Search results

Filters

  • Journals
  • Keywords
  • Date

Search results

Number of results: 24
items per page: 25 50 75
Sort by:
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The pontificate of Pope Francis is marked by the mystery of the Divine mercy and its implementation. The Pope draws this truth from the Bible, testimonies of the saints and the modern world which is eager for mercy. Being concerned about the spiritual condition of the believers, he calls the Church a “field hospital”, emphasizing her mission and influence. He wants to help modern man reach God and read his calling. The announcement of the Extraordinary Year of Mercy serves this purpose. Pope Francis encourages the believers to get to know the gift of mercy better, accept it in their lives and share it with brothers and sisters in need, especially the poor and the suffering. As part of the Year of Mercy, Francis proposes various pastoral initiatives, but above all, he reminds us to reconcile with God in the sacrament of penance and reconciliation and to receive the indulgence. The Pope asks everyone to be interested in this unique event because we are all responsible for one another. The teaching is supported by the evangelical image of the merciful God who brings power to the weakest and conveys the hope that nobody is alone.
Go to article

Authors and Affiliations

Ks. Paweł Warchoł
1
ORCID: ORCID

  1. Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W ostatnich latach zauważalne jest rosnące zainteresowanie tematem dobrego życia i tym, jak można je definiować i realizować. Wśród pojawiających się alternatyw znajdziemy takie postulaty, jak slow life, spowolnienie społeczne, poszukiwanie rezonansu czy powrót do wspólnot. Przyjmując założenia socjologii interpretatywnej, artykuł koncentruje się na dobrym życiu, jakie opowiadane jest przez młodych uczestników i uczestniczki ruchu nacjonalistycznego w Polsce. Na podstawie analizy wywiadów biograficzno-narracyjnych tekst skupia się na odpowiedzi na pytania o to, (a) wokół jakich głównych kategorii konstruowane są przez badanych wizje dobrego życia, (b) w jakim zakresie są one realizowalne w ich własnych biografiach, i (c) jaka jest rola wspólnot (np. ruchu nacjonalistycznego) w definiowaniu i praktykowaniu dobrego życia. W celu nakreślenia szerszej perspektywy wizje dobrego życia młodych uczestników ruchu są zaprezentowane na tle danych zebranych wśród niezaangażowanych w ruch nacjonalistyczny młodych dorosłych.
Go to article

Bibliography

1. Adams, Ria-Maria, Teresa Komu. 2022. Radically Ordinary Lives: Young Rural Stayers and the Ingredients of the Good Life in Finnish Lapland. YOUNG, 30, 4: 361–376. DOI: 10.1177/11033088211064685.
2. Altmann, Philipp. 2014. Good Life As a Social Movement Proposal for Natural Resource Use: The Indigenous Movement in Ecuador. Consilience, 12: 82–94.
3. Benczes, István, István Kollai, Zdzisław Mach, Gábor Vigvári. 2020. Conceptualisation of neo-traditionalism and neo-feudalism. POPREBEL, Working Paper no. 2. https://populism-europe.com/wp-content/uploads/2021/09/Working-Paper-2.pdf. Dostęp 30.08.2022.
4. Billig, Michael. 2008. Banalny nacjonalizm. Przekład Maciek Sekerdej. Kraków: Znak.
5. Budyta-Budzyńska, Małgorzata. 2013. Socjologia narodu i konfliktów etnicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
6. Calhoun, Craig. 2007. Nacjonalizm. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
7. CBOS. 2021. Młodzi Polacy w badaniach CBOS 1989–2021. Opinie i diagnozy 48.
8. Charmaz, Kathy. 2009. Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Przekład Barbara Komorowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
9. Della Porta, Donatella, Mario Diani. 2009. Ruchy społeczne. Wprowadzenie. Przekład Agata Sadza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
10. Deneulin, Severine. 2012. Justice and Deliberation About the Good Life: The Contribution of Latin American Buen Vivir Social Movements to the Idea of Justice (June 15, 2012). University of Bath Centre for Development Studies Working Paper No. 17. https://ssrn.com/abstract=2401884. Dostęp 10.11.2022.
11. Dopierała, Renata. 2022. Dobrowolna prostota w optyce rezonansu Hartmuta Rosy. Przegląd Socjologiczny, 71, 1: 85–103.
12. Etzioni, Amitai. 1996. The New Golden Rule: Community and Morality In a Democratic Society. New York: Basic Books.
13. Etzioni, Amitai. 2014. Communitarianism revisited. Journal of Political Ideologies, 19, 3: 241–260. DOI: 10.1080/13569317.2014.951142.
14. Etzioni, Amitai. 2018. Happiness is the Wrong Metric. A Liberal Communitarian Response to Populism. Cham: Springer.
15. Fischer, Edward F. 2014. The Good Life. Aspiration, Dignity, and the Anthropology of Wellbeing. Stanford: University of California Press.
16. Gellner, Ernest. 1991. Narody i nacjonalizm. Przekład Teresa Hołówka. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
17. Giddens, Anthony. 2001. Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Przekład Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
18. Giddens, Anthony. 2009. Życie w społeczeństwie posttradycyjnym. W: U. Beck, A. Giddens, S. Lash, red. Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności. Przekład Jacek Konieczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 79–140.
19. Glaser, Berney G., Anselm L. Strauss. 2009. Odkrywanie teorii ugruntowanej. Przekład Marek Gorzko. Kraków: Nomos.
20. Graff, Agnieszka. 2008. Rykoszetem. Rzecz o płci, seksualności i narodzie. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
21. Jaskułowski, Krzysztof. 2010. Western (civic) versus Eastern (ethnic) Nationalism. The Origins and Critique of the Dichotomy. Polish Sociological Review, 171, 3: 289–303.
22. Jasper, James M. 2007. The Art of Moral Protest. Culture, Biography and Creativity in Social Movements. Chicago, London: The University of Chicago Press.
23. Kajta, Justyna. 2020. Młodzi radykalni? O tożsamości polskiego ruchu nacjonalistycznego i jego uczestników. Kraków: Nomos.
24. Kajta, Justyna, Adam Mrozowicki. 2022. Young People in Poland: Between Disappointment with the State and Hope for a Better Life. Youth Study 2020/2021. Bonn: Friedrich Ebert Stiftung, https://library.fes.de/pdf-files/id/19162.pdf. Dostęp 4.09.2022.
25. Kajta, Justyna, Janina Myrczik, Mateusz Karolak. 2023 (w druku). In the Name of “Endangered Nations” and “Unsovereign States”? Official Discourses of Radical Right Movement Parties and Social Movement Organisations in Poland and Germany. Nationalities Papers.
26. Kaźmierska, Kaja (red.). 2012. Metoda biograficzna w socjologii. Kraków: Nomos.
27. Korolczuk, Elżbieta, Agnieszka Graff. 2018. Gender as „Ebola from Brussels”: The Anticolonial Frame and the Rise of Illiberal Populism. Journal of Women in Culture and Society, 43, 4: 797–821.
28. Lawrence, Paul. 2007. Nacjonalizm. Historia i teoria. Przekład Paweł K. Frankowski. Warszawa: Książka i Wiedza.
29. Loukianov, Anastasia, Kate Burningham, Tom Jackson. 2020. Young people, good life narratives, and sustainable futures: the case of Instagram. Sustain Earth 3, 11. DOI:10.1186/s42055-020-00033-2.
30. Louzecky, David. 2022. Happiness and the Good Life. Think, 21, 60: 21–31. DOI: 10.1017/S1477175621000300.
31. Łucka, Daria. 2011. Marzenie o wspólnocie: restrospektywna fikcja czy wizja przyszłości? Komunitariańska koncepcja wspólnoty. Studia Socjologiczne, 4, 203: 27–45.
32. McKenzie, Jordan. 2016. Happiness vs Contentment? A Case for a Sociology of the Good Life. Journal for the Theory of Social Behaviour, 46, 3: 252–267.
33. Melito, Francesco. 2021. Defending the Traditional Polish Way of Life: The Role of Fantasies. Sprawy Narodowościowe: Seria nowa, 53, Article 2546. DOI: 10.11649/sn.2546.
34. Mudde, Cas. 1996. The War of Words Defining the Extreme Right Party Family. West Europe Politics, 19, 2: 225–248.
35. Pankowski, Rafał. 2010. The Populist Radical Right In Poland: The Patriots. London: Routledge.
36. Rosa, Hartmut. 2020. Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans. Przekład Jakub Duraj i Jacek Kołtan. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności.
37. Rosa, Hartmut, Christoph Henning, eds. 2018. The Good Life Beyond Growth. New Perspectives. London, New York: Routledge.
38. Smith, Anthony. 2007. Nacjonalizm. Przekład Ewa Chomicka. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
39. Szacki, Jerzy. 1997. O narodzie i nacjonalizmie. Znak, 3: 4-31.
40. Szlendak, Tomasz. 2021. Czy rezonans zarezonuje? Hartmut Rosa o gorączce przyspieszenia trawiącej nowoczesność. Studia Socjologiczne 3, 242: 137–153. DOI: 10.24425/sts.2021.138478.
41. Schütze, Fritz. 2012. Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne. W. K. Kaźmierska, red. Metoda biograficzna w socjologii. Kraków: Nomos, 141–278.
42. Thomas, Ben, Kayleigh-Ann Clegg, Anne Catherine Holding, Richard Koestner. 2022. From the Good Life to Good Living: A Longitudinal Study Investigating the Relationship Between Good-Life Coherence and Motivation, Goal Progress and Subjective Well-Being. Journal of Happiness Studies 23: 1887–1900. DOI: 10.1007/s10902-021-00476-0.
43. Yuval-Davis, Nira. 1997. Gender and Nation. London: Sage.


