Nauki Humanistyczne i Społeczne

Rocznik Historii Prasy Polskiej

Zawartość

Rocznik Historii Prasy Polskiej | 2021 | t. 24 | No 4

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Jakie są początki współczesnych rozwiązań infrastruktury komunikacyjnej? Co to jest „sztuczna inteligencja” i co naśladuje w „inteligencji naturalnej”? Czy dokładność, wiarygodność i obiektywność sztucznej inteligencji służy wsparciu dziennikarzy czy też staje się powoli ich wrogiem ze względu na automatyzację procesów redakcyjnych i wydawniczych? Oto wprowadzenie do dwuczęściowej analizy zagadnienia dotyczącego sztucznej inteligencji (SI) o doniosłym znaczeniu dla dziennikarstwa, z którym wiążą się zarówno duże nadzieje, jak i obawy.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

Edwards A.J., Wechsler, David (1896–1981), [w:] Encyclopedia of intelligence, red. R.J. Sternberg, New York 1994, vol. 1, pp. 1134–1136.
Effros M., Poor H.V., Claude Shannon: His Work and Its Legacy, Published with the permission of the EMS Newsletter: reprinted from N°103 (March 2017).
Fischer B., Autorskoprawne konteksty sztucznej inteligencji, [w:] Internet. Cyberpandemia, red. A. Gryszczyńska, G. Szpor, Warszawa 2020.
Fischer B., Piskorz‑Ryń A., Artificial intelligence in the context of data governance, “International Review of Law, Computers & Technology” 2021, vol. 35.
Gardner H., Multiple Intelligences: New Horizons in Theory and Practice, New York 2006.
Grzelańczyk P., Systemy eksperckie w diagnostyce środków transportu, „Logistyka” 2012, nr 3.
Kaplan A., Haenlein M., Siri, Siri, in my hand: Who’s the fairest in the land? On the interpretations, illustrations, and implications of artificial intelligence, “Business Horizons” 2019, no. 62 (1).
Kiełtyka L., Wykorzystanie systemów eksperckich w zarządzaniu wiedzą, „Organizacja i Zarządzanie” 2013, nr 53.
Kobie N., Reuters is taking a big gamble on AI‑supported journalism, https://www.wired.co.uk/article/reuters‑artificial‑intelligence‑journalism‑newsroom‑ai‑lynx‑insight [dostęp: 1.08.2021].
Mainzer K, Künstliche Intelligenz — Wann übernehmen die Maschinen?, DOI 10.1007/978‑3‑662‑48453‑1, Berlin – Heidelberg 2016.
Micklethwait J., The future of news https://www.bloomberg.com/news/articles/2018‑05-03/john‑micklethwait‑the‑future‑of‑news [dostęp: 2.08.2021].
Peiser J., The rise of the robot reporter, https://www.nytimes.com/2019/02/05/business/media/artificial‑intelligence‑journalism‑robots.html
Skalfist P., Mikelsten D., Teigens V., Sztuczna inteligencja: czwarta rewolucja prze-mysłowa, Cambridge – Stanford 2020.
Vernon P.A., Philip Ewart (1905–1987), [w:] Encyclopedia of human intelligence, red. R.J. Sternberg, New York 1994.
Zalatimo S., Entering the next century with a new Forbes experience, https://www.forbes.com/sites/forbesproductgroup/2018/07/11/entering‑the‑next‑century‑with‑a‑new‑forbes-‑experience/?sh=7eaf0ac83bf4 [dostęp: 2.08.2021].
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Bogdan Fischer
1
ORCID: ORCID

  1. Instytut Prawa i Ekonomii Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN ul. Podchorążych 2, PL 30-084 Kraków
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W spisywanych przez 34 lata prywatnych dziennikach Michała Römera problematyka prasowa nigdy nie dominowała, zapiski diarysty (okresowo także redaktora i publicysty) mogą zatem stanowić istotne uzupełnienie przede wszystkim wiedzy o różnojęzycznej prasie wileńskiej lat 1911–1915, czynnie przez autora współtworzonej. W latach późniejszych stanowią świadectwo bardzo rozległych lektur prasowych piszącego, starającego się krytycznie śledzić i subiektywnie komentować burzliwe przeobrażenia wielojęzycznych gazet i czasopism Litwy okresu 1920–1945 na tle ówczesnych przeobrażeń politycznych, ustrojowych i wojennych.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

Römer M., Dzienniki, t. I –VI, Warszawa 2017–2018.
Bibliografia historii Polski XIX i XX wieku, t. III: 1865–1918, wol. I, Warszawa 2000, wol. III, Warszawa 2017.
Jurkowski R., „Gazeta Wileńska” i „Głos Kijowski” (Z dziejów polskiej prasy radykalno-‑liberalnej na Litwie i Ukrainie w 1906 roku), „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1987, nr 4, s. 59–84.
Paczkowski A., Prasa polska w latach 1918–1939, Warszawa 1980.
Sawicki J., Michał Römer a problemy narodowościowe na ziemiach byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego, Toruń 1998.
Sawicki J., „Przegląd Wileński” w latach 1911–1915. Cz. 1–2, „Zapiski Historyczne” 1994, z. 4, s. 41–56; 1995, z. 1, s. 30–62.
Smalianczuk A., W poszukiwaniu idei narodowej. „Krajowość” początku XX w. jako próba ideologii „Polaków litewskich”, „Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa” 2017, nr 49, s. 1–11.
Solak Z., Między Polską a Litwą. Życie i działalność Michała Römera 1880–1920, Kraków 2004.
Zienkiewicz T., Informacje o litewskim życiu kulturalnym w „Gazecie Wileńskiej” (1906), [w:] W kręgu kultury litewskiej, red. nauk. W. Piłat, Olsztyn 1991, s. 117–127.
Žurnalistikos enciklopedija, Vilnius 1997.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Krzysztof Woźniakowski
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, ul. Podchorążych 2, PL 30-084 Kraków (Prof. em.)
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W artykule przedstawiono problematykę dotyczącą przerywania ciąży oraz planowania rodziny, wpływającą na wielodzietność polskich rodzin. „Przyjaciółka” jako najpopularniejsze pismo kobiece okresu PRL podnosiła zagadnienie emancypacji kobiet, wzrostu ich świadomości oraz wiedzy na ten temat. Redakcja pisma edukowała, informowała oraz udzielała licznych porad, po które zwracały się czytelniczki w nadsyłanej korespondencji.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

Źródła archiwalne
Archiwum Akt Nowych, RSW „Prasa” Zarząd Główny, Dział Wydawniczy, Warsztat dziennikarski, treść czasopism wydawanych przez RSW „Prasa”, Analiza, k. 38–49.

