Stanisław Rączkowski. Wstęp Kazimierz Secomski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
38. Moore, Jason. W. 2014. Kryzys ekologiczny czy ekologicznie-światowy? Przekład Andrzej W. Nowak, Krzysztof Abriszewski. Praktyka Teoretyczna, 4, 14: 259–267. doi: 10.14746/prt.2014.4.13.
39. Moore, Jason. W., red. 2021. Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu. Przekład Krzysztof Hoffman, Patryk Szaj, Weronika Szwebs. Poznań: WBPiCAK, UAM.
40. O’Neill, Dan, Federico Demaria, Giorgos Kallis et al. (238 badaczy). 2018. The EU Needs a Stability and Wellbeing Pact, not More Growth – A Letter. The Guardian, 16 września. https://www.theguardian.com/politics/2018/sep/16/the-eu-needs-a-stability-and-wellbeing-pact-not-more-growth. Dostęp 29.08.2021.
41. Orłowski, Witold. 2021. Unia Europejska i świat po pandemii – wymiar ekonomiczny (9 hipotez i 4 wnioski dla Polski). W: J. Niżnik, red., z udziałem J. Barcza i J. Truszczyńskiego. Polska w Europie jutra: polityka europejska Polski w kontekście zmian międzynarodowych XXI wieku. Warszawa: Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” PAN, 33–47.
42. Pitron, Guillame. 2019. Wojna o metale rzadkie. Ukryte oblicze transformacji energetycznej i cyfrowej. Przekład Andrzej Bilik. Warszawa: Wydawnictwo Kogut.
43. Raworth, Kate. 2021. Ekonomia obwarzanka. Siedem sposobów myślenia o ekonomii XXI wieku. Przekład Aleksandra Paszkowska. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
44. Rignot, Eric, Jérémie Mouginot, Berndt Scheuchl et al. 2019. Four Decades of Antarctic Ice Sheet Mass Balance from 1979-2017. PNAS, 116, 4: 1095–1103. DOI: 10.1073/pnas.1812883116.
45. Ripple, William J. et al. 2021. World Scientists’ Warning of a Climate Emergency 2021. Bioscience. DOI: 10.1093/biosci/biab079, 28 lipca. Dostęp 29.08.2021.
46. Rockström, Johan et al. 2009. A Safe Operating Space for Humanity. Nature, 46 (wrzesień): 472–475. DOI: 10.1038/461472a.
47. Schandl, Heinz, Marina Fischer-Kowalski, James West, Stefan Giljum et al. 2018. Global Material Flows and Resource Productivity. Fourty Years of Evidence. Journal of Industrial Ecology, 22, 4: 827–838. DOI: 10.1111/jiec.12626.
48. Symons, Jonathan. 2019. Ecomodernism. Technology, Politics and Climate Crisis. Cambridge. Medford MA: Polity Press.
49. Victor, Peter. 2019. Managing without Growth. Slower by Design, not Disaster. Cheltenham, UK, Northhampton, MA: Edward Elgar, wyd. drugie poprawione i uzupełnione.
50. Weizsäcker, Ernst Ulrich von, Anders Wijkman. 2018. Come On! Capitalism, Short-termism and the Destruction of the Planet. New York: Springer.
51. Wiernadski, Władimir. 1998. The Biosphere. Przekład David B. Langmuir. New York: Springer

Authors and Affiliations

Ewa Bińczyk

1

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Jakość badań jakościowych podczas pandemii COVID-19 – doświadczenia badaczy i badaczek społeczno-humanistycznych

Sylwia Męcfal Beata Bielska Katarzyna Kalinowska Adrianna Surmiak

Studia Socjologiczne | 2023 | No 3 | 9-36 | DOI: 10.24425/sts.2023.147159

Keywords pandemia COVID-19 jakość badań jakościowych kryteria jakości badań proces badawczy badania społeczne w czasie kryzysu społecznego

