Jak wyszukiwać?
wyszukiwanie zaawansowane
Nauki Humanistyczne i Społeczne

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

Opis
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria jest polskim kwartalnikiem naukowym poświęconym tematyce filozoficznej. Pod obecnym tytułem ukazuje się od roku 1992.
Przegląd Filozoficzny publikuje teksty prezentujące doniosłe koncepcje filozoficzne oraz oryginalne i twórcze idee. Kluczowym kryterium doboru tekstów do publikacji jest ich wartość naukowa.
W Przeglądzie Filozoficznym publikowane są przede wszystkim rozprawy naukowe. W wybranych numerach ukazują się też polemiki, przekłady, wywiady, recenzje, szkice popularyzatorskie oraz materiały archiwalne. Zeszyty ukazujące się w trzech pierwszych kwartałach każdego roku mają zróżnicowaną tematykę. W niektórych z nich zamieszamy bloki tekstów poświęconych konkretnym postaciom czy istotnym zagadnieniom filozoficznym. Czwarty numer ma charakter monograficzny i jest poświęcony myśli wybranego wybitnego filozofa.

ISSN
ISSN 1230-1493
Wydawcy
Komitet Nauk Filozoficznych PAN, Wydział Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego

Redaktor naczelny:

Bogdan Dziobkowski

Sekretarz redakcji:

Łukasz Kowalik

Członkowie redakcji:

Alicja Chybińska, Justyna Grudzińska, Jacek Hołówka, Jakub Kloc-Konkołowicz, Joanna Odrowąż-Sypniewska

Rada programowa:

Adam Chmielewski (Uniwersytet Wrocławski)

Jan Hertrich-Woleński (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)

Paweł Kawalec (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II)

Małgorzata Kowalska (Uniwersytet w Białymstoku)

Anna Latawiec (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie)

Adam Nowaczyk (Uniwersytet Łódzki)

Jacek Paśniczek (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie)

Andrzej Przyłębski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)

Andrzej Szahaj (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)

Renata Ziemińska (Uniwersytet Szczeciński) 

Wydział Filozofii UW
ul. Krakowskie Przedmieście 3, pok. 310
00-927 Warszawa
e-mail: przegfil@uw.edu.pl
tel. (22) 55-23-718
Sekretarz redakcji odbywa dyżury od poniedziałku do piątku w godz. 11.00−15.00.

http://pf.uw.edu.pl/

  • Roczniki i numery
  • Instrukcja dla autorów

Wybierz numer

Zawartość

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1

1 Spis treści / Contents
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex
2 Skąd etyczność w naturze istot mówiących? Z ich wyposażenia językowego
Andrzej Bogusławski
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 5-13 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136777
Słowa kluczowe: etyka imperatyw kategoryczny istoty mówiące język naturalny natura
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The author submits a brief account of his claim concerning the ethical component of the speaking beings’ nature. He voiced these views at a number of places, beginning with his works in the mid‑nineties. As against Kant’s idea of God being the source of moralisches Gefühl, or of his „categorical imperative”, the logically necessary (and thus sufficient) root of speaking beings’ ethical nature must be seen in their language faculty as such (while nothing deprives God of what used to be called „His gift” of that faculty). A linguistic‑analytic reasoning that leads to the above conclusion is presented.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Anzenbacher A. (2008), Wprowadzenie do etyki, przeł. J. Zychowicz, Kraków: WAM.
2. Bogusławski A. (1996a), Logiczne, nielogiczne, pozalogiczne, „Przegląd Humanistyczny” 5, s. 109–142.
3. Bogusławski A. (1996b), Świętość jakości życia?, „Przegląd Humanistyczny” 2, s. 1–39.
4. Bogusławski A. (1997), Do świata przez język, „Przegląd Humanistyczny” 2, s. 103–129.
5. Bogusławski A. (1998a), O negacji w konstrukcjach z czasownikiem „chcieć”, w: E. Jędrzejko (red.), Nowe czasy, nowe języki, nowe (i stare) problemy, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 105–127.
6. Bogusławski A. (1998b), Science as linguistic activity, linguistics as scientific activity, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
7. Bogusławski A. (1999), On ‘good’ and ‘bad’, w: J.L. Mey, A. Bogusławski (red.), „E pluribus una”. The One in the Many. For Anna Wierzbicka, Odense: RASK and Odense University Press, s. 103–133 [przedruk w: Bogusławski 1998b; z dodatkowymi komentarzami także w: Bogusławski 2011a].
8. Bogusławski A. (2001), Reflections on Wierzbicka’s explications, „Lingua Posnaniensis” XLIII, s. 47–88.
9. Bogusławski A. (2003a), Dlaczego „śmieszny człowiek” był śmieszny?, w: I. Bobrowski (red.), Anabasis, Kraków: Lexis, s. 41–52.
10. Bogusławski A. (2003b), Przypomnienie, „Przegląd Humanistyczny” 3, s. 91–93.
11. Bogusławski A. (2007), A Study in the Linguistics‑Philosophy Interface, Warszawa: BEL Studio.
12. Bogusławski A. (2011a), Reflections on Wierzbicka’s Explications & Related Essays, Warszawa: BEL Studio.
13. Bogusławski A. (2011b), Roztrząsania nadlingwistyczne, Warszawa: BEL Studio.
14. Bogusławski A. (2020), Lingwistyczna teoria mowy. Preliminaria, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
15. Bogusławski A., Drzazgowska E. (2016), Język w refleksji teoretycznej. Przekroje historyczne, t. I–II, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
16. Jadacki J.J. (1996), O nietykalności życia ludzkiego, „Przegląd Humanistyczny” 3, s. 155–160..
17. Jadacki J.J. (1997), Język i świat, „Przegląd Humanistyczny” 2, s. 99–101.
18. Jadacki J.J. (2003), Aksjologia i semiotyka. Analizy i polemiki, Warszawa: Semper.
19. Janikowski W. (2008), Naturalizm etyczny we współczesnej filozofii analitycznej, Warszawa: Semper.



Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Andrzej Bogusławski
1
ORCID: ORCID
  1. prof. em., Uniwersytet Warszawski, Wydział Neofilologii, Katedra Lingwistyki Formalnej, ul. Dobra 55, 00-312 Warszawa
3 Poznawcze zamknięcie. Strukturalna niewiedza a problem racjonalności
Konrad Werner
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 15-42 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136778
Słowa kluczowe: K. Ajdukiewicz bańka informacyjna nisza poznawcza racjonalność wyspa poznawcza zamknięcie poznawcze
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The purpose of this paper is to introduce the concept of cognitive confinement. This aim is realized stepwise. First, the notion of cognitive niche is discussed. A cognitive niche is the sum of information and cognitive skills attributed to a specific subject (or species); these resources determine the subject’s cognitive ability – beginning with her perceptual apparatus, and extending (in the case of humans) intellectual capacities such as conceptualization and thinking. The paper examines two social phenomena that justify speaking of the cognitive niche and its alterations – the phenomena referred to as filter bubble and cognitive island. The second part of the paper introduces and discusses the notion of cognitive confinement. The latter refers to a pathological form of cognitive niche; it is a cognitive niche that impoverishes or distorts the epistemic interests of its inhabitant, so to speak, by actively blocking his/her access to some sources of information, problems and solutions. Finally, all of the issues mentioned can be viewed in the light of the problem of rationality (as it was understood by Kazimierz Ajdukiewicz). At the end of the day, it is the alleged irrationality of beliefs that gives rise to the filter bubbles and sparks lively debates in the social and political sciences these days.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Ajdukiewicz K. (1934), Das Weltbild und die Begriffsapparatur, „Erkenntnis” IV, s. 259–287.
2. Ajdukiewicz K. (1949), Zagadnienia i kierunki filozofii, Warszawa: Czytelnik.
3. Alston W. (1989), Epistemic Justification, Ithaca: Cornell University Press. 4. Arfini S., Bertolotti T., Magnani L. (2017), Online communities as virtual cognitive niches, „Synthese”, DOI: 10.1007/s11229‑017‑1482‑0.
5. Barnett R. (1997), Higher education: A critical business, Buckingham, UK: Open University Press.
6. Bertolotti T., Magnani L. (2017), Theoretical considerations on cognitive niche construction, „Synthese”, s. 4757–4779.
7. Bhopal K. (2018), White privilege: The myth of a post‑racial society, Bristol: Policy Press.
8. Chemero A. (2009), Radical embodied cognitive science, Cambridge, MA: MIT Press.
9. Clark A. (2005), Word, niche and super‑niche: How language makes minds matter more, „Theoria” 54, s. 255–268.
10. Clark A. (2006), Language, embodiment, and the cognitive niche, „Trends in Cognitive Science” 10 (8), s. 370–374.
11. Dretske F. (2004), Naturalizowanie umysłu, przeł. B. Świątczak, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
12. Elton Ch.S. (1927), Animal ecology, New York: Macmillan.
13. Flaxman S., Goel S., Rao J.M. (2016), Filter Bubbles, Echo Chambers, and Online News Consumption, „Public Opinion Quarterly” 80, s. 298–320.
14. Floridi L. (2006), The logic of being informed, „Logique et Analyse” 49 (196), s. 433–460.
15. Gibson J.J. (1979), The ecological approach to visual perception, Boston: Houghton Mifflin.
16. Gigerenzer G. (2010), Rationality for Mortals: How People Cope with Uncertainty, Oxford: Oxford University Press.
17. Godfrey‑Smith P. (2016), Individuality, subjectivity, and minimal cognition, „Biology & Philosophy” 31, s. 775–796.
18. Goldman A. (1979), What is Justified Belief, w: G. Pappas (red.), Justification and Knowledge, Dordrecht: D. Reidel.
19. Habgood‑Coote J. (2019), Stop Talking about Fake News, „Inquiry” 62 (9–10), s. 1033–1065.
20. Harding A., Blokland T. (2014), Urban Theory: A critical introduction to power, cities and urbanism in the 21st century, Los Angeles: SAGE.
21. Horkheimer M., Adorno T. (2010), Dialektyka oświecenia, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
22. Hutchinson G.E. (1957), Concluding remarks, „Cold Spring Harbor Symposia on Quantitative Biology” 22, s. 415–427.
23. Hutto D., Myin E. (2013), Radicalizing enactivism: Basic minds without content, Cambridge, MA: MIT Press.
24. Korzeniewski B. (1998), Trzy ewolucje. Ewolucja wszechświata, ewolucja życia, ewolucja świadomości, Kraków: Korona.
25. Laland K.N., Odling‑Smee J., Feldman M.W. (1999), Evolutionary consequences of niche construction and their implications for ecology, „Proceedings of the National Academy of Sciences” 96, s. 10242–10247.
26. Laland K.N., Odling‑Smee F.J., Feldman M.W. (2000), Niche construction, biological evolution and cultural change, „Behavioral and Brain Sciences” 23 (1), s. 131–175.
27. Laland K.N., Sterelny K. (2006), Seven reasons (not) to neglect niche construction, „Evolution” 60, s. 1751–1762.
28. Lavelle D. (2018), From ‘Slimeball Comey’ to ‘Crooked Hillary’, why Trump loves to brand his enemies, „The Guardian”, 27.04.2018, https://www.theguardian.com/ us‑news/shortcuts/2018/apr/17/presidents‑nicknames‑slimeball‑comey‑former‑fbi- ‑director
29. Lewontin R. (2000), The triple helix: Gene, organism, and environment, Cambridge, MA: Harvard University Press.
30. Livini E. (2017), A Stanford psychologist says internet culture isn’t as toxic as it feels, „Quartz”, https://qz.com/1055662/a‑stanford‑psychologist‑says‑internet‑culture- ‑isnt‑as‑toxic‑as‑it‑feels/ [02.08.2018].
31. Matz S.C., Kosinski M., Nave G., Stillwell D.J. (2017), Psychological targeting as an effective approach to digital mass persuasion, „Proceedings of the National Academy of Sciences”, DOI: 10.1073/pnas.1710966114.
32. Millgram E. (2015), The Great Endarkenment: Philosophy for an Age of Hyperspecialization, Oxford: Oxford University Press.
33. Moreno A., Umerez J., Ibañez J. (1997), Cognition and life: The autonomy of cognition, „Brain and Cognition” 34, s. 107–129.
34. Moulin L., Flacher D., Harari‑Kermadec H. (2016), Tuition fees and social segregation: Lessons from a natural experiment at the University of Paris 9‑Dauphine, „Applied Economics” 48 (40), s. 3861–3876, DOI: 10.1080/ 00036846.2016.1148253.
35. Mueller R.S. III (2019), Report on the Investigation into Russian Interference in the 2016 Presidential Election, vol. I, Washington D.C.: US Department of Justice, https://www.justice.gov/storage/report.pdf [17.09.2019].
36. Mukerji N. (2018), What is Fake News?, „Ergo” 5, s. 923–946.
37. Nagel T. (1997), Widok znikąd, przeł. C. Cieśliński, Warszawa: Fundacja Aletheia.
38. Odling‑Smee F.J., Laland K.N., Feldman M.W. (2003), Niche construction: The neglected process in evolution, Princeton, NJ: Princeton University Press.
39. Pariser E. (2011), The filter bubble: What the Internet is hiding from you, London: Penguin.
40. Peacocke C. (2003), The realm of reason, Oxford: Oxford University Press.
41. Piłat R. (2007), O istocie pojęć, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
42. Pinker S. (2003), Language as an adaptation to the cognitive niche, w: M.H. Christiansen, S. Kirby (red.), Language evolution, Oxford: Oxford University Press, s. 16–37.
43. Pinker S. (2010), The cognitive niche: Coevolution of intelligence, sociality, and language, „Proceedings of the National Academy of Sciences” 17 (Suppl. 2), s. 8993–8999.
44. Rowlands M. (1999), The body in mind: Understanding cognitive processes, Cambridge: Cambridge University Press.
45. Searle J.R. (2001), Rationality in action, Cambridge, MA: MIT Press.
46. Smith B. (1996), Mereotopology: A theory of parts and boundaries, „Data & Knowledge Engineering” 20, s. 287–303.
47. Smith B., Brogaard B. (2002), Quantum mereotopology, „Annals of Mathematics and Artificial Intelligence” 36, s. 153–175.
48. Smith B., Varzi A. (1999), The Niche, „Noûs” 33 (2), s. 214–238.
49. Stoffregen T.A. (2003), Affordances are properties of the animal‑environment system, „Ecological Psychology” 15, s. 115–134.
50. Szahaj A. (2008), Teoria krytyczna szkoły frankfurckiej, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
51. Tate S.A., Page D. (2018), Whiteliness and institutional racism: Hiding behind (un)conscious bias, „Ethics and Education” 13 (1), s. 141–155.
52. Thi Nguyen C. (2018), Cognitive islands and runaway echo chambers: Problems for epistemic dependence on experts, „Synthese” 197, s. 2803–2821, DOI: 10.1007/ s11229‑018‑1692‑0.
53. Thompson E. (2007), Mind in life: Biology, phenomenology, and the sciences of mind, Cambridge, MA: Harvard University Press.
54. Tooby J., DeVore I. (1987), The reconstruction of hominid behavioral evolution through strategic modeling, w: W.G. Kinzey (red.), Primate models of hominid behavior, Albany: Suny Press, s. 183–237.
Trilling D., Van Klingeren M., Tsfati Y. (2017), Selective exposure, political polarization, and possible mediators: Evidence from the Netherlands, „International Journal of Public Opinion Research” 29 (2), s. 189–213, DOI: 10.1093/ijpor/edw003.
55. Van Duijn M., Keijzer F., Franken D. (2006), Principles of minimal cognition: Casting cognition as sensorimotor coordination, „Adaptive Behavior” 14, s. 157–170.
56. Varela F., Thompson E., Rosch E. (1991), The embodied mind: Cognitive science and human experience, Cambridge MA: MIT Press.
57. Varzi A. (2007), Spatial reasoning and ontology: Parts, wholes, and locations, w: M. Aiello, I. Pratt‑Hartmann, J. van Benthem (red.), Handbook of spatial logics, Berlin: Springer, s. 945–1038.
58. Vīķe‑Freiberga V., Däubler‑Gmelin H., Hammersley B., Pessoa Maduro L.M.P. (2013), A free and pluralistic media to sustain European democracy, http://ec. europa.eu/digital‑agenda/sites/digital‑agenda/files/HLG%20Final%20Report.pdf
59. Werner K. (2017), Zarys internalizmu ekologicznego w filozofii umysłu, „Filozofia Nauki” 25 (1), s. 5–30.
60. Werner K. (2018), Enactivism and Construction of the Cognitive Niche, „Synthese”, DOI: 10.1007/s11229‑018‑1756‑1.
61. Werner K. (2019a), Philosophy in Poland: Varieties of Anti‑Irrationalism. A Commitment to Reason without the Worship of Reason, „Philosophia”, DOI: 10.1007/ s11406‑019‑00074‑8.
62. Werner K. (2019b), Cognitive confinement: Theoretical considerations on the construction of a cognitive niche, and on how it can go wrong, „Synthese”, DOI: 10.1007/s11229‑019‑02464‑7.
63. Werner K. (2020), Cognitive Confinement, Embodied Sense‑making, and the (De) Colonization of Knowledge, „Philosophical Papers”, DOI: 10.1080/ 05568641.2020.1779603.
64. Williamson T. (1990), Identity and Discrimination, Cambridge, MA: Blackwell.
65. Zuiderveen Borgesius F., Trilling D., Möller J., Bodó B., de Vreese C., Helberger N. (2016), Should we worry about filter bubbles?, „Internet Policy Review” 5 (1), DOI: 10.14763/2016.1.401.


Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Konrad Werner
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii, ul. Krakowskie Przedmieście 3, 00-927 Warszawa
4 Antyrealizm, kartezjanizm i świat
Krzysztof Czerniawski
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 43-69 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136779
Słowa kluczowe: antyrealizm M. Dummett G. Frege kartezjanizm H. Putnam T. Williamson L. Wittgenstein
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Antirealism is often regarded by philosophers as a model example of contemporary anti‑Cartesianism, chiefly because of the argumentation by Hilary Putnam presented in his Brains in a Vat and deeply rooted in antirealist semantics. But if we look closer, relations between Cartesianism and antirealism cannot be reduced to an opposition but are much more complex. Like Cartesianism, antirealism also attaches great significance to methodology universal for all philosophy, although antirealist ‘philosophy of thought’, contrary to its Cartesian counterpart, is antipsychological and boils down to Wittgensteinian philosophy that interprets language as something inherently public. But Dummettian antirealism contains also a Fregean concept of systematic theory of meaning, which should provide clear view of language rules and give us an ability to correct our imperfect language practice. For Wittgenstein and Putnam, who view this practice as the essence of language, this kind of attempt to correct language from outside is unacceptable. In this matter, Michael Dummett seems to be rather in harmony with the Cartesian ideal of thought as pure and distinct, and with the program of detached rationality. This impression is strengthened by his demand to adopt a ‘full‑blooded’ theory of meaning. Moreover, as it has been noted by Timothy Williamson, antirealism demands luminosity of meaning, which makes you wonder if it is not, like Cartesianism, one more case of epistemological foundationalism. These problems of antirealism seem to suggest strong internal tensions arising from an attempt, not entirely successful, to unify the thought of later Wittgenstein with more traditional rationalisms of Descartes and Frege.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Ambrus V. (1999), Is Putnam’s Causal Theory of Meaning Compatible with Internal Realism?, „Journal for General Philosophy of Science” 30, s. 1–16.
2. Candlish S., Wrisley G. (2019), Private Language, w: E.N. Zalta (red.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall Edition), https://plato.stanford.edu/archives/ fall2019/entries/private‑language/
3. Czerniawski K. (2010), Argument teoriomodelowy trzydzieści lat później, „Filozofia Nauki” 71 (3), s. 19–41.
4. Czerniawski K. (2014), Trzy wersje epistemicznej teorii prawdy: Dummett, Putnam, Wright, Warszawa: Ośrodek Badań Filozoficznych.
5. Diamond C. (1991), The Realistic Spirit: Wittgenstein, Philosophy, and the Mind, Cambridge, MA: MIT Press.
6. Dummett M. (1973), Frege: Philosophy of Language, New York: Harper & Row.
7. Dummett M. (1978), Truth and Other Enigmas, London: Duckworth.
8. Dummett M. (1987a), Reply to John McDowell, w: B. Taylor (red.), Michael Dummett: Contributions to Philosophy, Dordrecht: Martinus Nijhoff Publishers, s. 253–268.
9. Dummett M. (1987b), Reply to Neil Tennant, w: B. Taylor (red.), Michael Dummett: Contributions to Philosophy, Dordrecht: Martinus Nijhoff Publishers, s. 235–252.
10. Dummett M. (1993a), The Seas of Language, Oxford: Clarendon Press.
11. Dummett M. (1993b), Origins of Analytical Philosophy, London: Duckworth.
12. Dummett M. (1995), Realność przeszłości, przeł. T. Szubka, w: T. Szubka (red.), Metafizyka w filozofii analitycznej, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 257–274.
13. Dummett M. (1998), Logiczna podstawa metafizyki, przeł. W. Sady, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
14. Dummett M. (2000), Elements of Intuitionism, wyd. 2, Oxford: Clarendon Press.
15. Dummett M. (2006a), Thought and Reality, Oxford: Clarendon Press.
16. Dummett M. (2006b), Znaczenie i uzasadnienie, przeł. T. Szubka, w: U.M. Żegleń (red.), Teoria znaczenia Michaela Dummetta i jej konsekwencje metafizyczne, Toruń: Dom Wydawniczy Duet, s. 119–143.
17. Dummett M. (2007), Reply to Hilary Putnam, w: R.E. Auxier, L.E. Hahn (red.), The Philosophy of Michael Dummett, Chicago: Open Court, s. 168–184.
18. Dummett M. (2010), Natura i przyszłość filozofii, przeł. M. Iwanicki, T. Szubka, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
19. McDowell J. (1987), In Defence of Modesty, w: B. Taylor (red.), Michael Dummett: Contributions to Philosophy, Dordrecht: Martinus Nijhoff Publishers, s. 59–80.
20. Putnam H. (1981), Reason, Truth and History, Cambridge: Cambridge University Press.
21. Putnam H. (1994), Sense, Nonsense and the Senses: An Inquiry into the Powers of the Human Mind, „Journal of Philosophy” 91 (9), s. 445–517.
22. Putnam H. (1998), Wiele twarzy realizmu i inne eseje, przeł. A. Grobler, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
23. Putnam H. (2004), Ethics without Ontology, Cambridge, MA: Harvard University Press.
24. Putnam H. (2011), Argument teoriomodelowy a poszukiwanie realizmu zdroworozsądkowego, przeł. K. Czerniawski, T. Szubka, „Filozofia Nauki” 73 (1), s. 7–24.
25. Szubka T. (2001), Antyrealizm semantyczny. Studium analityczne, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
26. Szubka T. (2009), Filozofia analityczna. Koncepcje, metody, ograniczenia, Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
27. Tennant N. (1997), The Taming of the True, Oxford: Clarendon Press.
28. Tennant N. (2009), Cognitive Phenomenology, Semantic Qualia, and Luminous Knowledge, w: P. Greenough, D. Pritchard (red.), Williamson on Knowledge, Oxford: Oxford University Press, s. 237–256.
29. Williamson T. (1996), Cognitive Homelessness, „The Journal of Philosophy” 93 (11), s. 554–573.
30. Woleński J. (2001), Epistemologia, t. III: Wiedza i poznanie, Kraków: Aureus.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Krzysztof Czerniawski
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii, ul. Krakowskie Przedmieście 3, 00-927 Warszawa
5 Podobieństwo rodzinne a paradoks reguły
Paweł Grad
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 71-88 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136780
Słowa kluczowe: definicja paradoks reguły podobieństwo rodzinne pojęcie pragmatyka semantyka
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