Akty prawne
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 maja 1956 r. w sprawie przerywania ciąży, Dz.U. 1956 r., nr 13, poz. 68.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 grudnia 1959 r. w sprawie przerywania ciąży, Dz.U. 1960 r., nr 2, poz. 15.
Ustawa z dnia 27 kwietnia 1956 r. o warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, Dz.U. 1956 r., nr 12 poz. 61.

Prasa
„Przyjaciółka” 1956–1975.

Opracowania
Budnik A., Piekło kobiet – współczesny obraz prawa do aborcji w przestrzeni medialnej. Casus niewolenia kobiet czy ich emancypacji?, „Ars Educandi” 2016, t. 13.
Czajkowska A., O dopuszczalności przerywania ciąży. Ustawa z dnia 27 kwietnia 1956 r. i towarzyszące jej dyskusje, [w:] Kłopoty z seksem w PRL. Rodzenie nie całkiem po ludzku, aborcja, choroby, odmienności, red. P. Barański, A. Czajkowska, A. Wochna-‑Tymińska, Warszawa 2012.
Iganciuk A., „Ten szkodliwy zabieg”. Dyskursy na temat aborcji w publikacjach Towarzystwa Świadomego Macierzyństwa/ Towarzystwa Planowania Rodziny (1956–1980), „Zeszyty Etnologii Wrocławskiej” 2014, nr 1 (20).
Jakubowska W., Działalność Towarzystwa Świadomego Macierzyństwa w okresie 1957– 1967, [w:] X lat Towarzystwa Świadomego Macierzyństwa, Warszawa 1967.
Klich‑Kluczewska B., Making up for the Losses Of War: Reproduction Politics In Post-War Poland, [w:] Woman and Men at War: A Gender Perspective on World War II and its Aftermath in Central and Eastern Europe, red. M. Röger, R. Leiserowitz, Osnabrück 2012.
Klich‑Kluczewska B., Perkowski P., Obiekty biopolityki? Zdrowie, reprodukcja i przemoc, [w:] Kobiety w Polsce 1945–1989: Nowoczesność — równouprawnienie — komunizm, red. K. Stańczak‑Wiślicz, P. Perkowski, M. Fidelis, B. Klich‑Kluczewska, Kraków 2020.
Konopka A., Strategie nacisku. Prasa kobieca w latach 1956–1959 a dostęp do w pełni legalnej aborcji w PRL‑u, [w:] Kobiety wobec dominacji i opresji, red. I. Desperak, E. Hyży, I.B. Kuźma, E. Pietrzak, Łódź 2019.
Kuźma‑Karkowska S., Walka z „babkami” o zdrowie kobiet: medykalizacja przerywania ciąży w Polsce w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku, „Polska 1944/45– 1989. Studia i Materiały” 2017, nr 15.
Maciejewska M., Aborcja w PRL‑u. Ustawa o warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z 1956 r. w kontekście feministycznym, [w:] PRL bez uprzedzeń, red. J. Majmurek, P. Szumlewicz, Warszawa 2010.
Randall A.E., „Abortion will deprive you of happiness!” Soviet reproductive politics in the post‑Stalin era, „Journal of Women’s History” 2011, nr 23 (3).
Soja S., Zmiany w polskim prawie karnym w zakresie dopuszczalności przerywania ciąży na przestrzeni dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych, „Studia z Zakresu Nauk Prawnoustrojowych: miscellanea” 2017, t. 7.
Zajko‑Czochańska J., Sokołowska U., Listy czytelniczek do „Kobiety i Życia” i „Przyjaciółki” jako źródło badań codziennego życia kobiet w PRL, „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych” 2020, nr 2 (9).
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Justyna Zajko-Czochańska
1
ORCID: ORCID

  1. doktorantka, Wydział Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu w Białymstoku
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

From its inception in 1958, the tourist and educational magazine “Poznaj Swój Kraj” [Discover Your Country] was never free from propaganda. Materials of this kind were usually included to mark congresses of the ruling Polish United Workers’ Party or national and state holidays. The official propaganda of success reached its climax in the 1970s. After 1981 eulogies of the socialism system receded and the focus of attention turned to tensions between industrial development and conservation.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