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W artykule opisujemy zmiany w zakresie jakości badań jakościowych wynikające z dostosowywania praktyk badawczych do warunków pandemicznych na kolejnych etapach procesu badawczego. Analiza powstała na podstawie 32 wywiadów pogłębionych z badaczami i badaczkami społeczno-humanistycznymi. Omawiamy „drogi do jakości” i „drogi do niejakości” w badaniach jakościowych w czasie kryzysu pandemicznego. Osoby prowadzące badania cechowała ambiwalencja w ocenie wpływu warunków pandemicznych na jakość ich badań. Analiza skupień pokazała z kolei, że strategie zapewniania jakości badań jakościowych w pandemii różniły się ze względu na uważność na zmiany jakości w różnych fazach procesu badawczego. Wyróżniono strategie polegające na dążeniu do osiągania jakości głównie na etapie realizacji badań oraz strategie holistyczne, skupione na zapewnianiu jakości we wszystkich fazach badania. Uzyskane wyniki zostały zinterpretowane w odniesieniu do czterech podejść do jakości badań jakościowych wyróżnionych na podstawie analizy literatury przedmiotu.

Bibliography

1. Całek, Grzegorz. 2023. „Wreszcie się wyspałam, po raz pierwszy sama upiekłam bułeczki…”– spojrzenie na pierwszy tydzień pandemii COVID-19 w Polsce. Przegląd Socjologiczny, 72, 1. DOI: 10.26485/PS/2023/72.1.
2. Charmaz, Kathy. 2009. Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Przekład Barbara Komorowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. Denzin Norman K., Yvonna S. Lincoln. 2009. Metody badań jakościowych, t. II. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
4. Dolińska, Anna, Kamil Łuczaj, Olga Kurek-Ochmańska. 2022. Metoda biograficzna w kontekście badań jakościowych realizowanych zdalnie – możliwości, ograniczenia i aspekty etyczne. Przegląd Socjologiczny, 71, 1: 61–84. DOI: 10.26485/PS/2022/71.1/3.
5. Ferlatte, Olivier, Julie Karmann, Geneviève Gariépy, Katherine L. Frohlich, Gregory Moullec, Valérie Lemieux, Réjean Hébert. 2022. Virtual photovoice with older adults: Methodological reflections during the COVID-19 Pandemic. International Journal of Qualitative Methods, 21. DOI: 10.1177/16094069221095656.
6. Flick, Uwe. 2011. Jakość w badaniach jakościowych. Przekład Paweł Tomanek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
7. Gibbs, Graham. 2011. Analizowanie danych jakościowych. Przekład Maja Brzozowska-Brywczyńska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
8. Hammersley, Martin. 2007. The issue of quality in qualitative research. International Journal of Research & Method in Education, 21, 3: 287–305.
9. Horolets, Anna. 2016. Badacz jako gość. Przegląd Socjologii Jakościowej, 12, 3: 54‒69. http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume35/PSJ_12_3_Horolets.pdf [21.03.22023].
10. Howlett Marnie. 2021. Looking at the ‘field’ through a Zoom lens: Methodological reflections on conducting online research during a global pandemic. Qualitative Research, 22 (3): 387–402. DOI:10.1177/1468794120985691.
11. Joseph, Dawn, Reshmi Lahiri-Roy, Jemima Bunn. 2022. A trio of teacher education voices: Developing professional relationships through co-caring and belonging during the pandemic. Qualitative Research Journal, 22, 2: 157–172. DOI: 10.1108/QRJ-04-2021-0045.
12. Kalinowska, Katarzyna, Beata Bielska, Sylwia Męcfal, Adrianna Surmiak. 2022. Czy badać? Co badać? Jak badać? Strategie badawcze w naukach społecznych i humanistycznych w pierwszej fali pandemii COVID-19. Przegląd Socjologii Jakościowej, 18, 4: 34–59. DOI: 10.18778/1733-8069.18.4.02.
13. Kim, Jaymelee J., Sierra Williams, Erin R. Eldridge, Amanda J. Reinke. 2023. Digitally shaped ethnographic relationships during a global pandemic and beyond. Qualitative Research, 23, 3: 809–824. DOI: 10.1177/14687941211052275.
14. Konecki, Krzysztof T. 2019. Kreatywność w badaniach jakościowych. Pomiędzy procedurami a intuicją. Przegląd Socjologii Jakościowej, 15, 3: 30–54. DOI: 10.18778/1733-8069.15.3.03.
15. Krajewski, Marek, Maciej Frąckowiak, Małgorzata Kubacka, Łukasz Rogowski. 2021. The bright side of the crisis. The positive aspects of the COVID-19 pandemic according to the Poles. European Societies, 23, sup1: S777–S790. DOI: 10.1080/14616696.2020.1836387.
16. Kvale, Steinar. 2010. Prowadzenie wywiadów. Przekład Agata Dziuban. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
17. Lincoln, Yvonna S., Egon G. Guba. 1985. Naturalistic inquiry. Newbury Park, CA: Sage Publications.
18. Long, Andrew F., Mary Godfrey. 2004. An evaluation tool to assess the quality of qualitative research studies. International Journal of Social Research Methodology, 7, 2: 181–196. DOI: 10.1080/1364557032000045302.
