Details

Title

Ludwik Wertenstein – contribution to his biography

Journal title

Nauka

Yearbook

2022

Issue

No 1

Affiliation

Pietrzkiewicz, Dorota : Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii, Uniwersytet Warszawski

Authors

Keywords

Ludwik Wertenstein ; Pracownia Radiologiczna Towarzystwa Naukowego Warszawskiego [the Radiology Unit of the Warsaw Scientific Society] ; studies on radioactivity ; history of physics in Poland

Divisions of PAS

Nauki Humanistyczne i Społeczne

Coverage

103-143

Publisher

Biuro Upowszechniania i Promocji Nauki PAN

Bibliography

Materiały archiwalne

Archiwum Polskiej Akademii Nauk
APAN, I–2, j.a. 58–59, 68–111;
APAN, III–25, j.a. 1–58;
APAN, III–146, j.a. 95;
APAN, III–93; j.a. 142;
APAN, III–228, j.a. 60;
APAN, III–75, j.a. 21;
APAN, III–204.

Archiwum Akt Nowych:
AAN 2/2616/0/-/12.

Archiwum Nauki Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności
Archiwum Nauki PAN i PAU, K III-82, j.a. 54.
Archiwum Nauki PAN i PAU, PAU KSG nr 478/1937.

Churchill Archives Centre, The Papers of Professor Sir Joseph Rotblat:
GBR/0014/RTBT 11/1/1/109;
GBR/0014/RTBT 11/1/1/101;
GBR/0014/RTBT 11/5/5/11;
GBR/0014/RTBT 11/2/1/31;
GBR/0014/RTBT 11/2/2/61;
GBR/0014/RTBT 11/5/5/3.

Bibliothèque nationale de France:
Pierre et Marie Curie. Papiers. II — Papiers et Correspondance. LXXIX-CI Pierre et Marie Curie. Lettres reçues. CI Wailly – Zyve – Département des Manuscrits. NAF 18465;
Pierre et Marie Curie. Papiers. II — Papiers et Correspondance. CVIII-CXI Lettres de condoléances. CIX-CXI Mort de Marie Curie. 1934. CXI Raczkiewicz–Zworykin – Département des Manuscrits. NAF 18475.

Musée Curie:
Mesures de l’ampoule de radium par Louis Wertenstein – notatki z prac wykonywanych w paryskim laboratorium (1910–1911) – AIR LC.MC/PiPces 7245 B 7546/PiPces 7430 B 7433;
Louis Wertenstein demande une bourse Curie 1912–1913 (1912) – AIR LC.MC/PiPce 709;
Le Vice-recteur de l'Académie de Paris attribue une bourse B Louis Wertenstein (1912–1913) – AIR LC.MC/PiPce 716;
Ludwik Wertenstein B Marie Curie sur le laboratoire de radiologie de Varsovie (1917) – AIR LC.MC /PiPce 798;
De Stockholm, Jerzy Meyer, informe Marie Curie du travail de son gendre, Ludwik Wertenstein (1917) – AIR LC.MC/PiPce 800;
Le Doyen transmet B Marie Curie une lettre de Ludwik Wertenstein de Varsovie (1918) – AIR LC.MC/PiPce 826;
Marie Curie propose une bourse Curie pour Ludwik H. Wertenstein, Directeur du laboratoire de Varsovie (1923) – AIR LC.MC/PiPce 1020;
Carte de Ludwik Wertenstein adressée B IrPne Curie lui demandant des données biographiques sur la découverte du radium et sur ses travaux (1924) – AIR LC.MC/PiPce 1057;
International Éducation Board annonce B Marie Curie une bourse de voyage pour Ludwik Wertenstein (1925) – AIR LC.MC/PiPce 1148;
Lettre de Ludwik Wertenstein B Marie Curie sur son séjour et ses travaux B Cambridge (1927) – AIR LC.MC/PiPce 1375;
Fernand Holweck adresse B M. Marx une recommandation pour Madame Sonia Cotelle et demande pour lui une nouvelle subvention lui permettant de retourner B Varsovie terminer son travail avec le Professeur Louis Wertenstein (1930) – AIR LC.MC/PiPce 1599;
Madame Léonie Razet répond B Ludwik Wertenstein au sujet de la note de la note Jedrzejowski (1932) – AIR LC.MC/PiPce 1880.