Chłosta‑Sikorska A., Między propagandą a rzeczywistością. Mieszkanki Nowej Huty w latach 1956–1970, Kraków 2019.
Chmiel A., Turystyka w Polsce w latach 1945–1989, Warszawa 2007.
Duraczyński E., PZPR w kryzysie — kryzys w PZPR (lato 1980 – lato 1981), „Dzieje Najnowsze” 1997, no 4, pp. 73–92.
Dytman‑Stasieńko A., Święto zawłaszczonych znaczeń. 1 maja w PRL. Ideologia, rytuał, język, Wrocław 2006.
Filipowicz Z., Propaganda w turystyce, „Turyzm Polski” 1938, no 7/8, pp. 105–108.
Gałęziowska M., Świętowanie wybranych rocznic bitwy pod Grunwaldem formą komunikacji rytualnej państwa i narodu, „Kultura i Społeczeństwo” 2012, no 4, pp. 83–108.
Karpiński A., Paradysz S., Soroka P., Żółtkowski W., Od uprzemysłowienia w PRL do dezindustrializacji kraju. Losy zakładów przemysłowych po 1945 roku, Warszawa 2015.
Nowakowski K., Ewolucja debaty publicznej — od propagandy do komunikacji społecznej, „Oblicza Komunikacji” 2009, no 2, pp. 67–82.
Pratkanis A., Aronson E., Wiek propagandy. Używanie i nadużywanie perswazji na co dzień, Warszawa 2003.
Prószyńska‑Bordas H., Krajoznawstwo. Tradycja i współczesność, Warszawa 2016.
Rogoż M., Czasopisma dla dzieci i młodzieży Instytutu Wydawniczego „Nasza Księgarnia” w latach 1945–1989, Kraków 2009.
Semkow P., Propaganda PRL — wybrane problemy, Gdańsk 2002.
Szulczewski M., Propaganda polityczna, Warszawa 1975.
Wojdon J., Propaganda polityczna w podręcznikach dla szkół podstawowych Polski Ludowej (1944–1989), Toruń 2001.
Zając R.M., Czasopisma Popularnonaukowe w Polsce w latach 1945–1989, Kraków 2016.
Zaremba M., Propaganda sukcesu. Dekada Gierka, [w:] Propaganda PRL — wybrane problemy, ed. P. Semkow, Gdańsk 2002.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Michał Rogoż
1
Agnieszka Strzałka
2

  1. Instytut Nauk o Informacji, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN ul. Podchorążych 2, PL 30-084 Kraków
  2. Instytut Filologii Angielskiej, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, ul. Karmelicka 41, PL 30-128 Kraków
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

This article presents the results of a study aimed at reconstructing the image of the woman citizen promoted in the women’s magazines in 1989–1992, the first phase of the great transformation following the collapse of Poland’s socialist system. Within the scope of the study were high-circulation magazines (over 500,000 copies), including the two leading weeklies “Przyjaciółka” and “Kobieta i Życie”. A total of 208 issues of every magazine published in that time span were analyzed. The methods used included content and textual analysis, complemented by the examination of some recurrent topoi treated as indicators of some inexplicit (hidden) meanings, i.e. the attitudes of women to the process of reform, their role in the agenda for change, and the barriers they came up against in the public sphere.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

Sources
„BF” 1989–1992.
„W&L” 1989–1992.

Scientific studies
Ash T., Rewolucja 1989 widziana w Warszawie, Budapeszcie, Berlinie i Pradze, Londyn 1990.
Boronowska M., Nowe szanse ale czy nowoczesny sposób funkcjonowania współczesnej kobiety?, [in:] Ona w XXI wieku — interdyscyplinarny obraz kobiety, ed. M. Baranowska-‑Szczepańska, Poznań 2011.
Filas R., Dwadzieścia lat przemian polskich mediów (1989–2009) w ujęciu periodycznym, „Zeszyty Prasoznawcze” 2010, no. 3–4.
Filas R., Zmiany w czytelnictwie prasy w Polsce 1989–1992 na tle przemian oferty prasowej, [in:] Transformacja prasy polskiej (1989–1992), ed. A. Słomkowska, Warszawa 1992.
Frąckowiak‑Sochańska M., Superwomen – córki „Matek Polek”. Co zyskują i co tracą współczesne Polki realizujące wzorzec superwomen?, [in:] Ona w XXI wieku — inter-dyscyplinarny obraz kobiety, ed. M. Baranowska‑Szczepańska, Poznań 2011.
Friszke A., Rok 1989: polska droga do wolności, Warszawa 2009.
Grabowska M., Zerwana genealogia. Działalność społeczna i polityczna kobiet po 1945 roku a współczesny polski ruch kobiecy, Warszawa 2018.
Jarowiecki J., Przekształcenia prasy polskiej w latach 1989–1995, [in:] Transformacja mediów 1989–1995, ed. A. Słomkowska, Warszawa 1996.
Małkiewicz A., Wybory czerwcowe 1989, Warszawa 1994. McLuhan M., Zrozumieć media. Przedłużenie człowieka, Warszawa 2004.
Murat M., Topos wędrówki i wędrówka przez toposy, [in:] Toposy (w) filozofii. Filozofia i jej miejsce w doświadczeniu kulturowym, ed. M. Woźniczka, M. Perek, Częstochowa 2018.
Pawlus M., Tożsamość polskich kobiet –- pomiędzy tradycją a nowoczesnością, [in:] Waleczny duch kobiety. Społeczno‑ekonomiczne aspekty ról kobiecych, ed. K. Lendzion, O. Kotowska‑Wójcik, Warszawa 2015.
Pokorna‑Ignatowicz K., Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa‑Książka‑Ruch” w polskim systemie medialnym, Kraków 2016.
Ptaszek G., Jak badać medialny obraz świata?, [in:] Współczesne media. Medialny obraz świata, t. 1: Zagadnienia teoretyczne, ed. I. Hofman, D. Kępa‑Figura, Lublin 2015.
Skowronek B., Mediolingwistyka: teoria –metodologia - idea, „Postscriptum Polonistyczne” 2014, 2/14.
Sobczak B., Medialne obrazy świata z perspektywy retorycznej (na przykładzie recepcji medialnej śmierci pochówku Czesława Miłosza), „Poznańskie Studia Polonistyczne: Seria Językoznawcza” 2011, t. 18, z. 2.
Słomkowska A., Zmiany w mediach w roku poprzedzającym zniesienie cenzury, [in:] Transformacja mediów 1989–1995, ed. A. Słomkowska, Warszawa 1996.
Sokół Z., Transformacja czasopism kobiecych w Polsce w latach (1989–1997), „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 1998, t. 1, z. 1–2.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Anna Szwed-Walczak
1
ORCID: ORCID

  1. Wydział Politologii i Dziennikarstwa, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Plac Litewski 3, PL 20-080 Lublin

Instrukcja dla autorów

Przesyłanie tekstów

Przejdź do logowania lub Zarejestruj aby zgłosić tekst.