19. Łukianow, Małgorzata, Maja Głowacka, Monika Helak, Justyna Kościńska, Mateusz Mazzini. 2021. Poles in the face of forced isolation. A study of the Polish socjety during the COVID-19 pandemic based on ‘Pandemic Diaries’ competition. European Societies, 23, sup1: S844–S858. DOI: 10.1080/14616696.2020.1841264.
20. Marzi, Sonja. 2021. Participatory video from a distance: Co-producing knowledge during the COVID-19 pandemic using smartphones. Qualitative Research, 1–17. DOI: 10.1177/14687941211038171.
21. Minello Alessandra, Sara Martucci, Lidia K. C. Manzo. 2021. The pandemic and the academic mothers: Present hardships and future perspectives. European Societies, 23, sup1: S82–S94. DOI: 10.1080/14616696.2020.1809690.
22. Mwambari, David, Andrea Purdeková, Aymar Nyenyezi Bisoka. 2021. COVID-19 and research in conflict-affected contexts: Distanced methods and the digitalisation of suffering. Qualitative Research, 22, 6: 969–978. DOI: 10.1177/1468794121999014.
23. Naganathan, Gayathri, Sinthu Srikanthan, Abhirami Balachandran, Angel Gladdy, Vasuki Shanmuganathan. 2022. Collaborative zoom coding – a novel approach to qualitative analysis. International Journal of Qualitative Methods, 21. DOI: 10.1177/16094069221075862.
24. Nawojski, Radosław, Beata Kowalska. 2022. „KIEDY PAŃSTWO MNIE NIE CHRONI…” – oddolne mobilizacje na rzecz praw reprodukcyjnych a doświadczanie obywatelstwa . Studia Socjologiczne, 1, 244: 81–103. DOI: 10.24425/sts.2022.140597.
25. Novotný Lukáš, Hynek Böhm. 2022. New re-bordering left them alone and neglected: Czech cross-border commuters in German-Czech borderland. European Societies, 24, 3: 333–353. DOI: 10.1080/14616696.2022.2052144.
26. Oliffe, John L. 2021. Zoom interviews: Benefits and concessions. International Journal of Qualitative Methods, 20. DOI: 10.1177/16094069211053522.
27. Ossowski, Stanisław. 1967. O osobliwościach nauk społecznych. W: S. Ossowski. Dzieła, t. IV. Warszawa: PWN.
28. Polkowska, Dominika. 2021. Przyspieszenie czy spowolnienie? Praca platformowa dostawców jedzenia w dobie pandemii Sars-Cov-2. Studia Socjologiczne, 4, 243: 109–133. DOI: 10.24425/sts.2021.139724.
29. Radzińska, Jowita. 2022. Między elastycznością a spójnością – wykorzystanie metod asynchronicznych w jakościowym badaniu podłużnym realizowanym w trakcie pandemii COVID-19. Przegląd Socjologii Jakościowej, 18, 3: 10–31. DOI: 10.18778/1733-8069.18.3.02.
30. Rahman, Syahirah A., Lauren Tuckerman, Tim Vorley, Cristian Gherhes. 2021. Resilient research in the field: Insights and lessons from adapting qualitative research projects during the COVID-19 pandemic. International Journal of Qualitative Methods, 20. DOI: 10.1177/16094069211016106.
31. Ravenek, Michael J., Debbie L. Rudman. 2013. Bridging conceptions of quality in moments of qualitative research. International Journal of Qualitative Methods, 12, 1: 436–456. DOI: 10.1177/160940691301200122.
32. Seale, Clive. 1999. The quality of qualitative research. Thousand Oaks, CA: Sage.
33. Surmiak, Adrianna, Bielska Beata, Kalinowska Katarzyna. 2022. Social Researchers’ Approaches to Research Ethics During the COVID-19 Pandemic: An Exploratory Study. Journal of Empirical Research on Human Research Ethics, 17,1.2: 213–222. DOI: 10.1177/15562646211055056.
34. Tarrant Anna, Laura Way, Linzi Ladlow. 2021. ‘Oh sorry, I’ve muted you!’: Issues of connection and connectivity in qualitative (longitudinal) research with young fathers and family support professionals. International Journal of Social Research Methodology, DOI: 10.1080/13645579.2021.1986313.
35. ‘t Hart, Dorinda. 2021. Covid times make ‘deep listening’ explicit: Changing the space between interviewer and participant. Qualitative Research, 0: 1-16. DOI: 10.1177/14687941211027780.
36. Thunberg, Sara, Linda Arnell. 2021. Pioneering the use of technologies in qualitative research – A research review of the use of digital interviews. International Journal of Social Research Methodology, 25, 6: 757–768. DOI: 10.1080/13645579.2021.1935565. 37. Tracy, Sarah J. 2010. Qualitative quality: Eight “big-tent” criteria for excellent qualitative research. Qualitative Inquiry, 16, 10: 837–851. DOI: 10.1177/1077800410383121.
38. Watson, Ash, Deborah Lupton. 2022. Remote fieldwork in homes during the COVID-19 pandemic: Video-call ethnography and map drawing methods. International Journal of Qualitative Methods, 21. DOI: 10.1177/16094069221078376.
39. Wyka, Anna. 1993. Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
40. Żadkowska Magdalena, Bogna Dowgiałło, Magdalena Gajewska, Magdalena Herzberg-Kurasz, Marianna Kostecka. 2022. The sociological confessional: A reflexive process in the transformation from face-to-face to online interview. International Journal of Qualitative Methods, 21: 1–12. DOI:10.1177/16094069221084785.