Go to article

Authors and Affiliations

Justyna Kajta
1
ORCID: ORCID

  1. Instytut Nauk Społecznych, Uniwersytet SWPS
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Główne pytanie tekstu dotyczy wchodzenia w dorosłość młodych Polaków w wieku 18-29 lat, ich postrzegania dorosłości. Zgodnie z wynikami badania młodzi odchodzą obecnie od definiowania dorosłości w kategoriach tradycyjnych markerów społecznych na rzecz własności intrapsychicznych oraz kompetencji. Dorosłość jest silnie związana z postrzeganiem siebie jako osoby kompetentnej w obszarze zawodowym i relacji społecznych, z pewną autonomię. Markery te (kompetencji, relacji, autonomii) na poziomie mikro odpowiadają najważniejszym potrzebom psychicznym człowieka (teoria autodeterminacji). Na poziomie makro markery te są zbieżne z charakterystyką czterech europejskich modeli wchodzenia w dorosłość, stworzonych przez Cécile van de Velde. Polski model wydaje się mieć charakter hybrydowy, łączący dużą rolę kompetencji zawodowych i autonomii z naciskiem na samorozwój jednostki.
Go to article

Authors and Affiliations

Dorota Wiszejko-Wierzbicka
Agnieszka Kwiatkowska
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The paper is an introduction to the Historyka’s special issue about “Core Concepts of Historical Thinking.” It presents framework and assumptions which shape a profile and content of the volume. It shows understanding of “knowledge of the past” broader than discipline of history only, as well as the methodological characteristics of such an account. It pays an attention to the link between conceptual thinking and the meaning of subjectivity in the modern humanistic reflection. Discussion about “core concepts of historical thinking” concerns not an allegedly, abstract and static structure of concepts which would rule historical thinking per se, but it is focused on the role of concepts which are shaped in the practices of specific researchers and their interactions with the material analyzed. The paper also situates the discussion in the context of recognized currents and ideas about meaning of concepts in humanities, especially in the methodology of historical research. In conclusion, the circumstances of the volume’s emergence is shown.
Go to article