Sprawdzenie tekstu przed wysłaniem

Autorzy proszeni są o sprawdzenie czy tekst spełnia poniższe kryteria. Teksty, które nie spełniają wymagań redakcyjnych mogą zostać odrzucone.

  • Oświadczam, że tekst artykułu został przygotowany zgodnie z wytycznymi dla autorów RHPP
  • Oświadczam, że zapoznałem się z informacjami na temat etyki publikowania w RHPP i potwierdzam, że artykuł nie był wcześniej publikowany

Wytyczne dla autorów

Wymagania wstępne

Zapraszamy do nadsyłania pełnych tekstów artykułów w postaci elektronicznej (w formatach: *.doc, *.dox lub *.rtf,) w języku polskim lub angielskim przygotowanych zgodnie z podanymi niżej wymogami. W przypadku tekstów w języku polskim konieczne jest dołączenie także tytułu w języku angielskim oraz abstraktu i słów kluczowych zarówno w języku polskim jak i angielskim. Preferowana długość artykułu: 10-20 standardowych stron, tj. 18000 – 36000 znaków (ze spacjami).

Podczas kwalifikacji tekstu zwracamy szczególną uwagę na jasne określenie przedmiotu i celu badań, na zastosowanie odpowiednich metod badawczych oraz na konieczność nawiązania do wcześniejszych publikacji z zakresu przedmiotu badań.

Sugerowaną metodą wysyłki jest opcja w systemie "Zgłoś nowy tekst" (przycisk wyżej, opcja dostępna po zalogowaniu). W przypadkach uzasadnionych możliwa jest też wysyłka bezpośrednio na adres mailowy Sekretarza Redakcji.

Podstawowe dane o formatowaniu tekstu do publikacji

  • format strony A4 (marginesy: 2,5 cm);
  • czcionka standardowa: Times New Roman 12 pkt dla tekstu głównego oraz 10 punktów dla przypisów dolnych;
  • akapit: odstępy między wierszami - 1,5 wiersza
  • wyrównanie tekstu głównego i przypisów – do lewej.
  • grafiki (ryciny, wykresy) mogą być osadzone w dokumencie głównym, ale w tym przypadku należy je dodatkowo przesłać w oddzielnych plikach (najlepiej w formacie TIFF).

Szczegółowe wytyczne dla autorów

Szczegółowy wykaz wymagań edytorskich i merytorycznych, które należy uwzględnić w manuskryptach zgłaszanych do publikacji zawiera specjalny poradnik dla autorów: Szczegółowe zasady redagowania tekstów do RHPP. Uprzejmie prosimy autorów o wnikliwą lekturę dokumentu i uwzględnienie wymagań.

Procedura przyjmowania tekstów do druku

  • przesłanie przez Autora tekstu do druku (sformatowanego zgodnie z podanymi wymogami) poprzez elektroniczny system przyjmowania artykułów na stronie internetowej czasopisma lub w przypadkach uzasadnionych mailem na adres Redaktora Naczelnego;
  • sprawdzenie przez Sekretarza Redakcji lub Redaktora Naczelnego czy przesłany tekst spełnia wymogi formalne (zgodność z profilem czasopisma i odpowiednie formatowanie itp.) i ewentualne odesłanie tekstu do poprawy,
  • sprawdzenie tekstu w systemie antyplagiatowym;
  • potwierdzenie lub odmowa przyjęcia tekstu do dalszej procedury,
  • wstępna kwalifikacja tekstu pod względem merytorycznym przez Redaktora Naczelnego, ewentualne zawiadomienie o nieprzyjęciu tekstu bądź odesłaniu do korekty lub koniecznego uzupełnienia; w przypadku wątpliwości Redaktor Naczelny może skierować tekst do opinii członka Rady Naukowej lub innego specjalisty z zakresu podejmowanej problematyki w artykule,
  • przesłanie artykułu do dwóch recenzentów w systemie „double-blind review”; w przypadku znacznej interdyscyplinarności podejmowanej problematyki lub rozbieżnych opinii recenzentów tekst może być przesłany do trzeciego recenzenta,
  • zawiadomienie Autora przez Sekretarza Redakcji lub Redaktora Naczelnego o nadejściu recenzji wraz z przesłaniem tekstów recenzji, ewentualnie także uwag Redaktora Naczelnego bądź redaktora tematycznego tomu i wskazaniem terminu nadesłania poprawionego tekstu,
  • przesłanie przez Autora poprawionego tekstu (w przypadku niezgadzania się z uwagami w recenzji wraz ze stanowiskiem Autora w tej sprawie) wraz z oświadczeniem dotyczącym praw autorskich,
  • akceptacja tekstu do druku i zawiadomienie Autora przez Sekretarza Redakcji o przyjęciu tekstu po recenzjach do druku (w przypadku wątpliwości co do korekty tekstu zgodnie z uwagami recenzentów bądź redaktorów, skierowanie do ponownej recenzji lub zwrot do ponownej korekty),
  • korekta językowa i skład artykułu, w razie konieczności kontakt z Autorem w sprawie wątpliwości co do sformułowań zawartych w tekście bądź rozwiązań graficznych,
  • w przypadku większych zmian redakcyjnych w tekście artykułu, przesłanie artykułu do Autora po składzie do autoryzacji, z wyznaczeniem krótkiego terminu na odpowiedź,
  • zamieszczenie wersji elektronicznej artykułu w archiwum na stronie internetowej czasopisma.

Autorzy tekstów przyjętych do druku winni w terminie 14 dni od daty informacji o przyjęciu tekstu przesłać na adres redakcji umowę wydawniczą. Prócz przeniesienia praw autorskich Umowa zawiera również deklaracje o oryginalności i wkładzie poszczególnych osób w powstanie utworu, w szczególności o autorstwie koncepcji, założeń, metod oraz informacji o źródłach finansowania utworu, w tym wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów.

