The image of a witch in the folklore of each nation is special and appears under different designations. In Romanian fairy tales and legends, it is a fairy, in Ukrainian fairy tales and legends, it is a mavka, a mermaid, a witch. The article analyses the specifics of the image of the fairy, who is the heroine of legends and fairy tales recorded by Alexandru Mitru, and makes a typological comparison of this character with the image of the mavka in fairy tales and Ukrainian beliefs (in the records of Volodymyr Shukhevych, Stepan Pushyk, and Elizaveta Revytska). There are functionally different female mythological images in Romanian and Ukrainian folk prose. The Romanian legends under analysis recorded by Alexandru Mitru, depict a dominant image of a good fairy capable of self-sacrifice for love (The Fairy Lake, The Drowned City). The loss of immortality is perceived by the heroines as a fair price for the opportunity to be close to one’s beloved. The tragedy in both legends is caused by the inability of fairies to resist fatal, boundless evil, which appears in the image of the cruel hunter Zegan (The Fairy Lake) and the stone god of trade (The Drowned City). In the fairy tale The Little Green Snake, the central image is an evil fairy who can only be overcome by a human (the girl Ana, a type of Amazon heroine). In the Romanian legends and fairy tales examined, fairies have such features as courage (Manga), heroism (Alina), and wisdom (the good fairy in the fairy tale The Little Green Snake). They are often kind, and the image of the goddess – the patroness of nature, the archetype of the positive Anima – is projected onto them. The Ukrainian mavka, mana, lisnytsya, and mermaid are often personifications of demonic, destructive beauty. Mavkas can make a man lose his way in the forest, seduce him, and subordinate him to their will. From a psychological point of view, men’s fear of female beauty is objectified in the image of the mavka-mana (which is associated with charms), the fear of losing a clear vision of reality and the ability to think soberly because of passion (The Tale of the Magical Bird, the tale Shtefanko and the Mana). The image of the mavka as the patron goddess of nature appears in the Ukrainian fairy tales The Golden Egg and Mermaids and the Evil Sorceress. The heroines of these fairy tales are semantically similar to the images of Romanian good fairies. The article analyzes the symbolism of flowers, the sun, eyes, eagles, larks, dwarfs, and snakes. It also explains the motif of metamorphosis.
Ban'oi V., Petrulyak N., Somatyzmy u skladi frazeolohizmiv hovirky sela Rus'ki Komarivtsi Uzhhorods'koho rayonu Zakarpats'koyi oblasti: etnolinhvistychnyy aspekt, «Naukovyy visnyk Uzhhorods'koho universytetu. Seriya: Filolohiya» 2020, vyp. 3 (43).
Entsyklopedychnyy slovnyk symvoliv kul'tury Ukrayiny, za zah. red. V.P. Kotsura, O.I. Potapenka, V.V. Kuybidy, Korsun' Shevchenkivs'kyy 2015.
Frants M.-L. fon, O snakh i smerti (Traum und Tod. Was uns die Traume Sterbender sagen), Moskva 2015.
Kempbell Dzh., Tysyachelikiy geroy, vstup. st. N. Kalininoy, per. s angl. A. Khomik, Kiev 1997.
Kerlot Kh.E, Slovar' symvolov. Mifologiya. Magiya. Psikhoanaliz, Moskva 1994.
Mitru A., U krayu lehend. Kazky i lehendy, per. z rumun. Maryny Slov'yanovoyi, Kyyiv 1991.
Noymann E., Proiskhozhdenie i razvitie soznaniya, per. s angl. A. Khomik, vstup. st. K.-H. Yunga, Kiev 1998.
Olteanu A.-L., Mitologie română, vol. I-III, Târgovişte 2021.
Orel V., Kul'tura, simvoly i zhivotnyy mir, Khar'kov 2013.
[Potushniak F.], Demony vъ narodnomъ vѣrovanii, «Russkaya Pravda» 1940, № 181 (30 avgusta).
Potushnyak F., Hadъ vъ narodnomъ vѣrovanyu, «Lyteraturna nedѣlya» 1941, roch. 1, ch. 12.
Revyts'ka Ye., Rusalky i zla charivnytsya, «Nash rodnyi kray» 1923 (detsember), roch. II, ch. 4.
Tykhovs'ka O., Mahiya ta mifolohiya v ukrayins'komu fol'klori Zakarpattya: etnopsykholo-hichnyi aspekt, Uzhhorod 2021.
Tykhovs'ka O., Ukrayins'ka narodna charivna kazka: psykhoanalitychnyi aspekt, vyd. 2-e, dopovn., Kyyiv 2023.
Turunen A., Oznaky dobra i zla. Zabobony: Istoriya zabobonnykh zvychayiv, per. z fin. I. Malevych, L'viv – Kyyiv 2020.
Shukhevych V., Hutsul'shchyna: v 5 сhаstуnakh, [reprynt. vyd. 1899-1908 rr.], Kharkiv 2018.
Zolota vezha. Ukrayins'ki narodni kazky, lehendy, prytchi, perekazy, zahadky ta prypovidky, peredm., zapys i pidhot. tekstiv, slovnyk S.H. Pushyka, Uzhhorod 1983.
This article aims to indicate the lines connecting these two eminent artists. For it seems interesting to draw parallels between their creative fates or to highlight the directions of the composer’s and poet’s artistic aspirations and their participation in the artistic discourse of their times. This seemingly paradoxical juxtaposition of the profiles of the two artists, who belonged to two different generations and represented different fields of art, should serve for general reflection on art at the turn of the 18th and 19th centuries. Regarded as a classicist, Mozart exhibited characteristics that could be attributed to the first Romantics (especially in his last works). His work, although deeply rooted in classical forms, carried innovative elements. Mozart’s ‘romanticism’ is supported by the fact that he was probably the first composer in history whose works were, at least in part, misunderstood by his contemporaries. Pushkin, on the other hand, a classic of Russian literature, explored themes that were new, yet constantly polemicised against what had shaped him as a poet. The cultural phenomenon presented in the above argument can be summarised by the following statement: in many respects, Mozart was the first Romantic among the Classics, and Pushkin the last Classic among the Romantics.
Hoffmann E.T.A., Don Juan, [in:] Idem, Dichtungen und Schriften, sowie Briefe und Tagebücher, Weimar 1924, B. 1.
Holden A., The Man Who Wrote Mozart: The Extraordinary Life of Lorenzo Da Ponte, London 2006.
Kierkegaard S., Albo–albo, przeł. M. Hammermeister, Gdańsk 2015. Klimowicz T., Pożar serca. 16 smutnych esejów o miłości, o pisarzach rosyjskich i ich muzach, Wrocław 2005.
Lipatow A., Kalendarze literatury (O periodyzacji historycznoliterackiej), „Teksty” 1973, nr 3 (9).
Mila M., Lettura del Don Giovanni di Mozart, Torino 1988.
Mozart W.A., Listy, przeł. I. Dembowski, Warszawa 1991.
Mucha B., Aleksander Puszkin. Opowieść biograficzna (w dwusetną rocznicę urodzin poety), Piotrków Trybunalski 1999.
Nicolescu B., Manifesto of Transdisciplinarity, transl. by Karen-Claire Voss, New York 2002.
Nycz R., Kulturowa natura, słaby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego, [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2006.
Opera buffa in Mozart’s Vienna, ed. by M. Hunter, J. Webster, Cambridge 1997.
Puchalski L., Oświecenie po austriacku. Świat przedstawiony w operach W.A. Mozarta, Wrocław 2011.
Pushkin A., Kamennyy gost', [v:] Idem, Polnoye sobraniye sochineniy v 20 tomakh, Sankt- Peterburg 2009, t. 7.
Pushkin A., O poezii klassicheskoy i romanticheskoy, [v:] Idem, Polnoye sobraniye sochineniy v 16 tomakh, Moskva 1949, t. 11.
Pushkin A., O tragedii, [v:] Idem, Polnoye sobraniye sochineniy v 10 tomakh, Leningrad 1977- 1979, t. 7.
Puszkin A., Listy, przeł. M. Toporowski, D. Wawiłow, Warszawa 1976.
Rosen Ch., Styl klasyczny. Haydn, Mozart, Beethoven, przeł. R. Augustyn, Kraków 2014.
