W artykule analizujemy preferencje polityczne młodych ludzi, które wiążą się z ich aktywną obecnością po prawej stronie politycznej sceny. Interesuje nas, jakie poglądy, postawy i jakie oceny sytuacji przed i po wyborach parlamentarnych 2015 roku reprezentują młodzi Polacy deklarujący sympatie wobec prawicy lub oddający głos na ugrupowania prawicowe. Czym jest prawicowość jako pewien system poglądów młodego pokolenia i jak on się ma do prawicowości rozumianej politologicznie (jako konserwatywne poglądy obyczajowe i liberalne poglądy ekonomiczne)? W artykule dokonujemy teoretyczno-politycznej konceptualizacji kategorii prawicy politycznej, a następnie konfrontujemy ją ze społecznymi wyobrażeniami o differentia specifica prawicowości. Uwagę skupiamy na prawicowości młodych ludzi odtwarzając jej obraz na podstawie danych, zwłaszcza na wynikach własnych badań z 2016 roku. Analizujemy zachowania i motywacje wyborcze badanej grupy, poglądy na gospodarkę, kwestie socjalne, państwo, tożsamość wspólnotową, stosunek do działań opozycji politycznej i niezależności sądownictwa konstytucyjnego. Wyniki analiz pokazują, że wielu młodych wyborców, głosujących na prawicę, wcześniej należało do wyborców niezdecydowanych, poszukujących politycznych identyfikacji. Przede wszystkim jednak pokazują, czym jest prawicowość młodego pokolenia, ukazują jej płynny, niekoherentny i eksploracyjny w dużej mierze charakter oraz możliwe polityczne przepływy i znaczenie.
The normative system of Bogusław Wolniewicz (1927–2017) can be subsumed under three categories: (1) pessimism (fatalism, or ‘tychism’ in Wolniewicz’s terms), (2) moral determinism (‘non-meliorism’), (3) conservatism (‘right-hand orientation’). Ad (1) Wolniewicz was pessimistic in two ways: he believed human life to be tragic (fatalism) and was also convinced that most people are guided by bad instincts (dualism). Ad (2) Wolniewicz believed that moral character was biologically determined and immutable. But his strong position on this subject ignores the classical view of Aristotle or the Stoics for whom moral character (or conscience) was acquired by habit and shaped deliberately. Ad (3) I suggest that a good historical example of conservative tendency was Critias of Athens. His famous fragment of the Sisyphus contains the idea of a supremacy of laws over human passions, and reduces religion to a supportive role with respect to ethics and politics. Wolniewicz’s dualism of right-hand and left-hand orientation encourages me to distinguish between a right-wing and a left-wing perception of value. For a leftist, value is intensity of a chosen feature (progressive value), whereas for a rightist, value is an area of freedom between inacceptable extremities (modular value). On these premises I propose a simple model of axiological conflict between left-wing and right-wing citizens.