Authors and Affiliations

Sylwia Męcfal

1

e-mail:

ORCID:

Beata Bielska

2

e-mail:

ORCID:

Katarzyna Kalinowska

3

e-mail:

ORCID:

Adrianna Surmiak

4

e-mail:

ORCID:

Instytut Socjologii, Uniwersytet Łódzki
Instytut Socjologii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Instytut Socjologii im. E. Wnuk-Lipińskiego Collegium Civitas
Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski

Filozoficzna zawartość marksizmu. Przyczynek do polskich lektur teoretycznych pism Maxa Adlera

Barbara Czardybon

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2011 | No 1

Keywords „kryzys marksizmu” austromarksizm Adler Max Kant Immanuel neokantyzm epistemologia socjalne a priori

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Authors and Affiliations

Barbara Czardybon

Outline of the nineteenth-century Spanish philosophy. Currents, problems, inspirations

Dorota Leszczyna

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2019 | No 3 | 195-214 | DOI: 10.24425/pfns.2019.129768

Keywords Spain Spanish philosophy nineteenth century crisis reception Krausism Hegelianism modern philosophy

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This article is historical and philosophical in nature. Its purpose is to outline the most important trends and problems in the 19th-century Spanish philosophy. This philosophy has not yet been the subject of deeper analyses, especially in Polish literature on the subject. This is a major oversight, because the nineteenth century is the time of the impressive growth of modern social, political, legal, moral and intelectual structures in Spain. An important role in their development was played by Spanish philosophers and their reception of modern European philosophy and science. The reception was accompanied by numerous disputes and discussions about the condition of the Spanish culture and its possible development directions.

Authors and Affiliations

Dorota Leszczyna

The future of the past, the future of history. Hugo Merlo in conversation with Edoardo Tortarolo

Hugo R. Merlo

Historyka Studia Metodologiczne | 2023 | tom 53 | 105-112 | DOI: 10.24425/hsm.2023.147357

Keywords crisis in history paradigm shift gamification of historical knowledge history of historiography global history Franco Venturi Reinhart Koselleck

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

In this interview, Professor Edoardo Tortarolo discusses his intellectual trajectory and reflections on historiographical practice. Influenced by historians Franco Venturi and Reinhart Koselleck, Tortarolo shares his fascination with the philosophical approach to history. He explores the shifting paradigms in historiography, from nation‑state‑centred perspectives to embracing global history and the evolving relationship between history and other sciences. Looking ahead, Tor-tarolo envisions a changing landscape for historical studies, influenced by gamification, evol-ving mass media, and the merging of factual and fictional historical accounts. Despite the emergence of diverse narratives, he stresses the significance of traditional, veracious historical accounts. Expressing optimism, he believes the past holds a future with new possibilities.