Bibliography

Agamben, Giorgio. The Kingdom and the Glory: For a Theological Genealogy of Economy and Government, przeł. Lorenzo Chiesa, Matteo Mandarini. Stanford: Stanford University Press, 2011.
Bal, Mieke. Wędrujące pojęcia w naukach humanistycznych. Krótki przewodnik, przeł. Marta Bucholc. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2012.
Burckhardt, Jacob. Kultura Odrodzenia we Włoszech. Próba ujęcia, przeł. Maria Kreczowska (Feldmanowa). Warszawa: Czytelnik, 1965.
Cerella, Antonio. Genealogies of Political Modernity. London–New York: Bloombsbury Academic, 2020.
Charmaz, Kathy. Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, przeł. Barbara Komorowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009.
Ciunajcis, Daniel. „O krytycznym zadaniu historii pojęć”. Sensus Historiae III (2011): 55–77. Deleuze, Gilles, Félix Guattari. Co to jest filozofia?, przeł. Paweł Pieniążek. Gdańsk: słowo/ obraz terytoria, 2000.
Derrida, Jacques. Widma Marksa. Stan długu, praca żałoby i nowa Międzynarodówka, przeł. Tomasz Załuski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016.
Domańska, Ewa. Historia egzystencjalna. Krytyczne studium narratywizmu i humanistyki zaangażowanej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
Domańska, Ewa. „Jakiej metodologii potrzebuje współczesna humanistyka?”. Teksty Drugie 121–122, nr 1/2 (2010): 45–53.
Domańska, Ewa. „Perspektywy badań historycznych w Polsce wobec zmian we współczesnej humanistyce”. W Historyk wobec źródeł. Historiografia klasyczna i nowe propozycje metodologiczne, red. Jolanta Kolbuszewska, Rafał Stobiecki. Łódź: Ibidem, 2010.
Domańska, Ewa. „Wiedza o przeszłości – perspektywy na przyszłość”. Kwartalnik Historyczny CXX, nr 2 (2013): 221–274.
Fisher, Mark. Realizm kapitalistyczny. Czy nie ma alternatywy?, przeł. Andrzej Karalus. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, 2020.
Foucault, Michel. „Nietzsche, genealogia, historia”. W Michel Foucault, Filozofia, historia, polityka, przeł. Damian Leszczyński, Lotar Rasiński. Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.
Geschichtliche Grundbegriffe: Historisches Lexikon zur politisch‑sozialen Sprache in Deutschland. T. 1, red. Otto Brunner, Werner Conze, Reinhart Koselleck. Stuttgart: Klett‑Cotta, 1972.
Gumbrecht, Hans Ulrich. Po roku 1945. Latencja jako źródło współczesności, przeł. Aleksandra Paszkowska. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2015.
Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. Fenomenologia ducha, przeł. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: Fundacja Aletheia, 2002.
Koselleck, Reinhart. Krytyka i kryzys. Studium patogenezy świata mieszczańskiego, przeł. Jakub Duraj, Marcin Moskalewicz. Warszawa: Fundacja Res Publica im. H. Krzeczkowskiego, 2015.
Koselleck, Reinhart. „Podstawowe pojęcia historii. Wprowadzenie”. W Reinhart Koselleck, Semantyka historyczna, przeł. Wojciech Kunicki. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2001.
Koselleck, Reinhart. Warstwy czasu. Studia z metahistorii, przeł. Krystyna Krzemieniowa, Jarosław Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2012.
Kowalewski, Piotr, Anna Brzezińska, Tomasz Wiśniewski. „PTPN. Konferencja «Kluczowe Pojęcia Myślenia Historycznego»”. uniwersyteckie.pl. 13.03.2020. https://uniwersyteckie.pl/nauka/ptpn‑konferencja‑kluczowe‑pojecia‑myslenia‑historycznego (dostęp: 6.08.2021).
Landwehr, Achim, Tobias Winnerling. „Chronisms: On the Past and Future of the Relation of Times”. Rethinking History 23 (4) (2019): 435–455.
Leder, Andrzej. Prześniona rewolucja. Ćwiczenie z logiki historycznej. Warszawa: Wydaw-nictwo Krytyki Politycznej, 2014. Leszczyński, Adam. Ludowa historia Polski. Historia wyzysku i oporu. Mitologia panowania. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2020.
Olsen, Niklas. History in the Plural: An Introduction to the Work of Reinhart Koselleck. New York–Oxford: Berghahn, 2012.
Pobłocki, Kacper. Chamstwo. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2021.
Pomorski, Jan. W poszukiwaniu modelu historii teoretycznej. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1984.
Rymkiewicz, Wawrzyniec. „Edytorial”. Kronos 35, nr 4 (2015).
Sowa, Jan. Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą. Kraków: Universitas, 2011.
Topolski, Jerzy. Metodologia historii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968.
Skinner, Quentin. „A Genealogy of the Modern State”. Proceedings of the British Academy 162 (2009): 325–370.
Skinner, Quentin. „Znaczenie i rozumienie w historii idei”, przeł. Filip Biały. Refleksje 9 (2014).: 129–168.
Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia, red. Ewa Domańska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010.
White, Hayden. „Kosmos, chaos i następstwo w przedstawieniu historiologicznym”, przeł. Paulina Ambroży. W Pamięć, etyka i historia. Anglo‑amerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych (Antologia przekładów), red. Ewa Domańska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002.
Wielomski, Adam. Nacjonalizm francuski 1886–1940. Geneza, przemiany i istota filozofii politycznej. Warszawa: Wydawnictwo von Borowiecky, 2007.
Go to article

Authors and Affiliations

Tomasz Wiśniewski
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

O obecności kobiet w nauce, tym, co mogłoby wspomóc ich kariery naukowe, oraz planach Akademii Młodych Uczonych mówią przewodnicząca AMU w IV kadencji dr Anna Ajduk z Uniwersytetu Warszawskiego oraz wiceprzewodniczące dr Nicole Dołowy- -Rybińska z Instytutu Slawistyki PAN, dr hab. Monika Kędra, prof. Instytutu Oceanologii PAN, i dr hab. inż. Monika Kwoka, prof. Politechniki Śląskiej.

Go to article

Authors and Affiliations

Anna Ajduk
Nicole Dołowy-Rybińska
Monika Kędra
Monika Kwoka
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

For many years, learning the competences to teach mathematics in early education at university has been associated with the ability to reproductively apply methodological guidelines. Currently, however, the need to not only understand the mathematical meanings given by teachers, but also students of the specialty, are seen to be important. This article attempts to engage in an interpretive line of thinking with regard to mathematics education, coming from the perspective of students learning to be early education teachers. Their understanding of the contexts for learning mathematical concepts, as well as their sensitivity to the processes of constructing mathematical knowledge by very young pupils, being a way of predicting what educational activities will be undertaken in the classroom in the future. This text is the result of qualitative analyses of written essays of early education students, where respondents had to make conceptualizations of their beliefs by justifying the selection of particular declarative statements. Students’ mathematical meanings were also uncovered in their strategies for solving mathematical problems for very young pupils. Moreover, the results of this analyses provides a context for reading the students’ understanding of mathematics learning processes.