Opracowania, sprawozdania Bartoszewski Władysław, Polacy, Żydzi, okupacja. Fakty, postawy, refleksje, Wydawnictwo Znak Horyzont, Kraków 2016.
Bielski Andrzej, Kamiński Wiesław Andrzej, Wkład fizyków polskich do fizyki światowej, [w:] Wkład osiągnięć polskiej nauki i techniki do dziedzictwa światowego, red. nauk. Irena Stasiewicz- Jasiukowa, Kraków–Warszawa 2009, s. 77–95.
Błędowski Ryszard, Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN. Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych 1906–1916, nakł. Zarządu TKN: skład gł. w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, Warszawa 1917
Bolewski Andrzej, Konspiracyjna działalność Akademii Górniczej w latach 1939–1945, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1984, R. 29, nr 3–4, s. 585–604.
Brown Andrew, Keeper of the Nuclear Conscience. The Life and Work of Joseph Rotblat, Oxford University Press, Oxford, New York 2012.
Brzęk Gabriel, Józef Nusbaum-Hilarowicz. Życie, praca, dzieło, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1984.
Copeland Charles Sallaz, Lind S.C., Neutrons by alpha-particle bombardment of light elements, „The Journal of Physical Chemistry”, t. 42, nr 5, 1938, s. 567–574.
Danysz Marian, Rotblat, Józef, Wertenstein, Ludwik, Żyw, Michał, Experiments on the Fermi Effect, „Nature”, t. 134, 1934, s. 970–971,
Danysz Marian, Wspomnienie o Ludwiku Wertensteinie, „Postępy Fizyki”, t. 16, z. 6, 1965, s. 631–632.
Dolecki Marcin, List Ernesta Rutherforda do Ludwika Wertensteina w sprawie odkrycia pozytonu, „Analecta. Studia i materiały z dziejów nauki”, R. 25, z. 1, 2016, s. 33–42.
Dolecki Marcin, Ludwik Wertenstein (1887–1945). A Physicist and Physical Chemist in the Light of His Memoirs [w:] Perspectives on Chemical Biography in the 21th Century, red. Isabel Malaquias, Peter J.T. Morris, Newcastle upon Tyne 2019, s. 107–114.
Dolecki Marcin, Wielka pasja do tego co najmniejsze. Życie i działalność Ludwika Wertensteina (1887–1945), „Analecta. Studia i materiały z dziejów nauki”, R. 29, z. 2, 2020, s. 33–42.
Domaradzki Stanisław, Pawlikowska-Brożek, Zofia, O pewnych dokumentach z Archiwum Kapicy dotyczących pobytu Stanisława Natansona i Piotra Wertensteina w łagrach sowieckich, „Prace Komisji Historii Nauki PAU”, t. 11, 2012, s. 109–137.
Dwie wille w Turczynku, pod Brwinowem, „Przegląd Techniczny” 1905, tom 43, nr 45, s. 535.
Górlikowski Marek, Noblista z Nowolipek. Józefa Rotblata wojna o pokój, Wydawnictwo Znak, Kraków 2018.
Herszfinkiel Henryk, Wertenstein Ludwik, An Attempt to Accelerate the Rate of Radioactive Transformation, „Nature”, 122, 1928, s. 504.
Hinterlassene Schriften, von Louis Meyer, Louis Gerschel Verlagsbuchhandlung, Berlin 1871.
Hurwic Józef, Do biografii Kazimierza Fajansa, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, t. 33, nr 2, 1988, s. 381–404.
Hurwic Józef, Pracownia Radiologiczna im. Mirosława Kernbauma przy Towarzystwie Naukowym Warszawskim. W 40. rocznicę śmierci Ludwika Wertensteina, „Postępy Fizyki”, t. 37, z. 2, 1986, s. 151–168.
Izdebska-Zybała Beata, Dom Iwaszkiewiczów. Wyspa na oceanie Zagłady, „Rzeczpospolita. Plus Minus”, nr 6, 9–10 stycznia 2021, s. 32–33.
Jaworska Krystyna, Ośrodki akademickie Drugiego Korpusu na terenie Włoch, „Zeszyty Historyczne”, nr 92, 1999, s. 72–89.
Kalinowski Stanisław, Instytut Fizyczny Muzeum Przemysłu i Rolnictwa, Warszawa 1927.
Kołodziejska Zuzanna, „Izraelita” (1866–1915). Znaczenia kulturowe i literackie czasopisma, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Studia Polsko-Żydowskie, Kraków 2014.
Korespondencja polska Marii Skłodowskiej-Curie 1881–1934, oprac. K. Kabzińska et al., Instytut Historii Nauki PAN, Polskie Towarzystwo Chemiczne, Warszawa 1994.
Kott Jan, Maria Wertenstein do Kazimiery Kott – listy z lat 1946 – 1949 , „Archiwum Emigracji”, 2000, z. 3, s. 113–130.
Kott Jan, Przyczynek do biografii, Londyn 1990. Lind S.C., Chemical action produced by radium emanation. II. The chemical effect of recoil atoms, „Journal of the American Chemical Society”, t. 41, nr 4, 1919, s. 551–559.
Maria Skłodowska-Curie o swoim życiu i pracach, Wydawnictwo Towarzystwa Instytutu Radowego im. Marii Skłodowskiej-Curie, Warszawa 1935.
Meyer Louis, Matter Jacques, Essai sur le Zélotisme, depuis l'époque des Macchabées jusqu'à la dispersion du peuple juif. Thése d'archéologie judaïque, présenté à la Faculté de théologie de Strasbourg, et soutenue publiquement le vendredi 13 aoft 1830... pour obtenir le grade de bachelier en théologie, Strasbourg 1830
Mięsowicz Marian, Notatki autobiograficzne fizyka [w:] Marian Mięsowicz. Życie i dzieło (1907 –1992), red. nauk. Agnieszka Zalewska, Kraków: Polska Akademia Umiejętności 2007.
Mikulski Zdzisław, Odsłonięcie tablicy upamiętniającej przechowanie radu w domu Wernerów w okresie okupacji niemieckiej, „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, z. 62, 1999, s. 51–52. Monitor Polski, nr 208, 1929.
Mrozowski Stanisław, Czesław Białobrzewski, „Postępy Fizyki”, t. 21, z. 6, 1970, s. 573–580.
Nadratowska Maria, Wertenstein, Ludwik, Próba oddzielenia pierwiastków izotopowych za pomocą dyfuzji frakcjonowanej, „Sprawowania Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, nr 9, 1916, s. 602–672.
Nowak Monika Madame Werten – artystka i propagatorka sztuki. Tropy z Muzeum Polskiego w Ameryce, „Archiwum Emigracji”, 2012, z. 1–2, s. 353–359.
Nowak Monika, The Graphic Art Collection at the Polish Museum of America, „Polish American Studies”, t. 67, nr 1, 2010, s. 57–88.
Nusbaum-Hilarowicz Józef, Pamiętnik przyrodnika. Autobiografia, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków 1992.
Pietrzkiewicz Dorota, Ludwik Wertenstein – pionier badań jądrowych w Polsce [w:] Wkład Polaków w kulturę Europy i świata, Warszawa 2016, s. 97–124.
Pietrzkiewicz Dorota, Materiały Ludwika Wertensteina (1887–1945), III–25, „Biuletyn Archiwum Polskiej Akademii Nauk”, nr 46, 2005, s. 20–53.
Piskurewicz Jan, Między nauką a polityką. Maria Skłodowska-Curie w laboratorium i Lidze Narodów, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2007.
Pniewski Jerzy, Warszawskie środowisko fizyków okresu międzywojennego, „Postępy Fizyki”, t. 36, z. 1, 1985, s. 51–61.
Pracownia Radjologiczna w 1917 r., „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, R. 10, 1917, (wyd. 1918).
Pracownia Radjologiczna w 1918 r., „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, R. 11, 1918, (wyd. 1923).
Pracownia Radyologiczna w 1914 r., „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, R. 7, 1914, (wyd. 1915).
Ridenour Louis N., Yost Don M., Artificial radioactivity, „Chemical Reviews”, t. 18, nr 3, 1936, s. 457–495.
Roszak Joanna, Żuraw z origami. Opowieść o Józefie Rotblacie, Fundacja Pogranicze, Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów”, Sejny 2019.
Rotblat Józef, Ludwik Wertenstein, „Postępy Fizyki”, t. 16, z. 6, 1965, s. 633–639.
Rotblat Józef, Ludwik Wertenstein wybitny fizyk jądrowy [w:] Wkład Polaków do nauki. Nauki ścisłe. Wybór artykułów, wyb., oprac. i przedmowa J. Hurwic, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1967, s. 267–268.
Rotblat Józef, Prof. Ludwik Wertenstein, „Nature”, t. 156, 1945, s. 384–385.
Schweitzer George K., Jackson Morrison. Radiocolloids, „Journal of Chemical Education”, t. 29, nr 10, 1952, s. 513–522.
Skłodowska-Curie Maria, Jak powstał i jak się rozwija Instytut Radowy w Paryżu?, Komitet Daru Narodowego dla Marji Skłodowskiej-Curie, Warszawa 1925.
Sołtan Andrzej, Wertenstein Ludwik, Isomeric Radio-Isotopes of Bromine, „Nature”, t. 141, 1938, s. 76.
Sosnowski Leonard, Fizyka polska w okresie międzywojennym i stan jej odbudowy w latach 1945–1950, „Postępy Fizyki”, t. 2, z. 1–3, 1951, s. 79–87.
Szpecht Józef, Wśród fizyków polskich, Lwów [wyd. 1939].
Sprawozdanie z czynności naukowych, „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, t. 28, 1935.
Sprawozdanie z czynności naukowych, „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, t. 29, 1936.
