How to search?
advanced search
Popular sciences

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

Description

ACADEMIA czasopismo popularnonaukowe Polskiej Akademii Nauk promujące w kraju i za granicą osiągnięcia polskich badaczy. Artykuły w „Academii” pisane są językiem przystępnym dla przedstawicieli różnych dziedzin nauki, ale także dla studentów, uczniów i wszystkich innych czytelników zainteresowanych tematyką popularnonaukową. Od 2005 roku czasopismo ukazuje się w dwóch wersjach językowych (po polsku i po angielsku).

ISSN
1733-8662
Publishers
Polska Akademia Nauk

Redakcja:

Jolanta Iwańczuk (redaktor naczelna, nauki o Ziemi)

Daniel Sax (redaktor, tłumacz)

Mariusz Gogól (nauki biomedyczne i biochemiczne)

Patrycja Strzetelska (nauki humanistyczne)

Witold Zawadzki (nauki ścisłe i techniczne)

Dominik Wódz (redakcja językowa)

Andrzej Figatowski (grafika)

Sylwia Piwowar (edycja zdjęć)

Anna Bielec (koordynator projektu)


Rada naukowa:

Marek Konarzewski prezes PAN (przewodniczący)

Dariusz Jemielniak wiceprezes PAN (wiceprzewodniczący)

Andrzej Buko

Katarzyna Czarnecka

Patrycja Dołowy

Paweł Golik

Janusz Jurczak

Tomasz Kapitaniak

Marek Krawczyk

Krzysztof Nowak

Anna Zawadzka

Kontakt

Polska Akademia Nauk

Biuro ds. Komunikacji i Informacji Naukowej

pl. Defilad 1

00-901 Warszawa

academia@pan.pl

www.pan.pl

www.academia.pan.pl



Zawartość czasopisma jest dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/.



  • Volumes

Select number

Content

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość

1 Spis treści
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 2 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151324
Download PDF Download RIS Download Bibtex
2 Od redakcji: Słowo na M
Iwona Hofman
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 3 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151325
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Authors and Affiliations

Iwona Hofman
1
ORCID: ORCID
  1. Instytut Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
3 Ciało z drukarki
Agata Kurzyk
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 4-7 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151054
Keywords: biodruki przeszczep narządów
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Biodruki to nie tylko przyszłość medycyny regeneracyjnej, lecz także szansa na precyzyjniejsze i etyczne badania naukowe.
Go to article

Authors and Affiliations

Agata Kurzyk
1
  1. Zakład Biologii Nowotworów Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warsza
4 Co najmłodsi mają nam do powiedzenia?
Magdalena Radkowska-Walkowicz , Ewa Maciejewska-Mroczek
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 8-11 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151055
Keywords: dziecko dzieciństwo
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Tym, co odróżnia childhood studies od innych dyscyplin, w których prowadzi się badania z udziałem niepełnoletnich, jest przekierowanie uwagi z przyszłości dzieci na dokładne przyjrzenie się ich teraźniejszości.
Go to article

Authors and Affiliations

Magdalena Radkowska-Walkowicz
1
Ewa Maciejewska-Mroczek
1
  1. Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytet Warszawski
5 Entropia – czy można odwrócić czas?
Mariusz Mrózek
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 12-14 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151056
Keywords: entropia; termodynamika; czas
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W nieskończonym tańcu Wszechświata jeden z najbardziej nieuchwytnych i fascynujących konceptów to entropia i strzałka czasu. Wielkości te określają ruch ku chaosowi i nieuporządkowaniu w naszym świecie oraz nieodwracalną, jednokierunkową naturę czasu.
Go to article

Authors and Affiliations

Mariusz Mrózek
1
  1. Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
6 Kod młodości
Marek Łaziński , Ewa Kołodziejek , Bartek Chaciński , Anna Wileczek
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 15-17 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151057
Keywords: język młodzieżowy slang słowo roku
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Młodzieżowa kreatywność nie pozwala językowi okrzepnąć.
Go to article

Authors and Affiliations

Marek Łaziński
1
Ewa Kołodziejek
2
Bartek Chaciński
3
Anna Wileczek
4
  1. Instytut Języka Polskiego, Uniwersytet Warszawski
  2. Uniwersytet Szczeciński
  3. Tygodnik „Polityka”
  4. Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
7 Powstawanie gwiazd
Łukasz Tychoniec
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 18-21 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151058
Keywords: teleskop Webba sieć teleskopów radiowych gwiazdy
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Proces powstawania gwiazd to spektakl, od którego trudno oderwać wzrok. Śledząc ten proces, dowiadujemy się także o naszych własnych początkach.
Go to article