Go to article

Authors and Affiliations

Alina Kalinowska
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This article deals with the ephemeral magazine Strumień [ The Stream], which represents an all but forgotten chapters in the history of Warsaw modernism. Launched by Wacław Gąsiorowski in 1900, this artistic and literary periodical was inspired by the success of the illustrated weekly Życie [ Life], published since 1897 in Cracow. Aimed primarily at a small elite readership, Strumień was plagued from its inception by financial difficulties. As a result, it had to close down after a few months and made its mark primarily as a target of jokes in Warsaw satirical press.
Go to article

Bibliography

● Bąbiak G., Bibliografia zawartości „Życia" warszawskiego i krakowskiego, „Strumienia" oraz „Chimery", Warszawa 2000.
● Czabanowska-Wróbel A., Wyobraźnia akwatyczna w poezji Młodej Polski, [w:] Sprzeczne żywioły. Młoda Polska i okolice, Kraków 2013.
● Grzymała-Siedlecki A., Witold Noskowski – Józef Ruffer – Stanisław Pieńkowski – Wacław Gąsiorowski, [w:], tenże, Nie pożegnani, Kraków 1972.
● Inwentarz rękopisów Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, t. VIII: Rękopisy 15061–15320. Papiery Wacława Gąsiorowskiego, opracowała i przygotowała do druku Alina Łongiewska przy udziale Franciszki Sawickiej, pod redakcją Krystyny Korzon, Wrocław–Warszawa–Kraków 1984.
● Łongiewska A., Archiwum Wacława Gąsiorowskiego w zbiorach Biblioteki Ossolineum, „Ze Skarbca Kultury” 1972, z. 23.
● Papiery Wacława Gąsiorowskiego [rękopisy 15061–15320], Biblioteka Zakładu Narodo-wego im. Ossolińskich, Wrocław.
● Pietrkiewicz J., 70 lat bujnego życia (Rozmowa z Wacławem Gąsiorowskim, autorem „Huraganu”), „Tydzień Literacki Polski Zbrojnej” 1939, nr 9, s. 3.
● Programy literackie okresu Młodej Polski, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, wydanie trzecie przejrzane i uzupełnione, Wrocław 2000.
● Ruszczyc M., Sława, Panie Wacławie! Polacy czasów niewoli, Warszawa 1987.
● Taborski R., „Strumień” W. Gąsiorowskiego i „Ateneum” C. Jellenty. Zapomniane czasopisma warszawskiego modernizmu, „Kronika Warszawy” 1973, z. 3.
● Taborski R., Warszawski dekadent i konspirator, Wacław Gąsiorowski, [w:] Pisarze Młodej Polski i Warszawa, pod red. D. Knysz-Tomaszewskiej, R. Taborskiego, J. Zacharskiej, Warszawa 1998.
Go to article

Authors and Affiliations

Magdalena Sadlik
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W artykule analizujemy preferencje polityczne młodych ludzi, które wiążą się z ich aktywną obecnością po prawej stronie politycznej sceny. Interesuje nas, jakie poglądy, postawy i jakie oceny sytuacji przed i po wyborach parlamentarnych 2015 roku reprezentują młodzi Polacy deklarujący sympatie wobec prawicy lub oddający głos na ugrupowania prawicowe. Czym jest prawicowość jako pewien system poglądów młodego pokolenia i jak on się ma do prawicowości rozumianej politologicznie (jako konserwatywne poglądy obyczajowe i liberalne poglądy ekonomiczne)? W artykule dokonujemy teoretyczno-politycznej konceptualizacji kategorii prawicy politycznej, a następnie konfrontujemy ją ze społecznymi wyobrażeniami o differentia specifica prawicowości. Uwagę skupiamy na prawicowości młodych ludzi odtwarzając jej obraz na podstawie danych, zwłaszcza na wynikach własnych badań z 2016 roku. Analizujemy zachowania i motywacje wyborcze badanej grupy, poglądy na gospodarkę, kwestie socjalne, państwo, tożsamość wspólnotową, stosunek do działań opozycji politycznej i niezależności sądownictwa konstytucyjnego. Wyniki analiz pokazują, że wielu młodych wyborców, głosujących na prawicę, wcześniej należało do wyborców niezdecydowanych, poszukujących politycznych identyfikacji. Przede wszystkim jednak pokazują, czym jest prawicowość młodego pokolenia, ukazują jej płynny, niekoherentny i eksploracyjny w dużej mierze charakter oraz możliwe polityczne przepływy i znaczenie.

Go to article

Authors and Affiliations

Krystyna Szafraniec
ORCID: ORCID
Janusz Grygieńć
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Zjawiska tak ulotne jak opieka nad potomstwem wydawały się niedostępne dla badań paleontologicznych. Nowe, spektakularne odkrycia pozwalają jednak przyjrzeć się bliżej zachowaniu prehistorycznych zwierząt.

Go to article

Authors and Affiliations

Łukasz Czepiński
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This is an analysis of the literary expressions of fear in the poetry of Kazimierz Przerwa-Tetmajer. Intense fear is not only one of the dominant emotions depicted in his work but it also underpins his poetic technique. The article examines the manner in which he communicates the somatic experience of dread, his use of bodily metaphors in descriptions of nature, his poetic landscapes of fear, the records of his nightmares, the modernist phobophobia as well the sources of the high anxiety (to do with the mysteries of life, death and man’s inner life) that dogged him at all times. In its readings the article draws on the studies in affect theory, somatopoetics and psychoanalytic criticism.
Go to article

Authors and Affiliations

Lidia Kamińska
1
ORCID: ORCID

  1. Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych, Wydział Polonistyki UJ
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The aim of this article is to show how Kazimierz Przerwa-Tetmajer depicts the creative process in his autothematic poems. The readings draw on the interpretative strategies of the theory of affect (primarily the work Ernst van Alphen, Teresa Brennan and Brian Massumi) and somatic criticism (e.g. Anna Łebkowska’s somatopoetics, Marta Smo-lińska’s ‘augmented haptics’). In the great majority of Przerwa-Tetmajer’s poems dealing with the process of poetic creation, we are told that it is triggered by an explosion of the affects or an overpowering divine inspiration, bordering on madness. The article ana-lyzes in turn the affective nature of the creative process and the affective perception of a work of art; the image of the artist as craftsman; and, finally, the image of the phantas-matic woman, a product of the act of creation.
Go to article

Authors and Affiliations

Lidia Kamińska
1
ORCID: ORCID

  1. Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych, Uniwersytet Jagielloński
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Ekphrases are fairly common in the literature of the Young Poland movement, with descriptions of paintings of women making up a notable portion of such visual representations. This article examines the functioning of the motif of a woman’s portrait in the work of writers of the late 19th and early 20th century, including Stanisław Przybyszewski, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Jan August Kisielewski, Karol Irzykowski, Wacław Berent and Stanisław Grudziński. The analyses, guided by feminist literary theory, focus on the implied artist's control over the painted figure (man over woman, but also the woman artist over the male recipient), the ways in which the work of art can becomes a vehicle of subconscious truths, the correspondences between emotions and colours.
Go to article

