W pracy przedstawiono wyniki oznaczeń jakościowo-ilościowych 16 WWA (rekomendowanych przez EPA) w ściekach i osadach ściekowych z miejskiej oczyszczalni ścieków. Na podstawie pomiarów wielkości przepływów ścieków i osadów obliczono ładunki WWA w ściekach surowych, po mechanicznym i biologicznym oczyszczaniu oraz ładunki tych związków w osadach ściekowych: surowych, przefermentowanych i odwodnionych. Na podstawie otrzymanych wyników można stwierdzić, że mechaniczno-biologiczne procesy oczyszczania ścieków pozwalały na obniżenie ładunku WWA w ściekach o 85%. Mimo to dobowy ładunek tych związków wprowadzany do środowiska był wysoki i stanowił 37% wprowadzanego do oczyszczalni; ze ściekami oczyszczonymi wynosił średnio 46 g/d (w tym związki kancerogenne stanowiły 12%), z osadami odprowadzanymi z oczyszczalni i kierowanymi na składowisko (osady z piaskownika i odwodnione) wynosił średnio 68 g/d (w tym związki kancerogenne stanowiły 17%).

The paper presents the results of studies on the changes in the PAHs concentration during pre-filtration and ultrafiltration (UF) processes. In the study, biologically treated wastewater (after denitrification and nitrification processes), discharged from the biological treatment plant and used in coke plant, was used. A gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS) was used in order to qualify and quantify the PAHs. Sixteen PAHs listed by EPA were determined. The wastewater samples were collected three fold and initially characterized for the concentration of nitrate nitrogen, ammonium nitrogen, COD, TOC and pH. In the first step, wastewater was filtrated on the sand bed. Total concentration of 16 PAHs in the treated wastewater before initial filtration was in the range of 44.8‒53.5 mg/L. During the process the decrease in the concentration of the most studied hydrocarbons was observed. Concentration of PAHs after initial filtration ranged from 21.9 to 38.3 μg/L. After the initial filtration process the wastewater flew to the ultrafiltration module and then was separated on the membrane (type ZW-10). The total concentration of 16 PAHs in the process of ultrafiltration was in the range of 8.9‒19.3 mg/L. The efficiency of removal of PAHs from coke wastewater in the process of ultrafiltration equaled 66.6%. Taking into account the initial filtration, the total degree of removal of PAHs reached 85%. The obtained results indicate the possibility of using the ultrafiltration process with the initial filtration as additional process in the coke wastewater treatment.

The work presents examination results of the common determination of PAHs and PCBs in industrial sludge and supernatants. Sewage sludge was taken from the wastewater treatment plant, and supernatants were obtained by their centrifuging. The prepared samples of sewage sludge and supernatants were subjected to extraction with applying the mixture of organic solvents. Cyclohexane and dichloromethane were used for constant samples, and methanol, cyclohexane and dichloromethane - for liquid. Extracts, after separation from samples of sewage sludge and supernatants, were cleared on the silica gel in vacuum conditions and concentrated in the stream of nitrogen. In such prepared extracts there was conducted the qualitative-quantitative analysis of 16 PAHs using the GC-MS system. Next, the samples were evaporated and poured with water and methanol until the clear solution was obtained. Extracts were cleared on octadecyl C18 columns, and then concentrated in the nitrogen stream. In these extracts PCBs was also determined with the application of the gas chromatograph with mass spectrometer. The range of concentrations 16 PAHs in sewage sludge equalled 10-16 mg/kgd.w. Summary average concentration 16 PAHs in supernatants was reached 17 μg/L. Average recovery of PAHs introduced to sewage sludge in the form of reference mixture was 78% (with consideration of naphthalene). In the case of supernatants, the average value of recovery reached 60%. Average PCBs concentration in supernatants equalled 10 ng/L. For sewage sludge the sum of marked PCBs was an average 1.23 μg/kgd.w.. In the case of particular PCBs the percentage recovery of the reference mixture for supernatants was 86%, while for sewage sludge it was 55%.

