@ARTICLE{Andrejuk_Katarzyna_Funkcjonowanie_2023,
 author={Andrejuk, Katarzyna},
 number={No 4},
 journal={Studia Socjologiczne},
 pages={123-144},
 howpublished={online},
 year={2023},
 publisher={Instytut Filozofii i Socjologii PAN},
 publisher={Komitet Socjologii PAN},
 publisher={Wydział Socjologii UW},
 abstract={U podstaw funkcjonowania komisji do spraw etyki badań leży założenie o możliwości konfliktu interesów między badaczem a badaną społecznością, dostrzeżenie strategicznej przewagi badacza w relacjach z uczestnikami badań oraz przeświadczenie o konieczności równoważenia potencjalnych korzyści badaczy i badanych. W związku z postępującym w ostatnich latach rozpowszechnieniem komisji etyki w polskich jednostkach akademickich, artykuł analizuje wyzwania związane z ich funkcjonowaniem w perspektywie teoretycznej neoinstytucjonalizmu. Dzieli wyzwania na trzy kategorie, z których każda charakteryzuje się mniejszą lub większą dywersyfikacją akademickich obyczajów i norm: wyzwania wynikające z różnorodności systemów normatywnych; wyzwania wynikające ze swobody interpretacyjnej w wykładni klauzul generalnych i zwrotów niedookreślonych; oraz wyzwania dotyczące obligatoryjności i ostateczności opinii komisji. Analiza zwraca uwagę na konieczność głębszego namysłu nad instytucjami pośredniczącymi między normami a jednostkami, czyli rolą struktur mezospołecznych w determinowaniu jednostkowych aktywności w obrębie ram wyznaczanych przez instytucje. Model komisji etyki nie jest jedynym możliwym rozwiązaniem, które umożliwia wzmocnienie etycznych aspektów badań. Instytucjonalizacja procedury oceniania etycznego działa nie tylko jako ściślejsze określenie reguł formalnych, ale wpływa też na obyczaje akademickie, tzn. może wzmacniać antycypacyjną samokontrolę etyczną prowadzących projekty.},
 type={Artykuły / Articles},
 title={Funkcjonowanie komisji etyki badań naukowych w warunkach dywersyfikacji struktur i norm – perspektywa neoinstytucjonalna},
 URL={http://journals.pan.pl/Content/129577/PDF/Studia_Socjologiczne_2023_nr4_s.123_144.pdf},
 doi={10.24425/sts.2023.148177},
 keywords={etyka badań społecznych, komisje do spraw etyki badań, perspektywa neoinstytucjonalna},
}