Authors and Affiliations

Hugo R. Merlo

1

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

In the search of Late Antiquity. Marta Nowak in conversation with Ignazio Tantillo

Marta Nowak

Historyka Studia Metodologiczne | 2023 | tom 53 | 157-164 | DOI: 10.24425/hsm.2023.147363

Keywords Late antiquity periodisation in history epigraphy habits public history crisis in history court in historiography

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The interview provides a record of a conversation held during the XXIII International Congress of Historical Sciences in Poznan, with late antiquity scholar and epigraphic specialist Ignazio Tantillo (professor at the Università di Napoli “L’Orientale”). The conversation revolves around the matter of understanding the peculiarities of Late Antiquity in terms of an autonomous period in history, the temporal and spatial framework of which remains the subject of deliberations to this day. In the article, Ignazio Tantillo discusses the role of new challenges and hopes for scholars of Late Antiquity in the coming decades. The conversation also includes a reflection upon the nature of the historian's involvement in the public sphere, the (paradigm of public history), especially in the context of the “cancel culture” phenomenon.

Authors and Affiliations

Marta Nowak

1

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Marii Curie‑Skłodowskiej w Lublinie

The (Un)Real City By Magdalena Abakanowicz: Guidelines For Cities In Times Of Planetary Crisis

Izabela Mironowicz

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Krakowie | 2023 | vol. LI | 175-191 | DOI: 10.24425/tkuia.2023.148975

Keywords urban transformation planetary crisis city of the future Magdalena Abakanowicz Bois deNanterre — Arboreal Architecture urban metaphor

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Three decades have passed since Magdalena Abakanowicz presented her concept of Bois de Nanterre — Arboreal Architecture, in response to a call for a broader reflection on approaches to urban landscaping and a reinterpretation of the meaning and evolution of the Grand Axis in Paris. This paper analyses the work presented by the artist from an urban planning perspective. It shows how the rich and multi-layered metaphor for the 21st-century city, embodied in the concept of the Bois de Nanterre, offers a pioneering and radical lesson for addressing contemporary urban problems.

Authors and Affiliations

Izabela Mironowicz

1

Gdańsk University of Technology Department of Urban Design and Regional Planning Faculty of Architecture

The diversification of energy sources in Kazakhstan as a way to dampen the consequences of a predicted crisis

Aiganym Seidaliyeva Sherniyaz Kabdushev Saltanat Baipakbayeva Eldar Kopishev Ibragim Suleimenov

Polityka Energetyczna - Energy Policy Journal | 2024 | vol. 27 | No 1 | 173-188

Keywords energy crisis small-scale energy downshifting heating boiler renewable energy sources

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

It is shown that the predicted energy crisis in Kazakhstan makes the issue of small-scale energy and complementary civil society institutions more than relevant. This crisis, caused by the deterioration of heating networks built during the former USSR, can be more than large-scale, as evidenced by the events in the city of Ekibastuz, where a significant proportion of the population was left without heating in the winter of 2022/2023. It is proven that the development of small-scale power generation should be complex, i.e. in the foreseeable future, one should focus attention on a combination of renewable and traditional energy sources, which implies a gradual increase in the share of renewable energy. The expediency of using the concept of “energy freedom”, at least in relation to the Republic of Kazakhstan, is substantiated. It is shown that the goal of the development of small green energy should be precisely the achievement of energy freedom for households, oriented towards the institutions of civil society. This implies, inter alia, the development of a wide range of non-trivial technical solutions that provide, for example, direct heat generation without an intermediate stage of conversion into electrical current. A specific example is considered, demonstrating the adequacy of the proposed approach. It is also shown that the primary measures to ensure the energy freedom of households can be implemented even when using equipment available on the market. Specific calculations are presented which prove that the transition to decentralized heat supply is economically feasible using available equipment.