The removal of nitrates from aqueous solutions is cumbersome because of their high solubility in water. The use of zero-valent iron (ZVI) for the reduction of nitrates is the chemical process and it is an alternative method to the biological ones. The aim of the present study was to evaluate the eff ectiveness of nitrates removal from water solution by using the ZVI process. The process was coupled with the removal of COD, phosphates and turbidity by using by-products of nitrates reduction. Batch tests were performed to evaluate the eff ectiveness of ZVI in the removal of nitrates from aqueous solutions. The eff ectiveness of nitrates removal was analyzed after 5, 10, 20, 30 and 60 min. and compared to the initial concentration of pollutants. Simultaneously analysis of ammonium nitrogen and nitrites was controlled to identify products of nitrates reduction under various pH. The removal of COD, phosphates and turbidity was also performed in batch tests. The eff ectiveness of the emoval by using three types of chemicals was compared – PIX, FeSO4, and waste Fe2+/Fe3+ from the ZVI process. The results obtained in the study indicate that ZVI can be eff ectively used in the treatment of water polluted with nitrates and the by-products of the process could be further applied in the removal of COD, phosphates and turbidity. Based on the results the method should be advised as a promising alternative to the technologies used nowadays under technical scale as a technology that fits with a circular economy.

Celem badań było ustalenie. w jakim stopniu obecność cynku, na poziomie granicznej zawartości określonej dla osadów stosowanych w rolnictwie (przekraczającej zawartość oznaczoną w osadach odprowadzanych z oczyszczalni). wpływała na zmiany zawartości WWA w tych osadach przechowywanych w warunkach tlenowych. Badania prowadzono z wykorzystaniem osadów ustabilizowanych biochemicznie i odwodnionych. Zmiany stężeń WWA śledzono równolegle w czterech seriach: osadach pobranych z oczyszczalni (po prasach filtracyjnych), osadach z dodatkiem mieszaniny wzorcowej, z dodatkiem cynku oraz z dodatkiem mieszaniny wzorcowej i cynku. Wykorzystano mieszaninę standardową PAH Mix 16 związków w benzenie i dichlorometanie (1:1). Cynk wprowadzano do osadów w postaci roztworu chlorku cynku. po uwzględnieniu zawartości początkowej. w takiej ilości, aby zawartość końcowa nie przekraczała 2500 mg Zn/kg s.m. Osady inkubowano przez 90 dni w temperaturze 20°C przy nieograniczonym dostępie tlenu. Oznaczenia WWA przeprowadzono na początku doświadczenia (zawartość początkowa), po 15. 30, 45. 60, 7<. i 90 dniach każdorazowo w dwóch powtórzeniach. Oznaczenia jakościowo-ilościowe WWA prowadzono z wykorzystaniem zestawu GC-MS. Identyfikowano 16 WWA zgodnie z listą US EPA.

Praca dotyczy badań zawartości WWA w osadzie ściekowym, wydzielonym podczas oczyszczania ścieków przemysłowych. Osad scharakteryzowano określając wybrane wskaźniki chemiczne i zawartość metali ciężkich. Badania obejmowały wymywanie WWA z osadów w warunkach dynamicznych. Przeprowadzono je w kolumnach lizymetrycznych, symulując w ten sposób rzeczywiste warunki składowania osadu. Określono również zmiany zawartości WWA w osadach eksponowanych w świetle dziennym oraz w zaciemnieniu. Do wydzielenia WWA z prób zastosowano ekstrakcję przy użyciu cykloheksanu. Analizę WWA wykonano stosując wysokosprawną chromatografię cieczową (HPLC) z użyciem detektora fluorescencyjnego. Oznaczanie WWA ograniczono do sześciu WWA zalecanych przez WHO (fluoranten Fl, benzo(b)fluoranten BbF, benzo(k)fluoranten BkF, benzo(a)piren BaP, benzo(ghi)perylen BghiP oraz indeno(l,2,3-cd)piren IP).