Nauki Techniczne

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

Zawartość

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych | 2011 | No VII

Abstrakt

W dobie zmieniającego się paradygmatu zrównoważonego rozwoju cywilizacyjnego istotne jest rozważenie zmian etyki zawodu architekta ku proekologicznej kreatywności.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Bolesław Stelmach

Abstrakt

Rośliny okrywowe to sztucznie utworzona grupa charakteryzująca się określonymi cechami morfologicznymi – są gęste, nisko się krzewią i szybko rozrastają. Do grupy tej należą zarówno byliny, pnącza, trawy ozdobne, krzewinki, paprocie, jak i krzewy liściaste czy iglaste. Rośliny okrywowe są atrakcyjne ze względu na różne walory dekoracyjne – posiadają liście i pędy o interesujących fakturach i kolorze, ponadto przyczyniają się do ograniczenia erozji gleby oraz mogą funkcjonować jako płynne przejście pomiędzy architekturą budynku a krajobrazem. W niektórych sytuacjach stanowią alternatywę dla traw. Rośliny okrywowe znajdują zastosowanie w miejscach takich jak parki, zieleńce, pasy zieleni między jezdniami oraz ogrody prywatne. Mogą tworzyć kompozycje jednogatunkowe, równomiernie pokrywające powierzchnię lub nasadzenia składające się z wielu różnych gatunków. W pracy zaproponowano projekt kompozycji kolekcji dydaktycznej z wykorzystaniem roślin okrywowych.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Margot Dudkiewicz
Magdalena Joniec

Abstrakt

Struktury architektoniczne powstają na podstawie warunków odczytywanych przez autora jako determinanty jego projektu. W przypadku Centrum Chopinowskiego i Muzeum Chopina w Żelazowej Woli, były to warunki kontekstu przyrodniczo-kulturowego, warunki konserwatorskie, funkcje. Istotne były także zmiany projektu w trakcie realizacji.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Bolesław Stelmach

Abstrakt

W basenie Morza Śródziemnego powstały jedne z najstarszych cywilizacji świata. Rozwinęły się tu kultury Egiptu, starożytnej Grecji i Rzymu. Było to miejsce przenikania się sztuki perskiej, hellenistycznej, starochrześcijańskiej, bizantyjskiej i islamu. Ponadto region śródziemnomorski cechuje się łagodnym klimatem i urozmaiconym krajobrazem. Są to powody powstania wspaniałych założeń ogrodowych. Przeprowadzono badania wybranych obiektów ogrodowych na terenie Hiszpanii i na Cyprze. Zwrócono uwagę na układ funkcjonalno-przestrzenny ogrodów, roślinności zastosowane materiały. Badania objęły ogród zabytkowy Park Güell w Barcelonie oraz współczesne ogrody przydomowe
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Margot Dudkiewicz
Paulina Hortyńska

Abstrakt

Artykuł stanowi pewnego rodzaju syntezę teoretycznych podstaw badań prowadzonych przez autora w ramach pracy doktorskiej. Celem rozprawy było znalezienie narzędzia badawczego pomocnego w obiektywizacji decyzji planistycznych związanych z realizacją pożądanej infrastruktury turystycznej, niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania turystyki zrównoważonej na wybranym obszarze. Autor zwraca szczególną uwagę na rolę turystyki w aktywizacji społeczno-ekonomicznej małych miast w warunkach zrównoważonego rozwoju.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Bartosz Kaźmierczak

Abstrakt

Artykuł prezentuje autorskie narzędzie badawcze, opracowane w ramach pracy dysertacyjnej realizowanej na Wydziale Architektury Politechniki Poznańskiej. Instrument ten ma na celu delimitację terenów kluczowych dla rozwoju śródmiejskich przestrzeni kulturowych, a następnie określenie możliwych form ich przekształcania. Zintegrowany system przestrzeni kulturowych oraz Kulturowa oferta inwestycyjna uzupełniają warsztat urbanistów o narzędzia wspierające kreację przestrzeni publicznych o wysokim standardzie użytkowym i przestrzenno-społecznej atrakcyjności.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dominika Pazder