Authors and Affiliations

Aiganym Seidaliyeva

1

e-mail:

ORCID:

Sherniyaz Kabdushev

2

e-mail:

ORCID:

Saltanat Baipakbayeva

2

e-mail:

ORCID:

Eldar Kopishev

3

e-mail:

ORCID:

Ibragim Suleimenov

4

e-mail:

ORCID:

NJSC “Almaty University of Power Engineering and Telecommunications named after Gumarbek Daukeev”, Kazakhstan
International IT University, Kazakhstan
L.N. Gumilyov Eurasian National University, Kazakhstan
Academician of National Engineering Academy of RK, Kazakhstan

Economic crises in the Polish countryside in the 17th and 18th centuries and the demands of rescue history. The example of the Krzeczów starosty

Patryk Kuc

Historyka Studia Metodologiczne | 2022 | tom 52 | 311-325 | DOI: 10.24425/hsm.2022.142730

Keywords rescue history farm and serf economy rural communities economic crisis war damage

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Research on the economy of the Polish‑Lithuanian Commonwealth usually follows one of two paths: searching for the genesis of the crisis of the farm and serf economy or estimating the scale of war damage. Is it possible to join these two paths and present a complex model of the functioning of local communities during the crisis? Can it be used in the field of the rescue history?

Authors and Affiliations

Patryk Kuc

1

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Jagielloński

Theory of history in a planetary age. Tomasz Wiśniewski in conversation with Dipesh Chakrabarty

Tomasz Wiśniewski

Historyka Studia Metodologiczne | 2023 | tom 53 | 79-89 | DOI: 10.24425/hsm.2023.147355

Keywords planetary age postsecular turn postcolonial studies globe‑making worldmaking anthropocene climate crisis provincializing Martin Heidegger (1889–1976) Carl Schmitt

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

In the interview, Dipesh Chakrabarty gives an insight into recent transformations of historical thinking and writing. He discusses various faces of recent democratisation of history, like the proliferation of environmental history and the decolonialisation perspective. He outlines the genealogy of the term “provincializing”, known from his notable work Provincializing Eu-rope. Finally, he elaborates on the emergence of “the planetary” (or “a planetary age”) and recalls the contributions of Martin Heidegger and Carl Schmitt on the conceptualisation of the issue.

Authors and Affiliations

Tomasz Wiśniewski

1

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

The concept of the professional historian in academic discourse

Anna Brzezińska

Historyka Studia Metodologiczne | 2021 | tom 51 | 41-61 | DOI: 10.24425/hsm.2021.138364

Keywords academic historiography historian interaction woman‑historian crisis of authority listening social role of history Polish historiography

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Reflecting on the question of the contemporary condition of historical thinking, focusing on the case study of Poland, I consider the causes of the crisis of authority of the professional historian in the modern information society, in particular the lack of interaction between academic historiography and society. Against this backdrop, I propose a reflection on a possible modifica-tion of the understanding of the historian's profession for the sake of dialogue with the "ordin-ary" recipient of history.