Sprawozdanie z czynności naukowych, „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, t. 30, 1937.
Sprawozdanie z czynności naukowych, „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, t. 31–38, 1938–1945.
Sprawozdanie z działalności Wolnej Wszechnicy Polskiej w latach 1916/17–1918/19, Warszawa 1919.
Staniszewski Kazimierz, Międzynarodowy Kongres Elektryczny R. 1932, „Przegląd Teletechniczny”, r. 5, z. 10, 1932, s. 295–298.
Stroński Ignacy, Pracownia Radiologiczna im. Mirosława Kernbauma, „Problemy”, nr 8, 1954, s. 524–529.
Stroński Ignacy, Pracownia radiologiczna im. Mirosława Kernbauma, [w:] Wkład Polaków do nauki. Nauki ścisłe. Wybór artykułów, wyb., oprac. i przedmową opatrzył J. Hurwic, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1967.
Stroński Ignacy, Prof. Dr Ludwik Wertenstein, „Wiadomości Chemiczne”, t. 8, z. 2(81), 1954, s. 49–77.
Werner Stanisław, Wspomnienie o profesorze Wacławie Wernerze, Brwinów: Gmina Brwinów, 2013.
Wertenstein Ludwik, A new method of determination of the volume of 1 curie radon, „The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science”, t. 6, nr 34, 1928, s. 17–33.
Wertenstein Ludwik, An Artificial Radioelement from Nitrogen, „Nature”, t. 133, 1934, s. 564.
Wertenstein Ludwik, Ballada o czwartym Zjeździe Fizyków Polskich w Wilnie, [online] https://100lat.ptf.net.pl/?page=zjazd-100-lat [dostęp 31.03.2021].
Wertenstein Ludwik, Nowa metoda wyznaczania objętości 1 curie radonu, „Sprawozdania z Posiedzeń Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Wydział III Nauk Matematyczno-Przyrodniczych”, R. 20, z. 6–9, 1927, s. 504–528.
Wertenstein Ludwik, O zjawiskach odrzutu promieniotwórczego [w:] Księga pamiątkowa XI Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich w Krakowie, 18–22 lipca 1911, Komitet Gospodarczy, Kraków 1912, s. 181–182.
Wertenstein Ludwik, On the purification of radon, „The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science”, t. 5, nr 32, 1928, s. 1017–1027.
Wertenstein Ludwik, Pierwszy kongres radyologii i elektryczności w Brukseli 13–16 września 1910 roku, „Wszechświat”, t. 29, nr 42, 1910, s. 657–662.
Wertenstein Ludwik, Pochwała fizyki, J. Przeworski, Warszawa 1935.
Wertenstein Ludwik, Prace naukowe śp. Jana Danysza, „Sprawozdania z Posiedzeń Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Wydział Nauk Matematycznych i Przyrodniczych”, R. 7, z. 9, s. 664–672.
Wertenstein Ludwik, Radioactive Gases Evolved in Uranium Fission, „Nature”, t. 144, 1939, s. 1045–1046.
Wertenstein Wanda, Jeden rok wojny. Wspomnienia i zapiski z lat 1939–1953, „Rocznik Podkowiański”, z. 4, 1999, s. 123–124.
Wolna Wszechnica Polska. Oddział w Łodzi. Skład osobowy i Spis Wykładów 1928/1929, r. 1, 1928.
Wolna Wszechnica Polska. Oddział w Łodzi. Skład osobowy i Spis Wykładów 1929/1930, r. 2, 1929.
Wolna Wszechnica Polska. Oddział w Łodzi. Skład osobowy i Spis Wykładów 1930/1931, r. 3, 1930.
Wolna Wszechnica Polska. Sprawozdanie z działalności w roku akademickim 1927/28 (XXII-im istnienia), Warszawa 1928.
Wróblewski Andrzej Kajetan, Historia fizyki w Polsce, Warszawa 2020.
Wróblewski Andrzej Kajetan, Polish Physicists and the Progress in Physics (1870–1920), „Czasopismo Techniczne. Nauki Podstawowe”, z. 1, 2014, s. 255–273.
Wróblewski Andrzej Kajetan, Wertenstein Ludwik [w:] Polski wkład w przyrodoznawstwo i technikę. Słownik polskich i związanych z Polską odkrywców, wynalazców oraz pionierów nauk matematyczno-przyrodniczych i techniki, red. Bolesława Orłowski, t. 4, Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk, Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Warszawa 2015, s. 378–379.
Wróblewski Andrzej Kajetan, Zanim powstało Polskie Towarzystwo Fizyczne, „Postępy Fizyki”, t. 70, z. 3, 2019, s. 2–10.
Wystawa Fizyczna, „Przegląd Elektrotechniczny”, R. 4, z. 10, 1922, s. 157.

Date

2022.01.31

Type

Artykuły / Articles

Identifier

DOI: 10.24425/nauka.2022.140325
×