Search results

Filters

  • Journals
  • Date

Search results

Number of results: 2
items per page: 25 50 75
Sort by:
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Celem artykułu jest analiza Ubera jako socjo-technicznej sieci i zrekonstruowanie roli poszczególnych aktorów (ludzkich i pozaludzkich) przy wykorzystaniu pojęć i kategorii ANT. Czynniki pozaludzkie spełniają tutaj rolę społecznego kleju w tworzeniu odpowiednich sieci translacji związanych z pracą kierowców Ubera. Wykorzystując teorię aktora-sieci jako inspirację teoretyczną, w artykule staram się odpowiedzieć na pytanie, czy aplikacja pełni rolę zapośredniczenia czy mediatora oraz jakie są zakulisowe wymiary Ubera. Pokazuję również, że aplikacja jest produktem rynkowym, a niektóre interesy Ubera mają charakter ukryty. W pracy wykorzystano wyniki wywiadów pogłębionych (IDI) z kierowcami Ubera zrealizowane w Warszawie w 2018 roku, a także wyniki analizy postów zamieszczanych w mediach społecznościowych w zamkniętych grupach dyskusyjnych.

Go to article

Authors and Affiliations

Dominika Polkowska
ORCID: ORCID
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Polski rynek dostaw jedzenia na żądanie klienta (food delivery) to wschodzący sektor w ramach gospodarki cyfrowej, który doświadczył przyspieszenia w czasie pandemii Sars-Cov-2. Praca kurierów w ramach globalnych, korporacyjnych platform typu Uber Eats, Glovo czy Wolt nigdy wcześniej nie miała tak dużego społecznego znaczenia. Jednak za hasłem pracy platformowej kryje się wiele negatywnych zjawisk (niskie zarobki, długie godziny pracy czy algorytmiczne zarządzanie, na które kurier nie ma wpływu). Wykorzystując teorię przyspieszenia społecznego jako inspirację teoretyczną, w artykule staram się odpowiedzieć na pytanie, czy platformowe kooperatywy mogą być w Polsce alternatywą dla globalnych platform cyfrowych. Istotnym kontekstem jest tutaj pandemia Sars-Cov-2. W artykule wykorzystano wyniki wywiadów pogłębionych z kurierami, partnerami flotowymi oraz założycielami/właścicielami kooperatyw platformowych z branży dostaw jedzenia na żądanie w Polsce.
Go to article