Rushton J., W.A. Mozart: Don Giovanni, Cambridge 1981.
Sadie S., Mozart: The Early Years, 1756-1781, Oxford – New York 2006.
Serczyk W., Kultura rosyjska XVIII wieku, Wrocław i in. 1984.
Solov'yev V., Odinochestvo svobody (O „Kamennom goste”), [v:] V mire Pushkina, Moskva 1974.
Starczewska K., Wzory miłości w kulturze Zachodu, Warszawa 1975.
Szymańska A., Postać Don Juana w utworach pisarzy rosyjskich XIX wieku, Łódź 2009.
Szymańska A., Z rozważań nad tekstem donżuanowskim literatury rosyjskiej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica” 2015.
Ustyuzhanin D., Malen'kiye tragedii A.S. Pushkina, Moskva 1974.
Vidova O., Eshche raz o Don-Zhuanskom spiske Pushkina: Dushi neyasnyy ideal, „Nashe naslediye” 2006, № 79-80.
This article is the first scholarly comprehensive study of the stage history and critical reception of Nikolai Gogol on the Lublin Stage (Poland) from 1869 up to 1939. The work fills a gap in theatrical research. The author describes unknown facts, Gogol’s unpublished stage history on the example of Lublin, within a historical and cultural context (the time of the Russian Partition of Poland), and then in the post-independence period in Poland (1918-1939). The study was based on source materials (press and archival materials). The following aspects are studied: artistic creations, the means of artistic expressions, audience reactions and critics’ opinions. The Government Inspector (Revisor) was mostly staged in The Lublin Theatre, although views on the work’s meaning changed. The subject of attention is both the stagings of Gogol’ plays in Polish (from the Lublin’s première of The Government Inspector in 1890) and performances in the original language: the same play by Russian amateurs (1869), of Imperial drama troupes (e.g., The Government Inspector directed by N. Arbenin in the late 19th century), and of the Stanislavsky Theatre (1931). Among Gogol’s plays and adaptations performed on the Lublin stage were The Marriage (at the School Theatre, 1900; a guest première of the Zelwerowicz ensemble, in Polish, 1909 and the Stanislavsky Theatre, in Russian, in 1931), Dead Souls (1897, in the original), as well as: Taras Bulba (1897), The Viy with supernatural elements (1901, 1902), A May Night (1902) staged as a guest performance by Ukrainian theatre companies.
Archiwal sources
Archiwum Państwowe w Lublinie, Kancelaria Gubernatora Lubelskiego (1866-1917), 1908/10 III.
APL, Akta Miasta Lublina (1918-1939), 4013, 4016.
APL, Rząd Gubernialny Lubelski (1867-1918), RGL R 1897:18, cz. I, II; RGL R 1898:10; RGL R 1900:26.
Reviews
Amator Krytyk [D. Śliwicki], „Ożenek” Gogola, „Ziemia Lubelska” 1909, nr 152.
[B.n.a.], Mikołaj Gogol, „Kalendarz Lubelski na rok zwyczajny 1870”.
Iwański J., 2. występ trupy łódzkiej pod dyr. A. Zelwerowicza. „Ożenek” komedia w 3 aktach Gogola, „Kurier” 1909, nr 127.
Małorosyjskie przedstawienie, „Kurier Poranny” 1902, nr 13.
Miller A., Teatr Wielki. Rewizor (kom. Gogola), „Gazeta Lubelska” 1910, nr 151.
ol., Rewizor, „Ziemia Lubelska” 1916, nr 174.
Rosyjski występ w Teatrze Miejskim w Bydgoszczy, „Dziennik Bydgoski” 1931, nr 129.
Sato, Z estrady i sceny. „Rewizor”, „Głos Lubelski” 1916, nr 97.
Teatr Miejski. Występ Teatru Moskiewskiego, „Głos Lubelski” 1931, nr 145.
Teatr Miejski. Występ Teatru Moskiewskiego, „Głos Lubelski” 1931, nr 146.
Teatr Ruski, „Kurier Lubelski” 1869, nr 19.
Trupa ruska, „Gazeta Lubelska” 1897, nr 81.
W.Cz. [Czarnołuski], Teatr, „Gazeta Lubelska” 1890, nr 9.
X., Przegląd Teatralny, „Ziemia Lubelska” 1907, nr 108.
X., Występ Teatru Stanisławskiego w „Rewizorze”, „Gazeta Bydgoska” 1931, nr 132.
Studies
Dąbrowski S., Swarzędzki J., Gogol na scenach polskich, „Pamiętnik Teatralny” 1952, z. 1.
Dramat obcy w Polsce 1765-1965. Premiery, druki, egzemplarze. Informator, red. J. Michalik, t. 1, A–K, red. S. Hałabuda, Kraków 2001.
Formanowicz J., Historia Teatru Miejskiego w Bydgoszczy w latach 1920-1939, Warszawa – Poznań – Toruń 1978.
Gogol-Janowski Mikołaj (hasło), [w:] Encyklopedia powszechna (Orgelbranda), t. 10, Warszawa 1862.
Heise E., Teatr polski a literatura w latach 1864-1890, [w:] Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku, seria 4, red. T. Sivert, t. 3, Warszawa 1969.
Iwański J., Parę uwag o literaturze rosyjskiej, „Kurier” 1908, nr 148.
Kruk S., Repertuar teatru lubelskiego 1864-1890, Warszawa 1979.
Kruk S., Teatr Miejski w Lublinie 1918-1939, Lublin 1997.
Kruk S., Teatr ukraiński w Lublinie, „Kamena” 1973, nr 16.
Kruk S., Życie teatralne w Lublinie (1782-1918), Lublin 1982.
Krzesiński S., Koleje życia, czyli materiały do historii teatrów prowincjonalnych, oprac. S. Dąbrowski, Warszawa 1957.
Krzyżanowski J., Jan Lam. Wstęp do Pism J.L. w pięciu tomach. Wydanie jubileuszowe 1938, t. 1.
Kuligowska A., Teatr łódzki w latach 1863-1888, [w:] Dzieje teatru polskiego, red. T. Sivert, t. 3, Warszawa 1982.
Maly Theatre troupe between 1824 and 1917, https://www.maly.ru/en/history/truppa_17.
Okolski O., Wykład prawa administracyjnego oraz prawa administracyjnego obowiązującego w Królestwie Polskim, t. 2, Warszawa 1882.
Orłowski J., Slavica w prasie lubelskiej lat 1905–1914, „Roczniki Humanistyczne” 1994, z. 7. Prussak M., Rosjanie w Warszawie, „Pamiętnik Teatralny” 1986, z. 4.
Secomska H., Warszawska cenzura teatralna 1863-1890, [w:] Dzieje teatru polskiego, red. T. Sivert, t. 3, Warszawa 1982.
Sivert T., Sceny ogródkowe. Zespoły amatorskie. Wędrowne teatry prowincjonalne w świetle prasy warszawskiej, [w:] Dzieje teatru polskiego, red. T. Sivert, t. 3, Warszawa 1982.
Stoch E., Dzieje klasyki polskiej na scenach lubelskich w latach 1864-1997, Lublin 2012.
Stoch E., Literatura i teatr pod presją cenzury w pierwszej połowie XIX wieku – na przykładzie życia kulturalnego Lublina, [w:] Umysły zniewolone. Literatura pod presją, „Napis” 2009.
Stoch E., Shakespeare in the Lublin Theatre in 19th and 20th centuries, Lublin 2015.
Stoch E., Życie teatralne [w Lublinie i na Lubelszczyźnie w dwudziestoleciu międzywojennym], [w:] Dzieje Lubelszczyzny 1918-1939. Aspekty społeczne, gospodarcze, oświatowe i kulturalne, red. M. Kruszyński, T. Osiński, R. Litwiński, W. Kozyra, D. Magier, Lublin-Warszawa 2023.
Stykowa M.B., Aleksander Ostrowski na scenach lubelskich 1868-1920 (Przyczynek do dziejów teatralnej recepcji Ostrowskiego w Polsce, [w:] A. Ostrowski a problemy rozwoju dramatu rosyjskiego. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Instytur Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego w dniach 20-21 listopada 1986 roku, red. R. Śliwowski, Warszawa 1991.
Stykowa M.B., Scena lubelska w czasie I wojny światowej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Scientiarum Artium et Librorum” 1987, t. 8.
