Nauki Humanistyczne i Społeczne

Rocznik Pedagogiczny

ISSN

ISSN 0137-9585

Wydawcy

Komitet Nauk Pedagogicznych PAN, Instytut Technologii Eksploatacji-PIB

Komitet Redakcyjny:

Maria Dudzikowa – redaktor naczelny

Sylwia Jaskulska –sekretarz
Mateusz Marciniak - członek Komitetu Redakcyjnego

Rada Naukowa:

Zbigniew Kwieciński (Dolnośląska Szkoła Wyższa we Wrocławiu), Tadeusz Lewowicki (Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie), Marian Nowak (Katolicki Uniwersytet Lubelski), Hein Retter (Uniwersytet Techniczny w Brunszwiku), Karel Rýdl (Uniwersytet w Pardubicach), Piotr Szybek (Uniwersytet w Lund)

Redaktorzy tematyczni:

Maria Czerepaniak- Walczak (pedagogika szkoły wyższej)

Dorota Klus – Stańska (dydaktyka)

Stefan M. Kwiatkowski (kształcenie zawodowe)

Jerzy Nikitorowicz (edukacja międzykulturowa)

Kazimierz Przyszczypkowski (polityka oświatowa)

Bogusław Śliwerski (teoria wychowania)

Recenzenci:

prof. UŚ, dr hab. Zenon Gajdzica, Uniwersytet Śląski w Katowicach (Wydział w Cieszynie)

prof. zw. dr hab. Henryka Kwiatkowska, Wyższa Szkoła Nauk Społecznych PEDAGOGIUM w Warszawie

prof. zw. dr hab. Mieczysław Malewski, Dolnośląska Szkoła Wyższa we Wrocławiu

prof. UAM, dr hab. Agnieszka Cybal-Michalska, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

prof. zw. dr hab. Stefan Mieszalski, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie

ks. prof. CHAT, dr hab. Bogusław Milerski, Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie

prof. zw. dr hab. Bolesław Niemierko, Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni

prof. zw. dr hab. Eugenia Potulicka, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

prof. UMK, dr hab. Beata Przyborowska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

prof. zw. dr hab. Mirosław J. Szymański, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

prof. UW, dr hab. Anna Wiłkomirska, Uniwersytet Warszawski

dr hab. Monika Wiśniewska-Kin, Uniwersytet Łódzki

prof. UW dr hab. Małgorzata Żytko, Uniwersytet Warszawski

WSE UAM w Poznaniu
Pracowania Pedagogiki Szkolnej
ul. Szamarzewskiego 89
60-568 Poznań tel.(061) 829-22-27
rocznik.pedagogiczny@wp.pl
maria.dudzikowa@wp.pl

www.wse.amu.edu.pl

Roczniki i numery
Instrukcja dla autorów

Wybierz numer

Zawartość

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

1 Od Redakcji

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

2 Edukacja jako tworzenie i podtrzymywanie kultury nadziei

Tadeusz Sławek

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Słowa kluczowe: kultura nadziei pedagogika sytuacjonistyczna filozofia edukacji

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Odróżniając “nadzieję” od “oczekiwań”, staramy się wypracować naszą drogę ku modelowi edukacji, która byłaby nie tylko zestawem procedur pozwalających uczniom uzyskać fakty i dane do zaimplementowania w zdolnościach technicznych i praktycznych, ale która jednocześnie umożliwiałaby im krytyczną refl eksję nad jakością życia w ponowoczesnych warunkach zorientowanej rynkowo globalizacji. Taka edukacja, którą nazywamy „sytuacjonistyczną”, nie ma na celu nauczenia ucznia jak dostosować się do wymagać świata, ale (zgodnie z ujęciem Guy Deborda i jego fi lozofi i i praktyki sytuacjonistycznej) jak praktykować wolność w celu zmieniania świata, by uczynić go bardziej otwartym na rozwój ludzkiej indywidualności. To implikuje przebudzenie na wszelkie komplikacje współczesnego świata, ale także wytycza ścieżkę do kultury nadziei, która zgodnie z ujęciem Ernsta Blocha, jest najbardziej ludzkim z wszystkich mentalnych doznań oraz pozwala usytuować się wobec najdalszych horyzontów przyszłości – czyli najbardziej przejmujących kwestii w obecnej sytuacji – tworząc szansę na rozwój kultury gościnności.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Tadeusz Sławek

