@ARTICLE{Hołówka_Jacek_Rozum_2023, author={Hołówka, Jacek}, number={No 4}, pages={351-365}, journal={Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria}, howpublished={online}, year={2023}, publisher={Komitet Nauk Filozoficznych PAN}, publisher={Wydział Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego}, abstract={Autor zajmuje się filozoficznymi problemami postawionymi w Prowincjałkach Pascala. Wraca do pytania, czy o zbawieniu decyduje Boża łaska, czy zasługi wiernych. Nie skupia uwagi na odpowiedziach doktrynalnych protestantów, jansenis-tów, Watykanu, dominikanów ani jezuitów. Szuka odpowiedzi filozoficznych i for-mułuje je na własną odpowiedzialność. Szczególnie przekonująca wydaje mu się odpowiedź oparta na pojęciu koincydencji. Jest możliwe, że między staraniami wiernych o zbawienie i decyzjami podejmowanymi przez Boga na ten temat zachodzi niewymuszona, choć trwała zbieżność, nieoparta na związkach przyczynowych. Wiarygodność tego rozwiązania jest wzmacniana przez odróżnienie funkcji rozumu i „serca”. Taki obraz teorii Pascala nie jest dość jasno widoczny w jego pismach – przyznaje autor artykułu – i proponuje pewne odczytanie tego niezrozumiałego faktu. Być może jest to konsekwencja dość niefortunnego przyjęcia przez Pascala tradycyjnej koncepcji przyczynowości, opartej na statystycznym, a nie metafizycznym, rozumieniu związku przyczynowego.}, title={Rozum i serce}, type={Artykuł}, URL={http://journals.pan.pl/Content/134643/PFIL-22.pdf}, doi={10.24425/pfns.2023.148664}, keywords={H. Frankfurt, herezja, jansenizm, łaska uczynkowa, łaska zbawcza, naddeterminacja, wolna wola, zakład Pascala, zbawienie}, }