Bal М., Afekt jako siła kulturowa, przeł. A. Turczyn, [w:] Historie afektywne i polityki pamięci, red. E. Wichrowska, A. Szczepan-Wojnarska, R. Nycz, R. Sendyka, Warszawa 2015.
Barskova P., Predisloviye. Blokadnyye «posle» kak predmet kul'turnogo analiza, [v:] Blokadnyye posle, sost. P. Barskova, Moskva 2019.
Frydryczak B., Angutek D., Od krajobrazu naturalnego do krajobrazu kulturowego. Wprowadzenie, [w:] Krajobrazy. Antologia tekstów, red. Eidem, Poznań 2014.
Goffman E., Instytucje totalne. O pacjentach szpitali psychiatrycznych i mieszkańcach innych instytucji totalnych, przeł. O Waśkiewicz, J. Łaszcz, Kraków 2023.
Heller M., Niekricz A., Utopia u władzy. Historia Związku Sowieckiego, t. 2, przeł. A. Miet-kowski, Wrocław 1989.
Komisaruk E., Blokada Leningradu w doświadczeniu i diarystycznych narracjach kobiet (Olga Bergholc, Lubow Szaporina, Sofia Ostrowska), Wrocław 2021.
Małczyński J., Jak drzewa świadczą? W stronę nie-ludzkich figuracji świadka, „Teksty Drugie” 2018, nr 3.
Markowski M.P., Antropologia, humanizm, interpretacja, [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2006.
Nycz R., Literatura nowoczesna wobec doświadczenia, „Teksty Drugie” 2006, nr 6.
Nycz R., Od teorii nowoczesnej do poetyki doświadczania, [w:] Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje, red. T. Walas, R. Nycz, Kraków 2012.
Pawletko B., Co w Polsce wiemy o blokadzie Leningradu?, „Narracje o Zagładzie” 2021, nr 1 (7).
Pawletko B., Blokada Leningradu i jej reprezentacje w świetle innych doświadczeń granicznych, Katowice 2016.
Pluzhnikov V.I., Terminy rossiyskogo arkhitekturnogo naslediya, Moskva 1995.
Popova N., Anna Akhmatova. Vozvrashcheniye. 1944-1945, [v:] Blokadnyye posle, sost. P. Barskova, Moskva 2019.
Schacter D.L., Siedem grzechów pamięci: jak zapominamy i zapamiętujemy, przeł. E. Haman, J. Rączaszek, Warszawa 2003.
Shaporina L., Dnevnik, t. I-II, Moskva 2017. Smaga J., Rosja w 20 stuleciu, Kraków 2001. Sontag S., Widok cudzego cierpienia, przeł. S. Magała, Kraków 2023.
Ziółkowski J., Leningrad – oblężona twierdza, [v:] Idem, Syndrom oblężonej twierdzy, Warszawa 2019.
Artysty pyeramohi, [v:] https://artists.byculture.org/.
Ash T.G., Homelands. Historia osobista Europy, tłum. B. Pietrzyk, Kraków 2024.
Bacharewicz A., Mały leksykon medyczny wg Bacharewicza, tłum. M. Łuksza, Lublin 2017.
Bacharewicz A., Sroka na szubienicy, tłum. I. Maksymiuk, J. Maksymiuk, Sejny 2021.
Bacharewicz A., Talent do jąkania się. Opowiadania wybrane, tłum. K. Bortnowska, K. Kwiatkowska, M. Łucewicz-Napałkow, Wrocław 2008. Bacharevič A., Vieršy, Praha 2022.
Bakharevich A., Sabaki Ewropy, Minsk 2021.
Banduryna K., Samaye tryvozhnaye lyeta, Berlin 2023.
Bart E., Dzha. Lyehyenda ab zabranym sertsy, Kraków 2023.
Cimafiejeva J., Dagen in Minsk, dagboek van een opstand, transl. by H. Corver, Amsterdam 2022.
Cimafiejeva J., Minskdagbok, transl. by M. Ingebrigtsen, Moss 2024.
Cimafiejeva J., Minsk. Die Stadt, die ich vermisse / Tsimafyeyeva J., Minsk. Horad, yakoha mnye nye staye, transl. from Belarusian by Th. Weiler, T. Wünschman, from English by G. Rauer, Berlin 2022.
Cimafiejeva J., Minsk. Tagebuch, transl. by A. Rostek, Berlin 2021.
Cimafiejeva J., Minsko dienoraštis (I), translated by Marius Burokas, [v:] https:// literaturairmenas.lt/atmintis/julija-cimafejeva-minsko-dienorastis-i (16.08.2024). Getka J., Darczewska J., Na drodze do wolności. Białoruska partyzantka kulturowa w przes-trzeni publicznej i Internecie, Warszawa 2021.
Kirschbaum H., Revolution der Geduld, Berlin 2022.
Kolk B.A. van der, Hart O. van der, Natrętna przeszłość: elastyczność pamięci i piętno traumy, [w:] Antologia studiów nad traumą, red. T. Łysak, tłum. T. Bilczewski, A. Kowalcze- Pawlik, Kraków 2015.
Komar H., My vyernyemsya, Moskva 2022.
Komar H., Ribwort, Padstow 2022.
Kudasava N., Dzyemidovich S., Pobach, Minsk – Varshava 2023.
Kudasava N., Ya pratsyahvayu, Berlin 2023.
Maksimyuk Y., «Ya fatahrafavala horad, nibyta shpiyonila za im». Pra paetychny fotaal′bom Yulii Tsimafyeyevay, [w:] https://www.svaboda.org/a/32094408.html. Martysyevich M., Vodapadzyel, Warszawa 2022.
Moskwin A., Cultural protest in Belarus: theatres during the Belarusian revolution (2020), „Canadian Slavonic Papers 2021, v. 63.
Płotka A., Piletski A., Krupař S., Bloodlands 2020/2022. Belarus. Ukraine, London 2023.
Prylutski, S., Ewrydyka nye azirayetstsa, Kiyew 2021.
Pryłucki, Maleńkie wojny, [w:] S. Pryłucki, Patriotyzm dla opornych, tłum. B. Zadura, Lublin 2020.
Pryłucki S., Patriotyzm dla opornych, tłum. B. Zadura, Lublin 2020.
Syevyarynyets H., Toye, shto skazalasya vyersham, Berlin 2023. Strotsaw D., Byelarus′ pyerakulyenaya, Minsk 2021.
Strotsaw D., Białoruś przewrócona, tłum. N. Rusiecka, [v:] Strotsaw D., Byelarus′ pyerakulyenaya, Minsk 2021.
Shparaga O., Die Revolution hat ein weibliches Gesicht, Berlin 2021.
Tsimafejeva J., Dagar i Belarus, translated by I. Börjel, Stockholm 2020.
Tsimafyeyeva J., Minski Dzyonnik: 2020-2021, London 2023.
Wóycicki K., W pogoni za wolnością: białoruska rewolucja, Warszawa 2020.
Vyeryna U., Pyerazhyts′ r/evalyutsyyu, [v:] https://litradio.link/critics/veryna-arciomava/? mibextid=xfxF2i.
In the article, I focus on Sergey Davydov’s debut novel Springfield, published in 2023. I am primarily interested in the emotional world of the characters, but it is impossible to ignore the fact that the work itself is an extremely emotional text, influenced by its writing style (free verse later transformed into prose). It is also noteworthy that the novel was published by an independent publishing house without a fixed location, which prints books that cannot be published in Russia but that represent a cry that must reach an audience. The novel about two young gay men from the Russian provinces carries a poignant message, further amplified by the context of the ongoing war in Ukraine. The characters are filled with complex emotions, which are expressed in their creative work. Deprived of symbolic representation, the boys create works about themselves, which helps them survive in a harsh reality.
Bykov D., Chto vy mozhete skazat' o romane Sergeya Davydova «Springfild»?, [v:] https:// bykovfm.ru/chto-vy-mozhete-skazat-o-romane-sergeya-davydova-springfild-fe531a.
Czerwiński M., Unik. O strategiach emocjonalnych w poezji polskiej roczników 80. Z Prze-wodnika po zaminowanym terenie, [w:] Emocje, język, literatura, pod red. D. Saniewskiej, Kraków 2016.
«Gomofobiya v Rossii dovol'no legko otmenyayetsya». Interv'yu Sergeya Davydova, [v:] https:// holod.media/2023/05/09/sergei-davydov-springfild/.
Gromysz J., Igrzyska emocji. Literackie obrazy wartości i emocji, „Przegląd Pedagogiczny” 2016, nr 2.
Kropotkin, Voobrazheniye svobody. Pochemu «Springfild» – vazhnoye yavleniye russkoyazychnoy literatury, [v:] https://gorky.media/reviews/voobrazhenie-svobody/.
Kropotkin, Zakhar Prilepin i russkiy kvir. Pochemu glavnyy rossiyskiy pisatel'-patriot opolchilsya na LGBT, [v:] https://republic.ru/posts/104067.
Lis R., Moja ukochana i ja, Kraków 2023.
Markowski M., Emocje. Hasło encyklopedyczne w trzech częściach i dwudziestu trzech rozdziałach (nie licząc motta), [w:] Pamięć i afekty, red. Z. Budrewicz, R. Sendyka, R. Nycz, Warszawa 2014.
Miedwiediew S., Powrót rosyjskiego Lewiatana, Wołowiec 2020.
Yurova N., Kovtun T., Fokin K., Interv'yu «Posle voyny eti knigi eshche budut chitat' v shkolakh», [v:] https://novayagazeta.eu/articles/2023/10/17/posle-voiny-eti-knigi-eshche- budut-chitat-v-shkolakh.
Vachedin D., „Springfild” – roman o voyne, v kotorom o ney ni slova, [v:] https://www.dw. com/ru/springfild-sergea-davydova-roman-o-vojne-v-kotorom-o-nej-ni-slova/a-65487756.
Vlasenko E., Dvadtsatiletniye dvadtsatykh. Kvir-roman ob amerikanskoy mechte dvukh molodykh zhiteley Samary, [v:] https://novayagazeta.eu/articles/2023/05/21/dvadtsatiletnie- dvadtsatykh.
The article concerns the issue of two Christian names given to a single person in the 15th-17th centuries. The first name was given at baptism and, according to the religious ritual, it was a single name. It was called the prayer name (molitvennoye imya) or the true, real name (pryamoye imya). This name was obligatory but was often omitted in documents. The second Christian name was chosen and given by parents or relatives and was commonly used. In sources, it is referred to as a nickname (prozvishche, prozvaniye). This was an optional name. The author discusses the status and functions of both names, the relationship between them, and the church calendar. The second name among representatives of the upper classes led to changes in the status and functioning of the first name. It was socially approved and used as the official name. In the names of people from lower social classes, it was an additional name used to identify a person within a small communicative community. This was also an optional name, which, however, did not cause changes in the functioning of the first name.
Alekseyev A.I., Pervaya redaktsiya vkladnoy knigi Kirillova Belozerskogo monastyrya (1560-e gg.), „Vestnik tserkovnoy istorii” 2010, № 3/4.
Apukhtin V.R., Kormovaya kniga Pskovskogo Pecherskogo monastyrya. Kratkiye istoriches-kiye svedeniya o Pskovo-Pecherskom Uspenskom muzhskom monastyre i opisaniye khranyashcheysya v nem kormovoy (vkladnoy) knigi 1558 g., „Letopis' Istoriko- rodoslovnogo obshchestva v Moskve” 1914, z. 1 (37).
Bol'shoy tolkovyy slovar' donskogo kazachestva, Moskva 2003.
Bulgakov S.V., Nastol'naya kniga dlya svyashchenno-tserkovno-sluzhiteley, Kiyev 1913.
Golubinskiy E., Istoriya russkoy tserkvi, t. I, cz. 2, Moskva 1904, t. II, cz. 2, Moskva 1911.
Kormovaya kniga Moskovskogo stavropigial'nogo Novospasskogo monastyrya, Moskva 1903.
Leonid [Kavelin], arkhim., Makhrishchskiy monastyr'. Sinodik i vkladnaya kniga, „Chteniya v imperatorskom Obshchestve istorii i drevnostey rossiyskikh” 1878, kn. 3.
Leonid [Kavelin], arkhim., Prilozheniya k Istoricheskomu opisaniyu Svyato-Troitskiya Sergiyevy lavry, VIII. Spisok nadgrobiy Troitskogo Sergiyeva monastyrya, sostavlennyy v polovine XVII veka, „Chteniya v imperatorskom Obshchestve istorii i drevnostey rossiyskikh” 1879, kn. 2.
Leonid [Kavelin], arkhim., Vkladnaya kniga Moskovskogo Novospasskogo monastyrya, Sankt- Peterburg 1883.
Likhachev N.[P.], Dvoynyye imena, „Izvestiya Russkogo genealogicheskogo obshchestva” 1900, z. 1.
Litvina A.F., Uspenskiy F.B., Russkaya khristianskaya dvuimennost' v filologicheskoy perspektive – iz onomasticheskogo kommentariya k „Vremenniku” Ivana Timofeyeva, „Slavistična revija” 2018, vol. 66, № 3.
Litvina A.F., Uspenskij F.B., Khristianskaya dvuimennost' v pravyashchey dinastii na Rusi: Etapy evolyutsii, „Die Welt der Slaven” 2019, Jahrgang 64, Heft 1.
Litvina A.F., Uspenskij F.B., Vybor imeni i kommemorativnaya praktika v XVI v. (Novoye o dumnom d'yake Andreye Shchelkalove), „Scando-Slavica” 2022, vol.1, № 68.
Litvina A.F., Uspenskiy F.B., Muzhskoye vs zhenskoye v kontekste svetskoy khristianskoy dvuimennosti na Rusi XVI-XVII vv., „Slověne” 2019, vol. 8, № 1.
Lyapunov B.M., O nekotorykh primerakh obrazovaniya imen naritsatel'nogo znacheniya iz pervonachal'nykh imen sobstvennykh lichnykh v slavyanskikh yazykakh, [v:] Akademiya nauk SSSR akademiku N.Ya. Marru, Moskva – Leningrad 1935.
Mashkov I.P., Doklad o izyskaniyakh pogrebeniy knyazey Repninykh v Borovskom Pafnut'yev-skom monastyre, „Drevnosti. Trudy Komissii po sokhraneniyu drevnikh pamyatnikov” imp. Moskovskogo arkheologicheskogo obshchestva, Moskva 1912, t. IV.
Milejkowska H., Przyczynek do badań nad imionami własnymi mieszkańców Nowogrodu na przełomie XVI i XVII wieku, „Slavia Orientalis” 1962, nr 1.
Moroshkin M.Ya., O lichnykh imenakh u russkikh slavyan, „Izvestiya imp. Arkheologichesko-go obshchestva” 1863, t. IV, z. 6.
Novgorodskiye zapisnyye kabal'nyye knigi 100-104 i 111 godov (1591-1596 i 1602-1603 gg.), ch. I-II, Moskva – Leningrad 1938.
Polnoye sobraniye russkikh letopisey, t. 2, Ipat'yevskaya letopis', Moskva 1962, t. 6, Sofiyskiye letopisi. Sofiyskaya vtoraya letopis', Sankt-Peterburg 1853, t. 8, Prodolzheniye Letopisi po Voskresenskomu spisku, Sankt-Peterburg 1859, t. 11, Letopisnyy sbornik, imenuyemyy Patriarsheyu ili Nikonovskoyu letopis'yu, Sankt-Peterburg 1897, t. 12, Letopisnyy sbornik, imenuyemyy Patriarsheyu ili Nikonovskoyu letopis'yu, Sankt-Peterburg 1901, t. 24, Tipografskaya letopis', Petrograd 1921.
Rodoslovnaya kniga, [v:] „Vremennik imp. Moskovskogo obshchestva istorii i drevnostey rossiyskikh”, kn. X, Materialy, Moskva 1851.
Skulina T., Staroruskie imiennictwo osobowe, cz. I, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk 1973.
Slovar' russkikh narodnykh govorov, z. 1 – 17, Moskva – Leningrad 1965 – Leningrad 1981. Spisok pogrebennykh v Troitskoy Sergiyevoy Lavre, Moskva 1880.
