@ARTICLE{Tomkowski_Jan_Mroczne_2023, author={Tomkowski, Jan}, number={No 3}, journal={Nauka}, pages={87-99}, howpublished={online}, year={2023}, publisher={Biuro Upowszechniania i Promocji Nauki PAN}, abstract={Joris-Karl Huysmans, jeden z najwybitniejszych pisarzy francuskich przełomu XIX i XX wieku, rozpoczął karierę literacką jako naturalista, obiecujący uczeń Emila Zoli. Od tych ideałów odszedł w swej najbardziej znanej powieści A rebours (1884), uznanej za „biblię dekadentyzmu”. Bohater tego utworu, ekscentryczny mizantrop des Esseintes, rezygnuje z aktywnego udziału w życiu społeczeństwa, by w samotności oddawać się kontemplacji, studiować rzadkie druki, szukać piękna w osobliwościach. Pociągają go utwory skandalizujące takich pisarzy jak Barbey d'Aurevilly czy Baudelaire. Autorów tych oskarżano o propagowanie satanizmu. Jeszcze dalej posuwa się Durtal, bohater powieści Lă-bas, w której znajdziemy współczesne echa satanizmu, próby odnowienia rytuału czarnej mszy czy fascynację okrucieństwem. Ostatecznie jednak – a świadczą o tym najlepiej kolejne utwory ( W drodze, Katedra, Oblat) satanizm nie satysfakcjonuje współczesnego człowieka. Nieuchronny staje się zwrot do religii chrześcijańskiej, którą Huysmans interpretuje jednak w sposób oryginalny.}, type={Artykuły / Articles}, title={Mroczne ceremonie (Joris-Karl Huysmans)}, URL={http://journals.pan.pl/Content/128715/PDF-MASTER/N%23323-05-Tomkowski.pdf}, doi={10.24425/nauka.2023.147312}, keywords={literatura XIX wieku, powieść francuska, satanizm}, }