1. Arendt, Hannah. 2010. Kondycja ludzka. Przekład Anna Łagodzka. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
2. Awantura o symbole religijne we Francji. https://wiadomości.wp.pl. Dostęp 26.11.2020.
3. Bendyk, Edwin. 2020. W Polsce, czyli wszędzie. Rzecz o upadku i przyszłości świata. Warszawa: Polityka Sp. z o.o.
4. Benedict, Ruth. 2007. Różnorodność kultur. Przekład Jerzy Prokopiuk. W: E. Nowicka, M. Głowacka-Grajper, red. Świat człowieka – świat kultury. Antologia tekstów klasycznej antropologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 357–371.
5. Berry, John W. 1997. Leadarticle. Immigration, acculturation, and adaptation. Applied Psychology. An International Review, 46, 1: 5–68.
6. Berry, John W. 2005. Acculturation. Living successfully in two cultures, International Journal of Intercultural Relations, 29, 6. https://isites.harvard.edu/fs/docs/icb.topic551691.files/berry.pdf. Dostęp 07.01.2017.
7. Bissoondath, Neil. 1994. Selling Illusions. The Cult of Multiculturalism in Canada. Toronto: Penguin Books.
8. Brzeziński, Tadeusz. 1963. Pod adresem Królewskiej Komisji. Związkowiec. Toronto, 2 listopada.
9. Burszta, Wojciech. 1997. Wielokulturowość. Pytania pierwsze. W: M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziński, red. U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego. Warszawa: Oficyna Naukowa, 23–31.
10. Canada’s population estimates, first guarter 2016. www.statcan.gc.ca/daily-guoti-dien/160616/dq160616b-ang.htm?HPA=1&indid=4098-1&indgeo=0. Dostęp 18.08.2016.
11. Canadian Multiculturalism Act – 21 lipca 1988 roku. www.laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/C-18.7/page-1.html. Dostęp 21.08.2013.
12. Chin, Rita. 2019. The Crisis of Multiculturalism in Europe. A History. Princeton and Oxford: Princeton University Press.
13. Eisenberg, Avigail. 2016. Multikulturalizm, prawa mniejszości, prawa kobiet. Przekład Elżbieta Drozdowska. https://filozofuj.pl. Dostęp 27.11.2020.
14. Favell, Adrian. 2001. Philosophies of Integration. Immigration and the Idea of Citizenship in France and Britain. Houndmills – New York: Palgrave Macmillan.
15. Fleras, Augie, Elliot Jean Leonard. 1992. The challenge of diversity: Multiculturalism in Canada. Scarborough: Nelson Thomas Learning.
16. Fraser, Nancy. 1997. Justice Interruptus. Critical Reflections on the „Postsocialist” Condition. New York: Routledge.
17. Fukuyama, Francis. 2019. Tożsamość. Współczesna polityka tożsamościowa i walka o uznanie. Przekład Jan Pyka. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
18. Galent, Marcin. 2010. Polityka wielokulturowości a republikański model obywatelstwa we Francji. W: D. Pietrzyk-Reeves, M. Kułakowska, red. Studia nad wielokulturowością. Kraków: Księgarnia Akademicka, 213–226.
19. Galent, Marcin. 2011. W stronę konwergencji polityk integracyjnych w społeczeństwach wielokulturowych: przykład Francji i Wielkiej Brytanii. W: A. Śliz, M.S. Szczepański, red. Wielokulturowość: konflikt czy koegzystencja. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 137–158.
20. Geertz, Clifford. 1995. After the fact. Two countries, four decades, one anthropologist. Cambridge: Harvard University Press.
21. Golka Marian. 2007. Socjologia kultury. Wykłady z socjologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
22. Grzybowski, Paweł P. 2007. Edukacja europejska – od wielokulturowości ku międzykulturowości. Koncepcje edukacji wielokulturowej i międzykulturowej w kontekście europejskim ze szczególnym uwzględnieniem środowiska frankofońskiego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
23. Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 1958. W ykłady z filozofii dziejów. Przekład Janusz Grabowski, Adam Landman. Warszawa: PWN.