Abstrakt

Alpinarium należy traktować jako miejsce wzrostu roślin charakterystycznych dla określonych łańcuchów górskich. Stanowi on swoistą kolekcję, która pełni funkcje dydaktyczne i estetyczne. Najlepszym wzorem w tworzeniu ogrodu górskiego jest natura – krajobrazy, siedli-ska, z których pochodzą rośliny. W alpinarium, jak w każdym ogrodzie skalnym wykorzystuje się naturalną rzeźbę i właściwości terenu, bądź teren kształtuje się sztucznie zależnie od wymagań sadzonych roślin. Najczęściej tego rodzaju układy pojawiają się w ogrodach botanicznych, ale z powodzeniem mogą stanowić ciekawą kompozycję ogrodu prywatnego. Urządzenie alpinarium, by prezentował fragment naturalnego krajobrazu górskiego wymaga przede wszystkim bardzo starannego doboru: rodzaju, formy, wielkości skał, bowiem są one szkieletem ogrodu, prawidłowej selekcji gatunków wysokogórskich i zastosowania odpowiedniego podłoża.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Krystyna Pudelska
Kamila Rojek

Abstrakt

Wraz z przemianami ogrodu naturalistycznego w XIX w. zmieniały się także elementy naturalne. W związku z niestabilną sytuacją w kraju w ciągu XIX i XX stulecia niewiele z założeń krajobrazowych przetrwało do dnia dzisiejszego. Studia nad literaturą tamtego okresu pozwolą na przybliżenie zarówno wyglądu form roślinnych jak i ich przemian. Szczególnym zainteresowaniem należy obdarzyć formy kwiatowe, ze względu na to, iż kwiaty są najdelikatniejszym i najbardziej ulotnym tworzywem ogrodowym. We wczesnych ogrodach krajobrazowych rośliny ozdobne stosowano rzadko. Stanowiły wówczas jedynie zgrabne połączenia z drzewami lub krzewami, a czasem samodzielne niewielkie klombiki lub kosze na trawniku. W II poł. XIX w. za sprawą Humphry Reptona do łask powracają regularne formy kwietników. W następstwie coraz większej różnorodności gatunkowej roślin kwiatowych ulegał y one dalszym ciągłym przemianom. Rozwój ogrodnictwa ozdobnego w Polsce przyczynił się tak że do rozkwitu ogrodów środowiskowych – ogrodów skalnych, różanych, paprociarni. Polska przeżywała w tamtym okresie renesans w architekturze krajobrazu. Powstało najwięcej parków i ogrodów. Z tego powodu prowadzenie badań nad elementami roślinnymi, a szczególnie elementami, których głównym tworzywem były kwiaty, jest niezwykle istotnym zagadnieniem.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Krystyna Pudelska
Kamila Rojek

Abstrakt

Założenia klasztorne na terenie Lublina mają bogatą historię. Pierwszy powstał już w XIV w. Z czasem do miasta sprowadzano kolejne zakony, dla których fundowano nowe miejsca pod zabudowę. Założenia lokowane poza murami miasta były otoczone pokaźnymi ogrodami. Do dóbr zakonnych należały także pola, łąki, folwarki, a nawet wsie. Przez szereg lat zakonnicy powiększali swoje włości, zabezpieczając w ten sposób finansowanie działalności, którą prowadzili. Po okresie świetności przychodzą ciężkie czasy konfliktów zbrojnych obejmujących Lublin. W tym okresie założenia klasztorne ulegają licznym zniszczeniom, część przekształcana jest na cele świeckie, a przylegające do nich ogrody są dzielone na mniejsze parcele, przeznaczane pod zabudowę lub są sprzedawane. Z istniejących w XVIII w. 18 klasztorów do czasów współczesnych przetrwało 14. Wszystkie są wpisane do Rejestru Zabytków Województwa Lubelskiego, a tylko 6 z nich stanowi do dzisiaj własność zakonów. Ogrody przy zachowanych obiektach różnią się powierzchnią i funkcją od tych z okresu swojej świetności. Ich obszar w obrębie miasta od XVIII w. do czasów współczesnych zmniejszyła się o ponad połowę. Cztery z nich uległy nie-wielkim przekształceniom, a w niezmienionej formie pozostały tylko wirydarze w 9 dawnych klasztorach. Pozostała zieleń pełni funkcje ogrodów przyszpitalnych, przykościelnych lub skwerów miejskich.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Anna Mirosław
Krystyna Pudelska

Abstrakt

W opracowaniu omówiono zjawiska erozji, ze szczególnym uwzględnieniem roli erozji wodnej w kształtowaniu krajobrazu terenów erodowanych, występowanie erozji na terenie Polski, na podstawie najnowszej literatury oraz przedstawiono metody pomiaru i monitoringu procesów erozyjnych.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Piotr Gliński
Jerzy Przesmycki

Abstrakt

W przeciągu najbliższych lat budownictwo (zwłaszcza mieszkaniowe) czekają nieuniknione zmiany w zakresie technologii, eksploatacji i całej filozofii projektowania, które okażą się być może tak rewolucyjne dla budownictwa i architektury, jak chociażby wynalezienie żelbetu. W artykule omówiono problematykę związaną z definiowaniem i certyfikowaniem budynków zrównoważonych. Wprowadzenie jednolitego, obowiązkowego systemu oceny i certyfikacji dla budynków zrównoważonych jest prawdopodobnie kwestią najbliższych kilku lat. Obecnie najbardziej popularne są systemy BREEAM dla budynków użyteczności publicznej i CSH dla budynków mieszkalnych.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Natalia Przesmycka

Abstrakt

Bramy i kordegardy stanowiły istotną część ogrodzeń większości założeń dworskich i pałacowych. W zależności od wielkości majątków ich liczba wahała się od jednej do czterech. Pierwotnie miały charakter najczęściej obronny. Z czasem zaczęły jednak pełnić rolę w układzie kompozycji przestrzennej wielu rezydencji. Autorki na wybranych przykładach opisują architekturę tego typu obiektów oraz stan ich zachowania w województwie lubelskim.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Elżbieta Przesmycka
Kamila Boguszewska

Abstrakt

Oranżerie należą do obiektów użytkowych, towarzyszących założeniom rezydencjonalnym. Kresem ich funkcjonowania w Rzeczypospolitej był Dekret o reformie rolnej z roku 1944 akceptowany przez Józefa Stalina. Na jego mocy majątki ziemskie zostały rozparcelowane, a poszczególne obiekty adaptowane na różnorakie funkcję. Wiązało się to często z ich dewastacją. Jednak prawdziwym kresem ich istnienia okazał się czas wolnej Polski – dwudziestolecie kapitalizmu. Powyższy problem został opisany przez autorki na przykładzie historii pomarańczarni w założeniu pałacowo-parkowym w Lubartowie.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Elżbieta Przesmycka
Kamila Boguszewska

Abstrakt

Łazienki królewskie w Warszawie wyróżnia mnogość form małej architektury. Stanowią one umieszczony w sercu miasta zakątek historii polskiej kultury i sztuki wpleciony w scenerię krajobrazowego ogrodu. Przejrzysty, inspirowany przyrodą układ przestrzenny ogrodu silnie akcentowany jest przedstawieniami rzeźbiarskimi i formami małej architektury – mosty. Zarówno przedstawienia rzeźbiarskie, jak i formy mostów stanowią uzupełnienie kompozycyjne całości założenia. Czerpiący natchnienie ze sztuki antycznej, chińskiej najznamienitsi artyści tworzyli tu dzieła, które harmonizując z otoczeniem przemieniły park w miejsce posiadające niemożliwą do wydzielenia na poszczególne elementy całość o symbolicznym i duchowym wymiarze.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Magdalena Janicka

Abstrakt

Artykuł poświęcony został nordyckiemu kraju na wyspie, o którym słyszymy głównie z powodu erupcji wulkanów. W artykule, napisanym pod wpływem wrażeń i fascynacji naocznie poznanej Islandii i przestrzeni jej stolicy, przedstawiono rys historyczny osadnictwa od początku jego istnienia i zaprezentowano kilka ważniejszych obiektów związanych z historią i przestrzenią urbanistyczną Reykjaviku, stolicy jednej z najpiękniejszych wysp na świecie.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Małgorzata Doroz-Turek

Abstrakt

W artykule przedstawiono wybrane przykłady projektów wzorcowych szkól jedno- i dwuklasowych z okresu międzywojennego zalecanych do realizacji w niepodległej Polsce. Omówione zostały projekty wybitnych polskich architektów i ich główne cechy, takie jak forma architektoniczna, układ funkcjonalny i sposób organizowania przestrzeni wokół szkół zgodnie z ustalonymi przepisami prawnymi.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Elżbieta Przesmycka
Ewa Miłkowska

Abstrakt

Louis Kahn, jeden z najwybitniejszych architektów XX w., uznawany jest za ojca współczesnych mikrobiologicznych kompleksów naukowych. Jego realizacje z końca lat 50. i 60. ubiegłego wieku stały się wzorcem dla późniejszych projektów laboratoriów mikrobiologicznych. Kahn w swoich realizacjach wprowadził dwie zasady: zasadę podzielenia funkcji na powierzchnie obsługujące i obsługiwane oraz zastosowanie otwartego planu w laboratoriach. Równocześnie wydzielił poziomy techniczne w celu łatwiejszego dostępu do instalacji technicznych. Jego obiekty są pełne symboliki, a zastosowanie surowych materiałów nawiązaniem do dialogu pomiędzy masą budynku i dynamiczną grą światła.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Michał Salamonowicz

Abstrakt

Zabudowa drewniana pochodząca z końca XIX i pocz. XX w. w Samarze, w Rosji, jest jednym z przykładów nadwołżańskiej architektury drewnianej, charakteryzującej się bogatym zdobnictwem oraz formą. Ciekawym zjawiskiem w XIX w. stało się zastępowanie architektury murowanej architekturą drewnianą. Fenomen ten spowodowany był napływem ludności wiejskiej do miasta. Z drewna budowano nie tylko zabudowę mieszkaniową, ale i budynki użyteczności publicznej (kościoły, szpitale, szkoły) oraz małą architekturę. Początkowo architektura ta znajdowała się na obrzeżach miasta. Wraz z jej popularyzacją wśród urzędników, zaczęła ona występować również w centrum miasta w miejscu wolnych parceli. Można wyróżnić wiele typów tej zabudowy: od najprostszych jednoizbowych po dwu- i trzykondygnacyjne domy ważnych urzędników. Zabudowa ta najczęściej występowała w konstrukcji zrębowej oraz szkieletowej (podziały wewnętrzne, wykusze, wieże). Ostatni wymieniony typ zabudowy mógł mieć konstrukcję mieszaną – parter był murowany, natomiast pozostałe kondygnacje drewniane. Budynki mieszkalne najczęściej zwieńczone były dachem dwuspadowym, natomiast wykusz i ryzality – dachem wieżowym. Układ funkcjonalno – przestrzenny poszczególnych rodzajów zabudowy był określony. Charakterystyczna dla tej zabudowy stała się dekoracja. W przeważającej części motywami ornamentu były formy zoomorficzne, fitomorficzne, geometryczne oraz występowały typowe formy ludowe. Dekorowane były szczyty, okna szczytowe, wiatrownice, zwieńczenia szczytów, listwy podokapowe, naroża budynku (kożuchowanie), nad- i podokienniki. Przybierały one różne formy oraz kształty. Najbardziej charakterystyczne stały się nad- i podokiennik, tworząc dekorowane obramienia okienne. Ich charakterystyczną cechą kompozycyjną była symetria. Z czasem formy obramień okiennych ulegały przekształceniu (przesuwano je względem lica ściany, spiętrzano). Ważnym elementem elewacji stały się akcenty, takie jak ryzality, wykusze, wieżyczki, balkony i niewielkie lukarny. Były one bardzo różne i występowały w dowolnej kombinacji. Cechy architektury drewnianej nawiązują do stylu, jaki panował w XIX w. – eklektyzmu. W Rosji mamy do czynienia ze swoistą odmianą eklektyzmu, polegającą na połączeniu tradycyjnych form architektury rosyjskiej – np. kokosznik – z formami zachodnioeuropejskimi różnych epok.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Ewa Pol

Instrukcja dla autorów

Na łamach czasopisma zamieszczane są oryginalne prace naukowe. Wszystkie
prace są recenzowane przez specjalistów spoza jednostki macierzystej autorów. Prace
proponowane do druku w Tece poszczególnych komisji oddziału lubelskiego PAN
należy przesyłać na adres odpowiednich Komisji.


