Koncepcje i teorie stanowiące bazę teoretyczną, metodologiczną i metodyczną XX-wiecznej, tradycyjnej pedagogiki resocjalizacyjnej, które możemy podzielić na trzy zasadnicze grupy charakteryzujące się odmiennymi podejściami teoretyczno-metodologicznymi w znacznym stopniu zdezaktualizowały się na początku XXI wieku. Dlatego też współczesna pedagogika resocjalizacyjna poszukuje nowych inspiracji teoretycznych i metodycznych. Jedną z nowych koncepcji może być twórcza resocjalizacja. Niniejszy artykuł przedstawia założenia teoretyczne i metodyczne zarówno tradycyjnej pedagogiki resocjalizacyjnej, jak i jej nowych odmian ze szczególnym zwróceniem uwagi na tradycyjne i współczesne konteksty teoretyczne, metodologiczne i metodyczne