Koszty publikacji

Za publikacje artykułów w czasopiśmie „Rocznik Historii Prasy Polskiej” nie pobieramy opłat.

Przewidywany czas publikacji

Przewidywany czas procedowania zgłoszonych manuskryptów wynosi 2-3 miesiące, a średni czas do publikacji artykułu - 5 miesięcy. Czas publikacji jest uzależniony głównie od tematyki danego artykułu oraz od czasu, jaki autorowi jest potrzebny na wprowadzenie korekt po recenzjach. Z reguły nie przekracza on 7 miesięcy.

Załączniki dla autorów

Procedura antyplagiatowa

  • Procedura służy do weryfikowania oryginalności artykułów i obejmuje teksty zgłoszone do redakcji. Jej głównym celem jest zapewnienia wsparcia w zakresie przeciwdziałania naruszeniom przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych;
  • Sprawdzanie prac odbywa się w Plagiat.pl, w ramach licencji Wydawnictwa Naukowego UP w Krakowie;
  • Procedurę antyplagiatową obsługuje Sekretarz Redakcji.

Ostrzeżenia

Redakcja RHPP informuje, że przeciwdziała wszelkim próbom nierzetelności w nauce. Stosowane zasady etyczne zawiera rozdział "Zasady dotyczące autorów" w sekcji Etyka publikacji. Uprzejmie prosimy autorów o wnikliwą lekturę zasad.

Prawa autorskie

Złożenie artykułu do druku oznacza wyrażenie zgody na bezpłatne przeniesienie autorskich praw majątkowych na Wydawcę i zezwolenie na wydanie pracy w postaci drukowanej w dowolnej liczbie egzemplarzy oraz zamieszczenie jej w postaci otwartego dostępu (CC By 4.0) na stronie internetowej czasopisma oraz innych cyfrowych platformach wydawniczych, z którymi Wydawca zawarł lub zawrze stosowne porozumienie o udostępnianiu. W przypadku artykułów wieloautorskich przyjmuje się, że autor zgłaszający pracę („corresponding author”) ma pełnomocnictwo do reprezentowania pozostałych współautorów w tym zakresie. Autorzy są proszeni o podpisanie stosownego oświadczenia, które jest zawarte w umowie wydawniczej.

Autorzy udzielają wydawnictwu licencji na publikację artykułu, zgodnie z polskimi przepisami prawa autorskiego. Umowa o przeniesieniu praw autorskich musi zostać podpisana przez autorów przed publikacją artykułu. Począwszy do 2021 roku artykuły są udostępniane na zasadach licencji Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

Polityka prywatności

Redakcja oświadcza, że zazwiska i adresy e-mail użytkowników wprowadzone na stronie naszego czasopisma będą wykorzystywane wyłącznie do celów redakcyjnych i nie będą udostępniane w żadnym innym celu ani żadnej innej stronie. Osobami upoważnionymi do posiadania ww. informacji są jedynie redaktorzy oraz wydawca. Szczegółowo omawia te kwestie poniższa deklaracja RODO.

Informacja o przetwarzaniu danych osobowych (RODO)

Na podstawie art. 13 (lub/i) 14 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. U. UE L.2016.119.1 z dnia 04.05.2016 r. – dalej: RODO lub Rozporządzenie), informujemy, że:

I. Administrator Danych Osobowych: Administratorem Danych Osobowych Autora/Autorów/Recenzentów jest Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie (adres: ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków, strona internetowa: www.up.krakow.pl). Z Administratorem Danych Osobowych można kontaktować się poprzez adres e-mail: info@up.krakow.pl lub pisemnie na adres korespondencyjny wskazany w pierwszym zdaniu.

II. Inspektor Ochrony Danych: Autor/Autorzy/Recenzenci mogą skontaktować się z wyznaczonym przez Administratora Inspektorem Ochrony Danych w sprawach dotyczących: przetwarzania danych osobowych, korzystania z praw dotyczących przetwarzania danych osobowych, pisząc na adres elektroniczny: iod@up.krakow.pl, lub adres Administratora Danych, wskazany w pkt I.

III. Cele przetwarzania danych osobowych: Uczelnia przetwarza dane osobowe w celu przygotowania i realizacji umowy wydawniczej zgodnie z art. 6 ust. 1 lit b) Rozporządzenia (UE), a w szczególności: --- reakcji na informacje przesłane do Wydawnictwa z wykorzystaniem formularza kontaktowego/e-maila, --- realizacji procesu wydawniczego związanego z opublikowaniem dzieła Autora/Autorów, --- publikowania imienia, nazwiska, stopnia lub tytułu naukowego oraz afiliacji Autora/Autorów, --- udostępniania danych innym podmiotom związanym z procesem wydawniczym, do baz danych i innych portali informacyjnych, promocyjnych, naukowych, --- wysyłki autorskich numerów drukowanych dzieła.

Podanie przez Panią/Pana danych osobowych jest warunkiem wykonania umowy, zamówienia, opublikowania dzieła Pani/Pana autorstwa/współautorstwa lub gdzie Pani/Pan występowała/ł w charakterze Recenzenta/Redaktora/Członka Rady Naukowej. Jest Pani/Pan zobowiązana/y do ich podania, a konsekwencją niepodania danych osobowych będzie odmowa publikacji lub akceptacji artykułu/recenzji przez Wydawnictwo.

IV. Odbiorcy danych osobowych: zebrane dane osobowe mogą być udostępniane podmiotom i organom publicznym uprawnionym do przetwarzania danych osobowych na podstawie przepisów powszechnie obowiązującego prawa oraz podmiotom przetwarzającym dane osobowe na zlecenie administratora w związku z wykonywaniem powierzonego im zadania.

V. Okres przechowywania danych osobowych Autora/Autorów: Dane osobowe zebrane na podstawie art. 6 ust 1 lit. b) Rozporządzenia (UE), tj. będą przetwarzane maksymalnie przez okres 50 lat licząc od daty podpisania umowy.