Titov A.A., Vkladnyye i kormovyye knigi Rostovskogo Borisoglebskogo monastyrya v XV, XVI, XVII i XVIII stoletiyakh, Yaroslavl' 1881.
Tupikov N.M., Slovar' drevnerusskikh lichnykh sobstvennykh imen, Sankt-Peterburg 1903.
Vakhrameyev I.A., Istoricheskiye akty Yaroslavskogo Spasskogo monastyrya, t. 3, Vypisi iz pistsovykh i perepisnykh knig, Dopolneniye: Kniga kormovaya, Moskva 1896.
Vasil'yev I.I., Arkheologicheskiy ukazatel' g. Pskova i ego okrestnostey, Sankt-Peterburg 1898.
Wójtowicz M., Drevnerusskaya antroponimiya XIV-XV vv. Severo-Vostochnaya Rus', Poznań 1986.
Zapisnaya kniga krepostnym aktam XV-XVII vv., yavlennym v Novgorode d'yaku D. Alyab'yevu, „Russkaya istoricheskaya biblioteka”, t. XVII, Sankt-Peterburg 1898.
Zelenin D.K., O lichnykh sobstvennykh imenakh v funktsii naritsatel'nykh v russkom narodnom yazyke, „Filologicheskiye zapiski” 1903, nr 2.
Bielovinskii, Illustrirovannyi entsiklopedicheskii istoriko-bytovoi slovarˊ russkogo naroda 18 – nachalo 20 v., Moskva 2007.
Beletskyi A.A., Leksykologiya i teoriya yazykoznaniya. Onomastika, Kiiev 1971.
Entsyklopediia Lvova, ed. A. Kozyts'kyi, Lviv 2010, t. 3.
Entsyklopediya Lvova, ed. A. Kozyts'kyi, I. Pidkova, Lviv 2007, t. 1.
Entsyklopediia ukraiinoznavstva, ed. V. Kubiiovych, Lviv 1994, t. 3.
Etymolohichnyi slovnyk ukrains’koi movy, t. 1-6, ed. O.S. Mel'nychuk, Kyiv 1982-2012.
Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Sławiński J., Słownik terminów literackich, ed. J. Sławniński, Wrocław 1976.
Havrylov V., Masovi deportatsii ukraintsiv: vid radianskoho „zmitsnennia natsionalnoi yednosti” do suchasnykh voiennykh zlochyniv Rosii, «Ukrainska pravda», [v:] https://www. pravda.com.ua/columns/2023/06/15/7406695/#:~:text=Прояви%20непокори%20ук-раїнського%20селянства%20часто,червня%20по%20липень%201931%20року.
Horbach O., Arho v Ukraini, Lviv 2006.
Ipsen G., Der neue Sprachbegriff, „Zeitschrift für Deutschkunde” 1932, Heft 46.
Kaleta Z., Teoria nazw własnych, [w:] Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska- Feleszko, Kraków 2005. Harding J., Robinson J., Thomas T.Q., The Oxford companion to wine, Oxford 2023.
Kamczatka, [w:] https://www.miejski.pl/slowo-Kamczatka
Khobzey H., Simovych O., Yastrems'ka T., Dydyk-Meush H., Leksykon l'vivs'kyi: povazhno i na zhart. Vydannia chetverte, zminene i dopovnene, Lviv 2019.
Khobzey N., Simovych K., Yastrems'ka T., Dydyk-Meush H., Leksykon l'vivs'kyi povazhno i na zhart, vidp. red. N. Khobzei, Lviv 2009.
Khomiak M., Shakhrai, falshivnyky, rozbiinyky ta kradii, [v:] „Zbruch”, [v:] https://zbruc.eu/ node/87776 .
Koper S., Stańczyk T., Ostatnie lata polskiego Lwowa, Warszawa 2019.
Korotyńska E., Obrażalski. Komedyjka w 1-m akcie z rysunkami, Warszawa 1925.
Lakoff G., Hedges. A study in meaning criteria and the logic of fuzzy concepts, “Journal of Philosophical Logic” 1973, v. 2, № 4.
Makarski W., O nazwie miejscowej Leżajsk, „Roczniki Humanistyczne” 1981, t. XXIX, nr 6.
Nowa księga przysłów polskich i wyrażeń przysłowiowych, t. 1-4, pod red. J. Krzyżanowskiego, Warszawa 1969-1978.
Nowotny-Szybistowa M., Osobliwości leksykalne w języku Stanisława Ignacego Witkiewicza, Wrocław 1973.
Otin Y., Slovar' konnotativnykh sobstvennykh imen, Donetsk 2004.
Perekhrest O., Chomu frankivski marshrutky nazyvayut' «pyzhykamy»? [v:] Kufer, [v:] https:// kufer.media/misto/chomu-frankivski-marshrutky-nazyvayut-pyzhykamy/.
Peugeot. History, [in:] https://me.peugeot.com/en/about-peugeot/peugeot-history.html. Rzetelska-Feleszko E., Nazwy geograficzne, [in:] Współczesny język polski, ed. J. Bartmiński, Lublin 2001.
Rosch E.H., Natural categories, „Cognitive psychology” 1973, № 4.
Shevelieva M., Oleksandr Tarkovs'kyi: Pora nam maty svoye drukovane slovo, «Ukrainskyi interes», [v:] https://uain.press/blogs/1330912-1330912.
Slovnyk ukrayins'koi movy, hol. ed. I.K. Bilodid, t. 1-11, Kyiv 1970-198.
Słownik języka polskiego PWN, [in:] https://sjp.pwn.pl/sjp/przypieprzyc.2512398.html.
The Shorter Oxford English Dictionary on CD-ROM, Editor-in-chief Leslie Brown, Oxford 1993.
„Travaux du cercle linguistique de Prague” 1966, fasc. 2. Les problèmes du centre et de la péripherie de la langue.
Wittgenstein L., Philosophical investigations, Oxford 1986.
Yermolenko S., The category of disembodied proper names and linguistic‑cultural description of Ukrainian eponymy: with special reference to eponyms in Лексикон Львівський, „Slavia Orientalis” 2021, t. LXX, № 3.
Yermolenko S.S., Proper names as a natural category: proverbial phrases with cultural names from the perspective of eponymy research, «Movoznavstvo» 2022, № 1.
Yermolenko S.S., Eponymy and discursive-functional context, «Movoznavstvo» 2021, № 2 (317).
Yermolenko S.S., Movoyu vlasnykh imen: suchasna ukrains’ka eponimiya v interlingvistych-nomu i mizhkulturnomu aspekti, [v:] Ukrains’ka mova i yevropeis’kyi lingvokulturnyi kontekst, vidp. red. B.M. Azhniuk, Kyiv 2019.
Zadeh L.A., Fuzzy sets, “Information and control” 1965, vol. 8, № 3.
Żebrowski R., Wilhelm Zuckerkandel, [w:] Polski Słownik Judaistyczny, [w:] https://web. archive.org/web/20181230233606/http://www.jhi.pl/psj/Zukerkandel_Wilhelm.
Abramowicz Z., Imiona chrzestne białostoczan w aspekcie socjolingwistycznym (lata 1885- 1985), Białystok 1993.
Biryla M.V., Byelaruskaya antrapanimiya. Ulasnyya imyony, imyony-myanushki, imyony pa bats'ku, prozvishchy, Minsk 1966.
Cieślikowa A., O współczesnych słowotwórczych analizach onomastycznych, [w:] Metodologia badań onomastycznych, red. M. Biolik, Olsztyn 2003.
Engelking A., Golachowska E., Zielińska A., Tożsamość, język, pamięć w sytuacji pogranicza. Uwagi wprowadzające, [w:] Tożsamość – język – rodzina. Z badań na pograniczu słowiańsko-bałtyckim, red. A. Engelking, E. Golachowska, A. Zielińska, Warszawa 2008.
Fros H., Sowa F., Księga imion i świętych, t. 1-6, Kraków 1997-2007.
Gilyarevskiy R.S., Starostin B.A., Inostrannyye imena i nazvaniya v russkom tekste. Spravochnik, Moskva 1978.
Golachowska E., Ostrówka M., Polish language of the Polish minority in Daugavpils, Latvia. Comparative analysis of two idiolects, „Multilingua” 2023, No. 42 (3).