Bibliography

Literatura podmiotu

● Berent Wacław, Próchno, wstęp i oprac. J. Paszek, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1979.
● Grudziński Stanisław, Żona artysty, t. II, G. Gebethner i Spółka, Kraków 1891.
● Irzykowski Karol, Pałuba. Sny Marii Dunin, oprac. A. Budrecka, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1981.
● Kisielewski Jan August, W sieci, oprac. R. Taborski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1969.
● Przerwa-Tetmajer Kazimierz, Anioł śmierci, Universitas, Kraków 2004.
● Przybyszewski Stanisław, Homo sapiens. Na rozstaju, Lektor, Warszawa 1923.
● Przybyszewski Stanisław, Mocny człowiek. Powieść, Gebethner i Wolff, Warszawa–Kraków, 1912.
● Przybyszewski Stanisław, Psychiczny naturalizm (O twórczości Edvarda Muncha), [w:] tegoż, Synagoga szatana i inne eseje, wybór, wstęp i tłum. G. Matuszek, Oficyna Literacka, Kraków 1995.
● Rimbaud Jean Arthur, Samogłoski, tłum. A. Ważyk, [w:] Symboliści francuscy, wyb. i wstęp. M. Jastrun, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1965.

Literatura przedmiotu

● Badowska Katarzyna, „Godzina cudu”. Miłość i erotyzm w twórczości Stanisława Przybyszewskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2011.
● Bajda Justyna, Poeci – to są słów malarze… Typy relacji między słowem a obrazem w książkach poetyckich okresu Młodej Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2010.
● Baudelaire Charles, O ideale i modelu, [w:] tegoż, Rozmaitości estetyczne, wstęp i przeł. J. Guze, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2000.
● Bourdieu Pierre, Męska dominacja, tłum. L. Kopciewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa 2004.
● Cixous Hélène, Śmiech Meduzy, „Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja”, nr 4/5/6 (22/23/24), 1993, s. 147–166.
● Delumeau Jean, Strach w kulturze Zachodu. XIV-XVIII w., przeł. A. Szymanowski, Pax, Warszawa 1986.
● Dziadek Adam, Obrazy i wiersze. Z zagadnień interferencji sztuk w polskiej poezji współczesnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2011.
● Gutowski Wojciech, Nagie dusze i maski. O młodopolskich mitach miłości, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1997.
● Jung Carl Gustav, O naturze kobiety, wyb. i przeł. M. Starski, Brama, Poznań 1992.
● Kaluta Izabella, „Ona – sztuka”. Funkcje postaci kobiecych w „Próchnie” Wacława Berenta, „Pamiętnik Literacki” LXXXV, z. 2, 1994, s. 36–61.
● Kopaliński Władysław, Słownik symboli, Wiedza Powszechna, Warszawa 1990.
● Kosiński Dariusz, Czego nawet nazwać nie można…, [w:] tegoż, Sceny z życia dramatu, Księgarnia Akademicka, Kraków 2004.
● Kunz Dominique, Poczucie obrazu, [w:] Ut pictura poesis, red. M. Skwara, S. Wysłouch, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2006.
● Markowski Michał Paweł, Ekphrasis. Uwagi bibliograficzne z dołączeniem krótkiego komentarza, „Pamiętnik Literacki”, XC, z. 2, 1999, s. 229–236.
● Markowski Michał Paweł, Pragnienie obecności. Filozofie reprezentacji od Platona do Kartezjusza, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 1999.
● Nietzsche Fryderyk, Narodziny tragedji, przeł. L. Staff, Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska”, Warszawa 1924.
● Paglia Camille, Seksualne persony. Sztuka i dekadencja od Neferetiti do Emily Dickinson, przeł. M. Kuźniak, M. Zapędowska, Wydawnictwo Brama, Poznań 2006.
● Paszek Jerzy, Aluzje plastyczne w „Próchnie” Berenta, „Ruch Literacki”, z. 2 (113), 1979, s. 89–101.
● Podraza-Kwiatkowska Maria, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Universitas, Kraków 1994.
● Praz Mario, Mnemosyne. Rzecz o powinowactwie literatury i sztuk plastycznych, przeł. W. Jekiel, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2006.
● Praz Mario, Zmysły, śmierć i diabeł w literaturze romantycznej, przeł. K. Żaboklicki, wstęp: M. Brahmer, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2010.
● Rusek Iwona E., Pragnienie, symbol, mit. Studium o „Próchnie” Wacława Berenta, Uniwersytet Warszawski – Wydział Filozofii i Socjologii, Warszawa 2013.
● Samborska-Kukuć Dorota, Frustracje Julii Chomińskiej. Dylogia („W sieci”, „Ostatnie spotkanie”) Jana Augusta Kisielewskiego lekturą queerową?, „Teksty Drugie”, nr 4, 2011, s. 161-170.
● Wysłouch Seweryna, Literatura a sztuki wizualne. W perspektywie semiotyki [w:] Literatura a malarstwo – malarstwo a literatura. Panorama myśli polskiej XX wieku, red. G. Królikiewicz, O. Płaszczewska, I. Puchalska, M. Siwiec, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.
● Zalewska Agata, Kobieta w prozie Wacława Berenta, [w:] Wiek kobiet w literaturze, red. J. Zacharska, M. Kochanowski, Trans Humana Wydawnictwo Uniwersyteckie, Białystok 2002.
Go to article

Authors and Affiliations

Lidia Kamińska
1
ORCID: ORCID

  1. Wydział Polonistyki, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

In 1939–1989 it was common for an aspiring writer to make an entry into the literary scene through a literary magazine. This article revisits the problem by distinguishing two categories of literary magazines, those produced for the young from those by the young. The latter were launched through the initiative of young writers seeking a platform of their own, i.e. the impulse for the creation of such periodicals came from the literary community itself. The article also draws on Professor Kazimierz Wyka’s periodization of literature on the basis of a pair of criteria, the historical and the generational (literary groups and generations). They are an important analytical tool in the mapping of generational change in the literary history of Poland in 1945–1989.