3 Konkurencja o środki finansowe i prestiż „receptą” na doskonałość polskiej nauki i szkolnictwa wyższego?

Eugenia Potulicka

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Słowa kluczowe: strategia reformy szkolnictwa wyższego konstytucja dla nauki innowacje dla gospodarki komercjalizacja badań i partnerstwo z biznesem nauka dla ciebie społeczna odpowiedzialność nauki

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W artykule analizuję strategię reformy nauki i szkolnictwa wyższego, ministra Jarosława Gowina oraz trzy koncepcje założeń do ustawy „Prawo o szkolnictwie wyższym”, wyłonione w konkursie. Staram się, podobnie jak Obywatele Nauki, rozważyć zalety proponowanych rozwiązań, a także duże zagrożenia jakie się z nimi wiążą. Swoje uwagi opieram między innymi na badaniach skutków amerykańskiej reformy szkolnictwa wyższego.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Eugenia Potulicka

4 O zmianach w szkolnictwie wyższym – orientacja na posłuszeństwo czy na transgresję i emancypację? O paternalizacji relacji w edukacji akademickiej

Maria Czerepaniak-Walczak

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Słowa kluczowe: edukacja reforma interes techniczny udziecinnianie emancypacja

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W tekście podjęta jest problematyka edukacji akademickiej, a szczególnie jej obecność w trzech projektach Ustawy 2.0. W każdym z nich misja i funkcja kształcenia akademickiego opiera się na formalnie zadekretowanej Polskiej Ramie Kwalifi kacji, co oznacza tradycyjne podejście do edukacji na uniwersytecie. Podkreślone są konsekwencje podtrzymania paradygmatu nauczania oraz instrumentalnego interesu w kształceniu. Autorka argumentuje, że prowadzi to do przewagi wzorów paternalizacji w interakcjach edukacyjnych oraz udziecinniania zarówno studentów, jak i nauczycieli. Na tym tle wskazane są negatywne konsekwencje dla doświadczeń demokratycznych, kształtowania kapitału społecznego w szkole wyższej oraz emancypowania się uczestników interakcji edukacyjnych.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Maria Czerepaniak-Walczak

5 Walka o testo-maniakalne przetrwanie, czyli po co i czego uczą się przyszli polscy nauczyciele

Dorota Klus-Stańska

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Słowa kluczowe: edukacja nauczycieli kwalifikacje nauczycieli PISA korepetycje program nauczania biurokracja oświatowa

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Punktem wyjściowym artykułu jest teza, że zależność między jakością pracy i kształcenia nauczycieli a jakością nauczania w szkole, ma charakter sprzężenia zwrotnego. Nie tylko edukacja nauczycieli wpływa na to, co dzieje się w szkole, ale także model szkoły i programu nauczania decyduje o tym, jak i dla jakiej szkoły są kształceni nauczyciele. Dla uzasadnienia tej tezy wykorzystano analizę zasobów leksykalnych, za pomocą których w polskiej podstawie programowej dla szkół ogólnokształcących są opisane oczekiwane efekty nauczania, analizę dokumentów potwierdzających nauczycielskie kwalifi kacje kandydatów na studia podyplomowe w zakresie drugiego przedmiotu oraz nieudokumentowane dane dotyczące doboru kadry prowadzącej przedmioty pedagogiczno-psychologiczne na wydziałach kształcących nauczycieli przedmiotów. Całość analiz dowodzi rozległych obszarów niedociągnięć w zakresie edukacji nauczycieli, umacnianych modelem tradycyjnego przekazu wiedzy wytwarzanym przez obowiązujące w kraju regulacje pochodzące z resortu oświaty.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dorota Klus-Stańska

6 Kształcenie nauczycieli – analiza na podstawie eksperckich doświadczeń z ocen programowych i instytucjonalnych Polskiej Komisji Akredytacyjnej

Amadeusz Krause , Bożena Muchacka , Sławomir Przybyliński

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Słowa kluczowe: kształcenie nauczycieli przygotowanie pedagogiczne system boloński

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Postulaty poprawy jakości kształcenia nauczycieli wychodzą od wielu środowisk. Krytycznie należy spojrzeć na przygotowanie do zawodu nauczyciela również przez pryzmat doświadczeń ocen programowych i instytucjonalnych Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Na podstawie tych doświadczeń, w tekście zaprezentowano modele kształcenia nauczycieli z uwzględnieniem systemu bolońskiego po likwidacji jednolitych studiów magisterskich. Szczególną uwagę poświęcono nieprawidłowościom i akademickim patologiom w procesie kształcenia nauczycieli.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Amadeusz Krause

