Popular sciences

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

Description

ACADEMIA czasopismo popularnonaukowe Polskiej Akademii Nauk promujące w kraju i za granicą osiągnięcia polskich badaczy. Artykuły w „Academii” pisane są językiem przystępnym dla przedstawicieli różnych dziedzin nauki, ale także dla studentów, uczniów i wszystkich innych czytelników zainteresowanych tematyką popularnonaukową. Od 2005 roku czasopismo ukazuje się w dwóch wersjach językowych (po polsku i po angielsku).

ISSN

1733-8662

Publishers

Polska Akademia Nauk

Redakcja:

Jolanta Iwańczuk (redaktor naczelna, nauki o Ziemi)

Daniel Sax (redaktor, tłumacz)

Mariusz Gogól (nauki biomedyczne i biochemiczne)

Patrycja Strzetelska (nauki humanistyczne)

Witold Zawadzki (nauki ścisłe i techniczne)

Dominik Wódz (redakcja językowa)

Andrzej Figatowski (grafika)

Sylwia Piwowar (edycja zdjęć)

Anna Bielec (koordynator projektu)

Rada naukowa:

Marek Konarzewski prezes PAN (przewodniczący)

Dariusz Jemielniak wiceprezes PAN (wiceprzewodniczący)

Andrzej Buko

Katarzyna Czarnecka

Patrycja Dołowy

Paweł Golik

Janusz Jurczak

Tomasz Kapitaniak

Marek Krawczyk

Krzysztof Nowak

Anna Zawadzka

Kontakt

Polska Akademia Nauk

Biuro ds. Komunikacji i Informacji Naukowej

pl. Defilad 1

00-901 Warszawa

academia@pan.pl

www.pan.pl

www.academia.pan.pl

Zawartość czasopisma jest dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/.

Volumes

Select number

2024
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
- Nr 4 (20) 2009 Przyszłość
- Nr 3 (19) 2009 Więzi
- Nr 2 (18) 2009 System
- Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa
2008
2007
2006
2005

Content

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa

1 Spis treści

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 2

Download PDF Download RIS Download Bibtex

2 Od Redakcji

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 3

Download PDF Download RIS Download Bibtex

3 Udręka i ekstaza

Janusz Rybakowski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 4-7

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Wśród artystów zaburzenia nastroju, objawy psychotyczne, tendencje do nadużywania alkoholu i środków psychoaktywnych pojawiają się szczególnie często. Najwięksi geniusze mieli predyspozycje do schizofrenii. Czy istnieje związek między aktywnością twórczą a zaburzeniami psychicznymi?

Go to article

Authors and Affiliations

Janusz Rybakowski

4 Toksyczne tłuszcze

Agnieszka Dobrzyń

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 8-11

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Choroby metaboliczne to duży problem wśród osób otyłych. Jak się okazało, jego przyczyna nie tkwi w nadmiernie rozwiniętej tkance tłuszczowej. Przeciwnie. Winne są lipidy gromadzone w innych tkankach nieprzystosowanych do gromadzenia tłuszczu.

Go to article

Authors and Affiliations

Agnieszka Dobrzyń

5 Ginące języki

Nicole Dołowy-Rybińska , Jadwiga Zieniuk

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 12-15

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Pomimo aktywnej polityki ochrony języków mniejszości i odrodzenia zainteresowania nimi w wielu państwach Europy odchodzi pokolenie, dla którego języki te były pierwszymi, przekazanymi przez rodziców, a wraz z nim tradycja używania ich w codziennym życiu.

Go to article

Authors and Affiliations

Nicole Dołowy-Rybińska

Jadwiga Zieniuk

6 Węgiel ma przyszłość

Lidia Gawlik , Zbigniew Grudziński

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 16-19

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Polska węglem stoi. Zwłaszcza brunatnego mamy w bród. Jest to paliwo o stosunkowo niskich kosztach produkcji, co zapewnia relatywnie niewysokie koszty produkcji energii elektrycznej. Czy zatem warto z niego rezygnować?

Go to article

Authors and Affiliations

Lidia Gawlik

Zbigniew Grudziński

7 Świat w równaniach

Ryszard Rudnicki , Radosław Wieczorek

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 20-23

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Człowiek, od niepamiętnych czasów obserwując przyrodę, zauważał zaskakującą regularność w występowaniu wielu zjawisk biologicznych.

Go to article

Authors and Affiliations

Ryszard Rudnicki

Radosław Wieczorek

8 Dwa w jednym

Anita Kaliszewicz

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 24-27

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Dlaczego rozmnażanie płciowe jest tak rozpowszechnione w przyrodzie? Jakie są korzyści hermafrodytyzmu? Badanie stułbi zdolnych do dwóch typów rozrodu może ułatwić znalezienie czynników wpływających na ewolucję strategii rozrodczych.

Go to article

Authors and Affiliations

Anita Kaliszewicz

9 Odchodząca klasa

Maria Halamska

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 28-30

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Konsekwencją procesu transformacji ustrojowej w Polsce jest powstanie dwóch skrajnie różnych typów gospodarstw rolnych: silnych, rynkowych, dostarczających 80% wartości produktów rolnych oraz gospodarstw drobnych, produkujących na potrzeby własne, bardzo licznych, lecz zbędnych z punktu widzenia gospodarki rynkowej.

Go to article

Authors and Affiliations

Maria Halamska

e-mail:

ORCID:

10 Spowolnić i przyspieszyć

Stanisław Słomkowski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 31-33

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Ludzie muszą podjąć działania przyczyniające się do spowolnienia szybkości wzrostu zużywania węgla i ropy naftowej, a jednocześnie do przyspieszenia tych procesów, które ,,domykają" obieg związków węgla,

Go to article

Authors and Affiliations

Stanisław Słomkowski

11 Naczynia z Eginy

Bartomiej Lis

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 34-35

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Trwające pięć lat wykopaliska w Mitrou w środkowej Grecji obaliły pogląd, że w starożytnej Grecji handlowano głównie luksusową ceramiką i pokazały, jak ,,zwykłe" naczynia użytkowe wędrowały z miejsca ich produkcji do domostw Greków.

Go to article

Authors and Affiliations

Bartomiej Lis

12 Ozon dobry i zły

Janusz Jarosławski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 36-37

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Cały problem z ozonem polega na tym, że tam, gdzie powinien być, jest go za mało, a tam, gdzie go nie chcemy - za dużo.

Go to article

Authors and Affiliations

Janusz Jarosławski

13 Epsilon kontra Zeta

Urszula Zielenkiewicz , Michał Dmowski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 38-39

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Authors and Affiliations

Urszula Zielenkiewicz

Michał Dmowski

14 Mit etnologii

Tomasz Szerszeń

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2009 | Nr 1 (17) 2009 Przeciwieństwa | 40-41

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Badania naukowe i sztuka przenikały się ze szczególną siłą w latach 30. ubiegłego wieku, kiedy etnologowie i artyści ulegli wspólnej fascynacji kulturą Afryki.

Go to article