Tytuł artykułu

Preposteryjność jako odpowiedź na aporie czytania propagandowych obrazów z zagłady

Tytuł czasopisma

Historyka Studia Metodologiczne

Rocznik

2021

Wolumin

tom 51

Autorzy

Michna, Paweł

Afiliacje

Michna, Paweł : Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Słowa kluczowe

Mieke Bal ; preposteryjność ; świadectwo ; Zagłada ; łódzkie getto

Wydział PAN

Nauki Humanistyczne i Społeczne

Zakres

241-260

Wydawca

Polska Akademia Nauk Oddział PAN w Krakowie ; Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego

Bibliografia

Alexander, Jeffrey C. „On the Social Construction of Moral Universals: The «Holocaust» from War Crime to Trauma Drama”. European Journal of Social Theory 5, nr 1 (2002): 5–85. https://doi.org/10.1177/1368431002005001001.
Alphen, Ernst van. „Archiwa wizualne jako historia preposteryjna”, przeł. Łukasz Zaremba. W Krytyka jako interwencja: sztuka, pamięć, afekt, red. Katarzyna Bojarska, 127–48. Kraków: Wydawn. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2019.
Alphen, Ernst van. „Zabawa w Holokaust”, przeł. Katarzyna Bojarska. W Krytyka jako interwencja: sztuka, pamięć, afekt, red. Katarzyna Bojarska, 47–76. Kraków: Wydawn. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2019.
Appadurai, Arjun. „Archive and Aspiration”. W Information is alive. Art And Theory On Archiving And Retrieving Data, red. Joke Brouwer, Arjen Mulder, Susan Charlton. Rotterdam, New York: V2/NAi Publishers, D.A.P./Distributed Art Publishers, 2003.
Assmann, Aleida. „Przestrzenie Pamięci. Formy i przemiany pamięci kulturowej”, przeł. Piotr Przybyła. W Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. Magdalena Saryusz‑Wolska, 101–42. Kraków: Universitas, 2009.
Bal, Mieke. Quoting Caravaggio. Contemporary Art, Preposterous History. Chicago: University of Chicago Press, 1999.
Bal, Mieke. Wędrujące pojęcia w naukach humanistycznych: krótki przewodnik, przeł. Marta Bucholc. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2012.
Ben‑Menachem, Arie, Mendel Grossman, Xenia Modrzejewska‑Mrozowska, Marek Szukalak, Andrzej Różycki, Andrzej Kempa. Getto, terra incognito. The Struggling Art of Arie Ben Menachem and Mendel Grosman = Sztuka walcząca Ariego Ben Menachema i Mendla Grosmana. Łódź: Oficyna Bibliofilów, 2009.
Bredekamp, Horst. „Akty obrazu jako świadectwo i werdykt”, przeł. Adam Peszke. W Historia wizualna obrazy w dyskusjach niemieckich historyków, red. Magdalena Saryusz‑Wolska, 201–269. Warszawa: Niemiecki Instytut Historyczny, Wydawn. Naukowe Scholar, 2020.
Brown, Adam. Judging „Privileged” Jews: Holocaust Ethics, Representation, and the „Grey Zone”. New York: Berghahn Books, 2018.
Burke, Peter. Naoczność: materiały wizualne jako świadectwa historyczne, przeł. Justyn Hunia. Kraków: Wydawn. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012.
Chmielewska, Katarzyna. „Literackość jako przeszkoda, literackość jako możliwość wypo-wiedzenia”. W Stosowność i forma. Jak opowiadać o zagładzie?, red. Michał Głowiński, Katarzyna Chmielewska, Katarzyna Makaruk, Alina Molisak, Tomasz Żukowski, 21–32. Kraków: Universitas, 2005.
Classen, Christoph. „Balanced Truth: Steven Spielberg’s «Schindler’s List» among History, Memory, and Popular Culture”. History and Theory 48, nr 2 (2009): 77–102. https://doi.org/10.1111/j.1468‑2303.2009.00499.x.
Czekalski, Stanisław. Intertekstualność i malarstwo: problemy badań nad związkami międzyobrazowymi. Poznań: Wydawn. Nauk. UAM, 2006.
Des Pres, Terrence. Writing into the world. Essays: 1973–1987. New York: Viking, 1991.
Domańska, Ewa. Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach. Poznań: Wydawn. Poznańskie, 2005.
Gadowska, Irmina. „Warunki działalności artystycznej plastyków w getcie łódzkim 1940–1944 w świetle źródeł: dokumentacji administracyjnej, wspomnień i relacji świadków”. Zagłada Żydów. Studia i Materiały 16 (2020): 83–116. https://doi.org/10.32927/ZZSiM.678.
Fajtlowicz (Gliksman), Sara. Testimony regarding her experiences as a painter in the statistics department of the Lodz Ghetto (1971), ID: 3557434. Archiwum Instytutu Yad Vashem.
Hirsch, Marianne. „Surviving Images: Holocaust Photographs and the Work of Postmemory”. The Yale Journal of Criticism 14, nr 1 (2001): 5–37. https://doi.org/10.1353/yale.2001.0008.