VI. Prawa osób, których dane dotyczą: Autor/Autorzy mają prawo do: --- dostępu do swoich danych (informacji o przetwarzanych przez Administratora Danych), w tym uzyskania kopii danych. Prawo będzie realizowane w zakresie technicznie i prawnie możliwym, --- sprostowania (poprawiania danych, gdy są niezgodne z stanem rzeczywistym), --- usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych w przypadkach przewidzianych prawem. Zebrane dane osobowe nie podlegają zautomatyzowanemu podejmowaniu decyzji, w tym profilowaniu.

VII. Instytucja nadzorcza w zakresie danych osobowych: Organem nadzorczym w zakresie danych osobowych jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Autor/Autorzy, w przypadku uznania, że przetwarzanie danych osobowych narusza przepisy Rozporządzenia, ma prawo wniesienia skargi do ww. organu nadzorczego.

Zasady etyki publikacyjnej

Etyka publikacji

Redakcja „Rocznika Historii Prasy Polskiej” (RHPP) przyjęła i stosuje zasady etyki publikacyjnej zgodne z wytycznymi Komitetu ds. Etyki Publikacyjnej (COPE – Committee on Publication Ethics). Wszystkie strony zaangażowane w proces publikacji (redaktorzy czasopisma, autorzy, recenzenci i wydawca) winni się zapoznać ze standardami zasad etyki publikacji stosowanymi w naszym czasopiśmie.

Autorzy, zgłaszając pracę, muszą potwierdzić znajomość tych zasad. Od autorów publikacji zbiorowych wymagamy zadeklarowania rzeczywistego wkładu pracy poszczególnych autorów. Nieakceptowane jest złożenie tej samej pracy do więcej niż jednego czasopisma. Recenzenci opiniujący artykuły, podejmując się recenzji muszą potwierdzić przestrzeganie zasad etycznego postępowania (patrz: Wskazówki dla recenzentów [niżej]) oraz oświadczenie o braku konfliktu interesów.

Szczegółowe zasady dotyczące etyki publikacji, stosowane w czasopiśmie, dostępne są na stronie COPE https://publicationethics.org/guidance/Guidelines. Poniżej przedstawione zostały podstawowe standardy etyczne przestrzegane w RHPP, opracowane na podstawie kodeksu COPE - Best Practice Guidelines for Journal Editors.

Zasady dotyczące redakcji

Zasada fair play. Teksty zgłaszane do publikacji są poddawane ocenie pod względem merytorycznym. Kwestie takie, jak rasa, płeć, orientacja seksualna, wyznanie, pochodzenie, obywatelstwo czy przekonania polityczne autorów nie mają wpływu na ocenę artykułów.

Zasada poufności. Wszystkie zgłaszane do publikacji, recenzowane i opracowywane redakcyjnie teksty mają charakter poufny. Niedopuszczalne jest ujawnianie ich treści osobom trzecim, za wyjątkiem osób do tego upoważnionych przez redaktora naczelnego. Treści zawarte w powierzonych redakcji oraz recenzowanych tekstach nie mogą być w żadnej formie wykorzystywane przez osoby zaangażowane w proces redagowania i recenzowania.

Zasada niezależności i przeciwdziałania konfliktom interesów. Dobór recenzentów odbywa się z zachowaniem najwyższej staranności oraz standardów etycznych, a także zgodnie z zasadą niezależności stron. W szczególności stosuje się zasadę, zgodnie z którą recenzenci nie mogą pochodzić z tej samej instytucji naukowej co autorzy ocenianych tekstów, a także nie mogą oceniać tekstów, w przypadku których może występować konflikt interesów pomiędzy recenzentem a autorem/autorami.

Zapora ghostwriting i guest authorship. Redakcja RHPP, dbając o rzetelność naukową publikowanych tekstów przestrzega zasad zapory ghostwriting i guest authorship. Aby przeciwdziałać przypadkom ghostwriting i guest authorship redakcja RHPP wymaga od autorów tekstu ujawnienia wkładu poszczególnych autorów w powstanie tekstu (z podaniem ich afiliacji oraz rodzaju udziału, tj. informacji kto jest autorem koncepcji, założeń, metod, protokołu itp. wykorzystywanych przy przygotowaniu publikacji), przy czym główną odpowiedzialność ponosi autor zgłaszający manuskrypt. Redakcja wymaga informacji o źródłach finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów (financial disclosure). Redakcja dokumentuje wszelkie przejawy nierzetelności naukowej, w szczególności naruszania zasad etyki obowiązujących w nauce. Wszelkie wykryte przypadki będą demaskowane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.).

Decyzje dotyczące publikacji. Redaktor naczelny podejmuje ostateczną decyzję, które materiały zostaną, a które nie zostaną opublikowane. Redaktor kieruje się opiniami recenzentów, polityką wydawniczą czasopisma oraz wymogami prawnymi odnoszącymi się w szczególności do kwestii plagiatu i innych naruszeń praw autorskich.

Zasady dotyczące recenzentów

Wkład w prace zespołu redakcyjnego. Recenzenci uczestniczą w pracach zespołu redakcyjnego i mają wpływ na decyzje podejmowane przez redaktorów. Mogą także współpracować z autorami w celu doskonalenia publikowanych tekstów (współpraca taka jest anonimowa i musi się odbywać za pośrednictwem redakcji).

Zasada kwalifikacji i terminowości. W przypadku, gdy recenzent zaproszony do pracy nad tekstem uważa, że nie ma kwalifikacji niezbędnych do jego oceny lub nie będzie w stanie przygotować recenzji w ustalonym terminie, powinien niezwłocznie poinformować o tym zespół redakcyjny.