Bożena Muchacka

Sławomir Przybyliński

7 Bezradna akademia? Debata akademicka a spór o uchodźców

Dorota Bazuń , Mariusz Kwiatkowski

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Słowa kluczowe: debata akademicka kryzys migracyjny uchodźcy

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Celem artykułu jest opis i ocena roli debaty akademickiej w sytuacji poważnego konfl iktu społeczno – kulturowego. Przedmiotem analiz jest wybrany przypadek – reakcje środowiska akademickiego w Polsce na kryzys migracyjny oraz kontrowersje związane z przyjęciem uchodźców. Spór o uchodźców obejmuje zarówno kwestie religijne, etyczne, społeczno-kulturowe, psychologiczne, polityczne, jak i ekonomiczne. Jest więc odpowiednim polem analizy roli szkół wyższych i badaczy reprezentujących różne dyscypliny w kształtowaniu sfery publicznej. Debatą akademicką nazywamy tutaj wymianę opinii podczas zgromadzeń z udziałem osób reprezentujących uczelnie i ośrodki badawcze. Od jesieni 2015 roku toczy się w Polsce dyskusja na temat kryzysu migracyjnego i przyjęcia uchodźców. Wiele wskazuje na to, że ta kwestia będzie już stałym tematem dyskursu publicznego. Przedmiotem naszego zainteresowania były te wydarzenia, które miały charakter akademicki (konferencje, seminaria, dyskusje organizowane przez ośrodki akademickie) lub debaty z udziałem osób reprezentujących środowiska akademickie. Analizie poddaliśmy tylko treści tych debat, których tematem zasadniczym był kryzys migracyjny. Analiza polegała na poszukiwaniu następujących informacji: (1) Kto był organizatorem i uczestnikiem debat oraz według jakich reguł one przebiegały? (2) Jakie postulaty w odniesieniu do decydentów przekazują przedstawiciele środowiska akademickiego? (3) W jakim stopniu i zakresie ta debata wpływa na dyskurs polityczny i medialny?

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dorota Bazuń

Mariusz Kwiatkowski

8 Studia doktoranckie w nowej odsłonie. Analiza zmian proponowanych w ramach Ustawy 2.0 Prawo o szkolnictwie wyższym

Anna M. Kola

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Słowa kluczowe: studia doktoranckie studia III stopnia Ustawa 2.0 Prawo o szkolnictwie wyższym elitarność kształcenia szkoły naukowe Obywatele Nauki

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Studia doktoranckie w Polsce zmieniają swoje rolę, formę i funkcje. Dzieje się to w sposób zinstytucjonalizowany, uzależniony od politycznych decyzji kolejnych ministrów nauki i szkolnictwa wyższego. Niekiedy są to zmiany powierzchowne, niewnikające w fi lozofi ę kształcenia, innym razem – jak zapowiada Minister Jarosław Gowin w kontekście nowej Ustawy 2.0 Prawo o szkolnictwie wyższym – reformy wprowadzane są rewolucyjnie. Artykuł analizuje propozycje projektów nowej ustawy, odwołując się zarówno do opinii Obywateli Nauki dotyczącej zaproponowanych rozwiązań i Obywatelskiego „Paktu dla Nauki”, będącego zbiorem rekomendacji zmian polskiej nauki, jak również do badań autorki tekstu, prowadzonych na potrzeby pracy doktorskiej pisanej pod kierunkiem prof. Zbigniewa Kwiecińskiego.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Anna M. Kola

9 Nierzetelność naukowa w publikacjach akademickich. Kilka przykładów z obszaru nauk humanistycznych i społecznych

Agnieszka Raubo , Marek Wroński

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Słowa kluczowe: nierzetelność naukowa plagiat fałszerstwo fabrykacja autoplagiat prewencja nierzetelnych zachowań w nauce

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Autorzy przedstawiają zarys głównych problemów dotyczących nierzetelności naukowej, podając ich defi nicje. Opisują kilka przypadków jaskrawych naruszeń prawa autorskiego w polskich pracach naukowych. W konkluzji widzą konieczność energicznego działania prewencyjnego przez środowisko akademickie.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Agnieszka Raubo

Marek Wroński

10 O decyzji władz Polskiej Akademii Nauk w sprawie nowych reguł finansowania publikacji naukowych ze środków DUN począwszy od 2018 roku

Bogusław Śliwierski

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Bogusław Śliwierski

11 Decyzja w sprawie zaprzestania finansowania „Rocznika Pedagogicznego” przez PAN

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

12 List w sprawie zaprzestania finansowania „Rocznika Pedagogicznego” przez PAN

Zbigniew Kwieciński

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Zbigniew Kwieciński

e-mail:

ORCID:

13 List do redakcji na temat konferencji zorganizowanej przez Centrum Nauki Kopernik

Anna Babicka-Wirkus

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Anna Babicka-Wirkus

14 Tempora mutantur et nos mutamur in illis… 40-lecie Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku

Janina Uszyńska-Jarmoc

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Janina Uszyńska-Jarmoc

15 Sprawozdanie z uroczystości nadania Profesorowi Zbigniewowi Kwiecińskiemu Medalu Wydziału Studiów Edukacyjnych „Za zasługi dla rozwoju pedagogiki współczesnej”

Bożena Kanclerz

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Bożena Kanclerz

16 HOMO’POLY. II spotkanie w ramach międzynarodowego projektu w Kirchheim/Munich, 12–15 maja 2017. Różnorodność, zrozumienie i akceptacja

Justyna Ratkowska-Pasikowska

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Justyna Ratkowska-Pasikowska

17 Studia recenzyjne: Eugenia Potulicka, Edukacja mniejszości rasowych i etnicznych w Stanach Zjednoczonych, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016, ss. 272.

Zbyszko Melosik

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Zbyszko Melosik

18 Noty o książkach

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

19 Z żałobnej karty (Prof. zw. dr hab. Ewa Bilińska-Suchanek; Prof. zw. dr hab. Maciej Demel; Prof. zw. dr hab. Mariola Chomczyńska-Rubacha; Prof. zw. dr hab. Kazimierz Bernard Wenta; Dr hab. Teresa Alicja Bauman; Prof. zw. dr hab. Mieczysław Adamczyk)

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

20 Z kroniki

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

21 Wykaz prac habilitacyjnych i doktorskich z pedagogiki za rok 2016

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Instrukcja dla autorów

Zalecenia edytorskie

Prosimy o przyjęcie następującego schematu edycji tekstu:

Imię Nazwisko

Afiliacja

Tytuł: Times New Roman 12, bold.

Tekst podstawowy: czcionka Times New Roman 12, interlinia 1,5.

Cytowania: Przywoływane fragmenty tekstów źródłowych prosimy zaznaczać przez cudzysłów. Wypowiedzi osób badanych, analizowane wypowiedzi prasowe lub internetowe prosimy zaznaczać kursywą.

Przypisy: Dół strony, Times New Roman 10, interlinia 1. Tytuły cytowanych prac: kursywa. Np.

¹ M. Mead, Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, przeł. J. Hołówka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. 3.

Bibliografia na końcu tekstu:

Dudzikowa M., Ku sprawstwu, współpracy i refleksyjności poprzez ich doświadczanie w edukacji szkolnej. Brunerowskie przesłanie w praktyce, [w:] Doświadczenia szkolne pierwszego rocznika reformy edukacji. Studium teoretyczno-empiryczne, red. M. Dudzikowa, R. Wawrzyniak-Beszterda, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2010.

Śliwerski B., Wielopragmatyczność w ponowoczesnej myśli pedagogicznej, „Rocznik Pedagogiczny” 2008, t. 31.

Przy cytowaniach źródeł internetowych prosimy o podanie daty dostępu:
[dostęp: dd.mm.rrrr]

Streszczenie i słowa kluczowe

Warunkiem opublikowania tekstu jest przekazanie redakcji krótkiego streszczenia w języku angielskim wraz z przetłumaczonym tytułem i słowami kluczowymi według wzoru:

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji

Nauki Humanistyczne i Społeczne

Rocznik Pedagogiczny

Wybierz numer

Zawartość

Rocznik Pedagogiczny | 2017 | Tom 40

Abstrakt

Autorzy i Afiliacje

Abstrakt

Autorzy i Afiliacje

Abstrakt

Autorzy i Afiliacje

Abstrakt

Autorzy i Afiliacje

Abstrakt

Autorzy i Afiliacje

Abstrakt

Autorzy i Afiliacje

Abstrakt

Autorzy i Afiliacje

Abstrakt

Autorzy i Afiliacje

Autorzy i Afiliacje

Autorzy i Afiliacje

Autorzy i Afiliacje

Autorzy i Afiliacje

Autorzy i Afiliacje

Autorzy i Afiliacje

Autorzy i Afiliacje

Instrukcja dla autorów

Streszczenie i słowa kluczowe

Subskrybcja