Bibliography

Bachtin, Michaił. Problemy poetyki Dostojewskiego, przeł. Natalia Modzelewska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970.
Bauman, Zygmunt. Prawodawcy i tłumacze. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN, 1988.
Bloch, Marc. Pochwała historii, czyli o zawodzie historyka, przeł. Wanda Jedlicka, oprac. Witold Kula. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1960.
Bocheński, Józef Maria. Logika i filozofia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993.
Brzezińska, Anna M. Spór o średniowiecze. Z rozważań nad tożsamością kulturową Europy. Jacques Le Goff, Jerzy Kłoczowski, Aron Guriewicz. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2019.
Brzostek, Błażej. „Nachodźców zatopić! [PRAWICA PISZE HISTORIĘ DLA LUDU]”. Wolna Sobota. Magazyn Wyborczej. 23.01.2021. https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,26711230,nachodzcow‑zatopic‑prawica‑pisze‑historie‑dla‑ludu.html (dostęp: 26.05.2021).
Cambridge Advanced Learner's Dictionary & Thesaurus https://dictionary.cambridge.org/pl/dictionary/english/meal‑ticket (dostęp: 1.04.2021).
Chudoba, Ewa, Anna Smywińska‑Pohl. Córki Nawojki: filozofki na Uniwersytecie Jagiellońskim 1897–1967. Kraków: Libron, 2017.
„Dawno, dawno czemu – odc. 2 – Estera Flieger, Maria Poprzęcka, Jerzy Giebułtowski, Adam Sitarek, Iza Terela”. Reset Obywatelski. 13.03.2021. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=6nGFVe8zvLQ, (dostęp: 6.04.2021).
Domańska, Ewa. Historie niekonwencjonalne. Refleksja o przeszłości w nowej humanistyce. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2006.
„Evelyn Glennie – perkusistka nadsłysząca”. Jazzarium. https://www.jazzarium.pl/przeczytaj/ artyku%C5%82y/evelyn‑glennie‑perkusistka‑nads%C5%82ysz%C4%85ca (dostęp: 6.04.2021).
Foucault, Michel. „Podmiot i władza”, przeł. Jacek Zychowicz. Lewą Nogą 10 (1998). http://www.ekologiasztuka.pl/articles.php?article_id=67 (dostęp: 6.04.2021).
Gieysztor, Aleksander, „Rec. Polska Piastów”. Twórczość 12 (1960): [zakres stron]. Glennie, Evelyn. „How to truly listen”. TED 2003. https://www.ted.com/talks/evelyn_glennie_-how_to_truly_listen (dostęp: 22.02.2021).
Glennie, Evelyn, „The hearing essay”. 2011. http://www.evelyn.co.uk/Evelyn_old/live/hear-ing_essay.htm (dostęp: 22.02.2021).
Grabski, Andzej F. Zarys historii historiografii polskiej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2000.
„Wręczono Nagrodę Historyczną im. Kazimierza Moczarskiego”. Dzieje.pl. 11.12.2017. https://dzieje.pl/kultura‑i‑sztuka/wreczono‑nagrode‑historyczna‑im‑kazimierza‑moczarskiego (dostęp: 6.04.2021).
Interact or Die!, red. Joke Brouwer, Arjen Mulder. Rotterdam: V2_Lab for the Unstable Media 2007. https://v2.nl/archive/articles/intro‑interact‑or‑die (dostęp: 10.04.2021).
Jasienica, Paweł. Rzeczpospolita Obojga Narodów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1967.
Kolbuszewska, Jolanta. Kobiety w drodze na naukowy Olimp. Akademicki awans polskich historyczek (od schyłku XIX wieku po rok 1989). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020.
Kolbuszewska, Jolanta. „Spór o profesjonalizm – czyli kto był historykiem w XIX stuleciu?”. W Między wolnością a zniewoleniem, red. Barbara Klassa, Leonid Zaszkilniak, 151–165. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2021.
Kowalska‑Pietrzak, Anna. „Polska Piastów Pawła Jasienicy z perspektywy dawnej i współczesnej mediewistyki”. W „Wolno każdemu mieć własny pogląd na historię, pod warunkiem, że się nie udaje i nie podrabia nauki”, red. Rafał Stobiecki, 155–176. Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Epigram, 2019.
Lelewel, Joachim, „Jakim być ma historyk?”, Tygodnik Wileński 116,117 (1818): 338, 369.
Mintz, Steven. „Reimagining the Humanities for the 21st Century”., https://www.inside-highered.com/blogs/higher‑ed‑gamma/reimagining‑humanities‑21st‑century (dostęp: 6.04.2021).
Nowak, Andrzej, „Ankieta «Kwartalnika». Konteksty historyczne, formuła i pytania”. Kwar-talnik Historyczny r. XXVIII, nr 1 (2021): 5–15.
Nowak, Andrzej. O historii nie dla idiotów. Rozmowy i przypadki. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2019.
Nowak, Andrzej, Jan Pomorski, Maciej Janowski. „Jakiej historii Polacy dziś potrzebują?”. Ale Historia. 16.09.2019. https://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,25183712,jakiej‑historii-‑polacy‑dzis‑potrzebuja.html (dostęp: 26.05.2021).
Kodeks etyki Polskiego Towarzystwa Historycznego przyjęty przez Zarząd Główny PTH 26 marca 2021 roku. http://pth.net.pl/o‑nas/kodeks‑etyki (dostęp: 26.05.2021).
Ratajczak, Mikołaj. „Kryzys doświadczenia i autorytetu. Esej filozoficzno‑polityczny”. Teksty Drugie 4 (2020): 296–316.
Serejski, Marian H. Historycy o historii 1918–1939, t. 2. Warszawa: Państwowe Wdawnictwo Naukowe, 1966.
Serejski, Marian H. Historycy o historii. Od Adama Naruszewicza do Stanisława Kętrzyńskiego 1775–1918, t.1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963.
Sosa, Arturo SJ. „Generał jezuitów: to klerykalizm stworzył kryzys nadużyć w kościele”. Deon. https://deon.pl/magazyn/general‑jezuitow‑to‑klerykalizm‑stworzyl‑kryzys‑naduzyc,521073 (dostęp: 6.04.2021).
Stobiecka, Monika, Rafał Stobiecki. „W obronie autonomii historii w muzeum”. Teksty Drugie 4 (2020): 87–88.
Stobiecki, Rafał. „Historiografia na przełomie XX i XXI wieku. Krajobraz po bitwie”. http://www.pthlodz.uni.lodz.pl/teksty/historiografia.pdf (dostęp: 6.04.2021).
Stobiecki, Rafał. Historiografia PRL. Zamiast podręcznika. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020.
Stobiecki, Rafał. Historycy polscy wobec wyzwań XX wieku. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje, 2014.
Tetlock, Philip, Dan Gardner. Superprognozowanie. Sztuka i nauka prognozowania, przeł. Maciej Markiewicz. Warszawa: CeDeWu, 2017.
Wiślicz, Tomasz, „Historiografia polska 1989–2009. Bardzo subiektywne podsumowanie”. Przegląd Humanistyczny 5/6 (2010): 37–48.
Wójcik, Artur. Fantazmat Wielkiej Lechii. Jak pseudonauka zawładnęła umysłami Polaków. Kraków: Wydawnictwo Napoleon V, 2019.
„Young Historians for a New Europe. Part 1”. Piotr Budzyński.19.06.2020. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=ASmZ‑xwJxUs (dostęp: 10.04.2021).
„Young Historians for a New Europe. Part 2”. Piotr Budzyński.19.06.2020. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=O6HLgy_Cvt8&ab_channel=PiotrBudzy%C5%84ski (dostęp: 10.04.2021).
Zawojski, Piotr. Sztuka obrazu i obrazowania w epoce nowych mediów. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2012.
Zientara, Benedykt, „Rec. Polska Piastów”. Mówią wieki 10 (1960): 37–42.
Zysiak, Agata, Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście. Kraków: Nomos, 2016.