Jankowiak M., Wielonarodowość i wielokulturowość Łatgalii w aspekcie społecznym i historycznym, [w:] Językowe i kulturowe dziedzictwo Wielkiego Księstwa Litewskiego. Księga jubileuszowa na 1000-lecie Litwy, red. J. Mędelska, Z. Sawaniewska-Mochowa, Bydgoszcz 2010.
Janowowa W., Skarbek A., Zbijowska B., Zbiniowska J., Słownik imion, Wrocław – Warszawa – Kraków 1991.
Jekabson E., Stosunki polsko-łotewskie na przestrzeni dziejów, [w:] Polacy na Łotwie, red. E. Walewander, Lublin 1993.
Karaś H., Język polski na Łotwie, [w:] Język polski poza granicami kraju, red. S. Dubisz, Opole 1997.
Karaś H., Uwagi o polskich inskrypcjach nagrobnych na Litwie, [w:] Nekropolie jako znak kultury pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego, red. F. Czyżewski, A. Dudek- Szumigaj, L. Frolak, Lublin 2011.
Kolbuszewski J., Polacy na Łotwie. Historia i współczesność. Zarys problematyki, [w:] Mniejszości polskie i Polonia w ZSRR, red. H. Kubiak i in., Wrocław – Warszawa – Kraków 1992.
Kuņicka K., Polacy i język polski w Łatgalii / Poļi un poļu valoda Latgalē, Daugavpils 2020.
Kurczewski J., Wstęp, [w:] Polacy nad Dźwiną, red. J. Kurczewski, M. Fuszara, Warszawa 2009.
Majewska E., Imiona ze Starego i Nowego Testamentu w Niemczech i Niderlandach w 19. wieku, [v:] 19. slovenská onomastická konferencia. Bratislava, 28.-30. apríla 2014. Zborník referátov, red. I. Valentová, Bratislava 2015.
Malec M., Imię w polskiej antroponimii i kulturze, Kraków 2001.
Malec M., Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków 1994.
Manteuffel G., Poļu Inflantija / Inflanty Polskie, Rīga 1879 [2020].
Mrózek R., Metodologiczno-terminologiczne aspekty rozwoju onomastyki, [w:] Metodologia badań onomastycznych, red. M. Biolik, Olsztyn 2003.
Muchenitsa Stefanida Damasskaya, [v:] Pravoslavnyy tserkovnyy kalendar', [v:] https://azbyka. ru/days/sv-stefanida-damasskaja.
Ostrówka M., Napisy nagrobne w Rzeżycy i Krasławiu (Łotwa) jako przykład koegzystencji kultur i języków w Łatgalii, „Acta Baltico-Slavica” 2014, nr 38.
Ostrówka M., Polsko-łotewskie związki historyczne, kulturowe i językowe w przeszłości i obecnie, [w:] Językowe i kulturowe dziedzictwo Wielkiego Księstwa Litewskiego. Księga jubileuszowa na 1000-lecie Litwy, red. J. Mędelska, Z. Sawaniewska-Mochowa, Bydgoszcz 2010.
Ostrówka M., Regiolekt polski na Łotwie, „Biuletyn PTJ” 2005, nr 61.
Pervaya Vseobshchaya perepis' naselenіya Rossіyskoy imperіi, 1897 g. V. Vitebskaya gubernіya. Tetrad' III (poslednyaya), red. N.A. Troynitskіy, Sankt-Peterburg'' 1903, [v:] https://rusneb.ru/catalog/000200_000018_v19_rc_1629433/.
Rospond S., Struktura i klassifikatsiya drevnevostochnoslavyanskikh antroponimov (imena), «Voprosy yazykoznaniya» 1965, № 3.
Siliņš K., Latviešu personvārdu vārdnīca, Rīga 1990.
Spravochnik lichnykh imen narodov RSFSR, red. A.V. Superanskaya, Yu.M. Gusev, Moskva 1979.
Staltmane V.E., Latyshi, [v:] Sistemy lichnykh imen u narodov mira, red. M.V. Kryukov, Moskva 1989.
Superanskaya A.V., Slovar' russkikh lichnykh imen, Moskva 1998.
Święci Wiktor i Korona, [w:] O Biblii, a także o różnych świętych, [w:] https://biblia-swieci.pl/ wiktor.html.
Ustsinovich A.K., Slownik asabovykh ulasnykh imyon, Minsk 2011.
Zawisza R., Odczytanie cmentarza. Współczesne inskrypcje nagrobkowe w okolicach Dyneburga na Łotwie jako inspiracja do badań nad kulturą pogranicza, [w:] Niematerialne dziedzictwo kulturowe: źródła – wartości – ochrona, red. J. Adamowski, K. Smyk, Lublin 2013.
Zemzare D.E., Latyshskiye lichnyye imena, [v:] Antroponimika, red. V.A. Nikonov, A.V. Superanskaya, Moskva 1970.
Bartmiński J., Tekst jako przedmiot tekstologii lingwistycznej, [w:] Tekst. Problemy teoretyczne, red. J. Bartmiński, B. Boniecka, Lublin 1998.
Bondar N., Bazovi kontseptsiyi ukrayins'koyi mental'nosti u tvorchosti brativ Tyutyunnykiv. Dysertatsiia na zdobuttia naukovoho stupenia kandydata filolohichnykh nauk, Poltava – Zaporizhzhia 2018.
Holoborod'ko K., Idiostyl' Oleksandra Olesya: linhvokohnityvna interpretatsiya, Kharkiv 2010.
Holubovs'ka I., Linhvokul'turni kontsepty u movniy kartyni svitu ukrayins'koho etnosu, [v:] ХХ- ХХІ stolittya: zhanrovo-styl'ovi y linhvistychni metamorfozy v ukrayins'kiy movi ta literaturi, red. A. Arkhanhel's'kа, Olomouts 2016.
Kocherhan M., Osnovy zistavnoho movoznavstva, Kyyiv 2006.
Kolesnyk O., Kontsept viyna v aspekti linhvosemiotyky ta linhvokul'turolohiyi, «Movni i kontseptual'ni kartyny svitu», Kyyiv 2014, vyp. 48.
Kotkova L., Mova yak klyuchovyy linhvomental'nyy obraz poetychnoyi kartyny svitu Serhiya Zhadana (na materiali zbirky „Skrypnykivka”), «Literatura ta kul'tura Polissya» 2023, vyp. 109 (23).
Moysiyenko A., Slovo v apertseptsiyniy systemi poetychnoho tekstu: dekoduvannya Shevchenkovoho virsha, Kyyiv 2006.
Prykhod'ko A., Kontsepty i kontseptosystemy v kohnityvno-dyskursyvniy paradyhmi linhvistyky, Zaporizhzhya 2008.
Selivanova O., Suchasna linhvistyka: napryamy ta problemy, Poltava – Kyyiv 2008.
Skab M., Kontseptualizatsiya sakral'noyi sfery v ukrayins'kiy movi. Avtoreferat dysertatsii na zdobuttia naukovoho stupenia doktora filolohichnykh nauk, Kyiv: NAN Ukrainy, Instytut ukrainskoi movy 2009.
Vil'chyns'ka T., Kontseptualizatsiya sakral'noho v ukrayins'kiy poetychniy movi ХVII-ХVIII st., Ternopіlʹ 2008.
Wierzbicka A., Lexicography and Conceptual Analysis, Ann Arbor 1985.
Yermolenko S., Narysy z ukrayins'koyi slovesnosti (stylistyka ta kul'tura movy), Kyyiv 1999. Zahnitko A., Klasyfikatsiyni typolohiyi kontseptiv, «Linhvistychni studiyi» 2010, vyp. 21.
Zhadan S., Antena, Chernivtsi 2018.
Azhnyuk B., Linhvistychni aspekty hlobalizatsiyi v Ukrayini, [v:] Movni konflikty i harmo-nizatiya suspil'stva: Materialy naukovoyi konferentsiyi: 28-25 travnya 2001 roku», Kyyiv 2002.
Bybyk C., Onovlena styl'ova norma zasobiv masovoyi informatsiyi, «Ukrayins'ka mova» 2016, № 2.
Kovalevs'kyy V., Suchasnyy stan i tendentsiyi rozvytku media-sfery Ukrayiny, «Politychnyy menedzhment» 2009, nr 5.
Kyslyuk L., Vyyav tendentsiy internatsionalizatsiyi u suchasniy riznostyloviy ukrayins'kiy leksytsi, “Prace Filologiczne” 2021, nr 76.
Makarets' Yu., Status i stan ukrayins'koyi movy v nezalezhniy Ukrayini: sotsiolinhvistychnyy vymir, Kyyiv 2019.
Mezhenko Yu., Velykyy orfohrafichnyy slovnyk suchasnoyi ukrayins'koyi movy. 150 000, Donets'k 2008.
Natsional'na rada Ukrayiny z pytan' telebachennya i radiomovlennya. Reyestr sub’yektiv u sferi media, [v:] https://webportal.nrada.gov.ua/derzhavnyj-reyestr-sub-yektiv-informatsijnoyi- diyalnosti-u-sferi-telebachennya-i-radiomovlennya/.
Plyushch M., Hramatyka ukrayins'koyi movy. Morfemika. Slovotvir. Morfolohiya, Kyуiv 2010.
Ponomariv O., Stylistyka suchasnoyi ukrayins'koyi movy, Ternopil' 2000.
Pylyns'kyi M., Movna norma i styl', Kyyiv 1976.
Stepyko M., Ukrayins'ka identychnist': fenomen i zasady formuvannya, Kyyiv 2011.
Todor O., Okazional'na sotsial'no-politychna leksyka v suchasnykh mediatekstakh, «Kultura slova» 2017, vyp. 86.
Yermolenko S., Norma movna, [v:] Ukrayinsʹka mova: entsyklopediya, Kyyiv 2004.
Zahal'na deklaratsiya prav lyudyny: pryynyata i proholoshena rezolyutsiyeyu 217 A (III) He-neral'noyi Asambleyi OON vid 10 hrudnya 1948 r., [v:] http://zakon.rada.gov.ua/laws/show/ 995_015.
Zaytseva O., Morfonolohichni yavyshcha v systemi slovotvorennya ukrayins'koho imennyka (na materiali movlennya suchasnoho telebachennya), «Systema i struktura skhidnoslov'yans-kykh mov» 2017, vyp. 12.
Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z Archiwum tzw. Bernardyńskiego we Lwowie, red. W. Hejnosz, L. Tatomir, F.K. Liske, A. Prochaska, t. 1-24, Lwów 1868-1931.
Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny, t. 1-10, Warszawa 1980-2012.
Atlas historyczny Rzeczypospolitej Polskiej. Epoka przełomu z w. XVI na w. XVII. Dział II: „Ziemie Ruskie Rzeczypospolitej”, red. A. Jabłonowski, Wiedeń 1899-1904.
Brückner A., Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa 1957.
Buchko D., Kotovych V., Pokhodzennya nazv naselenykh punktiv Ternopil'shchyny, Drohobych 2017.
Czapla A., Nazwy miejscowości historycznej ziemi halickiej, Lublin 2018.
Chodera J., Kubica S., Podręczny słownik niemiecko-polski, Warszawa 1966.
Chuchka P.P., Prizvyshcha zakarpat's'kykh ukrayinciv. Istoryko-etymolohichny slovnyk, Lviv 2005.
Guldon Z., Wijaczka J., Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, „Czasy Nowożytne” 2008, t. 21.
Hrinchenko B.D., Slovar' ukrayins'koyi movy, t. 1-4, Kyyiv 1907-1909.
Humetska L.L., Narysy slovotvorchoi systemy ukrainskoi aktovnoi movy XIV-XV st., Kyiv 1958.
Istoriya mist i sil Ukrayins'koyi RSR, Ternopil's'ka oblast', pid red. I.P. Kryp"yakevycha, Kyyiv 1973.
Jurkowski M., Ukraińska terminologia hydronimiczna, Wrocław 1971.
Khudash М.Ł., Dеmchuk M.О., Pokhodzennya ukrayins'kykh prykarpat's'kykh nazv nasełenykh punktiv (vidantrоpоnіміchni utvornnya), Kyyiv 1991.
Khudash М.Ł., Ukrayins'ki karpat's'ki і prykarpat's'ki nazvy naselenykh punktiv (utvorennya vid slovyans'kykh аvtochtonnykh vidkompozytnykh skorochenykh оsobovykh vłasnykh imen), Kyyiv 1995.
Koper M., Powiat tomaszowski w pejzażu toponimicznym pogranicza polsko-ukraińskiego, Lublin 2021.
Makarski W., Z toponimii karpackiej historycznego obszaru polsko-ukraińskiego: Hujsko i Wujskie, [w:] Toponimia i oronimia, pod red. A. Cieślikowej i B. Czopek-Kopciuch, Kraków 2001.
Malec M., Budowa morfologiczna staropolskich złożonych imion osobowych, Wrocław 1971.
Malec M., Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków 1994.
Меl'nychuk О.S., Etymolohichny słovnyk ukrayins'koyi movy, t. 1-2, Kyyiv 1982-1985.
Na styku kultur i narodów. Galicyjskie miasta i miasteczka w józefińskim katastrze gruntowym, t. 2: Husiatyn i Tarnopol, oprac. V. Dolinovskyj, Kraków 2018.
Pluskota T., Nazwy miejscowe ziem ruskich Rzeczypospolitej XVI-XVIII w. Toponimia Ukrainy i pogranicza polsko-ukraińskiego, Bydgoszcz 1998.
Rąkowski G. Podole. Przewodnik krajoznawczo-turystyczny po Ukrainie Zachodniej, cz. 2, Pruszków 2006.
Red'ko Yu., Suchasni ukrayins'ki prizvyshcha, Kyyiv 1966.
Red'ko Yu., Slovnyk suchasnykh ukrayins'kykh prizvyshch, t. 1-2, L'viv 2007.
Rembiszewska D., Siatkowski J., Pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie. Studia wyrazowe, cz. 1-2, Warszawa 2018-2021.
Ruś Czerwona opisana przez A. Jabłonowskiego, Warszawa 1902, Źródła dziejowe, t. 18, cz. 1.
Rymut K., Nazwiska Polaków, Wrocław – Warszawa – Kraków 1991.
Safarewiczowa H., Nazwy miejscowe Mroczkowizna, Klimontowszczyzna, Wrocław 1956.
Siatkowski J., Słowiańskie nazwy części ciała w historii i dialektach, Warszawa 2012.
Skorowidz miejscowości Rzeczpospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorialnie im właściwych władz, red. T. Bystrzycki, Przemyśl – Warszawa 1931-1938.
Slovnyk ukrayins'koyi movy, t. 1-11, red. I.K. Bilodid, Kyyiv 1970-1980.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1-15, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880-1902.
Słownik języka polskiego, t. 1-11, red. W. Doroszewski, Warszawa 1958-1969.
Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych t. 1-10, red. K. Rymut, Kraków 1992-1994.
Słownik staropolskich nazw osobowych, t. 1-7, red. W. Taszycki, Wrocław 1965-1987.
Słownik staropolski, t. 1-11, red. S. Urbańczyk, Wrocław-Kraków 1953-2002.
Słownik języka polskiego, t. 1-8, red. J.A. Karłowicz, W.M. Niedźwiedzki, A.A. Kryński, Warszawa 1907-1927.
Tokarski J., Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie, t. 2, Warszawa 2001.
Topohrafichna karta. Ternopil's'ka oblast', Kyyiv 2004.
Tupikov N.M., Slovar' drevnerusskikh lichnykh sobstvennykh imen, Sankt Peterburg 1903.
Zaleski J., Nazwy województwa tarnopolskiego, Wrocław 1987.
Zbiór dokumentów małopolskich, wyd. S. Kuraś, I. Sułkowska-Kuraś, t. 1-8, Kraków 1974-1977.
«Belorus – eto russkyi so znakom kachestva»: Lukashenko obrushylsia s krytykoi na rossyiskye SMY, «BFM.RU»18.01.2019, [v:] https://www.bfm.ru/news/404775.
Danylchuk D., Dekolonizatsiia urbanonimikomu mista Kyieva pislia 24 liutoho 2022 roku: struktura novykh nazv, „Vysnyk nauky y osvyty” № 8 (14) [v:] http://perspectives.pp.ua/ index.php/vno/article/view/6172/6205.
Getka J., Darczewska J., Faszyzacja antyfaszyzmu. Kulturowe kody wojny Rosji, Warszawa 2023.
Getka J., Darczewska J., Na drodze do wolności. Białoruska partyzantka kulturowa w przestrzeni publicznej i Internecie, Warszawa 2021.
Kałużna J., Dekomunizacja przestrzeni publicznej w Polsce – zarys problematyki. „Środko-woeuropejskie Studia Polityczne” 2018, nr 2, [w:] https://doi.org/10.14746/ssp.2018.2.10.
Kłoskowska A., Kultura narodowa u korzeni, Warszawa 2005.
Kojder M., Olejnik M., Wpływ zmian politycznych na nazewnictwo miejskie na Ukrainie, „Slavica: Annales Instituti Slavici Universitatis Debreceniensis” 2016, nr XLV.
Koloiz Z., Tytarenko A., Hodonimy iz hloryfikatsiinoiu semantykoiu v urbanonimnomu prostowi Kryvoho Rohu, „Ukrainskyi smysl” 2015, No, 1, [v:] https://ukrsense.dp.ua/index. php/USENSE/article/view/104.
Krutov M., U lyudey otkrylis' glaza. Interv'yu s didzheyami, vklyuchivshimi "Peremen!", [w:] Radio Svoboda, 18.08.2020, [v:] https://www.svoboda.org/a/30789759.html.
Novye murali: kogo belarusy proslavljajut street-artom, „Khartyya’97” 4.10.2020, [v:] https:// charter97.org/ru/news/2020/10/4/395657/.
Oppozitsionery zashifrovali Minsk: ulitsy goroda poluchili taynyye nazvaniya, “MK.ru”, [v:] https://www.mk.ru/politics/2020/11/07/oppozicionery–zashifrovali–minsk–ulicy–goroda– poluchili–taynye–nazvaniya.html.
Ostash L., Nové reálie v urbanonymii Ukrajiny, „Acta Onomastica” 2023, vol. LXIV/1.
Rada perejmenuvala Dnìpropetrovsʹk, "Ukraïnsʹka pravda", 19.05.2016, [v:] https://www. pravda.com.ua/news/2016/05/19/7108936/.
Rоman Bondarenko byl avtorom legendarnogo murala na ploszad Peremen?, „Khartyya’97”, 16.11.2020, [v:] https://charter97.org/ru/news/2020/11/14/400611/ .
Rybak A., Ustawy dekomunizacyjne na Ukrainie, „Wschód Europy. Studia Humanistyczno- Społeczne” 2016, nr 2, [w:] http://journals.umcs.pl/we.
Rzetelska-Feleszko E., W świecie nazw własnych, Warszawa- Kraków 2006.
Sahanowicz H., Wojna z białoruską historią, [w:] Tematy polsko-białoruskie, red. R. Traba, Olsztyn 2003.
Ukraina: W miastach nie ma już pomników Lenina, “Dziennik. Gazeta Prawna” 2016, nr 2410, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/987160,ukraina-nie-ma-juz-pomnikow- lenina.html.
V Natsиonal′nom kadastrovom ahyentstvye sostavili ryeytиnh samykh populyarnykh v Byelarusи nazvanиy ulits, BELTA 04.07.2019, [v:] https://www.belta.by/society/view/v-natsionalnom- kadastrovom-agentstve-sostavili-rejting-samyh-populjarnyh-v-belarusi-nazvanij-ulits- 353880-2019/.
Akty prawne
Ustawa z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki, [w:] https://isap.sejm. gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160000744.
Zakon pro zasudzhennia komunistychnoho ta natsional-sotsialistychnoho (natsystskoho) totalitarnykh rezhymiv v Ukraini ta zaboronu propahandy yikh symvoliky, [v:] http://w1. c1.rada.gov.ua/pls/zweb2/webproc4_1?pf3511=54670.
Zakon pro pravovyi status ta vshanuvannia pam'iati bortsiv za nezalezhnist Ukrainy u XX stolitti, [v:] http://w1.c1.rada.gov.ua/pls/zweb2/webproc4_1?pf3511=54689.
Zakon pro uvichnennia peremohy nad natsyzmom u Druhii svitovii viini 1939-1945 rokiv, http://w1.c1.rada.gov.ua/pls/zweb2/webproc4_1?pf3511=54649.
Zakon pro dostup do arkhiviv represyvnykh orhaniv komunistychnoho totalitarnoho rezhymu 1917-1991 rokiv, [v:] http://w1.c1.rada.gov.ua/pls/zweb2/webproc4_2?id=&pf3516= 2540&skl=9.
Zakon Ukrainy Pro zasudzhennia ta zaboronu propahandy rosiiskoi imperskoi polityky v Ukraini i dekolonizatsiiu toponimii (Vìdomostì Verhovnoï Radi (VVR), 2023, № 65) [v:] https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/3005-20#Text .
Ukaz № 257 Ob otdel'nykh voprosakh organizatsii i provedeniya kul'turno-zrelishchnykh meropriyatiy, 5.06.2013, [v:] http://president.gov.by/ru/news_ru/view/kommentarij-k-uka-zu-257-ot-5-ijunja-2013-g-5946/.
Kodeks Respubliki Belarus' o kul'ture ot 20 iyulya 2016 goda № 413-Z (s izmeneniyami i dopolneniyami po sostoyaniyu na 21.07.2022 g.), [v:] https://online.zakon.kz/document/? doc_id=35508167#pos=2655;-55.
ORIGINAL TITLE
English title
Recenzenci (2012-2014)
Bartwicka, Halina, dr hab., prof. UKW, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
Bednarczyk, Anna, dr hab., prof. UŁ, Uniwersytet Łódzki
Cymborska-Leboda, Maria, prof. zw., dr hab. Uniwersyey Marii Curie-Skłodowskie
Chlebda, Wojciech, prof. zw., dr hab., Uniwersytet Opolski
Czyżewski, Feliks, prof. dr hab. UMCS w Lublinie
Diec, Joachim, dr hab., prof. UJ, Uniwersytet Jagielloński
Duda, Katarzyna, dr hab., prof. UJ, Uniwersytet Jagielloński
Dudek, Andrzej, dr hab., Uniwersytet Jagielloński
Fałowski, Adam, prof.dr hab. Uniwersyetet Jagielloński
Fast, Piotr, prof. zw., dr hab., Wyższa Szkoła Lingwistyczna w Częstochowie
Kiklewicz, Aleksander, prof. zw., dr hab., Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
Korytkowska, Małgorzata, prof. zw., dr hab., Instytut Slawistyki PAN
Kościołek, Anna, dr hab., prof. UMK, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Kowalczyk, Witold, dr hab., prof. UMCS, Uniwersytet Marii Curie -Skłodowskiej
Kozak, Stefan, em. prof. zw., dr hab., Uniwersytet Warszawski
Laszczak, Wanda, prof. zw., dr hab., Uniwersytet Opolski
Łucewicz, Ludmiła, prof.zw., dr hab., Uniwersytet Warszawski
Majmieskułow, Anna, dr hab., prof. UKW, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
Malej, Izabella, prof. zw., dr hab., Uniwersytet Wrocławski
Małek, Eliza, prof. zw., dr hab., Uniwersytet Łódzki
Mędelska, Jolanta, prof. zw., dr hab., Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
Mianowska, Joanna, em. prof. zw., dr hab., Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
Mikiciuk, Elżbieta, dr hab., prof. UG, Uniwersytet Gdański
Mozer, Michael, prof., Instytut Slawistyki, Uniwersytet w Wiedniu
Orłowski, Jan, em. prof. zw., dr hab., Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
Pluskota, Teresa, dr hab., prof. UKW, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
Ranczin, Andriej, prof., Moskiewski Uniwersytet im. M. Łomonosowa
Raźny, Anna, prof. zw., dr hab., Uniwersytet Jagielloński
Rieger, Janusz, em. prof. zw., dr hab., Uniwersytet Warszawski
Stawarz, Barbara, dr hab., prof. UP, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
Suchanek, Lucjan, em. prof. zw., dr hab., Uniwersytet Jagielloński
Wawrzyńczyk, Jan, em. prof. zw., dr hab., Uniwersytet Warszawski
Wołodźko-Butkiewicz, Alicja, prof.zw., dr hab., Uniwersytet Warszawski
en
pl