24. Holandia: gdyby nie islam… . https://eiroislam.pl/Holandia_gdyby_nie_islam. 08.08.2017.
25. Horowitz, Donald L. 2000. Ethnic Groups in Conflict: With a New Preface. Berkeley-Los Angeles-London: University of California Press.
26. Huntington, Samuel P. 1997. Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego. Przekład Hanna Jankowska. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA.
27. Ivison, Duncan. 2016. Introduction: Multiculturalism as a Public Ideal. In: D. Ivison, ed. The Ashgate Research Companion to Multiculturalism. London and New York: Routledge, 1–16.
28. Jankowska Renata. 2018. Islam w przestrzeni publicznej laickiej Francji, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Lublin – Polonia, XXV, 1: 89–103.
29. Kanada. Quebec stawia bariery dla zwyczajów imigrantów. http://wyborcza. pl/1,91446,9097490,Kanada_Quebec_stawia_bariery. Dostęp 21.05.2010.
30. Kanada: Premier wyklucza zakaz burkini. Policjantki mogą nosić hidżaby. www.wiadomosci.onet.pl/swiat/kanada-premier-wyklucza-zakaz-burkini-policjantki-moga-nosic-hidzaby/j2yzge. Dostęp 28.08.2016.
31. Kapuściński, Ryszard. 2007. Rwący nurt historii. Zapiski o XX i XXI wieku. Kraków: Wydawnictwo Znak.
32. Kurczewska, Joanna. 1997. Odkrywanie wielokulturowości i współczesne ideologie. Rozważania wstępne. W: M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziński, red. U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego. Warszawa: Oficyna Naukowa, 32–50.
33. Kymlicka, Will. 1998. The Theory and Practice of Canadian Multiculturalism. Ottawa: Department of Philosophy Queen’s University.
34. Kymlicka, Will. 2007. Disentangling the Debate. In: J. G. Stein et al., eds. Uneasy Partners. Multiculturalism and Rights in Canada. Brantford-Waterloo: Wilfrid Laurier University Press, 137–156.
35. Louis, Lisa. 2020. Czy Macron skręca na prawo? www.dw.com/pl. Dostęp 07.02.2021.
36. Moszyński, Piotr. 2020. Śledztwo w sprawie zamordowania francuskiego nauczyciela. Wiele pytań wciąż bez odpowiedzi, Gazeta Wyborcza. 20 października.
37. Możejko, Edward. 2004. Wielka szansa czy iluzja: wielokulturowość w dobie ponowoczesności. W: W. Kalaga, red. Dylematy wielokulturowości. Kraków: Universitas, 141–161.
38. Mucha, Janusz. 1999. Wielokulturowość etniczna i nieetniczna, Sprawy Narodowościowe, 14-15: 41–50.
39. Multiculturalism in Canada 2007. https://www.cicnews.com/2007/08/multiculturalism-canada-2-0829.html. Dostęp 02.07.2017.
40. Multiculturalism: Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu. Dostęp 22.11.2020. 41. Multilateral. International Covenant on Civil and Political Rights. Adopted by the General Assembly of the United Nations on 19 December 1966. Optional Protocol to the above-mentioned Covenant. Adopted by the General Assembly of the United Nations on 19 December 1966. No. 14668, part III, article 27, p. 179, 23 marca 1976. https://treaties.un.org/doc/publication/unts/volume999/volume-999-i-14668-english.pdf. Dostęp 28.08.2016.
42. New Civic Integration Act: https://ec.europe.eu/migrant_integration/news/the-nether-land-new-civic-integration-act-delayed-unitil-1-january-2022. Dostęp 07.02.2021.
43. Pacek, Małgorzata. 2016. Migracje, mobilność, wielokulturowość – Holandia wobec problemów migracyjnych, Studia Europejskie, 4: 141–159.
44. Parekh, Bhikhu. 2000. Rethinking multiculturalism: Cultural diversity and political theory. Cambridge: Harvard University Press.
45. Pędziwiatr, Konrad. 2007. Od islamu imigrantów do islamu obywateli: muzułmanie w krajach Europy Zachodniej. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
46. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka. www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Powszechna_Deklaracja_Praw_Człowieka. Dostęp 03.02.2016.
47. Pyka, Robert. 2014. Metropolizacja a lokalne governance. Globalne wyzwania państwa narodowego na przykładzie V Republiki. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
48. Ratajczak, Mikołaj. 2010. Wielość: produkcja wspólnotowości. www.praktykateoretyczna.pl. Dostęp 06.01.2016.
49. Sadowski, Andrzej. 2019. Społeczeństwo wielokulturowe z perspektywy pogranicza. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
50. Satzewich, Vic, Nikolas Liodakis. 2013. „Race” and ethnicity in Canada: A critical introduction. Don Milla: Oxford University Press Canada.
51. Savidan, Patrick. 2012. Wielokulturowość. Przekład Ewa Kozłowska. Warszawa: Oficyna Naukowa.
52. Schnapper, Dominique, Pascal Krief, Emanuel Peignard. 2003. French immigration and integration policy. A complex combination. In: F. Heckmann, D. Schnapper, eds. The integration of immigrants in European societies. National differences and trends of convergence. Stuttgart: Lucius&Lucius.
53. Svensson, Birgitta. 2008. Kulturowe granice obywatelstwa. Przekład Paulina Kwiatkowska. W: E.H. Oleksy, red. Tożsamość i obywatelstwo w społeczeństwie wielokulturowym. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 197–207.
54. Szahaj, Andrzej. 2004. E pluribus unum? Dylematy wielokulturowości i politycznej poprawności. Kraków: Universitas.
55. Szahaj, Andrzej. 2008. Relatywizm i fundamentalizm oraz inne szkice z filozofii kultury i polityki. Toruń: Wyd. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
56. Szahaj, Andrzej. 2010. Wielokulturowość: za i przeciw (kilka uwag). W: D. Pietrzyk-Reeves, M. Kułakowska, red. Studia nad wielokulturowością. Kraków: Księgarnia Akademicka, 25–30.
57. Śliz, Anna. 2017. Wielokulturowość: stygmat współczesnego świata. Próba analizy socjologicznej. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
58. Śliz, Anna. 2009. Wielokulturowość: iluzje czy rzeczywistość? Socjologiczne studium przypadku na przykładzie Kongresu Polonii Kanadyjskiej. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
59. Środa, Magdalena. 2020. Obcy, inny, wykluczony. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria.
60. Tatarkiewicz, Władysław. 1998. Historia filozofii. Tom 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
61. Taylor, Charles. 1994. The Politics of Recognition. In: A. Gutmann, ed. Multiculturalism. Examining the Politics of Recognition. Princeton: Princeton University, 25–73.
62. Toronto – odkryj wielokulturowość Kanady. https://www.wprost.pl/. 04.11.2020.
63. Tönnies, Ferdinand. 2008. Wspólnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury. Przekład Małgorzata Łukasiewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
64. Wielokulturowość Holandii – Multiculturalism in the Nitherlands. https:///pl.gaz.wiki. Dostęp 29.11.2020.
65. Wódz, Jacek. 2015. Prof. Wódz o wielokulturowości Francji: „metissage” jest ich. Polska Times, 15 listopada.
66. Zabójstwo Theo van Gogha (2.11.2004). www.mojaholandia.nl/artykul/zobojstwo_theo_van_gogha-2112004. Dostęp 07.08.2016.
67. Zweiffel, Łukasz. 2013. Dynamika zmian w Holandii i ich odzwierciedlenie w systemie politycznym w XX i XXI wieku. Katowice: Edycja – Książki Naukowe i Specjalistyczne.
Materiały źródłowe:
1. Canadian Multiculturalism Act. Ottawa 1971.
2. Debates. 12 October 1971. Queen’s Printer, Ottawa 1971.
3. Konstytucja Kanady, wstęp i przekład Joachim Osiński, Izabela Zawiślińska. Biblioteka Sejmowa. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998, art. 27.
4. Narodziny polityki wielokulturowości, Związkowiec, 29 grudnia 1983.
5. Operation of The Canadian Multiculturalism Act., Annual Report 1988/89, Minister of Supply and Services Canada, Ottawa 1990, s. IX.
6. Statistics Canada, 1996 Census. National tabels.