@ARTICLE{Dębowski_Józef_Zasada_2020, author={Dębowski, Józef}, volume={Tom 8}, number={Część 2}, journal={Filozofia i Nauka}, pages={201-216}, howpublished={online}, year={2020}, publisher={Instytut Filozofii i Socjologii PAN}, publisher={Instytut filozofii UMCS}, abstract={Artykuł składa się z dwóch części. W części pierwszej (wprowadzającej) przywołuję — m. in. w ślad za Edmundem Husserlem, Stanisławem Ossowskim i Adamem Schaffem — główne sformułowania „zasady przezroczystości znaku”. W sformułowaniach tych mówi się najczęściej bądź o (1) przezroczystości znaku wobec przedmiotów przez znak oznaczanych (denotowanych, desygnowanych i/lub nazywanych), bądź o (2) przezroczystości znaku wobec jego znaczenia (resp. zdarzeń, stanów rzeczy i faktów przez znak wyznaczanych). Wszelako, na co zwracał uwagę Husserl, można również mówić o (3) przezroczystości znaku wobec czynności i stanów umysłowych użytkowników znaku (nadawców i odbiorców); wszak tylko dzięki tak rozumianej przezroczystości znaku możliwe jest porozumiewanie się ludzi ze sobą, a tym samym znak może pełnić również funkcję ekspresyjną i komunikacyjną. Cześć druga artykułu (zasadnicza) zawiera rekonstrukcję stanowiska Leona Koja, który teorii znaku opartej o zasadę przezroczystości nadał postać konsekwentnie sformalizowaną — postać zaksjomatyzowanego systemu logicznego (przy wykorzystaniu formalizmu Willarda van Ormana Quine’a z Mathematical Logic). Jednym z głównych celów Leona Koja było również wskazanie na ścisły związek semantyki z pragmatyką, a nawet prymat pragmatyki nad semantyką. Narzędzia formalnologiczne pozwoliły też wykazać, iż teoria znaku oparta o zasadę przezroczystości ani nie narusza zasady niesprzeczności (przynajmniej w jej sformułowaniu psychologicznym), ani nie zawiera i nie implikuje antynomii semantycznych typu antynomia kłamcy. Jest bowiem teorią łatwo uzgadnialną z Alfreda Tarskiego teorią stopni języka.}, type={Artykuły / Articles}, title={Zasada przezroczystości znaku. Punkt widzenia Leona Koja}, URL={http://journals.pan.pl/Content/117962/PDF-MASTER/12_Debowski.pdf}, keywords={logika, zaksjomatyzowany system logiczny, semiotyka, semantyka, pragmatyka, znak, znaczenie, oznaczanie, intencjonalność, przezroczystość znaku, zasada przezroczystości, ekspresyjna funkcja znaku, komunikacyjna funkcja znaku, antynomie semantyczne}, }