Go to article

Authors and Affiliations

Andrzej Buck
ORCID: ORCID
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Literary periodicals promoting young writers played a major role in the formation of a distinct generational consciousness during the occupation and in the post-war period. They included Sztuka i Naród [Art and the Nation] (1942–1944), Walka [Combat] and Inaczej [Contrarily] (1945), Pokolenie [ The Generation] (1946–1947), Nurt [The Current] (1947), Po prostu [ Plain and Simple] (1949–1955), Wyboje [ Bumps] (1956–1957), Zebra (1957–1958), Orientacja (1965–1971) and Nowy Wyraz [New Expression] (1972–1981). The young writers’ literary magazines were the product of the shifting political environment and generational change.

Go to article

Authors and Affiliations

Andrzej Buck
ORCID: ORCID
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The text presents the achievements of Wiesław Juszczak, who died in 2021, as a challenge that has not yet been taken up by the humanities. The reason for this may be the multiformity and thematic richness of his texts, almost always essayistic in nature (in the best, traditional sense), with an outstanding literary dimension, but at the same time a deep and broad scientific background. This applies to both his books on Polish painting around 1900, works on post-impressionists, as well as analyzes of archaic Greek thought about art, religious roots of art from various cultures, unconventional interpretations of Japanese films or Ingmar Bergman’s oeuvre.
Go to article

Authors and Affiliations

Andrzej Pieńkos
1

  1. Uniwersytet Warszawski
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This article deals with the first phase of Jerzy Jankowski’s severing ties with the Young Poland movement and his access to the futurist avant-garde. His conversion to the new poetic worldview, which he pioneered in Poland, was reflected in his articles and poems published in Widnokrąg [Horizon], a magazine he founded in 1913 to replace Tydzień [The Week], of which he was the main publisher. The rebranding came on top of disagreements between the magazine’s contributors. The divergent views focused on the assessment of Tadeusz Miciński’s novel Xiądz Faust. In May 1913, in his former magazine, Jankowski heaped praises on it. However, the following year, when it came up for debate in the Widnokrąg between Miciński’s aficionado Zygmunt Kisielewski and the skeptically-minded Leon Choromański, Jankowski sought to distance himself from both the emotionalism and the intellectualism of his colleagues. By that time he was absolutely adamant that the antinomies of Young Poland’s high art were a trap. Now that the worship of art striving for timeless perfection would have to give way to an unpretentious concern for ‘fugitive art’, the time was ripe for working out a new aesthetic, centered on the thrilling ‘beauty of big cities’, cabaret, cinema, and modern machines. Jankowski broke with his erstwhile mentor Ferdynand Ruszczyc and Zenon Przesmycki-Miriam, to follow the incomparably more exciting Filippo Tommaso Marinetti. Meanwhile, Choromański made one last attempt to bring the young man back on track by writing an article, in which he argued that Futurism was crude, and shallow, a throwback rather than a modern breakthrough. However, his warnings made no dint in Jankowski’s faith in futurism. For him its triumph was a matter of historical necessity. And, he had already thrown in his lot with the new movement by publishing his first futurist poems, ‘Spłon lotnika’ [‘Pilot in flames’] and ‘Maggi’.

Go to article

Authors and Affiliations

Radosław Okulicz-Kozaryn
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This article deals with the reception of Arthur Rimbaud’s poetry and his biographic legend by the poets of the last decades of 19th and the first decades of the 20th century, though, in fact, its earliest phase belongs to the literary period of pre-Modernist, anti-Romantic reaction (which described itself by the name Positivism, epitomized by the novels of Bolesław Prus). The process of Rimbaud’s reception proceeded in two dimensions, on the intergenerational level and in dialogue between poets and translators. Interestingly, it acted as a veritable catalyst of changes in the poetics of writers across the spectrum, from the old school (Józef Weyssenhof and Eliza Orzeszkowa) to the modernist avant-garde. The influence of Rimbaud was by no means uniform and went beyond the usual names like Zenon Przesmycki (Miriam), Julian Tuwim or Jarosław Iwaszkiewicz. This article casts its net widely to include representatives of three generations, among them some of the less acclaimed authors.

Go to article

Authors and Affiliations

Katarzyna Kuczyńska-Koschany
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The author presents a series of publications by Franciszek Ziejka related to his stays in France and Portugal in 1970–1973 (Aix-en-Provence), 1979–1980 (Lisbon) and 1984–1988 (Paris). At that time, Ziejka disseminated knowledge about the language, Polish literature and culture in those universities, and at the same time, in libraries and especially archives, he undertook research on the culture of these countries and the presence of Polish literature and culture. The result was groundbreaking studies on the relationships and contacts of Polish artists and writers with representatives of Western creative circles. In these studies, Ziejka expanded our traditional knowledge of the presence of Polish culture in the West and discovered new traces of it, including those sometimes associated with such famous artists as Chopin, Joseph Conrad or Zygmunt Krasiński.
Go to article

Authors and Affiliations

Jan Okoń
1
ORCID: ORCID

  1. Kraków
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This article examines the relationship of Maryla Wolska with the poets and artists of the Young Poland in Lwów and, more broadly, with the literary community of the early 20th century. She was a leading light of Płanetnicy (The Rainmakers), an informal group of artists who met at her house in Lwów. The role of a friend and mate, someone who was treated equally as a writer, did not sit well, however, with her role as mistress of the house, hostess of a literary salon and representative of a family which occupied a high position in the social hierarchy. To ride on the crest of the wave she strove to combine two strategies, a modern jauntiness and a studious attention to 19th-century proprieties. Although she did well for herself, her success was by no means complete.

Go to article

Authors and Affiliations

Anna Czabanowska-Wróbel
ORCID: ORCID
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This article takes stock of the prose and poetry of ‘the Warsaw bohemians’ – or ‘literary gypsies’ (‘cyganeria’), as they are called by historians of Polish literature – a non-conformist literary milieu of the early 1840s. For the contemporary radical activist and literary critic Edward Dembowski they represented ‘the young generation of Warsaw writers’. That description chimed in with their own programmatic statements extolling the virtues of youth. However, as our analyses show, in the overwhelming majority of their poems youth is addressed in unmistakably elegiac tones. Its energies are spent on pursuing morally dubious projects that are impossible to accomplish. If its glories are praised to the skies, the next moment it is pushed aside or negated. The enchanted worlds cannot but give way to the real world, i.e. the realities of social and political life.
Go to article

