Search results

Filters

  • Journals
  • Keywords
  • Date

Search results

Number of results: 4
items per page: 25 50 75
Sort by:
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The aim of the article is to reconstruct the cardinal theses and assumptions of the materialistic-dialectical ontology in the post-Stalinist Marxist scientific philosophy, often described as "Eastern Marxism". Basing on the source literature covering the works of the most eminent Polish (Stefan Amsterdamski, Stanisław Butryn, Helena Eilstein, Władysław Krajewski, Jan Such, Wiesław Sztumski and others) and Soviet (Fedosseyev, Konstantinov, Szeptulin, Rubinshtajn, etc.) philosophers which studied the links between dialectical materialism and natural sciences, I claim that postwar Marxist scientism clarifies the concise intuitions of the classics of Marxism regarding the nature and assumptions of dialectical materialism, especially the dialectic of nature. Contrary to the current interpretations of the sources of dogmatism in Marxism as the dominant ontological assumption of dialectical and natural materialism, according to these findings, it turns out that after its post-war modernization, the dialectical ontology was cleared of numerous dogmas and misunderstandings. Moreover, it turns out to be consistent with the general assumptions of the anti-Stalinist Marxist social and political philosophy.
Go to article

Authors and Affiliations

Damian Winczewski
1

  1. UMCS, Instytut Filozofii, Pl. M. Skłodowskiej-Curie 4, Lublin
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W miarę jak rewolucja naukowo-technologiczna czyni świat coraz bardziej złożonym, coraz większe znaczenie nabierają praktyki łączące naukę i sztukę. Ryzosfera – Wielka Sieć Małych Światów to projekt łączący sztukę, naukę i technologię.
Go to article

Authors and Affiliations

Joanna Hoffmann
1
Marlena Lembicz
2

  1. Pracownia Projektów i Badań Transdyscyplinarnych, Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu
  2. Zakład Botaniki Systematycznej i Środowiskowej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The article The Influence of the Bible on Civilization (The Bible and Natural Sciences) shows us the importance of the Holy Bible in relation to the forming of Western civilization. The Bible is at the foundation of the heritage of European civilization. Written down during the period of almost 1500 years, it contains truths that concern all fields of life, both on the individual and the social level. As a work of literature it had its role, together with the civilization of Ancient Greece, in the origins of sciences. Science and religion are two very important elements of human culture. All reflections on the subject of the genesis of the world have their roots in these two basic aspects of seeing reality. Everything that exists needs an explanation of its origin. Thus the basic question that gave the beginning to philosophy was the question of the human being about himself and about the Universe. The relation of the science of creation, originating from the biblical description showing God as giving existence to everything, came into conflict with the empirical description of the beginning of the Universe and man in it. The questions that Latin civilization took from Greek philosophy and Christianity, based on biblical foundations, were transformed during the course of history to a conflict between science and faith, which began with the Copernican revolution and the Galileo issue. It had its greatest inflammation in the 19th century, as the result of the discoveries in the field of bio- logy, mainly connected with the theory of evolution of C. Darwin. One of the basic aspects of this conflict is the question of the origin of the world, which issue is, so to say, a natural place of meeting of theology with natural sciences. This conflict began as a result of trying to discover the essence of God's message contained in the Bible, by natural sciences. This discovering was an interpretation of the inspired text in relation to the eternal truth and to cultural variables, and also to civilization frames.

Go to article

Authors and Affiliations

Ks. Sławomir Śledziewski
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Stanisław Kamiński (1919–1986) był filozofem, filozofem nauki i historykiem nauki. Całe jego życie zawodowe od 1949 roku związane było z Wydziałem Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Do głównych dziedzin zainteresowań Kamińskiego należały ogólna i szczegółowa metodologia nauk, metodologia filozofii, historia nauki i logiki oraz semiotyka m. in. średniowieczna. Podkreślając specyfikę klasycznego sposobu uprawiania filozofii jako poznania autonomicznego w stosunku do nauk empirycznych i teologii, pewnego i najogólniejszego, badał zastosowania logiki do filozofii oraz podał metodologiczną charakterystykę niektórych dyscyplin filozoficznych (metafizyki ogólnej, antropologii filozoficznej, etyki, filozofii religii, filozofii dziejów). Charakterystyczny dla podejścia Kamińskiego był osobliwy historyzm (indukcja doksograficzna), polegający na nawiązywaniu do dziedzictwa przeszłości, by szukać w nim inspiracji i kontekstu rozumienia dla własnych problemów. Nawiązywał bezpośrednio do dwu głównie tradycji filozoficznych: klasycznej (arystotelesowsko-tomistycznej) oraz analitycznej, zarówno w wydaniu scholastyki, jak i szkoły lwowsko-warszawskiej. Pierwszej – realistycznej teorii bytu i poznania, ale także historii filozofii – zawdzięczał swe filozoficzne i historyczne, drugiej – logiczne i metodologiczne zainteresowania nauką. Przyjmował, że jednym z głównych zadań refleksji metodologicznej jest badanie (na ogół niejawnych) założeń filozoficznych i metodologicznych, na których opiera się metoda naukowa, oraz krytyka prób skrajnie ideologicznego wykorzystywania nauki do celów nienaukowych. Był przekonany o potrzebie i zasadności uprawiania różnych typów badań nad nauką. Sprzyja to rozumieniu znaczenia i miejsca nauki w kulturze, teoretycznemu wyjaśnieniu natury i podstaw wiedzy naukowej, poznawczych roszczeń nauki, pokazaniu integrującej roli refleksji metodologicznej dla unifikacji specjalistycznych dyscyplin i współpracy między naukowcami, jak również podkreśleniu praktycznej ważności świadomości metodologicznej dla poszczególnych nauk a także filozofii, dla której jest ona przeważnie jedynym narzędziem samokontroli. Podkreślał, że badanie natury nauki winno uwzględnić wszystkie jej aspekty: logiczno- metodologiczny, humanistyczny i filozoficzny. Główna jednak rola przypada podejściu filozoficznemu (epistemologicznemu). Kamiński odróżniał trzy podstawowe typy nauk o nauce: humanistyczne (historia, socjologia, psychologia, ekonomia i polityka nauki), filozoficzne (ontologia, epistemologia, wąsko pojęta filozofia nauki i filozofia kultury) oraz formalne (logika języka naukowego, logika formalna, teoria rozumowań stosowanych w nauce oraz metodologia nauki). Kamiński interesował się głównie naturą nauki (obejmującą przedmiot, cele, metodę, strukturę i genezę), tj. tym, co w dziejach nauki niezmienne. Pojmował naukę jako epistéme (średniowieczną scientiae) oraz utożsamiał racjonalność wiedzy naukowej z jej metodycznością i szeroko pojmowaną logicznością. Mimo dostrzegania wielu ograniczeń wiedzy racjonalnej, nauka pozostawała dla niego wzorem poznania racjonalnego. Był przekonany, iż celem szeroko pojętego poznania naukowego jest wiedza prawdziwa, a w filozofii — nadto konieczna. Uważał, że „cała logika współczesna stanowi dyscyplinę filozoficzną w szerokim tego ostatniego słowa znaczeniu” i to „ze względu na swój ogólny i spekulatywny (a wedle niektórych również apodyktyczny) charakter oraz stosunkowo maksymalne wykorzystanie jej rezultatów”.
Go to article

Authors and Affiliations

Andrzej Bronk
Monika Walczak
ORCID: ORCID

This page uses 'cookies'. Learn more