I argue in the paper that the conception of family resemblance discussed by Ludwig Wittgenstein in Philosophical Investigations is a result of the application of Wittgenstein’s general argument against rule‑following to the pragmatics of all concepts. My argument runs as follows: First, (1) I criticize interpretations of family resemblance as a ‘local’ theory, applicable only to some concepts. Next, (2) I present and criticise a classic argument against the conception of family resemblance. In the following section, (3) I analyse attempts to explicate family resemblance in terms of their possessing a common basic feature. I end my paper (4) by summarizing conclusions drawn from this critical review of literature and I briefly point to a possible solution of the difficulties generated by the concept of family resemblance.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Andersen H. (2000), Kuhn’s Account of Family Resemblance: A Solution to the Problem of Wide‑Open Texture, „Erkenntnis” 52 (3), s. 313–337.
2. Bambrough R. (1960), Universals and Family Resemblances, „Proceedings of the Aristotelian Society. New Series” 61, s. 207–222.
3. Bellaimey J. (1990), Family Resemblances and the Problem of the Under- ‑Determination of Extension, „Philosophical Investigations” 13 (1), s. 31–43.
4. Campbell K. (1965), Family Resemblance Predicates, „American Philosophical Quarterly” 2 (3), s. 238–244.
5. Forster M. (2010), Wittgenstein on Family Resemblance Concepts, w: A. Ahmed (red.), Wittgenstein’s Philosophical Investigations. A Critical Guide, Cambridge: Cambridge University Press, s. 66–87.
6. Glock H.‑J. (2001), Słownik Wittgensteinowski, przeł. M. Hernik, M. Szczubiałka, Warszawa: Spacja.
7. Griffin N. (1974), Wittgenstein, Universals and Family Resemblances, „Canadian Journal of Philosophy” 3 (4), s. 635–651.
8. Hattiangadi A. (2007), Oughts and Thoughts. Rule‑Following and the Normativity of Content, Oxford: Oxford University Press.
9. Khatchadourian H. (1958), Common Names and “Family Resemblances”, „Philosophy and Phenomenological Research” 18 (3), s. 341–358.
10. Kripke S. (2007), Wittgenstein o regułach i języku prywatnym, przeł. K. Posłajko, L. Wroński, Warszawa: Fundacja Aletheia.
11. McGinn C. (2012), Truth by Analysis: Games, Names and Philosophy, Oxford: Oxford University Press.
12. Simon M.A. (1969), When is a Resemblance a Family Resemblance?, „Mind. New Series” 78 (311), s. 408–416.
13. Suits B. (1978), The Grasshopper. Games, Life and Utopia, Toronto: University of Toronto Press.
14. Wennerberg H. (1967), The Concept of Family Resemblance in Wittgenstein’s Later Philosophy, „Theoria” 33 (2), s. 108–132.
15. Wittgenstein L. (1974), Philosophical Grammar, red. R. Rhees, przeł. A. Kenny, Oxford: Basil Blackwell.
16. Wittgenstein L. (2000), Uwagi o podstawach matematyki, przeł. M. Poręba, Warszawa: Wydawnictwo KR.
17. Wittgenstein L. (2001), Wittgenstein’s Lectures: Cambridge 1932–1935, red. A. Ambrose, New York: Prometheus Books.
18. Wittgenstein L. (2012), Dociekania filozoficzne, przeł. B. Wolniewicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Paweł Grad
1
ORCID: ORCID
  1. Szkoła Nauk Społecznych Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa
6 Geneza i tezy Jerozolimy Mojżesza Mendelssohna
Wojciech Kozyra
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 89-113 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136781
Słowa kluczowe: A. Cranz judaizm J.C. Lavater M. Mendelssohn oświecenie
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The first part of the article presents historical origins of Moses Mendelssohn’s Jerusalem (1783). It discusses Mendelssohn’s polemics with Johann Caspar Lavater, Christian Wilhelm Dohm and August Cranz which paved the way for the publication of the book. The second part treats Mendelssohn’s notion of Judaism as it is expressed in Jerusalem. Here the article argues for a fundamentally orthodox attitude of Mendelssohn toward Judaism, which prevented him from creating (a fact sometimes lamented by commentators) a far‑reaching ‘synthesis’ between the Jewish religion and the Enlightenment.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Altman A. (1973), Moses Mendelssohn. A Biographical Study, Philadelphia: The Jewish Publication Society of America.
2. Altman A. (1981), Essays in Jewish Intellectual History, Hanover – New Hampshire – London: Brandies University Press.
3. Altman A. (1983), Commentary, w: M. Mendelssohn, Jerusalem or on Religious Power and Judaism, przeł. A. Arkush, Hanover – London: University Press of New England, s. 141–241.
4. Bałaban M. (1925), Historia i literatura żydowska, t. III, Lwów – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
5. Cranz A. (1781), Ueber den Missbrauch der geistlichen Macht, oder, Der weltlichen Herrschaft in Glaubenssachen durch Beyspiele aus dem jetzigen Jahrhundert ins Licht gesetzt, Berlin.
6. Cranz A. (1782), Das Forschen nach Licht und Recht in einem Schreiben an herrn Moses Mendelssohn auf Veranlassung seiner merkwürdigen Vorrede zu Menasseh Ben Israel, Berlin: Friedrich Maurer.
7. Feiner S. (2002), The Jewish Enlightenment, przeł. Ch. Naor, Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
8. Feiner S. (2010), Moses Mendelssohn: Sage of Modernity, przeł. A. Berris, New Heaven – London: Yale University Press.
9. Fichte J.G. (1793), Beitrag zur Berichtigung der Urteile des Publikums über die französische Revolution. Erster Teil. Zur Beurteilung ihrer Rechtmäßigkeit, Danzig: Ferdinand Troschel.
10. Gottlieb M. (2011a), Introduction, w: M. Mendelssohn, Writings on Judaism, Christianity, and the Bible, red. M. Gottlieb, przeł. C. Bowman, E. Sacks, A. Arkush, Waltham, MA: Brandeis University Press.
11. Gottlieb M. (2011b), Faith and Freedom: Moses Mendelssohn’s Theological‑Political Thought, New York: Oxford University Press.
12. Graetz M. (1996), The Jewish Enlightenment, w: M.A. Meyer (red.), German‑Jewish History in Modern Times, Vol. l: Tradition and Enlightenment: 1600–1780, przeł. W. Templer, New York: Columbia University Press.
13. Heine H. (2018), Z dziejów religii i filozofii w Niemczech, w: tenże, O Niemczech i o sobie. Wybór pism, przeł. T. Zatorski, Warszawa: Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego.
14. Herder J.G. (2013), Gott. Einige Gespräche über Spinoza’s System nebst Shaftesbury’s Naturhymnus, Berlin: Holzinger.
15. Hess J.M. (2000), Johann David Michaelis and the Colonial Imaginary: Orientalism and the Emergence of Racial Antisemitism in Eighteenth‑Century Germany, „Jewish Social Studies” 6 (2), s. 56–101.
16. Katz J. (1980), From Prejudice to Destruction. Anti‑Semitism 1730–1933, Cambridge, MA: Harvard University Press.
17. Kozyra (2020), Kant on the Jews and their Religion, „Diametros” 17 (65), s. 32–55.
18. Kuehn M. (2001), Kant. A Biography, New York: Cambridge University Press.
19. Lavater J.C. (1770), Johann Caspar Lavaters Zueignungsschrift der Bonnetischen Philosophischen Untersuchung der Beweise für das Christenthum an Herrn Moses Mendelssohn in Berlin, Zürich.
20. Lavater J.C. (1843), Antwort an den herrn Moses Mendelssohn, w: M. Mendelssohn, Gesammelte Schriften. Dritter Band, red. G.B. Mendelssohn, Leipzig: F.U. Brodhaus, s. 51–79.
21. Leibowitz Y. (1994), Gespräche über Gott und die Welt, red. M. Shashar, przeł. M. Schmidt, Frankfurt am Main – Leipzig: Insel Verlag.
22. Lessing G.E. (1959), Die Erziehung des Menschengeschlechts, w: tenże, Gesammelte Werke, t. I, red. W. Stammler, München: C. Hanser, s. 1010–1035.
23. Levinas E. (1991a), Przypadek Spinozy, w: tenże, T rudna wolność. Eseje o judaizmie, przeł. A. Kuryś, Gdynia: Atext, s. 111–115.
24. Levinas E. (1991b), Myśl żydowska dzisiaj, w: tenże, Trudna wolność. Eseje o judaizmie, przeł. A. Kuryś, Gdynia: Atext, s. 167–175.
25. Łastik S. (1961), Z dziejów Oświecenia żydowskiego, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
26. Majmon S. (2007), Autobiografia, t. 2, przeł. L. Belmont, Warszawa: Midrasz.
27. Margalit A., Halbertal M. (1994), Liberalism and the Right to Culture, „Social Research” 61 (3), s. 491–510.
28. Mendelssohn M. (1782), Vorrede, w: Menasseh Ben Israel, Rettung der Juden, przeł. M. Herz, Berlin – Stettin: Friedrich Nicolai.
29. Mendelssohn M. (1843a), Schreiben an der herrn Diaconus Lavater zu Zürich von Moses Mendelssohn, w: tenże, Gesammelte Schriften. Dritter Band, red. G.B. Mendelssohn, Leipzig: F.U. Brodhaus, s. 37–51.
30. Mendelssohn M. (1843b), Betrachrungen über Bonnet’s Palingenesie, w: tenże, Gesammelte Schriften. Dritter Band, red. G.B. Mendelssohn, Leipzig: F.U. Brodhaus, s. 135–177.
31. Mendelssohn M. (1844), Moses Mendelssohns Briefe an Herz Homberg, w: tenże, Gesammelte Schriften. Fünfter Band, red. G.B. Mendelssohn, Leipzig: F.U. Brodhaus, s. 651–687.
32. Mendelssohn M. (2005), Jerusalem oder über religiöse Macht und Judentum, red. M. Albrecht, Hamburg: Felix Meiner.
33. Mendelssohn M. (2011a), Letter to Rabbi Jacob Emden, 26 October 1773, w: tenże, Writings on Judaism, Christianity, and the Bible, red. M. Gottlieb, przeł. C. Bowman, E. Sacks, A. Arkush, Waltham, MA: Brandeis University Press, s. 32–35.
34. Mendelssohn M. (2011b), From Light for the Path, w: tenże, Writings on Judaism, Christianity, and the Bible, red. M. Gottlieb, przeł. C. Bowman, E. Sacks, A. Arkush, Waltham, MA: Brandeis University Press, s. 189–202.
35. Mendelssohn M. (2013), W kwestii: co znaczy oświecać, w: tenże, Wybór pism filozoficznych, przeł. R. Kuliniak, T. Małyszek, Wrocław: Atut.
36. Mendelssohn M. (2015), Do przyjaciół Lessinga, przeł. A. Chmielewski, red. T. Małyszek, R. Kuliniak, Wrocław: Atut.
37. Meyer M.A. (1967), The Origins of the Modern Jew. Jewish Identity and European Culture in Germany 1749–1824, Detroit: Wayne State University Press.
38. Meyer M.A. (1995), Response to Modernity. A History of the Reform Movement in Judaism, Detroit: Wayne State University Press.
39. Moritz K.P. (2015), Moses Mendelssohn do przyjaciół Lessinga. Dodatek do korespondencji Pana Jacobiego na temat nauki Spinozy, przeł. T. Małyszek, R. Kuliniak, w: M. Mendelssohn, Do przyjaciół Lessinga, przeł. A. Chmielewski, red. T. Małyszek, R. Kuliniak, Wrocław: Atut.
40. Pilarczyk K., Dublański R. (2016), Moses Mendelssohn a judaizm i kultura żydowska, „Studia Gdańskie” 38, s. 75–87.
41. Popkin R.H. (2002), Spinoza’s Excommunication, w: H.M. Ravven, L.E. Goodman (red.), Jewish Themes in Spinoza’s Philosophy, Albany: State University of New York Press, s. 263–281.
42. Rosenstock B. (2010), Philosophy and the Jewish Question. Mendelssohn, Rosenzweig, and Beyond, New York: Fordham University Press.
43. Schulte Ch. (2002), Die jüdische Aufklärung. Philosophie, Religion, Geschichte, München: C.H. Beck.
44. Sorkin D. (2008), The Religious Enlightenment. Protestants, Jews, and Catholics From London to Vienna, Princeton – Oxford: Princeton University Press.
45. Stern E. (2017), Enlightenment Conceptions of Judaism and Law, w: Ch. Hayes (red.), The Cambridge Companion to Judaism and Law, New York: Cambridge University Press, s. 215–232.
46. Wahle H. (1993), Wspólne dziedzictwo: judaizm i chrześcijaństwo w kontekście dziejów zbawienia, przeł. Z. Kowalska, Tarnów: Biblos.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Wojciech Kozyra
7 Aktualność Dialektyki oświecenia M. Horkheimera i T. Adorna a jej postmodernistyczna recepcja
Karol Staśkiewicz
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 115-133 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136782
Słowa kluczowe: T. Adorno dialektyka filozofia społeczna M. Horkheimer oświecenie postmodernizm
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The publication of Dialectics of Enlightenment by M. Horkheimer and T. Adorno in 1947 provoked a fundamental shift in social philosophy of that time. It forced post-war philosophy to look for a new theory that could be used to analyze ‘the society of late
capitalism’. According to the common view, Dialectics of Enlightenment did not propose any new theory that could fulfill the expected role. Because of that, Horkheimer and Adorno allowed post-war ‘anti-enlightenment’, postmodern philosophical currents to deliver a solution to this problem, which ‘cut this Gordian knot’ by getting rid of the idea of determinate negation from philosophy – which had been one of the most fundamental assumptions of modern philosophy from Hegel to Lukács. According to this popular interpretation, works of critical deconstructors of the discourse of modernity, such as e.g. G. Bataille, J. Lacan, M. Foucault, J. Derrida, F. Jameson, N. Land, G. Deleuze, J.F. Lyotard or J. Baudrillard, were a necessary implication of Dialectics of Enlightenment and its inability to form a new theory. My main aim in this work is to undermine such misinterpretations of Dialectics of Enlightenment and to show errors underlying such views about the ‘counterenlightenment’ as its necessary, long-term effect. My goal is to show that Horkheimer and Adorno in fact considered their book to be a beginning of a new, still ‘proenlightenment’ method of critical social philosophy. They also inserted in the book a real solution to the post-war crisis of social philosophy. The ongoing work of contemporary Frankfurt School representatives is a proof that Dialectics of Enlightenment and the critical theory are still alive and actual nowadays.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Adorno T. (1939), On Kierkegaard’s Doctrine of Love, „Zeitschrift für Sozialforschung” / „Studies in Philosophy and Social Science” 8 (3), s. 413–429.
2. Adorno T. (2009), Minima moralia, przeł. M. Łukasiewicz, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
3. Adorno T. (2012a), Świadomość negatywna, przeł. P. Graczyk, „Kronos” 3, s. 9–15.
4. Adorno T. (2012b), Umieranie dzisiaj, przeł. P. Graczyk, „Kronos” 3, s. 16–21.
5. Adorno T. (2017), Introduction to dialectics, przeł. C. Ziermann, Cambridge: Polity.
6. Benjamin W. (2006), Paralipomena to „On the Concept of History”, w: tenże, Selected Writings, t. 4, przeł. E. Jephcott, Cambridge, MA: Harvard University Press, s. 401–411.
7. Deleuze G. (2012a), Nietzsche, przeł. B. Banasiak, Łódź: Officyna.
8. Deleuze G. (2012b), Nietzsche i filozofia, przeł. B. Banasiak, Łódź: Officyna.
9. Geuss R. (2005), On the Usefulness and Uselessness of Religious Illusions, w: R. Geuss, M. Kohlenbach (red.), The Early Frankfurt School and Religion, przeł. L. Löb, New York: Palgrave, s. 29–44.
10. Habermas J. (2005), Filozoficzny dyskurs nowoczesności, przeł. M. Łukasiewicz, Kraków: Universitas.
11. Hegel G.W.F. (2002), Fenomenologia ducha, przeł. A. Landman, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
12. Honneth A. (2007), Disrespect: The Normative Foundations of Critical Theory, Cambridge: Polity.
13. Honneth A. (2009), Pathologies of Reason, przeł. J. Ingram, New York: Columbia University Press.
14. Horkheimer M. (2011), Odpowiedzialność i studia, przeł. H. Walentowicz, „Kronos” 2, s. 237–248.
15. Horkheimer M., Adorno T.W. (1994), Dialektyka oświecenia, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
16. Jameson F. (1990), Late Marxism, London: Routledge.
17. Jameson F. (1991), Postmodernism or the Cultural Logic of Capitalism, New York: Duke University Press.
18. Jameson F. (1994), The Seeds of Time, New York: Columbia University Press.
19. Jarvis S. (1998), Adorno: A Critical Introduction, New York: Routledge.
20. Kierkegaard S. (2011), Nienaukowe zamykające postscriptum do „Okruchów filozoficznych”, przeł. K. Toeplitz, Kęty: Marek Derewiecki.
21. Kloc-Konkołowicz J. (2018), Czy Odyseusz dopłynie do Itaki? Od Hegla, przez Marksa, do Frankfurtu, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 4, s. 331–341.
22. Kołakowski L. (2012), Dialektyka negatywna, „Kronos” 3, s. 226–234.
23. Land N. (1992), Georges Bataille and virulent nihilism, London: Routledge.
24. Leder A. (2018), Był kiedyś postmodernizm... Sześć esejów o schyłku XX stulecia, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
25. Markowski M.P. (2001), Nietzsche. Filozofia interpretacji, Kraków: Universitas.
26. Momro J. (2012), Teoria estetyczna jako protodekonstrukcja, „Kronos” 3, s. 98–112.
27. Mörchen H. (1999), Władza i panowanie u Heideggera i Adorna, przeł. M. Herer, R. Marszałek, Warszawa: Oficyna Naukowa.
28. Olesik M. (2012), Krytyka i utopia – kręte drogi dialektyki jako idei mesjańskiej w filozofii T.W. Adorna, „Kronos” 3, s. 113–126.
29. Rorty R. (2009), Przygodność, ironia i solidarność, przeł. J.W. Popowski, Warszawa: W.A.B.
30. Schnädelbach H. (2001), Próba rehabilitacji „animal rationale”, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa: Oficyna Naukowa.
31. Siemek M. (1994), Posłowie do wydania polskiego. Rozum między światłem i cieniem oświecenia, w: M. Horkheimer, T.W. Adorno, Dialektyka oświecenia, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
32. Siemek M. (2018), W kręgu filozofów, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
33. Sloterdijk P. (2008), Krytyka cynicznego rozumu, przeł. P. Dehnel, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
34. Sloterdijk P. (2012), Teoria krytyczna umarła, „Kronos” 3, s. 59–65.
35. Walentowicz H. (2008), Utopia i antyutopia w Szkole Frankfurckiej, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 3, s. 179–208.
36. Žižek S. (2008), W obronie przegranych spraw, przeł. J. Kutyła, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.


Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Karol Staśkiewicz
8 Emila Ciorana ujęcie tragizmu ludzkiej egzystencji
Tomasz Lerka
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 135-150 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136783
Słowa kluczowe: Bóg cierpienie E. Cioran historiozoficzny fatalizm nihilizm pesymizm śmierć świadomość tragizm egzystencji
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The purpose of this article is to indicate the most important aspects of the tragedy of human existence as they were encompassed in the philosophy of Emil Cioran. The first aspect is the non-existence of God and the consequences of this non-existence for man. With the disappearance of God, the consolation through the idea of salvation, the promise of life after death, and the meaning of existence also disappear. The second aspect is the fatality of the historical process. Man is the object of history rather than the subject. Progress is an illusion, as are utopias. The third aspect is Cioran’s perception of birth as a misfortune. We are born in order to die, but before we die, we must face suffering. Human is an abnormal animal. We are not able to maintain happiness. Doing evil comes too lightly to human beings and it is too natural. Consciousness is the fourth aspect of the tragedy of existence. Awareness is associated with suffering (and is a product of suffering). Awareness of having body is terrifying – and the awareness of inevitable death can be paralyzing for humans. Eventually there are two main ways of finding relief from the tragedy of existence, in the thought of Cioran: the idea of the suicide and laughter. They are effective, but to a small extent.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Cioran E. (1994), Upadek w czas, przeł. I. Kania, Kraków: Oficyna Literacka.
2. Cioran E. (1996), O niedogodności narodzin, przeł. I. Kania, Kraków: Oficyna Literacka.
3. Cioran E. (1997), Historia i utopia, przeł. M. Bieńczyk, Warszawa: Instytut Badań Literackich.
4. Cioran E. (1999), Rozmowy z Cioranem, przeł. I. Kania, Warszawa: Wydawnictwo KR.
5. Cioran E. (2004a), Brewiarz zwyciężonych, przeł. A. Dwulit, Warszawa: Wydawnictwo KR.
6. Cioran E. (2004b), Ćwiartowanie, przeł. M. Falski, Warszawa: Wydawnictwo KR.
7. Cioran E. (2004c), Zeszyty 1957–1972, przeł. I. Kania, Warszawa: Wydawnictwo KR.
8. Cioran E. (2004d), Zmierzch myśli, przeł. A. Dwulit, Warszawa: Wydawnictwo KR.
9. Cioran E. (2006a), Wyznania i anatemy, przeł. K. Jarosz, Kraków: Zielona Sowa.
10. Cioran E. (2006b), Zarys rozkładu, przeł. M. Kowalska, Warszawa: Wydawnictwo KR. 11. Cioran E. (2007), Na szczytach rozpaczy, przeł. I. Kania, Warszawa: Fundacja Aletheia.
12. Cioran E. (2008), Zły demiurg, przeł. I. Kania, Warszawa: Fundacja Aletheia.
13. Cioran E. (2016), Pokusa istnienia, przeł. K. Jarosz, Warszawa: Fundacja Aletheia.
14. Cioran E. (2017), Święci i łzy, przeł. I. Kania, Warszawa: Fundacja Aletheia.
15. Jóźwiak K. (2003), Emil Mroczny, „Nowa Krytyka” 13, s. 139–162.
16. Kania I. (2001), Ścieżka nocy, Kraków: Znak.
17. Lavery D. (1992), The Anti-Gnosticism of E.M. Cioran, http://web.archive.org/web/ 20011224234424/www.mtsu.edu/~dlavery/cioran.htm, [14.08.2020].
18. Nietzsche F. (2012), Dzieła wszystkie, t. 1a: Narodziny tragedii. Niewczesne rozważania, przeł. P. Pieniążek, M. Łukasiewicz, Łódź: Officyna.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Tomasz Lerka
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Opolski, Instytut Historii, Katedra Filozofii, ul. Katowicka 48, 45-052 Opole
9 Logika religii i mistyka wiary
Łukasz Kowalik
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 151-177 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136784
Słowa kluczowe: aksjologia J.M. Bocheński Jan Paweł II J.H. Newman ontologia religia semiotyka symbol wartość wiara znaczenie
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

In 2020, in Poland, a national commemoration of two eminent religious philosophers was celebrated: it was dedicated to the memory of Friar J.M. Bocheński O.P. and Pope St. John Paul II. In the paper, I recapitulate fundamental ideas of The Logic of Religion (1965) by the former author and sum up the key issues of the doctoral thesis The Doctrine of Faith in St. John of the Cross (1948) by the latter. I also mention St. John Henry Cardinal Newman’s Grammar of Ascent (1870), because in Polish translation this book is entitled A Logic of Faith. In order to compare those heterogeneous conceptions of religious faith I reach out to logical semiotics, and using its tools I try to find a symbolic meaning of religious speech that could be accepted equally by religious thinkers and by non‑believers. I propose to understand religious speech as having not only literal sense, and not only a metaphysical meaning, but also, as I claim, the power to activate values that guide human behavior. I hope this is a conciliatory proposition because it places semiotics on a neutral footing among religious dogmas. In this perspective, mysticism can be described as a pragmatic aspect of language that emerges when a user refers to a transcendent reality.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Alighieri D. (2004), Biesiada, przeł. M. Bartkowiak‑Lerch, Kęty: Antyk.
2. Bocheński J.M. (1988), Między logiką a wiarą. Z Józefem M. Bocheńskim rozmawia Jan Parys, Montricher: Les Editions Noir Sur Blanc.
3. Bocheński J.M. (1990), Logika religii, przeł. S. Magala, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
4. Bocheński J.M. (1993), Sens życia, Kraków: Philed.
5. Bocheński J.M. (1994), Sto zabobonów, Kraków: Philed.
6. Gronczewska A. (2009), Szyfrant, który sprawił cud, „Dziennik Łódzki”, https:// dzienniklodzki.pl/szyfrant-ktory-sprawil-cud/ar/185093
7. Jan od Krzyża św. (1975), Dzieła, t. I–II, przeł. o. Bernard od Matki Bożej, wyd. III, Kraków: Wydawnictwo oo. Karmelitów Bosych.
8. Newman J.H. (1989), Logika wiary, przeł. P. Boharczyk, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
9. Poe E.A. (1986), Złoty żuk, w: tenże, Opowiadania, t. 1, przeł. S. Wyrzykowski, Warszawa: Czytelnik.
10. Pseudo‑Dionizy Areopagita (1997), Teologia symboliczna, w: tenże, Pisma teologiczne, przeł. M. Dzielska, Kraków: Znak.
11. Wojtyła K. (1959), Ocena możliwości zbudowania etyki chrześcijańskiej przy założeniach systemu Maksa Schelera, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
12. Wojtyła K. (1990), Zagadnienie wiary w dziełach św. Jana od Krzyża, przeł. o. Leonard od Męki Pańskiej OCD, Kraków: Wydawnictwo oo. Karmelitów Bosych.
13. Zieliński T. (1999), Chrześcijaństwo antyczne, Religie Świata Antycznego, T. VI, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.


Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Łukasz Kowalik
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii, Redakcja „Przeglądu Filozoficznego”, ul. Krakowskie Przedmieście 3, 00-927 Warszawa
10 Trud dojrzewania. Kiedy stajemy się dorośli?
Joanna Górnicka-Kalinowska
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 179-182 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136835
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Joanna Górnicka-Kalinowska
1
ORCID: ORCID
  1. prof. em., Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii, ul. Krakowskie Przedmieście 3, 00-927 Warszawa
11 O metodach filozoficznych w Szkole Lwowsko‑Warszawskiej
Artur Kosecki
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 183-191 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136786
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Bibliografia

1. Ajdukiewicz K. (1934/2016), Logistyczny antyirracjonalizm w Polsce, w: A. Brożek, A. Chybińska (red.), Fenomen Szkoły Lwowsko‑Warszawskiej, Lublin: Academicon.
2. Ajdukiewicz K. (1937/2006), Problemat transcedentalnego idealizmu w sformułowaniu semantycznym, w: tenże, Język i poznanie, t. I, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. Ajdukiewicz K. (1955/1965), O potrzebie usługowego kursu logiki w programach studiów uniwersyteckich, w: tenże, Język i poznanie, t. II, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
4. Beaney M. (red.) (2013), The Oxford Handbook of the History of Analytic Philosophy, Oxford: Oxford University Press.
5. Cappelen H., Gendler T., Hawthorne J. (red.) (2016), Oxford Handbook of Philosophical Methodology, Oxford: Oxford University Press.
6. Carnap R. (1950/1962), The Logical Foundations of Probability, Chicago: The University of Chicago Press.
7. Daly Ch. (2010), An Introduction to Philosophical Methods, Peterborough: Broadview.
8. Daly Ch. (red.) (2015), The Palgrave Handbook of Philosophical Methods, Basingstone: Palgrave Macmillan.
9. D’Oro G., Overgaard S. (red.) (2017), The Cambridge Companion to Philosophical Methodology, Cambridge: Cambridge University Press.
10. Joll M. (2017), Metaphilosophy, w: J. Fieser, B. Dowden (red.), Internet Encyclopedia of Philosophy, https://iep.utm.edu/con‑meta/ [04.10.2020].
11. Kleszcz R. (2015), Metoda i wartości. Metafilozofia Kazimierza Twardowskiego, Warszawa: Semper.
12. Overgaard S., Gilbert P., Burwood S. (red.) (2013), An Introduction to Metaphilosophy, Cambridge: Cambridge University Press.
13. Schwarz P. (2012), A Brief History of Analytic Philosophy: From Russell to Rawls, Oxford: Wiley‑Blackwell.
14. Soames S. (2003), Philosophical Analysis in the Twentieth Century, vol. I: The Dawn of Analysis, vol. 2: The Age of Meaning, Princeton: Princeton University Press.
15. Soames S. (2013), The Analytic Tradition in Philosophy, vol. 1: The Funding Giant, Princeton: Princeton University Press.
16. Soames S. (2017), The Analytic Tradition in Philosophy, vol. 2: A New Vision, Princeton: Princeton University Press.
17. Woleński J. (1997), Szkoła Lwowsko‑Warszawska w polemikach, Warszawa: Scholar.
18. Wolniewicz B. (2016), Mój obraz Szkoły lwowsko‑warszawskiej, w: A. Brożek, A. Chybińska (red.), Fenomen Szkoły Lwowsko‑Warszawskiej, Lublin: Academicon.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Artur Kosecki
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Szczeciński, Instytut Filozofii i Kognitywistyki, ul. Krakowska71/79, 71-017 Szczecin
12 O działaniu celowym i konsekwentnym
Jacek Hołówka
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 193-200 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136785
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Bibliografia

1. Barcz M. (2020), Mechanika działań. Filozoficzny spór wokół przyczynowej teorii działania, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
2. Davidson D. (2006), The Essential Davidson, Oxford: Oxford University Press.
3. Suppes P. (2006), Donald Davidson, 6 March 1917 – 31 August 2003, „Proceedings of the American Philosophical Society” 150 (2), s. 353–359.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Jacek Hołówka
1
ORCID: ORCID
  1. prof. em., Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii, ul. Krakowskie Przedmieście 3, 00-927 Warszawa
13 Oblicza filozofii hermeneutycznej
Marek Błaszczyk
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 201-209 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136787
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Bibliografia

1. Abel G. (2014), Świat jako znak i interpretacja, przeł. W. Małecki, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
2. Albert H. (1994), Kritik der reinen Hermeneutik. Der Antirealismus und das Problem des Verstehens, Tübingen: Mohr Siebeck.
3. Angehrn E. (2003), Interpretation und Dekonstruktion. Untersuchungen zur Hermeneutik, Weilerswist: Velbrück.
4. Brejdak J. (2004), Słowo i czas. Problem rozumienia innego w hermeneutyce i w teorii systemu, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
5. Bronk A. (1988), Rozumienie, dzieje, język. Filozoficzna hermeneutyka H.G. Gadamera, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
6. Chmielowski F. (1993), Sztuka, sen, hermeneutyka. Filozofia sztuki H.G. Gadamera, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
7. Czajka Ł. (2014), Święta anarchia. Wprowadzenie do radykalnej hermeneutyki Johna D. Caputo, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
8. Detel W. (2011), Geist und Verstehen. Historische Grundlagen einer modernen Hermeneutik, Frankfurt am Main: Klostermann.
9. Detel W. (2015), Hermeneutik der Literatur und Theorie des Geistes, Frankfurt am Main: Klostermann.
10. Dilthey W. (1987), O istocie filozofii i inne pisma, przeł. E. Paczkowska‑Łagowska, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
11. Dilthey W. (2004), Budowa świata historycznego w naukach humanistycznych, przeł. E. Paczkowska‑Łagowska, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
12. Dybel P. (2004), Granice rozumienia i interpretacji. O hermeneutyce Hansa‑Georga Gadamera, Kraków: Universitas.
13. Dybel P. (2012), Oblicza hermeneutyki, Kraków: Universitas.
14. Fellmann F. (1991), Symbolischer Pragmatismus. Hermeneutik nach Dilthey, Reinbek bei Hamburg: Rowohlt Verlag.
15. Ferraris M. (2012), Manifesto del nuovo realismo, Roma: Laterza.
16. Gabriel M., Krüger M. (2018), Was ist Wirklichkeit? Neuer Realismus und Hermeneutische Theologie, Tübingen: Mohr Siebeck.
17. Gadamer H.G. (1992), Dziedzictwo Europy, przeł. A. Przyłębski, Warszawa: Fundacja Aletheia.
18.Gadamer H.G. (2004), Prawda i metoda, przeł. B. Baran, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
19. Gadamer H.G. (2006), Wybór pism, przeł. A. Przyłębski, w: A. Przyłębski, Gadamer, Warszawa: Wiedza Powszechna.
20. Gadamer H.G. (2011), O skrytości zdrowia, przeł. A. Przyłębski, Poznań: Media Rodzina.
21. Heidegger M. (2010), Bycie i czas, przeł. B. Baran, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
22. Hörisch J. (1988), Die Wut des Verstehens. Zur Kritik der Hermeneutik, Frankfurt am Main: Suhrkamp.
23. Januszkiewicz M. (2007), W‑koło hermeneutyki literackiej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
24. Januszkiewicz M. (2012), Kim jestem ja, kim jesteś ty? Etyka, tożsamość, rozumienie, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
25. Januszkiewicz M. (2016), W poszukiwaniu sensu. „Phronesis” i hermeneutyka, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
26. Januszkiewicz M. (2017), Być i rozumieć. Rozprawy i szkice z humanistyki hermeneutycznej, Kraków: Instytut Myśli Józefa Tischnera.
27. Kleszcz L. (2004), Boczne drogi. Z genealogii filozofii hermeneutycznej, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum.
28. Kleszcz L. (2007), Przełom hermeneutyczny w filozofii niemieckiej, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
29. Leśniewski N. (1998), O hermeneutyce radykalnej, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM.
30. Leśniewski N. (2010), Hermeneutyczny kontekst „wiedzy źródłowej”. Studium wczesnej filozofii Martina Heideggera (1916–1929), Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
31. Lorenc W. (2003), Hermeneutyczne koncepcje człowieka. W kręgu inspiracji Heideggerowskich, Warszawa: Scholar.
32. Lorenc W. (2008), Hermeneutyczne koncepcje człowieka. Dilthey, Misch, Bollnow, Warszawa: Scholar.
33. Lorenc W. (2019), Filozofia hermeneutyczna. Inspiracje, klasycy, radykalizacje, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
34. Michalski K. (1978), Heidegger i filozofia współczesna, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
35. Paczkowska‑Łagowska E. (2000), Logos życia. Filozofia hermeneutyczna w kręgu Wilhelma Diltheya, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
36. Potępa M. (1992), Dialektyka i hermeneutyka w filozofii Friedricha Daniela Schleiermachera, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
37. Potępa M. (2003), Spór o podmiot w filozofii współczesnej, Warszawa: Warsgraf.
38. Potępa M. (2004), Fenomenologia faktycznego życia. Martin Heidegger, Warszawa: Genessis.
39. Przyłębski A. (1990), Emila Laska logika filozofii, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
40. Przyłębski A. (1993), W poszukiwaniu królestwa filozofii. Z dziejów neokantyzmu badeńskiego, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
41. Przyłębski A. (2005), Hermeneutyczny zwrot filozofii, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
42. Przyłębski A. (2006), Gadamer, Warszawa: Wiedza Powszechna.
43. Przyłębski A. (2010), Etyka w świetle hermeneutyki, Warszawa: Oficyna Naukowa.
44. Przyłębski A. (2011), Duch czy życie? Studia i szkice z filozofii niemieckiej, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
45. Przyłębski A. (2013a), Dlaczego Polska jest wartością. Wprowadzenie do hermeneutycznej filozofii polityki, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
46. Przyłębski A. (2013b), Sense, Meaning and Understanding. Towards a Systematic Hermeneutical Philosophy, Berlin: LIT Verlag.
47. Przyłębski A. (2016), Krytyka hermeneutycznego rozumu. Preliminaria, Kraków: Universitas.
48. Przyłębski A. (2019), Hermeneutyka. Od sztuki interpretacji do teorii i filozofii rozumienia, Poznań: Zysk i S‑ka.
49. Przyłębski A. (red.) (1995), Oblicza hermeneutyki, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
50. Przyłębski A. (red.) (1997), Uniwersalny wymiar hermeneutyki, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
51. Przyłębski A. (red.) (2004), Dziedzictwo Gadamera, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
52. Przyłębski A. (red.) (2007), Język, świat, rozumienie. Szkice (nie tylko) hermeneutyczne, Włocławek: Wydawnictwo Expol.
53. Ricoeur P. (1985), Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, przeł. E. Bieńkowska i in., Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
54. Ricoeur P. (1989), Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, przeł. P. Graff, K. Rosner, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
55. Ricoeur P. (2003), O sobie samym jako innym, przeł. B. Chełstowski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
56. Rorty R. (1994), Filozofia a zwierciadło natury, przeł. M. Szczubiałka, Warszawa: Wydawnictwo Spacja.
57. Rosner K. (1991), Hermeneutyka jako krytyka kultury, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
58. Simmel G. (1997), Filozofia pieniądza, przeł. A. Przyłębski, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
59. Szulakiewicz M. (2004), Filozofia jako hermeneutyka, Toruń: Wydawnictwo UMK.
60. Troeltsch E. (2006), Religia, kultura, filozofia, przeł. A. Przyłębski, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
61. Urbaniak M. (2014), Hermeneutyka a kierunki myśli współczesnej. Rozumienie kultury w filozoficznej hermeneutyce, filozofii przyrody i (post)strukturalizmie, Kraków: Universitas.
62. Vattimo G. (1996), Hermeneutyka – nowa „koiné”, przeł. B. Stelmaszczyk, „Teksty Drugie” 1, s. 121–131.
63. Vattimo G. (2003), Dialektyka, różnica, myśl słaba, przeł. M. Surma, A. Zawadzki, „Teksty Drugie” 5, s. 124–136.


Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Marek Błaszczyk
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Instytut Literaturoznawstwa, ul. Fosa Staromiejska 3, 87-100 Toruń
14 Z badań nad filozofią nowożytną
Łukasz Kowalik
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 211-224 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136788
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Bibliografia

1. Antognazza M.R. (2018), Leibniz. Biografia intelektualna, przeł. Z i Ł. Lamżowie, Kraków: Copernicus Center Press.
2. Bocheński J.M. (1994), Sto zabobonów, wyd. II, Kraków: Philed.
3. Claubergius I. (1664), Metaphysica de ente, quae rectius Ontosophia, aliarum disciplinarum, ipsius quoque iurisprudentiae & literarum, studiosis accomodata, wyd. III, Amstelodami (skan internetowy).
4. Gordon M. (1974), Leibniz, Warszawa: Wiedza Powszechna.
5. Heidegger M. (2012), Kant a problem metafizyki, przeł. B. Baran, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
6. Leibniz G.W. (1961), Quid sit idea, w: tenże, Die philosophischen Schriften, red. C.I. Gerhardt, t. VII, Hildesheim: Georg Olms.
7. Leibniz G.W. (1981), Monadologia, Edicion trilingüe, przeł. J. Velarde, Oviedo: Pentalfa.
8. Leibniz G.W. (1995), Monadologia, przeł. H. Elzenberg, w: H. Elzenberg, Z historii filozofii, red. M. Woroniecki, Kraków: Znak.
9. Lisak B. (2020), Aktualność „Sporu o istnienie świata” Romana Ingardena w świetle współczesnych mu stanowisk filozoficznych, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 4, 191-204.
10. Paź B. (2019), „Filum cognitionis”. Przemiany nowożytnej metafizyki w ontologię od Suareza do Kanta, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
11. Platon (1993), Fajdros, przeł. W. Witwicki, w: Platon, Dialogi, Warszawa: Unia Wydawnicza „Verum”.
12. Wolfius Ch. (1730), Philosophia prima, sive Ontologia, methodo scientifica pertractata, qua omnis cognitionis humanae principia continentur, Francofurti & Lipsiae (skan internetowy).

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Łukasz Kowalik
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii, Redakcja „Przeglądu Filozoficznego”, ul. Krakowskie Przedmieście 3, 00-927 Warszawa
15 Poeta romantyczny i wyobraźnia
Łukasz Kowalik
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 225-233 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136789
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Bibliografia

1. Carpenter H. (1999), Inklingowie. C.S. Lewis, J.R.R. Tolkien, Charles Williams i ich przyjaciele, przeł. Z.A. Królicki, Poznań: Zysk S‑ka.
2. Cassirer E. (2010), Filozofia Oświecenia, przeł. T. Zatorski, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
3. Heidegger M. (2012), Kant a problem metafizyki, przeł. B. Baran, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
4. Hinz H., Sikora A. (red.) (1964), Polska myśl filozoficzna. Oświecenie – romantyzm, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
5. Juszczak W. (2012), Pani na żurawiach, Cz. 2: Archeologia mitu, t. 1, Kraków: Aureus.
6. Kant I. (2001), Krytyka czystego rozumu, przeł. R. Ingarden, Kęty: Antyk.
7. Kant I. (2004), Krytyka władzy sądzenia, przeł. J. Gałecki, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
8. Scruton R. (2006), P rzewodnik po kulturze nowoczesnej dla inteligentnych, przeł. J. Prokopiuk, J. Przybył, Łódź – Wrocław: Thesaurus.
9. Siemek M.J. (1970), Fryderyk Schiller, Warszawa: Wiedza Powszechna.
10. Synésios de Cyrène (2003), Hymnes, red. Ch. Lacombrade, Paris: Les Belles Lettres.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Łukasz Kowalik
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii, Redakcja „Przeglądu Filozoficznego”, ul. Krakowskie Przedmieście 3, 00-927 Warszawa
16 Powstanie Wydziału Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim
Alicja Chybińska
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1 | 235-242 | DOI: 10.24425/pfns.2021.136836
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Alicja Chybińska
ORCID: ORCID
17 [Powstanie Wydziału Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim - wkładka ilustracyjna]
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria | 2021 | No 1
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Instrukcja dla autorów

1. Długość artykułów: rozprawy − do 40.000 znaków (ze spacjami, czyli ok. 20 stron), recenzje − do 10.000 znaków (ze spacjami, czyli ok. 5 stron).

2. Do tekstu głównego rozprawy należy dołączyć:
a) 5−15 słów kluczowych po polsku i po angielsku;
b) krótkie streszczenie (ok. 1/3 strony) po polsku lub po angielsku;
c) krótką (ok. 3 zdań) notę o autorze.

3. Nadesłane teksty są kierowane do anonimowej recenzji. Zawartość recenzji nie jest podawana do wiadomości autorom; przekazujemy tylko postulaty sformułowane przez recenzenta i dostarczone nam z sugestią, by autor je poznał. Staramy się publikować wszystkie pozytywnie ocenione teksty, jednak niekiedy liczba bardzo dobrych propozycji przekracza objętość pisma, i wtedy niektóre artykuły musimy przesunąć do kolejnych numerów. W takiej sytuacji termin publikacji w dużym stopniu zależy od profilu tematycznego kolejnych numerów.

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji