Popular sciences

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

Description

ACADEMIA czasopismo popularnonaukowe Polskiej Akademii Nauk promujące w kraju i za granicą osiągnięcia polskich badaczy. Artykuły w „Academii” pisane są językiem przystępnym dla przedstawicieli różnych dziedzin nauki, ale także dla studentów, uczniów i wszystkich innych czytelników zainteresowanych tematyką popularnonaukową. Od 2005 roku czasopismo ukazuje się w dwóch wersjach językowych (po polsku i po angielsku).

ISSN

1733-8662

Publishers

Polska Akademia Nauk

Redakcja:

Jolanta Iwańczuk (redaktor naczelna, nauki o Ziemi)

Daniel Sax (redaktor, tłumacz)

Mariusz Gogól (nauki biomedyczne i biochemiczne)

Patrycja Strzetelska (nauki humanistyczne)

Witold Zawadzki (nauki ścisłe i techniczne)

Dominik Wódz (redakcja językowa)

Andrzej Figatowski (grafika)

Sylwia Piwowar (edycja zdjęć)

Anna Bielec (koordynator projektu)

Rada naukowa:

Marek Konarzewski prezes PAN (przewodniczący)

Dariusz Jemielniak wiceprezes PAN (wiceprzewodniczący)

Andrzej Buko

Katarzyna Czarnecka

Patrycja Dołowy

Paweł Golik

Janusz Jurczak

Tomasz Kapitaniak

Marek Krawczyk

Krzysztof Nowak

Anna Zawadzka

Kontakt

Polska Akademia Nauk

Biuro ds. Komunikacji i Informacji Naukowej

pl. Defilad 1

00-901 Warszawa

academia@pan.pl

www.pan.pl

www.academia.pan.pl

Zawartość czasopisma jest dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/.

Volumes

Select number

2024
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
- Nr 4 (24) 2010 Przypadek
- Nr 3 (23) 2010 Błędy
- Nr 2 (22) 2010 Dobrostan
- Nr 1 (21) 2010 Równowaga
2009
2008
2007
2006
2005

Content

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek

1 Spis treści

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek

Download PDF Download RIS Download Bibtex

2 Od Redakcji

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 3

Download PDF Download RIS Download Bibtex

3 Przypadek Śniatynia

Olga Linkiewicz

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 4-7

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Śniatyń (dawniej Śniatyn) to niewielkie miasteczko na Ukrainie Zachodniej, położone na Pokuciu, na styku Galicji Wschodniej i Bukowiny. Przed wojną zamieszkiwała je społeczność wielokulturowa: Ukraińcy, Żydzi, Polacy, Niemcy i Ormianie.

Go to article

Authors and Affiliations

Olga Linkiewicz

4 Praźródło cząsteczek

Jacek Krełowski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 8-11

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Od czego tak naprawdę należałoby rozpocząć Księgę Genesis? Trudno sprzeczać się o priorytet nieba w dziele stworzenia, ale jak powstała Ziemia?

Go to article

Authors and Affiliations

Jacek Krełowski

5 Społeczne laboratorium

Zbigniew Karpiński

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 12-14

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Badania socjologiczne kojarzą się z sondażami. Badacze zadają pytania setkom osób stanowiących losowo dobraną próbę, aby potem na podstawie analiz statystycznych odpowiedzi stworzyć zbiorowy ,,portret" społeczeństwa. Czy można się czegoś o nim dowiedzieć, posługując się metodami eksperymentu laboratoryjnego?

Go to article

Authors and Affiliations

Zbigniew Karpiński

6 Śląskie wulkany

Łukasz Kruszewski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 16-19

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Płonące hałdy pogórnicze to istne kopalnie ciekawych skał i rzadkich minerałów. Znajdujemy tam nie tylko imitacje bazaltów, ale także skał metamorficznych czy nawet meteorytów. Czy to przypadek, że warunki panujące wewnątrz płonących hałd są zbliżone do tych panujących we wnętrzu wulkanu?

Go to article

Authors and Affiliations

Łukasz Kruszewski

7 Pamiątka pewnego spotkania

Paweł Golik

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 20-23

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Nasze komórki są owocem przypadkowego spotkania organizmów z odległych od siebie linii ewolucyjnych - bakterii i archeonów.

Go to article

Authors and Affiliations

Paweł Golik

8 Podglądanie Wszechświata

Ryszard Szczerba

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 24-27

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Oko ludzkie nie jest w stanie rejestrować promieniowania spoza zakresu widzialnego, w którym większość swojej energii emituje Słońce. Aby poznać procesy zachodzące w otaczającym nas świecie zarówno w skali mikro, jak i w skali makro, musimy sięgnąć do innych zakresów promieniowania elektromagnetycznego.

Go to article

Authors and Affiliations

Ryszard Szczerba

9 Umysł przygotowany

Adam Mazurkiewicz

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 28-30

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Historia nauki pełna jest przypadkowych, a równocześnie przełomowych w dziejach ludzkości odkryć. Wynalezienie metody Czochralskiego jest jednym z nich.

Go to article

Authors and Affiliations

Adam Mazurkiewicz

10 Archiwum i utopia

Paweł Mościcki

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 31-33

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Jeśli chcemy ocalić z wieku XX coś więcej niż tylko obraz totalnej katastrofy, to jego archiwa powinniśmy traktować również jako zbiór snów, projektów, utopii.

Go to article

Authors and Affiliations

Paweł Mościcki

11 Kłopoty z krwinką

Beata Burzyńska

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 34-35

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Wrodzona niedokrwistość może być spowodowana różnymi czynnikami genetycznymi. Leczenie zależy od prawidłowej diagnozy, a genetyka krwi pozwala ją postawić.

Go to article

Authors and Affiliations

Beata Burzyńska

12 Fiammingowe dzieci

Piotr Jamski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 36-37

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Historycy sztuki, szczególnie na terenie Europy Środkowej, starają się opisać charakter wyrobów materialnych na podstawie przypadkowo zachowanych artefaktów, w większości w zmienionym kontekście, nie zawsze zachowanym stanie oryginalnym oraz nieopatrzonych komentarzem auto.

Go to article

Authors and Affiliations

Piotr Jamski

13 Życie jako gra

Julia Holewińska

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 38-39

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Teatralizacja życia - koncepcja stworzona na początku XX wieku przez Nikołaja Jewrieinowa, rosyjskiego teoretyka i praktyka teatru - stała się jednym z podstawowych narzędzi, którymi posługują się artyści, od Witolda Gombrowicza po Katarzynę Kozyrę.

Go to article

Authors and Affiliations

Julia Holewińska

14 Historie elementarne

Kajetan Andrzej Wróblewski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 40-43

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Authors and Affiliations

Kajetan Andrzej Wróblewski

15 Dialog nauki i sztuki

Patrycja Dołowy

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 46-47

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Jesień 2010 roku to ważny moment w dziejach popularyzacji nauki w Polsce. To wtedy oficjalnie otwarto w Warszawie Centrum Nauki ,,Kopernik".

Go to article

Authors and Affiliations

Patrycja Dołowy

16 Heweliusz 2011

Jarosław Włodarczyk

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2010 | Nr 4 (24) 2010 Przypadek | 48-49

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Z prowadzonych w ostatnich latach studiów nad dziełem Jana Heweliusza wyłania się powoli nowy obraz jego wpływu na naukę i kulturę naukową Europy drugiej połowy XVII wieku.

Go to article