How to search?
advanced search

Search results

Filters

  • Journals
  • Keywords
  • Date

Search results

Number of results: 8
items per page: 25 50 75
Sort by:

Różnorodność a równość. Projekty wielokulturowości w perspektywie socjologicznej

Anna Śliz Marek S. Szczepański
Studia Socjologiczne | 2021 | No 2 | 13-44 | DOI: 10.24425/sts.2021.137287
Keywords tożsamość uznanie multikulturalizm zróżnicowanie etniczne równość
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Początek naukowych rozważań na temat wielokulturowości to lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte XX wieku, kiedy odrzucono ideologie asymilacyjne, a wcześniej zakwestionowano poglądy rasistowskie. Wówczas państwa o imigracyjnym rodowodzie – Kanada i Australia – przyjęły oficjalne założenia społeczeństwa wielokulturowego. Po 1945 roku nasilały się ruchy migracyjne w Europie Zachodniej, gdzie podjęto decyzje o wprowadzeniu różnych polityk związanych z wielokulturowością – multikulturalizm, co zapewnia grupom o odmiennym systemie kulturowym równość, poszanowanie tożsamości i uznanie jednostek oraz grup. Możemy wskazać dwa modele multikulturalizmu europejskiego: Francja, gdzie przyjęto idee republikańskie preferujące uniwersalizm, czyli ustawowe zniesienie różnic religijnych czy kulturowych w przestrzeni publicznej; oraz model wielokulturowy – Holandia – dopuszcza różnorodność, ale w ramach obowiązującego systemu prawnego i z hegemonią jednej kultury.
Go to article

Bibliography

1. Arendt, Hannah. 2010. Kondycja ludzka. Przekład Anna Łagodzka. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
2. Awantura o symbole religijne we Francji. https://wiadomości.wp.pl. Dostęp 26.11.2020.
3. Bendyk, Edwin. 2020. W Polsce, czyli wszędzie. Rzecz o upadku i przyszłości świata. Warszawa: Polityka Sp. z o.o.
4. Benedict, Ruth. 2007. Różnorodność kultur. Przekład Jerzy Prokopiuk. W: E. Nowicka, M. Głowacka-Grajper, red. Świat człowieka – świat kultury. Antologia tekstów klasycznej antropologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 357–371.
5. Berry, John W. 1997. Leadarticle. Immigration, acculturation, and adaptation. Applied Psychology. An International Review, 46, 1: 5–68.
6. Berry, John W. 2005. Acculturation. Living successfully in two cultures, International Journal of Intercultural Relations, 29, 6. https://isites.harvard.edu/fs/docs/icb.topic551691.files/berry.pdf. Dostęp 07.01.2017.
7. Bissoondath, Neil. 1994. Selling Illusions. The Cult of Multiculturalism in Canada. Toronto: Penguin Books.
8. Brzeziński, Tadeusz. 1963. Pod adresem Królewskiej Komisji. Związkowiec. Toronto, 2 listopada.
9. Burszta, Wojciech. 1997. Wielokulturowość. Pytania pierwsze. W: M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziński, red. U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego. Warszawa: Oficyna Naukowa, 23–31.
10. Canada’s population estimates, first guarter 2016. www.statcan.gc.ca/daily-guoti-dien/160616/dq160616b-ang.htm?HPA=1&indid=4098-1&indgeo=0. Dostęp 18.08.2016.
11. Canadian Multiculturalism Act – 21 lipca 1988 roku. www.laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/C-18.7/page-1.html. Dostęp 21.08.2013.
12. Chin, Rita. 2019. The Crisis of Multiculturalism in Europe. A History. Princeton and Oxford: Princeton University Press.
13. Eisenberg, Avigail. 2016. Multikulturalizm, prawa mniejszości, prawa kobiet. Przekład Elżbieta Drozdowska. https://filozofuj.pl. Dostęp 27.11.2020.
14. Favell, Adrian. 2001. Philosophies of Integration. Immigration and the Idea of Citizenship in France and Britain. Houndmills – New York: Palgrave Macmillan.
15. Fleras, Augie, Elliot Jean Leonard. 1992. The challenge of diversity: Multiculturalism in Canada. Scarborough: Nelson Thomas Learning.
16. Fraser, Nancy. 1997. Justice Interruptus. Critical Reflections on the „Postsocialist” Condition. New York: Routledge.
17. Fukuyama, Francis. 2019. Tożsamość. Współczesna polityka tożsamościowa i walka o uznanie. Przekład Jan Pyka. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
18. Galent, Marcin. 2010. Polityka wielokulturowości a republikański model obywatelstwa we Francji. W: D. Pietrzyk-Reeves, M. Kułakowska, red. Studia nad wielokulturowością. Kraków: Księgarnia Akademicka, 213–226.
19. Galent, Marcin. 2011. W stronę konwergencji polityk integracyjnych w społeczeństwach wielokulturowych: przykład Francji i Wielkiej Brytanii. W: A. Śliz, M.S. Szczepański, red. Wielokulturowość: konflikt czy koegzystencja. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 137–158.
20. Geertz, Clifford. 1995. After the fact. Two countries, four decades, one anthropologist. Cambridge: Harvard University Press.
21. Golka Marian. 2007. Socjologia kultury. Wykłady z socjologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
22. Grzybowski, Paweł P. 2007. Edukacja europejska – od wielokulturowości ku międzykulturowości. Koncepcje edukacji wielokulturowej i międzykulturowej w kontekście europejskim ze szczególnym uwzględnieniem środowiska frankofońskiego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
23. Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 1958. W ykłady z filozofii dziejów. Przekład Janusz Grabowski, Adam Landman. Warszawa: PWN.
24. Holandia: gdyby nie islam… . https://eiroislam.pl/Holandia_gdyby_nie_islam. 08.08.2017.
25. Horowitz, Donald L. 2000. Ethnic Groups in Conflict: With a New Preface. Berkeley-Los Angeles-London: University of California Press.
26. Huntington, Samuel P. 1997. Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego. Przekład Hanna Jankowska. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA.
27. Ivison, Duncan. 2016. Introduction: Multiculturalism as a Public Ideal. In: D. Ivison, ed. The Ashgate Research Companion to Multiculturalism. London and New York: Routledge, 1–16.
28. Jankowska Renata. 2018. Islam w przestrzeni publicznej laickiej Francji, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Lublin – Polonia, XXV, 1: 89–103.
29. Kanada. Quebec stawia bariery dla zwyczajów imigrantów. http://wyborcza. pl/1,91446,9097490,Kanada_Quebec_stawia_bariery. Dostęp 21.05.2010.
30. Kanada: Premier wyklucza zakaz burkini. Policjantki mogą nosić hidżaby. www.wiadomosci.onet.pl/swiat/kanada-premier-wyklucza-zakaz-burkini-policjantki-moga-nosic-hidzaby/j2yzge. Dostęp 28.08.2016.
31. Kapuściński, Ryszard. 2007. Rwący nurt historii. Zapiski o XX i XXI wieku. Kraków: Wydawnictwo Znak.
32. Kurczewska, Joanna. 1997. Odkrywanie wielokulturowości i współczesne ideologie. Rozważania wstępne. W: M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziński, red. U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego. Warszawa: Oficyna Naukowa, 32–50.
33. Kymlicka, Will. 1998. The Theory and Practice of Canadian Multiculturalism. Ottawa: Department of Philosophy Queen’s University.
34. Kymlicka, Will. 2007. Disentangling the Debate. In: J. G. Stein et al., eds. Uneasy Partners. Multiculturalism and Rights in Canada. Brantford-Waterloo: Wilfrid Laurier University Press, 137–156.
35. Louis, Lisa. 2020. Czy Macron skręca na prawo? www.dw.com/pl. Dostęp 07.02.2021.
36. Moszyński, Piotr. 2020. Śledztwo w sprawie zamordowania francuskiego nauczyciela. Wiele pytań wciąż bez odpowiedzi, Gazeta Wyborcza. 20 października.
37. Możejko, Edward. 2004. Wielka szansa czy iluzja: wielokulturowość w dobie ponowoczesności. W: W. Kalaga, red. Dylematy wielokulturowości. Kraków: Universitas, 141–161.
38. Mucha, Janusz. 1999. Wielokulturowość etniczna i nieetniczna, Sprawy Narodowościowe, 14-15: 41–50.
39. Multiculturalism in Canada 2007. https://www.cicnews.com/2007/08/multiculturalism-canada-2-0829.html. Dostęp 02.07.2017.
40. Multiculturalism: Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu. Dostęp 22.11.2020. 41. Multilateral. International Covenant on Civil and Political Rights. Adopted by the General Assembly of the United Nations on 19 December 1966. Optional Protocol to the above-mentioned Covenant. Adopted by the General Assembly of the United Nations on 19 December 1966. No. 14668, part III, article 27, p. 179, 23 marca 1976. https://treaties.un.org/doc/publication/unts/volume999/volume-999-i-14668-english.pdf. Dostęp 28.08.2016.
42. New Civic Integration Act: https://ec.europe.eu/migrant_integration/news/the-nether-land-new-civic-integration-act-delayed-unitil-1-january-2022. Dostęp 07.02.2021.
43. Pacek, Małgorzata. 2016. Migracje, mobilność, wielokulturowość – Holandia wobec problemów migracyjnych, Studia Europejskie, 4: 141–159.
44. Parekh, Bhikhu. 2000. Rethinking multiculturalism: Cultural diversity and political theory. Cambridge: Harvard University Press.
45. Pędziwiatr, Konrad. 2007. Od islamu imigrantów do islamu obywateli: muzułmanie w krajach Europy Zachodniej. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
46. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka. www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Powszechna_Deklaracja_Praw_Człowieka. Dostęp 03.02.2016.
47. Pyka, Robert. 2014. Metropolizacja a lokalne governance. Globalne wyzwania państwa narodowego na przykładzie V Republiki. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
48. Ratajczak, Mikołaj. 2010. Wielość: produkcja wspólnotowości. www.praktykateoretyczna.pl. Dostęp 06.01.2016.
49. Sadowski, Andrzej. 2019. Społeczeństwo wielokulturowe z perspektywy pogranicza. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
50. Satzewich, Vic, Nikolas Liodakis. 2013. „Race” and ethnicity in Canada: A critical introduction. Don Milla: Oxford University Press Canada.
51. Savidan, Patrick. 2012. Wielokulturowość. Przekład Ewa Kozłowska. Warszawa: Oficyna Naukowa.
52. Schnapper, Dominique, Pascal Krief, Emanuel Peignard. 2003. French immigration and integration policy. A complex combination. In: F. Heckmann, D. Schnapper, eds. The integration of immigrants in European societies. National differences and trends of convergence. Stuttgart: Lucius&Lucius.
53. Svensson, Birgitta. 2008. Kulturowe granice obywatelstwa. Przekład Paulina Kwiatkowska. W: E.H. Oleksy, red. Tożsamość i obywatelstwo w społeczeństwie wielokulturowym. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 197–207.
54. Szahaj, Andrzej. 2004. E pluribus unum? Dylematy wielokulturowości i politycznej poprawności. Kraków: Universitas.
55. Szahaj, Andrzej. 2008. Relatywizm i fundamentalizm oraz inne szkice z filozofii kultury i polityki. Toruń: Wyd. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
56. Szahaj, Andrzej. 2010. Wielokulturowość: za i przeciw (kilka uwag). W: D. Pietrzyk-Reeves, M. Kułakowska, red. Studia nad wielokulturowością. Kraków: Księgarnia Akademicka, 25–30.
57. Śliz, Anna. 2017. Wielokulturowość: stygmat współczesnego świata. Próba analizy socjologicznej. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
58. Śliz, Anna. 2009. Wielokulturowość: iluzje czy rzeczywistość? Socjologiczne studium przypadku na przykładzie Kongresu Polonii Kanadyjskiej. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
59. Środa, Magdalena. 2020. Obcy, inny, wykluczony. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria.
60. Tatarkiewicz, Władysław. 1998. Historia filozofii. Tom 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
61. Taylor, Charles. 1994. The Politics of Recognition. In: A. Gutmann, ed. Multiculturalism. Examining the Politics of Recognition. Princeton: Princeton University, 25–73.
62. Toronto – odkryj wielokulturowość Kanady. https://www.wprost.pl/. 04.11.2020.
63. Tönnies, Ferdinand. 2008. Wspólnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury. Przekład Małgorzata Łukasiewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
64. Wielokulturowość Holandii – Multiculturalism in the Nitherlands. https:///pl.gaz.wiki. Dostęp 29.11.2020.
65. Wódz, Jacek. 2015. Prof. Wódz o wielokulturowości Francji: „metissage” jest ich. Polska Times, 15 listopada.
66. Zabójstwo Theo van Gogha (2.11.2004). www.mojaholandia.nl/artykul/zobojstwo_theo_van_gogha-2112004. Dostęp 07.08.2016.
67. Zweiffel, Łukasz. 2013. Dynamika zmian w Holandii i ich odzwierciedlenie w systemie politycznym w XX i XXI wieku. Katowice: Edycja – Książki Naukowe i Specjalistyczne.
Materiały źródłowe:
1. Canadian Multiculturalism Act. Ottawa 1971.
2. Debates. 12 October 1971. Queen’s Printer, Ottawa 1971.
3. Konstytucja Kanady, wstęp i przekład Joachim Osiński, Izabela Zawiślińska. Biblioteka Sejmowa. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998, art. 27.
4. Narodziny polityki wielokulturowości, Związkowiec, 29 grudnia 1983.
5. Operation of The Canadian Multiculturalism Act., Annual Report 1988/89, Minister of Supply and Services Canada, Ottawa 1990, s. IX.
6. Statistics Canada, 1996 Census. National tabels.

Go to article

Authors and Affiliations

Anna Śliz
1
ORCID: ORCID
Marek S. Szczepański
2
ORCID: ORCID
  1. Instytut Nauk Socjologicznych i Pedagogiki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
  2. Instytut Socjologii, Uniwersytet Śląski w Katowicach

Women’s place in technoscience. Untapped potential or revolution?

Anna Knapińska
Nauka | 2023 | No 2 | 19-31 | DOI: 10.24425/nauka.2023.146055
Keywords women in technoscience gender equality women’s scientific career
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The article presents, on the basis of data from the POL-on system and the European Statistical Office, the trajectories of women's scientific careers in technoscience – particularly in engineering and technology. It also describes the results of a qualitative study, which comprises an analysis of twelve biographical interviews with female professors who represent various disciplines of technoscience. The article then outlines possible solutions for increasing the representation of women in technoscience.
Go to article

Authors and Affiliations

Anna Knapińska
1
  1. Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy

Pitrim Sorokin’s idea of Marx

Marek Jedliński
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2018 | No 4 | 359-372 | DOI: 10.24425/pfns.2018.125512
Keywords P. Sorokin K. Marx equality revolution traditionalism Russia
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The article discusses views and the ideological evolution carried out by Pitirim Alexandrovich Sorokin, a Russian-American sociologist, philosopher and political activist. Influenced by his observations of the events of 1917, Sorokin radically reformulated his opinions about Marx and Marxism which resulted in his espousing of a traditionalist and anti-revolutionary position. He still shared with Marx his negative diagnosis of the modern world, but proposed a different solution as a remedy. His solution was a purification of the idea of equality by liberating it from reductive materialism. Nevertheless Sorokin’s concept of spiritual equality was as utopian as Marx’s. He presented his ideas in a littleknown novel titled: Предтеча (or Прачечная человеческих душ – ‘предтеча’ means ‘ancestor’ and is commonly referred to John the Baptist). This work is a signal for Sorokin’s denial of Marx’s ideas and his revolutionary zeal.

Go to article

Authors and Affiliations

Marek Jedliński
ORCID: ORCID

Urban exercises in democracy

Krzysztof Świrek
Studia Pedagogiczne | 2016 | tom LXIX | 143-157
Keywords democracy city urban social movements equality emancipation political subjectivity political articulation signifier Jacques Rancière
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Urban social movements present themselves as an answer to de3 ciencies of local politics. In this way, they situate themselves in agreement with popular diagnoses of crisis of democracy, and propose their own model of involvement in politics. However, is this model a chance for renewal of democracy, or is it just another version of politics understood as an enlightened management? Does it have the potential for broadening the political, or does it stop halfway? Presented article is an attempt in rethinking those questions. First part compares different political languages, in which critiques of contemporary democracy are formulated. Subsequently, Jacques Rancière’s conception is presented, as emphasising egalitarian and emancipatory dimensions of democracy. Examples of rhetorics and actions of urban social movements are considered in this double context of different political languages and radical character of democracy. The problem of ‘deficient political articulation’, which makes urban social movements unable to fully keep the promises they make, is stressed.

Go to article

Authors and Affiliations

Krzysztof Świrek

Perfectionism and gender equality. John Rawls’s critique of John Stuart Mill

Elżbieta Filipow
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 4 | 91-105 | DOI: 10.24425/pfns.2021.138976
Keywords decided preference criterion dignity gender equality good life perfectionism principle of individualism principles of justice
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

In his A Theory of Justice John Rawls presents a critique of utilitarianism. He focuses on utilitarianism in the version offered by John Stuart Mill, but Rawls’s analysis of Mill’s views is schematic and limited to Mill’s ethical theory. Rawls does not recognize the importance of perfectionistic themes in Mill’s theory, nor does he note the consequences of that issue for the problem of gender equality. Rawls discuses those themes in his Lectures on the History of Political Philosophy. If one is primarily guided by Rawls’s A Theory of Justice, however, the person will be unable to appreciate similarities between Rawls’s and Mill’s positions. When focusing on the Lectures it is possible to recognize these affinities that are only dimly insinuated in A Theory of Justice. In the later volume they are strong enough to support the claim that a more pronounced affinity may bind these two authors that are not obvious at the first glance. I proceed therefore (1) to expose some shortcomings in the presentation of Mill’s utilitarianism by Rawls; (2) go on to analyse Lectures on the History of Political Philosophy in order to present a more penetrating reading of Mill’s utilitarianism by including its perfectionistic content; and (3) finally on the basis of those claims I point to some practical consequences of Mill’s and Rawls’s views on gender equality.
Go to article

Bibliography

Barker Ch. (2015), JS Mill on Nineteenth Century Marriage and the Common Law, „Law, Culture, and Humanities” 15 (1), s. 1–21.
Bentham J. (1838), The Works of Jeremy Bentham, red. J. Bowring, London: Longman.
Donner W. (2005), John Stuart Mill’s Liberal Feminism, w: M.H. Morales (red.), Mill’s „The Subjection of Women”: Critical Essays, Lanham: Rowman & Littlefield Publishers, s. 1–12.
Hurka T. (1993), Perfectionism, Oxford: Oxford University Press. Mill J.S. (1963–1991), Collected Works of John Stuart Mill, red. J. Robson, 33 tomy, Toronto: University of Toronto Press.
Mill J.S. (1995), O rządzie reprezentatywnym. Poddaństwo kobiet, przeł. G. Czernicki, M. Chyżyńska, Kraków: Znak.
Mill J.S. (2005), Utylitaryzm. O wolności, przeł. A. Kurlandzka, M. Ossowska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rawls J. (2009), Teoria sprawiedliwości. Wydanie nowe, przeł. M. Panufik, J. Pasek, A. Romaniuk, S. Szymański, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rawls J. (2010), Wykłady z historii filozofii polityki, przeł. S. Szymański, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Tong R.P. (2002), Myśl feministyczna. Wprowadzenie, przeł. J. Mikos, B. Umińska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Go to article

Authors and Affiliations

Elżbieta Filipow
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii, ul. Krakowskie Przedmieście 3, 00‑927 Warszawa

Liberal democracy and its ideological double

Łukasz Kowalik
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 4 | 121-143 | DOI: 10.24425/pfns.2021.138978
Keywords democracy equality freedom of speech ideology liberalism logic political correctness rhetoric veil of ignorance
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

John Rawls’s idea of the ‘veil of ignorance’ offers an opportunity to reflect on liberal‑democratic freedom of speech. Rawls’s method is to make political rules a priori, i.e. to give them the status of general principles hopefully applicable in most cases of real life. The rules of liberal‑democratic justice are formal in a way that makes them comparable to rules of formal logic. Encouraged by this similarity, we may ask: What logical form should be given to publicly discussed opinions allowed in a liberal democracy – when ‘allowed’ is meant in its legal or moral sense? The opinions expressed in the form of the particular judgment („Some S’s are P’s”) should obviously be always allowed in a public debate. But we must note that liberal democracies of our time tend to be more and more essentialist in the matter of ‘political correctness’. However, it is dangerous for law and political decisions to follow this new form of social prejudice. Liberal democracy turns in such circumstances into ‘ideological democracy’, and therefore becomes one that is no longer ‘liberal’. The opinions expressed in the form of general judgments („All S’s are P’s”) should always be permitted in public debate but only as a rhetorical (or emphatic) way of presenting personal beliefs. We should not try to make a political use of the logical ‘principle of double negation’. In logic, it is natural to assume that „Every S is P” implies that „No S is not‑P”. But in politics every citizen should be allowed to say instead that „Some S’s are not‑P’s”. The rules of law and political correctness must not restrict our freedom in this respect.
Go to article

Bibliography

Ajdukiewicz K. (1959), Zarys logiki [1953], wyd. VI, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Arystoteles (1973), Ustrój polityczny Aten, przeł. L. Piotrowicz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Bartyzel J. (2004), W gąszczu liberalizmów. Próba periodyzacji i klasyfikacji, Lublin: Fundacja „Servire Veritati” – Instytut Edukacji Narodowej.
Berlin I. (1991), Dwie koncepcje wolności i inne eseje, red. J. Jedlicki, Warszawa: Res Publica.
Huxley A. (2011), Filozofia wieczysta, przeł. J. Prokopiuk, K. Środa, Kraków: Biblioteka Nowej Ziemi.
Król M. (1996), Liberalizm strachu czy liberalizm odwagi, Kraków: Znak.
Król M. (1999), Słownik demokracji, wyd. VI poprawione i uzupełnione, Warszawa: Prószyński i S‑ka.
Lessing G.E. (1959), Natan mędrzec, przeł. A. Kwiryn, w: G.E. Lessing, Dzieła wybrane, t. II, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Mozart W.A. (2006), Czarodziejski flet, Opera w dwóch aktach (1791), libretto E. Schikaneder, przeł. K. Zimmerer, Warszawa: Teatr Wielki – Opera Narodowa.
Plutarch z Cheronei (1955), Żywoty sławnych mężów, przeł. M. Brożek, wyd. IV zmienione, Wrocław: Zakład im. Ossolińskich.
Plutarch z Cheronei (2004–2006), Żywoty sławnych mężów (z „Żywotów równoleg-łych”), t. 1–3, przeł. M. Brożek, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, De Agostini.
Rawls J. (2009), Teoria sprawiedliwości. Wydanie nowe, przeł. M. Panufnik, J. Pasek, A. Romaniuk, S. Szymański, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Roszkowski W. (2019), Roztrzaskane lustro. Upadek cywilizacji zachodniej, Kraków: Biały Kruk.
Scruton R. (1993), Oikofobia i ksenofilia, przeł. A. Nowak, „Arka” 4 (46), s. 5–10.
Tukidydes (1988), Wojna peloponeska, przeł. K. Kumaniecki, wyd. III, Warszawa: Czytelnik.
Wolniewicz B. (1993), Antropologiczne podstawy demokratyzmu [1992], w: tenże, Filozofia i wartości, Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii UW, s. 199–207.
Wolniewicz B. (2021), Z pedagogiki ogólnej [2010], w: tenże, Filozofia i wartości. „Post factum”, red. P. Okołowski, Komorów: Wydawnictwo „Antyk” Marcin Dybowski, s. 129–162.
Go to article

Authors and Affiliations

Łukasz Kowalik
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii, Redakcja „Przeglądu Filozoficznego”, ul. Krakowskie Przedmieście 3, 00-927 Warszawa

The priority of justice

Jacek Hołówka
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 4 | 165-194 | DOI: 10.24425/pfns.2021.138980
Keywords authority constitutionality equality hard naturalization justice liberty the rule of law soft naturalization welfare state
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

When discussing justice, John Rawls focuses on smooth functioning, impartiality and social acceptability of the system of political obligations. His theory of justice is forged as a system of liberal democracy combined with constitutionally established principles of welfare state. Although Rawls distinguishes between political and moral norms, he believes that in a welfare constitutional state a reliable method of negotiating between demands of all citizens is accessible by adoption of a social contract. A social contract presupposes a nearly unanimous view on the character of a good political system. This is a case of soft naturalization. The author distinguishes it from hard naturalization that is not applicable to normative political theories.
Go to article

Bibliography

Dretske F. (2004), Naturalizowanie umysłu, przeł. B. Świątczak, wstęp U. Żegleń, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Hare R.M. (1970), Meaning and Speech Acts, „The Philosophical Review” 79 (1), s. 3–24.
Kripke S. (2001), Nazywanie i konieczność, przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa: Fundacja Aletheia.
Putnam H. (1998), Wiele twarzy realizmu i inne eseje, przeł. A. Grobler, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Quine W.V.O. (1969), Epistemology naturalized, w: tenże, Ontological Relativity and Other Essays, New York: Columbia University Press.
Rawls J. (1994), Teoria sprawiedliwości, przeł. M. Panufnik, J. Pasek, A. Romaniuk, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rawls J. (1998), Liberalizm polityczny, przeł. A. Romaniuk, wstęp Cz. Porębski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rawls J. (2010), Wykłady z historii filozofii polityki, oprac. S. Freeman, przeł. S. Szymański, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Sacks O. (2021), Wszystko na swoim miejscu, przeł. J. Łoziński, Poznań: Zysk i S‑ka.
Searle J.R. (1964), How to Derive „Ought” From „Is”, „The Philosophical Review” 73 (1), s. 43–58.
Go to article

Authors and Affiliations

Jacek Hołówka
1
ORCID: ORCID
  1. prof. em., Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii, ul. Krakowskie Przedmieście 3, 00-927 Warszawa

“Research excellence has no gender” initiative – from awareness to transformation

Marta Gmurek Anna Kłos Jacek Ł. Kolanowski
Nauka | 2023 | No 2 | 11-18 | DOI: 10.24425/nauka.2023.146054
Keywords research excellence discrimination gender stereotypes female scientist Gender Equality Plan (GEP) Polish Young Academy CoARA
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

The problem of gender imbalance in Polish science is a clear and widely documented fact confirmed by numerous scientific studies. The gender imbalance affects both women and men depending on scientific disciplines and the level of scientific careers. The sources of this situation, leading to morally unacceptable exclusion of certain demographic groups and the underutilisation of society's full intellectual potential, are both 1) cultural and social aspects and the associated prejudice and discrimination, and 2) institutional aspects, including, inter alia, low and unequal salaries and the widespread use of anachronistic models of assessing scientific excellence that exclude non-traditional career paths and ways of conducting scientific research. In order to broaden the public dialogue on the gender imbalance in science in Poland, on 10.02.2023, the Polish Young Academy of the Polish Academy of Sciences (PAS), together with the National Science Centre, the Office of Science Promotion of the PolSCA PAS in Brussels and the Research Centre for Women's Participation in Public Space of the UAM in partnership with the L'Oreal Foundation, organised a conference entitled “Research excellence has no gender”. The event, attended by representatives and authorities of many organisations of the scientific community in Poland, inaugurated a long-term programme under the name “Research excellence has no gender”. The event aimed to draw attention to the existing disparities in science and the need to develop and introduce changes to reduce these disparities.
Go to article

Authors and Affiliations

Marta Gmurek
1 2
Anna Kłos
1 3
Jacek Ł. Kolanowski
1 4
  1. Akademia Młodych Uczonych PAN
  2. Politechnika Łódzka
  3. Wojskowa Akademia Techniczna
  4. Instytut Chemii Bioorganicznej PAN

This page uses 'cookies'. Learn more