Authors and Affiliations

Patrycja Wojda
1
ORCID: ORCID

  1. Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych UW
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This is an analysis of the strategies used to create a perception of Japan, or the ‘Japan effect’ – a term inspired by Roland Barthes ‘reality effect’ ( effet de reel) – in the fiction of Wacław Sieroszewski and Ferdynand Ossendowski, two Polish writers who were first to introduce Japan to the Polish general public. Both visited Japan, Sieroszewski in 1903 and Ossendowski in 1921; both were authors of popular fiction set in exotic locations. However, each of them chose a different strategy of presenting the Japanese setting of their stories. While Ossendowski's construction of the ‘Japan effect’ can be described as ‘encyclopedic realism’ (his narrative is stitched up with multiple notes and explanations), Sieroszewski takes a more direct, dramatic approach. Sieroszewski prefers to confront the reader with various exotic ‘props’ and to take him on a journey of discovery of the peculiarities of Japanese behavior, aesthetic values and ways of thinking.
Go to article

Bibliography

● Alberowa Z., Kossowski Ł., Inspiracje sztuką Japonii w malarstwie i grafice polskich modernistów, Kielce–Kraków 1981.
● Art of Japan, Japanisms and Polish-Japanese art relations, red. A. Kluczewska-Wójcik, J. Malinowski, Toruń 2012.
● Bandrowski J., Przez jasne wrota, Lwów 1920.
● Baroni H.J., The Illustrated Encyclopedia of Zen Buddhism, New York 2002.
● Barthes R., Od dzieła do tekstu, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie” 1998, nr 6.
● Barthes R., Efekt rzeczywistości, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie” 2012, nr 4.
● Bujnicka M., Egzotyka «ad usum populi», czyli deskrypcja przestrzeni w powieściach Antoniego Marczyńskiego, [w:] Egzotyzm w literaturze, red. E. Kuźma, Szczecin 1990.
● Dalby L., Gejsza, tłum. E. Pałasz-Rutkowska, Warszawa 2001.
● Deja K., Polski japonizm literacki 1900–1939, Kraków 2021.
● Estetyka japońska. Antologia, red. K. Wilkoszewska, Kraków 2008.
● Hearn L., Ko-ko-ro, Kraków 1906.
● Hedin S., Ossendowski a prawda, tłum. A. Polończyk, Olsztyn 2014.
● Henshall K.G., Historia Japonii, przeł. K. Wiśniewska, Warszawa 2011.
● Keene D., Estetyka japońska, [w:] Estetyka japońska. Antologia, red. K. Wilkoszewska, Kraków 2008.
● Kempf Z., Orientalizm Wacława Sieroszewskiego. Wątki japońskie, Warszawa 1982.
● Kijak A., Odkrywca innej Syberii i Dalekiego Wschodu, Kraków 2010.
● Kluczewska-Wójcik A., Japonia w kulturze i sztuce polskiej, Warszawa–Toruń 2016.
● Kossowski Ł., Martini M., Wielka fala. Inspiracje sztuką Japonii w polskim malarstwie i grafice, Warszawa–Toruń 2016.
● Król A., Japonizm polski, Kraków 2011.
● Kubiak Ho-Chi B., Estetyka i sztuka japońska, Kraków 2009.
● Melanowicz M., Formy w literaturze japońskiej, Kraków 2003.
● Melanowicz M., Historia literatury japońskiej, Warszawa 2012.
● Michałowski W., Ossendowski. Podróż przez życie, Poznań 2015.
● Ossendowski A., Cud bogini Kwan-Non, Poznań 1924.
● Ossendowski F., Szkarłatny kwiat kamelii. Opowieści z życia Japonii, Łomianki 2011.
● Pinguet M., Śmierć z wyboru w Japonii, przeł. M. Kubiak Ho-Chi, Kraków 2007.
● Sieroszewski A., Wacława Sieroszewskiego żywot niespokojny, Warszawa 2015.
● Sieroszewski W., Miłość samuraja, Warszawa 1990.
● Sieroszewski W., Wśród kosmatych ludzi, Warszawa 1957.
● Sieroszewski W., Z fali na falę, Kraków 1910.
● Straszne trzęsienie ziemi w Japonii, „Głos Polski” 1923, nr 243, s. 1.
● Trzęsienie ziemi w Japonii, „Słowo Polskie” 1923, nr 241.
● Tubielewicz J., Historia Japonii, Wrocław 1984.
● Tubielewicz J., Mitologia japońska, Warszawa 1977.
● Yokohama w gruzach, „Ilustrowany Kuryer Codzienny” 1923, nr 217.
Go to article

Authors and Affiliations

Katarzyna Deja
1
ORCID: ORCID

  1. Wydział Polonistyki, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This article presents a comparative analysis of two poems, Stéphane Mallarmé’s ‘Soupir’ (1866) and Wacław Rolicz-Lieder’s ‘To My Sister’s Smile’, published in 1891. ‘Soupir’ is one of Mallarmé’s early poems, yet in many respects, as this analysis demonstrates, looks forward to the French poet’s mature phase and foreshadows the poetics of Wacław Rolicz-Lieder. Chief among the similarities are the autothematic focus and the intent to convey feelings of emptiness and longing for an ideal in poems refined to the point of préciosité. However, for all their preoccupation with the craft of poetry, either poet believed that inspiration was absolutely vital for creativity. This article argues that Mallarmé’s poetics, especially his ideas of inspiration and originality, was taken over by Wacław Rolicz-Lieder, who adapted it to suit his own poetic project.

Go to article

Authors and Affiliations

Norbert Gacek
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

This article presents a reappraisal of the concept of the 1890–1918 literary period from the perspective of sociology of literature, and in particular Pierre Bourdieu’s theory of literary field ( le champ littéraire), set out in his Les règles de l’art (1992). It goes without saying that the turn of the 19th century saw the emergence of a modernist movement, or, an autonomous literary field, dedicated to ‘pure’ art and literature, divorced from any social obligations. Within the Bourdieuesque perspective the dynamics of the literary field can be examined from a number of perspectives with the aim of assessing the success or failure of its strategies of consecration (i.e. the building of legitimacy and prestige), the habitus of its key figures, or its role as a space of mediation between external forces ( les logiques externs) and the autonomy of literary production. The ultimate aim of conducting all those probes is to validate the claim that the 1890–1910 modernist literary field was indeed autonomous. In fact, its emergence in Poland bore a marked resemblance to the developments in mid-19th century French literature, as described by Bourdieu. The peculiar character of the Polish literary field resulted mainly from the one external factor, Poland’s political status until the declaration of independence in 1918.
Go to article

