Abstract
Jeśli spojrzymy na strukturę urbanistyczną Warszawy poprzez
ocenę wartości historycznych założeń przestrzennych, tych
które wiążą miasto z najcenniejszymi osiągnięciami urbanistyki
europejskiej, to niewątpliwie w środowiskach profesjonalnych
barokowe założenie Osi Saskiej znajdzie się wśród
najczęściej dostrzeganych i wymienianych. Jak wiadomo,
w swojej koncepcji nawiązuje ono bezpośrednio do Wersalu,
gdzie rezydencja królewska, kompozycja ogrodowa i nowo
rozplanowane elementy struktury miasta tworzą współosiową,
wielkoprzestrzenną kompozycję o nieskończonych,
dalekich zasięgach. Badania historyczne potwierdzające związek
obu tych założeń, właśnie na ich wspólne odniesienia
ideowe i formalne zwracają szczególną uwagę. Podkreślają
„nieskończony”, zachodni zasięg kompozycyjny Osi Saskiej
przedłużony w układzie ról dalekiej Woli, oraz równie dalekie
otwarcie w kierunku wschodnim, którego kontynuację
przekraczającą wnętrze Krakowskiego Przedmieścia i skarpę
dostrzega się w przedłużeniu koryta starorzecza Wisły i związkach
z otwartym krajobrazem brzegu Pragi, wówczas jeszcze
słabo na tym odcinku zurbanizowanym.
Go to article