Authors and Affiliations

Anna Brzezińska

1

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Łódzki

Did the European crisis of 1569–1574 affect the history of the Polish-Lithuanian state?

Jacek Wijaczka

Historyka Studia Metodologiczne | 2023 | tom 53 | 461-496 | DOI: 10.24425/hsm.2023.147382

Keywords the famine crisis of 1569–1574 grain trade Polish‑Lithuanian Commonwealth Sigismund Augustus little ice age fluctuations of climatic conditions nobility

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Among the several crises that occurred in the 16th century, the famine crisis and high prices in the years 1569–1574 had exceptional significance, as its intensity, scope and duration far out-weighed other economic collapses of the century. Despite this, the course of events and the consequences have been of virtually no interest to historians over the years, which begs the question: why? As it seems, the events connected with the crises in question were overshadowed in Western historiography by other numerous and significant political events at the time, such as the Battle of Lepanto (1571) and the Night of St. Bartholomew in France (1572). In the Polish-‑Lithuanian state, in contrast, between 1569 and 1574, the famine and high prices coincided with a crisis of royal power and the state. This, indeed, drew the attention of historians, but only to political issues, among them the Polish‑Lithuanian union of 1569, the succession to the throne after the heirless Sigismund Augustus died, the first free election, religious disputes, the flight of King Henryk Walezy (Henry III), and the neighbouring wars, rather than to the social problems connected with the mass death of the poorest in the state, and the resulting economic problems. Therefore, in this article, the author synthesises the course of the famine crisis of 1569–1574 in the Polish‑Lithuanian state and hypothesises that the events and implications of this crisis largely preserved the mentality of the nobility in the following centuries and their dominance in the economic and political life of the Commonwealth. This crisis also influenced a choice of different path for development of the Commonwealth compared to other European countries. To clarify, the author does not claim to have exhausted the subject, and the article is intended to spur a discussion and further detailed research.

Authors and Affiliations

Jacek Wijaczka

1

e-mail:

ORCID:

Wydział Nauk Historycznych UMK w Toruniu

1

This page uses 'cookies'. Learn more