Authors and Affiliations

Łukasz Tychoniec
1
  1. Leiden Observatory Leiden University w Holandii
8 Młodość niejedno ma oblicze
Elżbieta Bielecka
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 22-25 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151059
Keywords: resocjalizacja; pedagogika
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Skuteczna resocjalizacja osób młodych stawia na działania interdyscyplinarne, wspierające indywidualne kompetencje i uczące odporności na czynniki stresogenne.
Go to article

Authors and Affiliations

Elżbieta Bielecka
1
  1. Zakład Pedagogiki Resocjalizacyjnej Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytet Warszawski
9 Na styku morza i lądu
Kaja Bałazy
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 26-29 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151060
Keywords: ptaki morskie zooplankton Arktyka
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Jak wiele może nam powiedzieć niewielki skorupiak?
Go to article

Authors and Affiliations

Kaja Bałazy
1
  1. Zakład Ekologii Morza, Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie
10 Konstrukcja domu dużo mówi o jego mieszkańcach
Andrzej Kaim , Sofia Bakayeva
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 30-33 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151061
Keywords: ślimaki kopalne ślimaki skamieniałości
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Małe muszle młodocianych ślimaków mają wielkie znaczenie dla badań paleontologicznych.
Go to article

Authors and Affiliations

Andrzej Kaim
1
Sofia Bakayeva
2
  1. Instytut Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego Polskiej Akademii Nauk w Warszawie
  2. Instytut Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Państwowe Muzeum Przyrodnicze Narodowej Akademii Nauk Ukrainy we Lwowie
11 Pojedyncza komórka pełna informacji
Beata Małachowska
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 34-37 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151062
Keywords: bioinformatyka biostatystyka DNA
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Rozwój nowej dziedziny nauki – bioinformatyki – przyczynił się do dokładnego poznania ludzkiego DNA i RNA.
Go to article

Authors and Affiliations

Beata Małachowska
1
  1. Department of Radiation Oncology, Albert Einstein College of Medicine w Nowym Jorku
12 Małe wulkany, wielka zagadka
Andrzej Górszczyk
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 38-39 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151063
Keywords: wulkany skorupa oceaniczna seismika
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W ostatnich latach grupa naukowców odkryła nowy rodzaj wulkanów podwodnych, które pozostawały nieodkryte ze względu na swój niepokaźny rozmiar.
Go to article

Authors and Affiliations

Andrzej Górszczyk
1
  1. Zakład Obrazowania Geofizycznego, Instytut Geofizyki PAN w Warszawie
13 Duże problemy małych kijanek
Małgorzata Łaciak
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 41-43 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151064
Keywords: płazy kijanki
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Niebezpieczeństwa, które czyhają na kumaka górskiego.
Go to article

Authors and Affiliations

Małgorzata Łaciak
1
  1. Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie
14 Antropologia internetu
Dariusz Jemielniak
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 44-49 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151065
Keywords: internet antropologia internetu dezinformacja
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Ozjawiskach zachodzących w internecie i interakcjach między jego użytkownikami opowiada prof. dr hab. Dariusz Jemielniak, wiceprezes Polskiej Akademii Nauk.
Go to article

Authors and Affiliations

Dariusz Jemielniak
1
  1. wiceprezes Polskiej Akademii Nauk
15 Miasto młodych
Iwona Hofman
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 50-53 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151066
Keywords: Lublin europejska stolica młodych
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Lublin jest pierwszym polskim miastem, które zostało wybrane Europejską Stolicą Młodzieży (w 2023 roku). Nadawany przez Europejskie Forum Młodzieży tytuł ma na celu wspieranie pozycji młodych ludzi, promocję ich udziału w życiu społecznym i wzmacnianie tożsamości europejskiej.
Go to article

Authors and Affiliations

Iwona Hofman
1
ORCID: ORCID
  1. Instytut Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
16 Sądownictwo wobec nieletnich w Brazylii
Alexander Rodrigues de Castro
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 54-57 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151067
Keywords: nieletni Brazylia prawo
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Zmiany w wymiarze sprawiedliwości wobec nieletnich zachodzące w cieniu brazylijskiej dyktatury wojskowej składają się na ponurą opowieść, w której sztukę wykluczenia doprowadzono do perfekcji.
Go to article