Zasada poufności. Wszystkie zgłaszane do publikacji, recenzowane i opracowywane redakcyjnie teksty mają charakter poufny. Niedopuszczalne jest ujawnianie ich treści osobom trzecim, za wyjątkiem osób do tego upoważnionych przez redaktora naczelnego. Treści zawarte w tekstach powierzonych redakcji oraz recenzowanych nie mogą być w żadnej formie wykorzystywane przez osoby zaangażowane w proces redagowania i recenzowania.

Zasada zachowania standardów obiektywności. Recenzje powinny mieć charakter obiektywny. Personalna krytyka autorów prac jest niedopuszczalna. Wszystkie uwagi recenzenta powinny być odpowiednio uzasadnione.

Zasada rzetelności źródeł. Recenzenci, jeśli zachodzi taka potrzeba, powinni wskazać relewantne publikacje, które nie zostały zacytowane przez autora. Wszystkie stwierdzenia, które mają swoje źródło w opublikowanych już pracach, powinny być opatrzone odpowiednimi odesłaniami bibliograficznymi w tekście. W przypadku zauważenia istotnych podobieństw do prac już opublikowanych, recenzenci powinni zgłosić ten fakt redakcji.

Zasada niezależności i przeciwdziałania konfliktom interesów. Dobór recenzentów odbywa się z zachowaniem najwyższej staranności oraz standardów etycznych, a także zgodnie z zasadą niezależności stron. W szczególności przestrzega się zasady, że recenzenci nie mogą pochodzić z tej samej instytucji naukowej co autorzy ocenianych tekstów, a także nie mogą oceniać tekstów, w przypadku których może występować konflikt interesów pomiędzy recenzentem a autorem/autorami.

Zasady dotyczące autorów

Zasada rzetelności naukowej. Autorzy tekstów zgłaszanych do publikacji są zobowiązani do rzetelnego opisu wykonanych badań oraz obiektywnej interpretacji wyników. Zebrane dane oraz całość prac powinny być opisane w sposób umożliwiający powtórzenie badań. Nierzetelne lub niezgodne z zasadami etyki prezentowanie i interpretowanie danych oraz wyników badań jest niedopuszczalne.

Zasada oryginalności publikacji. Autorzy mogą zgłaszać do publikacji wyłącznie własne, oryginalne teksty. W sytuacji, gdy wykorzystują badania lub stwierdzenia innych autorów, powinni oznaczać je jako elementy cytowane. Redakcja poddaje teksty zgłaszane do publikacji sprawdzeniu przez system antyplagiatowy (Plagiat.pl), w ramach licencji Wydawnictwa Naukowego UP w Krakowie.

Zasada udostępniania danych badawczych. Autorzy mogą zostać poproszeni o przedstawienie nieopracowanych wyników badań, w związku z tym powinni zapewnić dostęp do tych danych. Powinni również, w miarę możliwości, przechowywać te dane przez pewien czas po opublikowaniu pracy.

Zasada przeciwdziałania redundantnym publikacjom. Autorzy nie powinni publikować tekstów opisujących te same badania w więcej niż jednym czasopiśmie. Zgłaszanie tych samych publikacji do więcej niż jednego czasopisma jest niedopuszczalne i uznawane za nieetyczne.

Zasada rzetelności źródeł. Publikacje, które zostały wykorzystane przy pisaniu tekstu powinny być zawsze dokładnie zacytowane. Autorzy winni również podać tytuły publikacji, które miały decydujący wpływ na kształt ich pracy. Informacje uzyskane prywatnie, w rozmowie lub korespondencji z osobami trzecimi nie mogą być wykorzystywane w tekście bez pisemnej zgody tych osób.

Zasady autorstwa pracy. Osoby wskazane w zgłoszonym tekście jako autorzy lub współautorzy powinny mieć znaczący udział w tworzeniu publikacji: koncepcji, projektu, wykonaniu oraz interpretacji wyników opisywanych badań. Informacje o wszystkich osobach, które w jakimś stopniu przyczyniły się do powstania publikacji, powinny pojawić się w tekście. Autor zgłaszający tekst do publikacji winien zadbać o właściwe oznaczenie tych osób w tekście oraz upewnić się, że wszyscy współautorzy akceptują artykuł w formie zgłaszanej do publikacji.

Zasada konfliktu interesów. Autorzy muszą wskazać wszelkie istotne czynniki o charakterze finansowym lub sytuację konfliktu interesów, jeśli mogą być one uznane za mające wpływ na wyniki lub ich interpretację. Wszystkie źródła finansowego wsparcia badań muszą zostać podane do wiadomości. Zasady dotyczące błędów w tekstach zgłoszonych do publikacji. W sytuacji, gdy autor odkryje znaczące błędy lub nieścisłości w zgłoszonym tekście, zobowiązany jest niezwłocznie poinformować o tym redakcję czasopisma i współpracować z nią w celu wycofania tekstu lub poprawienia zaistniałych błędów.

Definicje

Ghostwriting oznacza, ukrywanie faktycznego autorstwa lub współautorstwa tekstu; istotny wkład w powstanie publikacji powinien być zawsze ujawniony przez wskazanie nazwisk wszystkich autorów lub bez wymienienia roli osoby, która wniosła taki wkład w podziękowaniach zamieszczonych w publikacji (COPE).

Guest authorship oznacza umieszczenie wśród autorów tekstu osoby, której udział w powstaniu tego tekstu jest znikomy lub w ogóle nie miał miejsca (COPE).

Plagiat. W prawie autorskim nie ma legalnej definicji plagiatu. Pośrednio definicję taką zawiera art. 115 ustawy o prawie autorskim, penalizując czyn polegający na przywłaszczeniu sobie autorstwa lub wprowadzeniu w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu. Mowa tu więc o sytuacji, w której plagiator świadomie, z zamiarem bezpośrednim przypisuje sobie autorstwo cudzego utworu lub wprowadza innych w błąd co do autorstwa. Plagiatem jest także podanie się niezgodnie z prawdą za współautora dzieła. Więcej na informacji zawiera omówienie na stronie ZAIKS.