Bibliography

1. Alvarez-Palau, Eduard, Marta Viu-Roig, Josep Reixach Molet. 2020. How do food delivery platforms affect urban logistics? The case of Glovo in Barcelona as a preliminary Study. W: I. Ramos de Luna, À. Fitó-Bertran, J. Lladós-Masllorens, F. Liébana-Cabanillas, eds. Sharing Economy and the Impact of Collaborative Consumption. Hershey, PA:IGI Global, 221–236.
2. Borkin, Simon. 2019. Platform co-operatives – solving the capital conundrum. Raport. Nesta and Co-operatives UK.
3. Burnicka, Anna, Jan Zygmuntowski. 2019. #CoopTech: Platformowy kooperatyzm jako silnik solidarnego rozwoju. Warszawa: Instrat.
4. Cant, Callum. 2019. Riding for Deliveroo: Resistance in the New economy. Cambridge: Polity.
5. Cramer, Jude, Alan Krueger. 2016. Disruptive change in the taxi business: the case of Uber. American Economic Review: Papers & Proceedings, 106, 5: 177–82.
6. Czaja, Izabela, Robert Śliwa. 2019. Kooperatywy – przedsiębiorcze formy organizacyjne w gospodarce lokalnej. Przedsiębiorczość – Edukacja, 15, 1: 126–143.
7. De Araujo Leão, Alessandro, Luciano Dos Santos Cabral, Rilmar Pereira Gomes, Bruno Pereira Gonçalves, Jean Lobo de Oliveira, David Barbosa de Alencar. 2019. Shared economy: A uber-eats case study in Manaus City. International Journal for Innovation Education and Research, 7, 11: 450–466.
8. De Groen, Willem, Zachary Kilhoffer, Karolien Lenaerts, Irene Mandl. 2018. Employment and Working Conditions of Selected Types of Platform Work. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
9. De Stefano, Valerio. 2015. The rise of the ‘just-in-time workforce’: on-demand work, crowd work and labour protection in the “gig-economy”. SSRN Electronic Journal, 71: 1–51.
10. Drahokoupil, Jan, Agnieszka Piasna. 2019. Work in the Platform Economy: Deliveroo Riders in Belgium and the SMart Arrangement. ETUI Working Paper 2019.01, Bruksela: ETUI.
11. Dunn, Michael. 2020. Making gigs work: Digital platforms. Job quality and worker motivations. New Technology, Work and Employment, 35, 2: 232–249.
12. Falcón-Pérez, Carmen, Juana Fuentes-Perdomo. 2019. Improving social well-being through platform cooperativism. CIRIEC-España, Revista de Economía Pública, Social y Cooperativa, 95: 161–190.
13. Harmon, Ellie, M. Six Silberman. 2019. Rating Working Conditions on Digital Labor Platforms, Computer Supported Cooperative Work, 28: 911–960.
14. Hua, Julietta, Kasturi Ray. 2018. Beyond the Precariat: Race, Gender, and Labor in the Taxi and Uber Economy. Social Identities, 24, 2: 271–289.
15. Huws, Ursula, Neil Spencer, Simon Joyce. 2016. Crowd Work in Europe. Foundation for European Progressive Studies, Hertfordshire Business School.
16. Ivanova, Mirela, Joanna Bronowicka, Eva Kocher, Anne Degner. 2018. The App as a Boss? Control and Autonomy in Application-Based Management. Work in Progress interdisziplinärer Arbeitsforschung, 2. Frankfurt: Viadrina.
17. Jackson, Sam, Kathleen Kuehn. 2016. Open Source, Social Activism and “Necessary Trade-offs” in the Digital Enclosure: A Case Study of Platform Co-operative, Loomio.org. TripleC, 14, 2: 413–427.
18. Kashyap, Rina, Anjali Bhatia. 2018. Taxi drivers and taxidars: a case study of Uber and Ola in Delhi. Journal of Developing Societies, 34, 2: 1–26.
19. Kenner, Jeff. 2019. Uber drivers are workers: the expanding scope of the worker concept in the UKs gig economy. W: J. Kenner, I. Florczak, M. Otto, eds. Precarious work: the challenge for labour law in Europe. Edward Elgar Publishing, 197–221. 20. Kessler, Sarah. 2019. Fuchy, dzieła, zlecenia: praca przyszłości czy przyszłość pracy? Warszawa: PWN.
21. Kołtan, Jacek. 2020. Świat wysokich prędkości. Późna nowoczesność i teoria krytyczna Harmuta Rosy. W: H. Rosa. Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans: projekt krytycznej teorii późnonowoczesnej czasowości. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności.
22. Kulik, Wojciech. 2020. Bolt Food startuje w Polsce. Kto (i za ile) może z niego skorzystać? Dostęp 21.06.2021. https://www.benchmark.pl/aktualnosci/bolt-food-w-polsce-ile-kosztuje-i-gdzie-juz-dziala.html.
23. McCann, Duncan, Edanur Yazici. 2018. Disrupting together: the challenges (and opportunities) for platform cooperatives. Raport. The New Economics Foundation.
24. Monty, Renata. 2018. Creative economy: how the interface of Uber Eats and iFood could change your menu. Brazilian Journal of Operations & Production Management, 15, 3: 413–419.
25. Munn, Luke. 2019. Cash burning machine: Uber’s logic of planetary expansion. TripleC, 17, 2: 1–17.
26. Muszyński, Karol, Valeria Pulignano, Markieta Domecka, Adam Mrozowicki. 2021. Coping with precarity during COVID-19: A study of platform work in Poland. International Labour Review. First published: 10.06.2021.
27. Parker, Geoffrey, Marshall van Alstyne, Sangeet Choundary. 2016. Platform revolution. How networked markets are transforming the economy and how to make them work for you. New York: Norton & Company.
28. Pérotin, Virginie. 2015. What do we really know about worker co-operatives? Raport. Co-operatives UK.
29. Pichault, François, Tui McKeown. 2019. Autonomy at work in the gig economy: analysing work status, work content and working conditions of independent professionals. New Technology, Work and Employment, 34, 1: 59–72.
30. Piasna, Agnieszka, Jan Drahokoupil. 2019. Digital Labour in Central and Eastern Europe: Evidence from the ETUI Internet and Platform Work Survey. ETUI Research Paper – Working Paper 2019.12. Dostępne: www.etui.org/publications (28.04.2020).
31. Polkowska, Dominika. 2019a. Uber jako socjo-techniczna sieć. Zastosowanie teorii aktora-sieci do analizy pracy platformowej. Studia Socjologiczne, 4, 235: 245–272. DOI 10.24425/sts/2019.126162.
32. Polkowska, Dominika. 2019b. Does the App Contribute to the Precarization of Work? A Case of Uber Drivers in Poland. Partecipazione e Conflitto, 12, 3: 717–741.
33. Polkowska, Dominika. 2021. Platform work during the COVID-19 pandemic: a case study of Glovo couriers in Poland. European Societies, 23, sup1: S321-S331. DOI 10.1080/14616696.2020.1826554.
34. Rainie, Lee, Barry Wellman. 2012. Networked: The New Social Operating System. MIT Press: Cambridge, MA.
35. Raj, Manav, Arun Sundararajan, Calum You. 2020. COVID-19 and Digital Resilience: Evidence from Uber Eats. SSRN 30.06.2020: https://ssrn.com/abstract=3625638.
36. Rosa, Hartmut. 2012. Przyspieszenie społeczne. Etyczne i polityczne konsekwencje desynchronizacji społeczeństwa wysokich prędkości (przekład Dorota Chabrajska). Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL, 25, 3 (99): 78–116.
37. Rosa, Hartmut. 2020. Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans: projekt krytycznej teorii późnonowoczesnej czasowości. Przekład Jacek Kołtan. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności.
38. Rosenblat, Alex, Luke Stark. 2016. Algorithmic labor and information asymmetries: a case study of Uber’s drivers. International Journal of Communication, 10: 3758–3784.
39. Rozwadowska, Adriana, Piotr Szostak. 2020. Wyzyskują i kurierów, i restauratorów. W pandemii pieniądze płyną do Ubera, Wolta czy Pyszne.pl, nie do polskiej gastronomii. Gazeta Wyborcza, 23 listopada 2020 https://wyborcza.biz/bizne-s/7,159911,26528002,wyzyskuja-i-kurierow-i-restauratorow-w-pandemii-pienia-dze.html?fbclid=IwAR27tWcxphNWrzIKwVVStf2B89nnlKTrgZaOR71uz6PjjxixVNlbk__vYUI.
40. Schneider, Nathan. 2016. The meanings of words. W: T. Scholz, N. Schneider, eds. Ours to Hack and to Own: The Rise of Platform Cooperativism, A New Vision for the Future of Work and a Fairer Internet. New York-London: OR Books.
41. Scholz, Trebor. 2014. Platform Cooperativism vs. the Sharing Economy, https://medium.com/@trebors/platform-cooperativism-vs-the-sharing-economy-2ea737f1b5ad, dostęp 21.06.2021.
42. Scholz, Trebor. 2016. How Platform Cooperativism can unleash the network. W: T. Scholz, N. Schneider, eds. Ours to Hack and to Own: The Rise of Platform Cooperativism, A New Vision for the Future of Work and a Fairer Internet. New York-London: OR Books.
43. Scholz, Trebor. 2018. Own This! A portfolio of platform co-operativsm, in progress. Dostęp 20.05.2021 https://s3.ap-southeast-2.amazonaws.com/hdp.au.prod.app. vic-engage.files/4215/5669/4856/Platform_Cooperativism_Consortium.pdf.
44. Schoukens, Paul. 2020. Digitalisation and social security in the EU. The case of platform work: from work protection to income protection? European Journal of Social Security, 22, 4: 434–451.
45. Sędek, Marcin. 2017. Sukces z dostawą do domu – historia Pyszne.pl. Marketing Biznes, dostęp 23.02.2021 https://marketingibiznes.pl/start-up-zone/sukces-dostawa-domu-historia-pyszne-pl/.
46. Stewart, Andrew, Jim Stanford. 2017, Regulating Work in the Gig Economy: What Are the Options? Economic and Labour Relations Review, 28, 3: 420–37.
47. Szczepański, Jan. 1961. Uwagi o przedmiocie i zadaniach socjologii pracy. W: B. Biegeleisen-Żelazowski, T. Tomaszewski, A. Sarapata, J. Rosner, red. Jak pracuje człowiek. Z badań polskich psychologów, socjologów i ekonomistów. Warszawa: Książka i Wiedza.
48. Śledziewska, Katarzyna, Renata Włoch. 2020. Gospodarka cyfrowa. Jak nowe technologie zmieniają świat. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
49. Umer, Hamza. 2021. Illusory freedom of physical platform workers: Insights from Uber Eats in Japan. The Economic and Labour Relations Review, Online first, 1–16.
50. Wood, Alex, Mark Graham, Vili Lehdonvirta, Isis Hjorth. 2019. Good gig, bad gig: autonomy and algorithmic control in the global gig economy. Work, Employment and Society, 33, 1: 56–75.
51. Zhu, Jiang, Olivera Marjanovic. 2021. A Different Kind of Sharing Economy: A Literature Review of Platform Cooperatives. Proceedings of the 54th Hawaii International Conference on System Sciences, https://hdl.handle.net/10125/71119 978-0-9981331-4-0, 4128-4137.
52. Zwick, Austin. 2018. Welcome to the Gig Economy: Neoliberal Industrial Relations and the Case of Uber. GeoJournal, 83, 4 :679–91.
53. Zygmuntowski, Jan. 2018. Commoning in the Digital Era: Platform Cooperativism as a Counter to Cognitive Capitalism. Praktyka Teoretyczna, 1, 27: 168–192.
54. Zygmuntowski, Jan. 2020. Kapitalizm sieci. Warszawa: Rozruch.

Go to article

Authors and Affiliations

Dominika Polkowska
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

This page uses 'cookies'. Learn more