Kaumkötter, Jürgen. Śmierć nie ma ostatniego słowa. Sztuka w tragicznych latach 1933–1945, przeł. Bogdan Baran. Kraków: MOCAK, 2015.
Lang, Berel. Nazistowskie ludobójstwo. Akt i idea, przeł. Anna Ziębińska‑Witek. Lublin: Wydaw. UMCS, 2006.
Leśniak, Andrzej. Obraz płynny: Georges Didi‑Huberman i dyskurs historii sztuki. Kraków: Universitas, 2012.
Levi, Primo. Pogrążeni i ocaleni, przeł. Stanisław Kasprzysiak. Kraków: Wydawn. Literackie, 2007.
Lipiński, Filip. Hopper wirtualny: obrazy w pamiętającym spojrzeniu. Toruń: Wydawn. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2013.
Löw, Andrea. Getto łódzkie/Litzmannstadt Getto. Warunki życia i sposoby przetrwania, przeł. Małgorzata Półrola i Łukasz Marek Plęs. Łódź: Wydawn. Uniw. Łódzkiego, 2012.
Maryl, Maciej. „Sztuka czytania? Mieke Bal w teorii i w praktyce”. Teksty Drugie 4 (2013): 312–326.
Michna, Paweł. „Modernism in the Lodz Ghetto. A Tentative Interpretation of Forgotten Holocaust Documents”. Miejsce (Place) 6 (2020): 81–111. https://doi.org/10.48285/8kaewzgo3p.
Nader, Luiza. Afekt Strzemińskiego: „Teoria widzenia”, rysunki wojenne, Pamięci przyjaciół-Żydów. Warszawa: Wydawn. IBL PAN, 2018.
Nader, Luiza. „Polscy obserwatorzy Zagłady. Studium przypadków z zakresu sztuk wizualnych – uwagi wstępne”. Zagłada Żydów. Studia i Materiały 14 (2018): 165–211. https://doi.org/10.32927/ZZSiM.64.
Nader, Luiza. „The Sticky Spot of Crime. Rethinking Art History in Poland” 2015. https://ehri‑project.eu/sticky‑spot‑crime‑rethinking‑art‑history‑poland (dostęp: 28.05.2021).
Pietrasik, Agata. „«Radość nowych konstrukcji» w czasach bezdomności. Twórczość Mariana Bogusza w latach czterdziestych”. Miejsce 2 (2015): 25–43.
Pietroń, Agata. „Fotomontaż jako sposób opisu Zagłady. Analiza albumów fotograficznych z łódzkiego getta”. Praca magisterska, Uniwersytet Warszawski, 2007.
Piotrowski, Piotr. Sztuka według polityki: od Melancholii do Pasji. Ars vetus et nova, t. 27. Kraków: Universitas, 2007.
Polit, Monika. „Elementy języka propagandy w Kronice getta łódzkiego”. W Pamię̜ć Shoah: kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętnienia, red. Tomasz Majewski. Łódź: Wydawn. Officyna, 2011.
Poznański, Jakub. Pamiętnik z getta łódzkiego. Łódź: Wydawn. Łódzkie, 1965.
Rypson, Piotr. Nie gęsi. Polskie projektowanie graficzne 1919–1949. Kraków: Karakter, 2017.
Salwa, Mateusz. „Historia poprzedników. Kilka uwag wokół koncepcji «preposteryjności» M. Bal”. Niepublikowany artykuł.
Sieradzka, Agnieszka. Lagermuseum. Muzeum Obozowe w KL Auschwitz. Kraków: Universitas, 2016.
Twarzą w Twarz. Sztuka w Auschwitz. W 70. rocznicę utworzenia Muzeum na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady = Face to face. Art in Auschwitz. On the 70th anniversary of creating the Museum on the site of the former German Nazi concentration and extermination camp. Kraków, [Oświęcim]: Muzeum Narodowe, Państwowe Muzeum Auschwitz‑Birkenau, 2017.
Sitarek, Adam. „Otoczone drutem państwo”. Struktura i funkcjonowanie administracji żydowskiej getta łódzkiego. Łódź: Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Oddział w Łodzi, 2015.
Słodkowski, Piotr. Modernizm żydowsko‑polski Henryk Streng/Marek Włodarski a historia sztuki. Warszawa: Wydaw. IBL PAN, 2019.
Stankowska, Agata. Ikona i trauma. Pytania o „obraz prawdziwy” w liryce i sztuce polskiej drugiej połowy XX wieku. Kraków: Universitas, 2019.
Struk, Janina. Holokaust w fotografiach. Interpretacja dowodów, przeł. Maciej Antosiewicz. Warszawa: Prószyński i S‑ka, 2007.
Talkenberger, Heike. „Od ilustracji do interpretacji: obraz jako źródło historyczne. Rozważania metodyczne o obrazoznawstwie historycznym”, przeł. Adam Peszke. W Historia wizualna obrazy w dyskusjach niemieckich historyków, red. Magdalena Saryusz‑Wolska. Warszawa: Niemiecki Instytut Historyczny, Wydawn. Naukowe Scholar, 2020.
Tarnowska, Magdalena. Artyści żydowscy w Warszawie 1939–1945. Warszawa: Wydawn. DiG, 2015.
Topolski, Jerzy. Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm, 1998.
White, Hayden. „Fikcjonalność przedstawień opartych na faktach”, przeł. Dorota Kołodziejczyk. W Proza historyczna, red. Ewa Domańska. Kraków: Universitas, 2010.
Zaremba, Łukasz. „Pocztówki z podróży? Obrazy wizualne w lekturze Mieke Bal”. Teksty Drugie 4 (2013): 299–311.

Data

2021.11.25

Typ

Artykuły / Articles

Identyfikator

DOI: 10.24425/hsm.2021.138373 ; ISSN 0073-277X; e-ISSN 3071-6608

O czasopiśmie

HISTORYKA. STUDIA METODOLOGICZNE jest rocznikiem poświęconym teorii historii, metodom historycznym i historii historiografii. Czasopismo ukazuje się od 1967 roku.

Rada naukowa

Dipesh Chakrabarty (University of Chicago),
Ewa Domańska (Stanford University; Uniwersytet im. Adama Mickiewicza),
Maciej Dymkowski (SWPS, Wrocław),
François Hartog (L'École des hautes études en sciences sociales, L'EHESS),
Allan Megill (University of Virginia), Tomasz Pawelec (Uniwersytet Śląski),
Jan Pomorski (Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej),
Maciej Salamon (Uniwersytet Jagielloński),
Rafał Stobiecki (Uniwersytet Łódzki),
Jan Skoczyński (Uniwersytet Jagielloński),
Veronica Tozzi (Universidad de Buenos Aires),
Anna Ziębińska-Witek (Maria Curie Skłodowska University)

Redakcja

Redaktorzy naczelni: Maciej Salamon (Uniwersytet Papieski, Kraków), Krzysztof Zamorski (Uniwersytet Jagielloński) Sekretarze Redakcji: Jakub Muchowski (Uniwersytet Jagielloński), Rafał Swakoń (Uniwersytet Jagielloński) Redaktorzy językowi: Barbara Ratecka Caroline Stupnicka Robin Gill

Kontakt

e-mail: historyka@uj.edu.pl Instytut Historii Uniwersytet Jagielloński ul. Gołębia 13 31-007 Kraków

Indeksowanie w bazach

Historyka jest indeksowana w bazach:

- Arianta
- BazHum
- CEJSH
- ERIH Plus