Authors and Affiliations

Alexander Rodrigues de Castro
1
  1. Wydział Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji, Uniwersytet Warszawski
17 Utrzymać żywotność baterii
Krzysztof Fic
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 58-60 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151068
Keywords: baterie magazyn energii
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Fakty i mity na temat właściwości przenośnych magazynów energii.
Go to article

Authors and Affiliations

Krzysztof Fic
1
  1. Wydział Technologii Chemicznej Politechnika Poznańska, Instytut Metali Nieżelaznych Oddział w Poznaniu, Sieć Badawcza Łukasiewicz; Kansai University w Osace
18 Każdy może być odkrywcą
Dominik Lis
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 61-63 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151069
Keywords: oceanologia eCUDO Bałtyk
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Współczesne technologie pozwalają na obrabianie i przechowywanie ogromnych ilości danych badawczych. Dzięki rozwojowi technik komputerowych wszyscy możemy mieć do nich łatwy dostęp.
Go to article

Authors and Affiliations

Dominik Lis
1
  1. Instytut Oceanologii PAN w Sopocie
19 Demony ekopatii
Grażyna Gajewska
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 64-67 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151070
Keywords: fantastyka kulturoznawstwo
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Spekulatywny potencjał ekohorrorów, ekofantasy, climate fiction i solarpunku.
Go to article

Authors and Affiliations

Grażyna Gajewska
1
  1. Instytut Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
20 Jak aktywizować młodych obywateli?
Marta Żerkowska-Balas , Michał Wenzel
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 68-71 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151071
Keywords: społeczeństwo obywatelskie młodzież
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Program Młodzi Głosują+ postawił na edukację młodzieży z politologii, psychologii, socjologii i zarządzania.
Go to article

Authors and Affiliations

Marta Żerkowska-Balas
1
ORCID: ORCID
Michał Wenzel
1
  1. Uniwersytet SWPS w Warszawie
21 Kapitał młodości
Agata Passent
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 72-73 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151072
Keywords: feliieton
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Authors and Affiliations

Agata Passent
1
  1. Tygodnik „Polityka”, Program 1 Polskiego Radia
22 Miejsce na nowo odkryte
Paweł Kojs , Sylwia Piwowar
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 74-79 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151073
Keywords: Mazury stacja PAN Kosewo
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Stacja badawcza Polskiej Akademii Nauk w Kosewie Górnym przechodzi gruntowną modernizację. Zmiana, która tam następuje, jest wynikiem dobrze przemyślanej strategii dającej temu miejscu zupełnie nowe możliwości rozwoju i oddziaływania zarówno na przestrzeń naukową, jak i na lokalną społeczność. W najbliższym czasie będziemy świadkami dynamicznego rozwoju ośrodka, który otrzymał impuls do ponownego rozkwitu.
Go to article

Authors and Affiliations

Paweł Kojs
1
Sylwia Piwowar
  1. zastępca dyrektora ds. administracyjnych i rozwoju Polskiej Akademii Nauk Ogród Botaniczny – Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie
23 Akademia Młodych Uczonych Polskiej Akademii Nauk
Marzena Smol , Łukasz Sadowski , Maciej Sałaga , Andrzej Katunin , Monika Stobiecka
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 80-81 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151074
Keywords: Akademia Młodych Uczonych
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Istotnym zadaniem Polskiej Akademii Nauk jest wspieranie rozwoju młodych naukowców przez angażowanie ich w różne inicjatywy, m.in. te związane z funkcjonowaniem PAN.
Go to article

Authors and Affiliations

Marzena Smol
1
Łukasz Sadowski
2
Maciej Sałaga
3
Andrzej Katunin
4
Monika Stobiecka
5
ORCID: ORCID
  1. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN w Krakowie
  2. Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego Politechnika Wrocławska
  3. Uniwersytet Medyczny w Łodzi
  4. Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn, Politechnika Śląska w Gliwicach
  5. Wydział „Artes Liberales”, Uniwersytet Warszawski
24 W poszukiwaniu dinozaurów
Błażej Błażejowski
ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2024 | Nr 2(78) Młodość | 82 | DOI: 10.24425/academiaPAN.2024.151075
Keywords: paleontologia wystawa Muzeum Ziemi
Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W Muzeum Ziemi odsłonięto nową wystawę poświęconą uczestnikom polsko-mongolskiej wyprawy paleontologicznej na pustynię Gobi.
Go to article

Authors and Affiliations

Błażej Błażejowski
1
  1. PAN Muzeum Ziemi w Warszawie

This page uses 'cookies'. Learn more