Autoplagiat. Wielokrotne publikowanie tego samego lub w niewielkim tylko stopniu przetworzonego tekstu, w warunkach wprowadzających w błąd, że jest to utwór lub część utworu po raz pierwszy rozpowszechniana [J. Barta, R. Markiewicz, Prawo autorskie, Warszawa 2010].

Grafy COPE

Niżej przedstawiono szczegółowe ścieżki postępowania w przypadku wykrycia niektórych nadużyć nieetycznych zachowań. Źródło: COPE Flowcharts [Polish] [2023]. Interpretacja: Ewa A. Rozkosz, Wykorzystanie diagramów COPE w zasadach etyki publikacyjnej czasopisma naukowego, Materiały Konferencyjne EBIB, nr 25 (2017).

Podejrzenie o plagiat w zgłoszonym manuskrypcie;
Podejrzenie o plagiat w opublikowanym artykule;
Podejrzenie o autoplagiat w zgłoszonym manuskrypcie;
Podejrzenie o autoplagiat w opublikowanym artykule;
Podejrzenie o sfabrykowanie danych w zgłoszonym manuskrypcie;
Podejrzenie o sfabrykowanie danych w opublikowanym artykule;
Dodanie autora przed opublikowaniem;
Usunięcie autora przed opublikowaniem.

Procedura recenzowania

Proces i kryteria recenzji

Do publikacji w „Roczniku Historii Prasy Polskiej” kwalifikowane są jedynie artykuły w pełni oryginalne (nigdzie wcześniej niedrukowane), prezentujące najnowsze wyniki badań i niebędące kompilacją opracowań już istniejących.

Pierwszym etapem procedury recenzowania jest opinia Redaktora Naczelnego (lub wskazanego przez niego członka Rady Redakcyjnej), który podejmuje wstępną decyzję o dopuszczeniu artykułu do dalszej procedury recenzji lub odrzuceniu, o czym informują niezwłocznie autora. W przypadkach niejednoznacznych ich decyzja jest konsultowana ze specjalizującym się w danej problematyce członkiem Rady Redakcyjnej. Powodem odrzucenia na tym etapie może być m.in. niezgodność tematyki manuskryptu z profilem czasopisma, brak spełniania standardów dotyczących konstrukcji artykułu, niski poziom merytoryczny, rażące uchybienia językowe, niezgodność z zasadami etyki publikacyjnej lub inne uzasadnione powody.

Następnie zgłoszenie przechodzi do etapu recenzji zewnętrznych. Każdy artykuł zanim zostanie skierowany do Recenzentów poddawany jest anonimizacji, czyli ukryciu danych mogących zidentyfikować Autora. Do oceny każdej publikacji powołuje się co najmniej dwóch niezależnych recenzentów spoza jednostki autora. Redakcja dba o to, aby w procesie recenzji pomiędzy autorami i recenzentami nie zachodził żaden konflikt interesów (w szczególności relacje służbowe lub osobiste). Recenzje są opracowywane w systemie „double-blind review process”, w którym recenzenci i autorzy nie znają swoich tożsamości.

Recenzje mają formę pisemną i opisową. W swej ocenie recenzent bierze pod uwagę oryginalność i wartość merytoryczną artykułu, jego formę (kompozycję, język), jakość źródeł, rzetelność naukową, może także wskazywać na kwalifikację artykułu do danej kategorii tekstów naukowych. Wszelkie uwagi, poprawki oraz sugestie ewentualnych zmian recenzent umieszcza w formularzu recenzji tak, by autor mógł się z nimi zapoznać i uwzględnić je w ostatecznej redakcji tekstu. Recenzja kończy się konkluzją oraz jednoznacznym wnioskiem o dopuszczenie bądź niedopuszczenie artykułu do publikacji. Warunkiem dopuszczenia artykułu do druku jest uzyskanie dwóch pozytywnych recenzji. W przypadku znaczącej rozbieżności ocen kolegium redakcyjne może podjąć decyzję o powołaniu trzeciego recenzenta.

Po zakończeniu etapu recenzji zewnętrznych autor otrzymuje od redakcji stosowną informację. Oprócz wniosków recenzentów, autor może otrzymać dodatkowe uwagi i sugestie zmian od Redaktora Naczelnego (lub wskazanego przez niego członka Rady Redakcyjnej), redaktora tematycznego lub redaktora językowego. Proces recenzji ma charakter poufny. Zbiorcza lista recenzentów współpracujących z czasopismem jest publikowana jeden raz w roku w zakładce Redakcja / Lista recenzentów. Etyczne aspekty obowiązków spoczywających na recenzentach i autorach przedstawiono niżej w sekcji „ Zasady etyczne”. Redakcja przyjmuje również do druku materiały nierecenzowane (sprawozdania, komentarze, listy itp.).

Zobowiązania recenzentów

Opinia recenzenta stanowi kluczowy element procesu redakcyjnego, gdyż na jej podstawie redakcja podejmuje merytoryczną decyzję o dopuszczeniu artykułu do druku. Aby proces ten przebiegał w sposób prawidłowy prosimy recenzentów o obiektywną ocenę manuskryptów oraz zobowiązujemy do zachowania tajemnicy, informowaniu o konfliktach interesów i przekazywaniu informacji o podejrzeniu o plagiat. Szczegółowe informacje na ten temat zawiera rozdział " Zasady dotyczące recenzentów" w sekcji Etyka publikacji (niżej).

Formularze dla recenzentów

  • Formularz recenzyjny (stosowany przy tradycyjnym obiegu recenzji);
  • Oświadczenie o braku konfliktów (od 2023 roku oświadczenie stanowi cześć formularza recenzji);
  • Formularz systemowy (dostępny dla zarejestrowanych recenzentów).

Wykaz recenzentów

Szczegółowy wykaz znajduję się na stronie Redakcja / Lista recenzentów

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji