W sytuacji gdy eksploatacja złóż rud miedzi w Polsce prowadzona jest w coraz trudniejszych warunkach geologiczno-górniczych, jednym z priorytetowych zadań do rozwiązania jest zapewnienie efektywnej i bezpiecznej eksploatacji, głównie w zakresie systemów obudów wyrobisk, adekwatnych dla nowych warunków geologiczno-górniczych. Warunki te, jak można się spodziewać, będą się charakteryzować większymi wartościami składowych tensora naprężeń pierwotnych, a także mniejszą odkształcalnością i większą wytrzymałością skał otaczających złoże rud miedzi. Oznacza to, że w niedalekiej przyszłości problem wyrzutów skał stanie się jednym z zagadnień, które zadecydują o ekonomice i bezpieczeństwie eksploatacji w nowych obszarach górniczych. W tym aspekcie znaczenia nabiera opracowanie takich systemów obudowy, które byłyby zdolne do kontrolowania dynamicznych przejawów ciśnienia górotworu poprzez absorpcję energii kinetycznej przemieszczających się odspojonych bloków skalnych. Podstawowym elementem tego rodzaju systemów są różnego typu kotwy podatne, rozpraszające energię kinetyczną gwałtownie odspojonych fragmentów otoczenia skalnego, pozwalające znacząco spowolnić lub nawet całkowicie wyhamować ich przemieszczanie się w głąb wyrobiska. W ramach niniejszego artykułu przedstawiono koncepcję ekonomicznie uzasadnionej i efektywnej w zastosowaniach dołowych nowej konstrukcji podatnej kotwy spoiwowej, której gładka, o przekroju prostokątnym żerdź, została uformowana w postaci spirali o zmiennej charakterystyce geometrycznej. Wykonane prototypy kotew skręconych zostały przetestowane w warunkach kopalnianych w oddziale G-11 zlokalizowanym w zachodniej części kopalni Rudna. Próby wyrywania kotew z otworu wiertniczego wykazały, że ich skuteczność zależy przede wszystkim od ich kształtu oraz rodzaju substancji izolująco-poślizgowej, którą została pokryta.

The study was intended to determine the effect of the input condition of the 17-4PH steel on the microstructure, mechanical properties and stress state of welded joints. The steel adopted for testing was in the solution condition at 1040°C, the aged condition at 550°C/4h and the overaged condition at 760°C/2 h + 620°C/4 h. Samples of 17-4PH steel, after heat treatment processed with different parameters, were electron beam welded (EBW). The microscopic observation (LM, SEM/EDS) showed that the microstructure of the weld consisted of martensite with a δ-ferrite lattice. In the heat-affected zone (HAZ), transformed martensite was found with evidence of niobium carbides. The results of hardness testing revealed the different nature of the hardness profile with the condition the material before the EB welding process. The hardness profile of the HAZ of the welded samples in the as-solution (ES2) and overaged (ES12) condition was varied (from about 340 HV to 450 HV). However, in the aged condition specimen of 17-4PH steel (ES22) showed a similar hardness level, at around 370 HV. The solution condition (ES2) had the highest strength properties R_m 1180.6 MPa with the lowest elongation A 7.6% of all samples tested. The aged welded specimen (ES22) retained high strength R_m 1103.4 MPa with a better relative elongation A 10.1%, whereas the overaged welded specimen (ES12) saw a reduction of strength R_m 950.4 MPa with an improvement in plastic properties A 18.8%. Obtained results showed a significant effect of the input steel condition on the obtained EB welded joints.

Metody sejsmiczne są powszechnie stosowane w górnictwie, geofizyce oraz inżynierii lądowej. Aktualnie pomiary sejsmiczne prowadzi się głównie w zakresie rejestracji prędkości i przyspieszeń trzech składowych translacyjnych drgań. Wiedząc jednak, że pełny opis ruchu fali sejsmicznej, oprócz wspomnianych składowych translacyjnych, zawiera również trzy składowe rotacyjne, konieczne było podjęcie działań mających na celu pomiar i określenie charakteru tych ostatnich. Jeszcze do niedawna analiza rotacyjnych fal sejsmicznych prowadzona była wyłącznie w sferze teoretycznej, gdyż brakowało narzędzi umożliwiających rejestrację prędkości obrotowej cząstek gruntu, na poziomie często nieprzekraczającym ułamków μrad/s. Obecnie jednak sejsmologia rotacyjna jest zagadnieniem cieszącym się ogromnym zainteresowaniem, co wynika z pojawienia się na rynku czujników umożliwiających bezpośredni pomiar składowych obrotowych drgań sejsmicznych. Brak jest jednak kompleksowych opracowań w zakresie analizy tychże składowych w przypadku drgań indukowanych działalnością górniczą. W niniejszym opracowaniu przedstawiono wyniki pilotażowych pomiarów składowych rotacyjnych drgań. Analizie poddano zapisy wstrząsów górniczych o energii w zakresie od 3 × 103 J do 1,5 × 107 J. Zarejestrowane wartości obrotu zostały skorelowane z zapisami drgań translacyjnych w celu określenia różnic w ich podstawowych parametrach takich jak czas trwania, częstotliwość i rozkład amplitudowy.

The problem related to the management of post reclamation dusts generated in the reclamation process of waste moulding sands with

organic binders is presented in the hereby paper. Waste materials generated in this process are products hazardous for the environment and

should be utilised. The prototype stand for the utilisation of this dangerous material in its co-burning with coal was developed and patented

in AGH in Krakow. The stand was installed in one of the domestic casting houses. As the utilisation result the transformed waste product

is obtained and its management in the production of ceramic materials constitutes the subject of the presented publication.