Bibliography

● Berent W., Próchno, oprac. J. Paszek, wyd. II, Wrocław 1998.
● Bourdieu P., Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, przeł. P. Biłos, Warszawa 2005.
● Bourdieu P., Reguły sztuki. Geneza i struktura pola literackiego, przeł. A. Zawadzki, Kraków 2001.
● Brzozowski S., My młodzi, [w:] Programy i dyskusje literackie Młodej Polski, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, wyd. III, Wrocław 2000.
● Casanova P., Światowa republika literatury, przeł. E. Gałuszka, A. Turczyn, Kraków 2017.
● Czabanowska-Wróbel A., „Kolega, rówieśnik, towarzysz i przyjaciółka”. Miejsce Maryli Wolskiej wśród lwowskich Płanetników, „Ruch Literacki”, 2019, nr 2.
● Czabanowska-Wróbel, A., Wacław Rolicz-Lieder niewczesny i nowoczesny, „Wiek XIX” 2017.
● Franczak J., Błądzące słowa. Jacques Rancière i filozofia literatury, Warszawa 2017.
● Franczak J., Jacques Rancière: historia literatury i polityka, „Teksty Drugie”, 2012, nr 3.
● Głowiński M., Ekspresja i empatia. Studia o młodopolskiej krytyce literackiej, Kraków 1997.
● Heinich N., Być artystą. Rzecz o przekształceniach statusu malarzy i rzeźbiarzy, przeł. L. Mazur, Warszawa 2007.
● Heinich N. , Socjologia sztuki, przekład A. Karpowicz, Warszawa 2010.
● Jankowicz G., Marecki P., Palęcka A., Sowa J., Warczok T., Literatura polska po 1989 roku w świetle teorii Pierre’a Bourdieu, Kraków 2014.
● Kaufman J., Ego. Socjologia jednostki, przeł. K. Wakar, Warszawa 2004.
● Kluba A., Autotelizm, [w:] Słownik polskiej krytyki literackiej 1764–1918. Pojęcia, terminy, zjawiska, przekroje, t. 1, red. J. Bachórz, G. Borkowska, T. Kostkiewiczowa, M. Rudkowska, M. Strzyżewski, Toruń 2016.
● Lahire B., La Condition littéraire. La double vie des écrivains, Paryż 2006.
● Lahire B. , Podwójne życie pisarzy, przeł. I. Okulska, [w:] Socjologia literatury. Antologia, red. G. Jankowicz, M. Tabaczyński, Kraków 2015.
● Leśmian B., Szkice literackie, oprac. J. Trznadel, Warszawa 2011.
● Matuchniak-Krasuska A., Zarys socjologii sztuki Pierre’a Bourdieu, Warszawa 2010.
● Matuszek G., Stanisław Przybyszewski – pisarz nowoczesny, Kraków 2008.
● Miodońska-Brookes E., „Sprzykrzyły mi się biedne słowa…” czyli krytyk przeciw poecie, [w:] K.M. Górski, Wiersze wybrane, Kraków 1987.
● Niedźwiedź D., Jak Tadeusz Żeleński stworzył Boya. Strategie, autokreacje, wizerunki, rozprawa doktorska, Uniwersytet Jagielloński 2021.
● Okulicz-Kozaryn M., Okulicz-Kozaryn R., Tropami Bractwa Wielkiego Dzwonu. Szkice o literaturze przełomu XIX i XX wieku, Poznań 2020.
● Paczoska E., Stolica nowoczesności? W poszukiwaniu „tekstu lwowskiego”, [w:] Moder-nistyczny Lwów. Teksty życia, teksty sztuki, pod red. E. Paczoskiej i D.M. Osińskiego, Warszawa 2009.
● Popiel M., Wyspiański. Mitologia nowoczesnego artysty, Kraków 2007.
● Potocki A., Polska literatura współczesna, cz. I, Kult zbiorowości 1860–1890, Warszawa 1911.
● Rancière J., Polityka literatury, przeł. J. Franczak, [w:] Socjologia literatury. Antologia, red. G. Jankowicz, M. Tabaczyński, Kraków 2015.
● Rolicz-Lieder W., Poezje wybrane, wstęp, wybór i oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków 2003.
● Siwiec M., Norwid, Baudelaire i reguły sztuki, „Teksty Drugie”, 2020, nr 5.
● Skucha M., Niesytość pragnienia. W kręgu młodopolskiej liryki kobiet, Kraków 2016.
● Szczepańska A., Chimera. Tekstowa kolekcja Zenona Przesmyckiego, Gdańsk 2009.
● Wolska M., Obertyńska B., Wspomnienia, Warszawa 1974.
● Wyspiański S., Dzieła zebrane, t. 11, Rapsody, hymny, wiersze, Kraków 1961.
● Zabawa K., „Cień niesytej duszy”, [w:] M. Wolska, Poezje wybrane, Kraków 2002.
● Zarychta P., Widzialność tłumacza jako kapitał. O działalności Ryszarda Wojnakowskiego na przykładzie serii „Śpiewać to być. Współcześni poeci austriaccy znani i nieznani”, [w:] Wyjść tłumaczowi naprzeciw. Miejsce tłumacza w najnowszych badaniach translato-logicznych, red. J. Kita-Huber, R. Makarska, Kraków 2020.
● Ziejka F., Paryż młodopolski, Warszawa 1995.
● Zięba J., Pieniądz i słowo. Nowoczesne paradoksy Leśmianowskiego języka poetyckiego, „Teksty Drugie”, 2010, nr 6.
Go to article

Authors and Affiliations

Anna Czabanowska-Wróbel
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Jagielloński, Kraków
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Artykuł stanowi pionierską próbę przedstawienia sylwetki czasopisma „Ilustracja Polska” — pierwszego nowoczesnego polskiego tygodnika ilustrowanego, poświęconego chwili bieżącej (jednocześnie pierwszego tego typu magazynu w Galicji). Nieopracowane dotąd pismo wydawane było przez Ludwika Szczepańskiego w Krakowie w latach 1901–1904. W tekście omówiono genezę, typografię i szatę graficzną tygodnika, zawartość treści oraz wydawnictwa dodatkowe (kalendarze, ilustrowany album o Wawelu). Zwrócono także uwagę na nieznane do tej pory zagadnienie pierwszej polskiej wystawy fotograficznej, zorganizowanej staraniem redakcji „Ilustracji Polskiej” w Krakowie w roku 1902.
Go to article

Authors and Affiliations

Magdalena Wulczyńska

This page uses 'cookies'. Learn more