Wymogi ogólne i techniczne przygotowania prac.
1. Objętość prac wraz z tabelami, rysunkami i fotografiami nie powinna przekraczać
12 stron formatu A-4.
2. Styl dokumentów – tekst pracy należy pisać czcionką typu Times New Roman
(TNR) 12 pkt., 1,5 odstępu między wierszami, dopuszcza się stosowanie wyróżnień w
tekście, np. kursywę i pogrubienie tekstu, prosimy jednak o zrezygnowanie z podkreślania
liter, wyrazów i zdań.
3. Wielkość tabel i rysunków nie może przekraczać formatu B-5 (12,5 cm x 19,5
cm); opisy tabel czcionką TNR 10 pkt, wypełnienie tabel 10 pkt, pojedynczy odstęp,
rozszerzenie plików zawierających tabele – doc. lub rtf.

Obowiązuje następujący układ pracy:
1. Tytuł artykułu w języku polskim lub angielskim (jeżeli cała praca jest w języku
angielskim, to samo dotyczy streszczenia i słów kluczowych).
2. Imię i nazwisko autora (-ów).
3. Streszczenie pracy (od 300 do 500 znaków).
4. Słowa kluczowe – należy podać do 6 słów pomocnych przy indeksacji i wyszukiwaniu.
5. Tekst główny artykułu powinien obejmować: wstęp, materiał i metody, wyniki,
dyskusję, wnioski (lub podsumowanie) i piśmiennictwo.
6. Tytuł, abstract (300-500 znaków) jako tłumaczenie streszczenia i słowa kluczowe
w języku angielskim.
7. Adres miejsca pracy autora (-ów) w języku polskim i angielskim.
Jan Kowalski, Katedra ....., Nazwa uczelni, adres, e-mail
8. Tytuły tabel oraz ich treść, a także podpisy rysunków i legendy muszą być podane
w języku polskim i angielskim, a numery tabel i rysunków – cyframi arabskimi.


Jednostki i pisownia – obowiązuje międzynarodowy układ SI, np. g·dm-3 (a nie
g/dm3).
Piśmiennictwo – przy powoływaniu się w tekście pracy na publikacje innych
autorów podajemy w nawiasie kwadratowym nazwisko autora(-ów) i rok wydania publikacji
zamieszczonej w Wykazie piśmiennictwa, np. [Chełkowski 1966].
Wykaz piśmiennictwa należy zestawić w porządku alfabetycznym w następujący
sposób: nazwisko (-a) autora (-ów), inicjały imion; rok wydania, gdy w danym roku jest
wydanych więcej prac tego samego autora, po roku naleŜy oznaczyć poszczególne
pozycje a, b, c itd.; tytuł pracy; skrót bibliograficzny wydawnictwa i miejsce wydania;
numer tomu, zeszytu oraz numery stron, np.
1. Chełkowski Z., 1966: Introdukcja troci do rzeki Gowienicy. Gospod. Ryb. 1(2), 18–19.
2. Greń J., Kowalski Z., 1972. Statystyka matematyczna. PWN Warszawa.
3. Horabik J., 1994: Load distribution in a model bin as influence d by mechanical properties
of wheat grain (in Polish). Acta Agrophysica, 1.5. Jury W.A., Roth K., 1990: Transfer Function
and Solute Movement through Soil. In: Theory and Applications. Birkhaser Verlag, Basel, Switzerland.
4. Turski W., 1972: Projektowanie oprogramowania systemów liczących. Mat. Konf.

Projektowanie maszyn i systemów cyfrowych. Warszawa 2-5 czerwca 1971. PWN Warszawa, 132-139.
Prace w języku angielskim: tytuły publikacji powinny być w jęz. angielskim, francuskim
lub niemieckim, z zaznaczeniem język

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji