Nauki Humanistyczne i Społeczne

Studia Socjologiczne

Opis

„Studia Socjologiczne” są kwartalnikiem polskiego środowiska socjologicznego. W wersji drukowanej ukazują się nieprzerwanie od 1961 roku. Obecnie dostępne są również w wersji elektronicznej w otwartym dostępie (open access).

„Studia Socjologiczne” publikują artykuły po polsku i angielsku, ze wszystkich dziedzin socjologii i z dyscyplin pokrewnych, jeśli problematyka ujęta jest z perspektywy socjologicznej. Nasze łamy otwarte są dla polemik i debat naukowych, publikujemy również recenzje książek.

Czasopismo indeksowane w bazie Scopus:

CiteScore metrics from Scopus 2022: 0.7

SCImago Journal Rank (SJR) 2022: 0.152

Source Normalized Impact per Paper (SNIP) 2022: 0.297

ISSN

ISSN 0039-3371, e-ISSN 2545-2770

Wydawcy

Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Komitet Socjologii PAN, Wydział Socjologii UW

Wydawcy
Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Komitet Socjologii PAN
Wydział Socjologii UW

Rada redakcyjna
Paul Blokker
Michael Burowoy
Krzysztof Jasiewicz
Krzysztof Koseła
Ireneusz Krzemiński
Jan Kubik
Jolanta Kulpińska
Joanna Kurczewska
Janusz Mucha
David Ost
Grażyna Skąpska
Kazimierz M. Słomczyński
Antoni Sułek
Marek S. Szczepański
Piotr Sztompka

Redaktor naczelny: Jacek Wasilewski (ISP PAN) e-mail: jwasilew@swps.edu.pl
Sekretarz redakcji: Anna Piotrowska (IFiS PAN) e-mail: redakcja@studiasocjologiczne.pl

Redaktorzy tematyczni:
Wojciech Adamek (Uniwersytet Jagielloński) – klasyczna myśl socjologiczna oraz dział recenzji, listów i polemik
Marta Bucholc (Uniwersytet Warszawski, Centre de recherche en science politique, Université Saint-Louis Bruxelles) – socjologia humanistyczna
Henryk Domański (Instytut Filozofii i Socjologii PAN) – socjologia struktur społecznych i mobilności
Mariusz Dzięglewski (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie) - demografia społeczna, migracje, socjologia literatury i sztuki
Anna Horolets (Uniwersytet Warszawski) – antropologia społeczna
Piotr Jabkowski (Uniwersytet Adama Mickiewicza) - redaktor statystyczny; metodologia badań ilościowych, badania jakości życia
Katarzyna Kajdanek (Uniwersytet Wrocławski) - socjologia miasta, socjologia przestrzeni, społeczności lokalne
Krzysztof Pietrowicz (Uniwersytet Mikołaja Kopernika) - analityk bibliometryczny; współczesne teorie socjologiczne, socjologia nauki, technologii i Internetu
Małgorzata Sikorska (Uniwersytet Warszawski) - socjologia życia rodzinnego i intymności, socjologia dzieciństwa
Michał Sitek (Instytut Filozofii i Socjologii PAN) - socjologia ekonomiczna, studia edukacyjne
Mikołaj Stanek (Universidad de Salamanca) – socjologia religii, analizy demograficzne
Tomasz Szlendak (Uniwersytet Mikołaja Kopernika) – socjologia kultury, rodziny i obyczajów

00-330 WARSZAWA, PAŁAC STASZICA, NOWY ŚWIAT 72, pokój 235
tel.: (+48-22) 657-28-61, fax: (22) 826-78-23
e-mail: redakcja@studiasocjologiczne.pl

Roczniki i numery
Instrukcja dla autorów

Wybierz numer

Zawartość

Studia Socjologiczne | 2021 | No 1

1 Włodzimierz Wesołowski (1929–2020) Życie i dzieło

Kazimierz M. Słomczyński , Krystyna Janicka

Studia Socjologiczne | 2021 | No 1 | 5-15 | DOI: 10.24425/sts.2021.136285

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Kazimierz M. Słomczyński

e-mail:

ORCID:

Krystyna Janicka

e-mail:

ORCID:

Instytut Filozofii i Socjologii PAN

2 Demokratyczny elityzm: Zmiana ustroju i relacje elita – masy

Jacek Wasilewski

Studia Socjologiczne | 2021 | No 1 | 17-41 | DOI: 10.24425/sts.2021.136277

Słowa kluczowe: demokratyczny elityzm demokracja reprezentatywna relacje elita – masy porozumienie elit demokracja liderów

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Artykuł kontynuuje zapoczątkowaną w numerze 3/2020 „Studiów Socjologicznych” prezentację paradygmatu demokratycznego elityzmu. Skupia się na dwóch ogólnych zagadnieniach: roli elit w zmianie systemu politycznego oraz na relacjach między elitą a masami. W pierwszej kwestii najwięcej uwagi poświęcono koncepcji porozumienia elit Michaela Burtona i Johna Higleya, którą autorzy uważają za najlepszą drogę ku demokracji. Stwarza bowiem warunki wszystkim wiodącym siłom politycznym na przeżycie politycznego kryzysu, co stabilizuje środowisko polityczne i zwiększa szanse dojścia do skonsolidowanej demokracji. Zagadnienie relacji między elitami a masami, wspólne dla teorii elit i teorii demokracji, opisane jest poprzez wskazanie na personalizację polityki i podkreślenie zmian, jakie w procesach reprezentacji politycznej nastąpiły w ostatnich dekadach, gdy model demokracji partyjnej zaczął słabnąć. Prowadzić to może do „demokracji widowni” lub „demokracji liderów”. Ogólna konkluzja jest taka, że tezy demokratycznego elityzmu w znacznej mierze zostały inkorporowane do teorii reprezentatywnej demokracji.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Best, Heinrich, John Higley. 2010. Introduction: Democratic Elitism Reappraised. In: H. Best, J. Higley, eds. Democratic Elitism: New Theoretical and Comparative Perspectives. Leiden–Boston: Brill, 1–22.
2. Best, Heinrich, Lars Vogel. 2018. Representative Elites. In: H. Best, J. Higley, eds. The Palgrave Handbook of Political Elites. London: Palgrave-Macmillan, 339–362. 3. Best, Heinrich, Ursula Hoffmann-Lange. 2018. Challenged Elites – Elites as Challengers. Toward a Unified Theory of Representative Elites. Historical Social Research, 43, 7–32. DOI 10.12759/hsr.43.2018.4.7-32.
4. Borchert, Jens. 2010. ‘They Ain’t Making Elites Like They Used To’: The Never Ending Trouble with Democratic Elitism. In: H. Best, J. Higley, eds. Democratic Elitism: New Theoretical and Comparative Perspectives. Leiden–Boston: Brill, 25–41.
5. Burton, Michael, John Higley. 1987. Elite Settlements. American Sociological Review, 52: 295–307.
6. Burton, Michael, Richard Gunther, John Higley. 1992. Introduction: Elite Transformations and Democratic Regimes. In: J. Higley, R. Gunther, eds. Elites and Democratic Consolidation in Latin America and Southern Europe. Cambridge: Cambridge University Press, 1–37.
7. Burton, Michael, John Higley, 1998. Political Crises and Elite Settlement. In: M. Dogan, J. Higley, eds. Elites, Crises, and the Origin of Regimes. Lanham, Boulder, New York, Oxford: Rowman & Littlefield Publishers, 47–70.
8. Conti, Nicolo, Swen Hutter, Kyriaki Nanou. 2018. Party Competition and Political Representation in Crisis: An Introductory Note. Party Politics, 24, 3–9. DOI 10.1177/1354068817740758.
9. Cześnik, Mikołaj, Michał Wenzel. 2018. Wiedza polityczna Polaków w perspektywie porównawczej. Athenӕum, 57, 103–123.
10. Dogan, Mattei, John Higley. 1998. Elites, Crises, and Regimes in Comparative Analysis. In: M. Dogan, J. Higley, eds. Elites, Crises, and the Origin of Regimes. Lanham, Boulder, New York, Oxford: Rowman & Littlefield Publishers, 3–28.
11. Dogan, Mattei. 2003. Introduction: Diversity of Elite Configurations and Clusters of Power. In: M. Dogan, ed. Elite Configurations at the Apex of Power. Leiden– Boston: Brill, 1–15.
12. Dudek, Antoni. 2014. Reglamentowana rewolucja. Kraków: Znak.
13. Gunther, Richard. 1992. Spain: The Very Model of the Modern Elite Settlement. In: J. Higley, R. Gunther, eds. Elites and Democratic Consolidation in Latin America and Southern Europe. Cambridge: Cambridge University Press, 38–80.
14. Higley, John. 2010. Elites’ Illusions About Democracy. In: H. Best, J. Higley, eds. Democratic Elitism: New Theoretical and Comparative Perspectives. Leiden–Boston: Brill, 79–94.
15. Higley, John. 2016. The Endangered West. Myopic Elites and Fragile Social Orders in a Threatening World. New Brunswick and London: Transaction Publishers.
16. Higley, John, Michael G. Burton. 1998. Elite Settlements and the Taming of Politics. Government and Opposition, 33: 98–115.
17. Higley, John, György Lengyel. 2000. Introduction: Elite Configuration after State Socialism. In: J. Higley, G. Lengyel, eds. Elites after State Socialism. Theories and Analysis. Lanham: Rowman & Littlefield Publishers, 1–21.
18. Higley, John, Michael Burton. 2006. Elite Foundation of Liberal Democracy. Lanham: Rowman & Littlefield Publishers.
19. Jakubowska, Urszula. 2004. Zainteresowanie polityką i postrzeganie własnej sytuacji życiowej a postawy populistyczne. W: R. Markowski, red. Populizm a demokracja. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 173–201.
20. Jasiewicz-Betkiewicz, Agnieszka, Mikołaj Cześnik, Michał Kotnarowski, Michał Wenzel, Marta Żebrowska-Balas. 2017. Co tam panie w polityce? Struktura potocznej wiedzy politycznej Polaków. Kultura i Społeczeństwo, 4, 27–46.
21. Karl, Terry Lynn, Philippe C. Schmitter. 1991. Modes of Transition in Latin America, Southern and Eastern Europe. International Social Science Journal, 128: 269–284.
22. Katz, Richard S., Peter Mair. 2018. Democracy and the Cartelization of Political Parties. Oxford: Oxford University Press.
23. Kojder, Andrzej. 1994. Wstęp. W: V. Pareto. Uczucia i działania. Fragmenty socjologiczne. Przekład Monika Dobrowolska, Magdalena Rozpędowska, Anna Zinserling. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, ix–xxxvi.
24. Körösényi, András. 2010. Beyond the Happy Consensus about Democratic Elitism. In: H. Best, J. Higley, eds. Democratic Elitism: New Theoretical and Comparative Perspectives. Leiden–Boston: Brill, 43–60.
25. Le Bon, Gustave. 1986. Psychologia tłumu. Przekład Bolesław Kaprocki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
26. Linz, Juan J., Alfred Stepan. 1996. Problems of Democratic Transition and Consolidation. Baltimore and London: The Johns Hopkins University Press.
27. Mair, Peter. 2009. Representative versus Responsible Government. Max Plank Institute for the Study of Societies Working Paper 09/8.
28. Manin, Bernard. 1997. The Principles of Representative Government. Cambridge: Cambridge University Press.
29. Manin, Bernard, Adam Przeworski, Susan C. Stokes. 1999. Introduction. In: A. Przeworski, S. C. Stokes, B. Manin, eds. Democracy, Accountability and Representation. Cambridge: Cambridge University Press, 1–26.
30. Manin, Bernard, Adam Przeworski, Susan C. Stokes. 1999a. Elections and Representation. In: A. Przeworski, S. C. Stokes, B. Manin, eds. Democracy, Accountability and Representation. Cambridge: Cambridge University Press, 29–54.
31. Meisel, James H. 1962. The Myth of the Ruling Class: Gaetano Mosca and the Elite. Ann Arbor: The University of Michigan Press.
32. Miński, Radomir. 2016. Aktualność myśli Roberta Michelsa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
33. O’Donell, Guilermo, Philippe C. Schmitter, Laurence Whitehead. 1986. Transitions from Authoritarian Rule. Baltimore and London: Johns Hopkins University Press.
34. Ortega y Gasset, José. 1982. Bunt mas i inne pisma socjologiczne. Przekład Piotr Niklewicz, Henryk Woźniakowski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
35. Pakulski, Jan, András Körösényi. 2012. Toward Leader Democracy. London, New York, Delhi: Anthem Press.
36. Parry, Geraint. 1969. Political Elites. London: George Allen and Unwin.
37. Przeworski, Adam. 1991. Democracy and the Market. Political and Economic Reforms in Eastern Europe and Latin America. Cambridge: Cambridge University Press.
38. Przeworski, Adam. 1999. The Minimalist Conception of Democracy: A Defense. In: I. Shapiro, C. Hacker-Cordon, eds. Democracy’s Value. Cambridge: Cambridge University Press, 23–55.
39. Przeworski, Adam, Susan C. Stokes, Bernard Manin, eds. 1999. Democracy, Accountability and Representation. Cambridge: Cambridge University Press.
40. Rahat, Gideon, Ofer Kenig. 2018. From Party Politics to Personalized Politics? Party Change and Political Personalization in Democracies. Oxford: Oxford University Press.
41. Schmitter, Philippe C. 2018. Democratization: The Role of Elites. In: H. Best, J. Higley, eds. The Palgrave Handbook of Political Elites. London: Palgrave-Macmillan, 593–610.
42. Staniszkis, Jadwiga. 1991. The Dynamics of the Breakthrough in Eastern Europe. The Polish Experience. Berkeley, Los Angeles, Oxford: University of California Press.
43. Street, John. 2019. What is Donald Trump? Forms of ‘Celebrity’ in Celebrity Politics. Political Studies Review, 17: 3–13. DOI 10.1177/1478929918772995.
44. Szacki, Jerzy. 2012. Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
45. Szczupaczyński, Jerzy, red. 1995. Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
46. Wasilewski, Jacek. 2004. Elitystyczne wyjaśnienia wschodnioeuropejskich demokratyzacji. W: R. Markowski, red. Populizm a demokracja. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 69–94.
47. Wasilewski, Jacek. 2010. The Assault on Democratic Elitism in Poland. In: H. Best, J. Higley, eds. Democratic Elitism: New Theoretical and Comparative Perspectives. Leiden–Boston: Brill, 173–196.
48. Wasilewski, Jacek. 2020. Demokratyczny elityzm: Geneza i podstawy paradygmatu. Studia Socjologiczne, 3, 5–30. DOI 10.24425/sts.2020.132468.
49. West, Darrell M., John M. Orman. 2003. Celebrity Politics. Upper Saddle River: Prentice Hall.
50. Wheeler, Mark. 2013. Celebrity Politics. Image and Identity in Contemporary Political Communications. Cambridge: Polity Press.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Jacek Wasilewski

e-mail:

ORCID:

Instytut Studiów Politycznych PAN

3 Sejmowe uchwały upamiętniające jako medium pamięci zbiorowej. Studium przypadku: Muzeum Śląska Opolskiego

Lech M. Nijakowski

Studia Socjologiczne | 2021 | No 1 | 43-60 | DOI: 10.24425/sts.2021.136278

Słowa kluczowe: pamięć zbiorowa polityka pamięci medium pamięci uchwały Sejmu RP powstania śląskie 1919–1921

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Przedmiotem artykułu są uchwały Sejmu RP, których celem jest upamiętnienie wybranych postaci, instytucji i zdarzeń. Główne pytanie badawcze to kwestia ich skuteczności jako medium pamięci w Polsce. Na przykładzie wybranej instytucji kultury (Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu) przeanalizowano praktyczne znaczenie uchwał sejmowych jako mediów pamięci zbiorowej. Sejm upamiętnił powstania śląskie w badanym okresie (od początku prac Sejmu X kadencji do 28.02.2017 roku) w ośmiu uchwałach. Powstania przedstawione zostały jako jeden z wielu czynów zbrojnych Polaków, co budzi zastrzeżenia zwłaszcza na Górnym Śląsku. Wywiady przeprowadzone z trzema kolejnymi dyrektorkami Muzeum Śląska Opolskiego pokazują, że uchwały upamiętniające są nieznane lub słabo znane. Nie stanowią bezpośredniego odniesienia w praktyce muzealnej. To kalendarz rocznicowy jest synchronizatorem działań różnych aktorów pamięci w państwie narodowym.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Assmann, Aleida. 2013. Między historią a pamięcią. Antologia. Przekład Zofia Dziewnowska-Stefańczyk i in. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
2. Assmann, Jan. 1995. Collective Memory and Cultural Identity. New German Critique, 65, 125–133.
3. Assmann, Jan. 2008. Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Przekład Anna Kryczyńska-Pham. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
4. Barkan, Elazar. 2000. The Guilt of Nation. Restitution and Negotiating Historical Injusties. New York, London: W.W. Norton & Company.
5. Berlińska, Danuta. 1999. M niejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w poszukiwaniu tożsamości. Opole: Wydawnictwo Instytut Śląski.
6. Biel, Łucja, Karolina Broś, Anna Jopek-Bosiacka. 2017. Polityka zagraniczna i integracja europejska w uchwałach Sejmu w latach 1950–2014. Swoi – Inni – Obcy. W: M. Czyżewski, A. Horolets, K. Podemski, D. Rancew-Sikora, red. Polskie sprawy 1945–2015. Warsztaty analizy dyskursu. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO, 225–260.
7. Chwedoruk, Rafał. 2018. Polityka historyczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
8. Collins, Randall. 2011. Łańcuchy rytuałów interakcyjnych. Przekład Katarzyna Suwada. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
9. Crozier, Michel. 1967. Biurokracja. Anatomia zjawiska. Przekład Stanisław Łypacewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Ekonomiczne.
10. Cubitt, Geoffrey. 2007. History and Memory. Manchester: Manchester University Press.
11. Czajkowski, Paweł. 2017. Pamięć i zapominanie w społecznościach lokalnych na przykładzie stosunku do miejsc pamięci w Dzierżoniowie i Raciborzu. Rocznik Ziem Zachodnich, 1: 505–528.
12. Dziurok, Adam. 2015. Zbrodnie na Górnym Śląsku w roku 1945. W: G. Zielińska, red. Konferencja „Tragedia Górnośląska 1945”, Warszawa, 22 kwietnia 2015 r. Warszawa: Biuro Analiz Sejmowych, Wydawnictwo Sejmowe, 9–20.
13. Erll, Astrid. 2018. Kultura pamięci. Wprowadzenie. Przekład Agata Teperek. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
14. Gerlich, Marian G. 2010. „My prawdziwi Górnoślązacy”… Studium etnologiczne, Warszawa–Katowice: DiG.
15. Halbwachs, Maurice. 1969. Społeczne ramy pamięci. Przekład Marcin Król. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
16. Hahn, Eva, Hans Henning Hahn. 2010. Die Vertreibung im deutschen Erinnern. Legenden, Mythos, Geschichte. Paderborn: Ferdinand Schöningh Verlag.
17. Kaczmarek, Ryszard. 2019. Powstania śląskie 1919–1920–1921. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
18. Kalicka, Joanna, Piotr Witek. 2014. Polityka historyczna. W: M. Saryusz-Wolska, R. Traba, J. Kalicka, red. Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 378–385.
19. Klaś, Jarosław. 2013. Muzea historyczne – pomiędzy pamięcią zbiorową a polityką pamięci historycznej. Zarządzanie w Kulturze, 14, z. 3: 197–215.
20. Krzyżanowski, Michał. 2008. Konstrukcja tożsamości narodowych i europejskich w polskim dyskursie politycznym po roku 1989: analiza dyskursywno-historyczna. W: A. Duszak, N. Fairclough, red. Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Kraków: Universitas, 267–303.
21. Madajczyk, Piotr. 2015. Tragedia Górnośląska w polskiej i niemieckiej narracji. W: G. Zielińska, red. Konferencja „Tragedia Górnośląska 1945”, Warszawa, 22 kwietnia 2015 r. Warszawa: Biuro Analiz Sejmowych, Wydawnictwo Sejmowe, 67–73.
22. Majewski, Tomasz. 2014. Medium. W: M. Saryusz-Wolska, R. Traba, J. Kalicka, red. Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 216–221.
23. Mazurkiewicz, Marek. 2019. Uczestnictwo mniejszości narodowych i etnicznych w polskim życiu politycznym po 1989 r. Wrocławskie Studia Politologiczne, 2, 27: 73–85.
24. Mouffe, Chantal. 2015. Agonistyka. Polityczne myślenie o świecie. Przekład Barbara Szelewa. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
25. Nijakowski, Lech M. 2008. Polska polityka pamięci. Esej socjologiczny. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
26. Nijakowski, Lech M. 2017. Uchwały sejmowe jako mechanizm polityki pamięci. Przegląd Humanistyczny, 2: 89–103. DOI: 10.5604/01.3001.0010.4148.
27. Ochman, Ewa. 2009. Commemorating the Soviet Deportations of 1945 and Community-Building in Post-Communist Upper Silesia. Contemporary European History, 18, 2: 217–234. https://doi.org/10.1017/S0960777309004949.
28. Ostolski, Adam. 2009. Przestrzeń muzeum i polityka traumy. Kultura i Społeczeństwo, LIII, 3: 67–87.
29. Pakier, Małgorzata, Magdalena Saryusz-Wolska. 2014. Media pamięci. W: M. Saryusz-Wolska, R. Traba, J. Kalicka, red. Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 213–214.
30. Przybyła, Piotr. 2016. Narracje (i) infrastruktury. „Mit Ziem Odzyskanych” w pamięci politycznej wczesnej Polski Ludowej (na przykładzie Góry św. Anny i Ślęży). Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
31. Reisigl, Martin. 2011. Analiza retoryki politycznej. W: R. Wodak. M. Krzyżanowski, red. Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Przekład Danuta Przepiórkowska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf, 149–183.
32. Ruszczewska, Violetta. 2019. Upamiętnili setną rocznicę powstań śląskich. Samorząd Województwa Opolskiego. 24 kwietnia 2019 r. https://www.opolskie.pl/2019/04/upamietnili-setna-rocznice-powstan-slaskich. Dostęp 7.06.2020.
33. Secler, Bartłomiej. 2011. Wielkie rocznice w uchwałach VI kadencji Sejmu RP. W: M. Kosman, red. Wielkie rocznice w dyskursie publicznym i pamięci społecznej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, 321–336.
34. Upalevski, Ilija. 2017. Murals make (Our) history: paintings on the wall as media of cultural memory. Interpreting the current state of Warsaw’s commemorative murals. Przegląd Socjologii Jakościowej, XIII, 4: 114–135.
35. Usz 2019. Wiceminister Kowalski: Mamy czystkę personalną w Muzeum Czynu Powstańczego. Gazeta Wyborcza w Opolu. 21 grudnia 2019 r. https://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,25536406,wiceminister-kowalski-mamy-czystke-personalna-w-muzeum-czynu.html. Dostęp 15.06.2020.
36. Wigura, Karolina. 2011. Wina narodów. Przebaczenie jako strategia prowadzenia polityki. Warszawa, Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
37. Wodak, Ruth. 2011. Wstęp: Badania nad dyskursem – ważne pojęcia i terminy. W: R. Wodak, M. Krzyżanowski, red. Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Przekład Danuta Przepiórkowska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf, 11–48.
38. Wodak, Ruth, Rudolf de Cillia, Martin Reisigl, Karin Liebhart. 2003. The Discursive Construction of National Identity. Przekład Angelika Hirsch, Richard Mitten. Edinburgh: Edinburgh University Press.
39. Wróblewski, Piotr. 2007. Mobilizacja i konflikt etniczny. Miejsca święte mniejszości narodowych w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Cytowane uchwały Sejmu RP (w porządku chronologicznym)
1. Uchwała z dnia 18 sierpnia 1994 r. w sprawie 75 rocznicy I Powstania Śląskiego (M.P.1994 nr 48 poz. 385).
2. Uchwała z dnia 19 czerwca 1997 r. w sprawie upamiętnienia 75 rocznicy powrotu Górnego Śląska do Rzeczypospolitej (M.P. 1997 Nr 38, poz. 371).
3. Uchwała z dnia 26 kwietnia 2001 r. w 80 rocznicę III Powstania Śląskiego (M.P. z 2001 r. Nr 14, poz. 219).
4. Uchwała z 19 kwietnia 2005 r. w 90. rocznicę ludobójstwa popełnionego na ludności ormiańskiej w Turcji podczas I Wojny Światowej (uchwała niepublikowana).
5. Uchwała z dnia 27 kwietnia 2006 r. w sprawie upamiętnienia 85. rocznicy wybuchu III Powstania Śląskiego (M.P. nr 32, poz. 348).
6. Uchwała z dnia 24 maja 2007 r. w sprawie uczczenia 85. rocznicy przyłączenia Śląska do Macierzy (M.P. nr 34, poz. 387).
7. Uchwała z dnia 28 kwietnia 2011 r. w sprawie upamiętnienia 90. rocznicy III Powstania Śląskiego (M.P. 2011 nr 34 poz. 395).
8. Uchwała z 29 lipca 2011 r. w sprawie ustanowienia Dnia Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti (M.P. Nr 70, poz. 690).
9. Uchwała z dnia 13 lipca 2012 r. w sprawie uczczenia 90. rocznicy powrotu części Górnego Śląska do odradzającego się Państwa Polskiego (M.P. poz. 512).
10. Uchwała z dnia 15 maja 2015 r. w sprawie uczczenia ofiar Tragedii Górnośląskiej z 1945 r. (M.P. poz. 477).
11. Uchwała z dnia 29 kwietnia 2016 r. w sprawie uczczenia 95. rocznicy wybuchu III Powstania Śląskiego (M.P. 2016 poz. 424).
12. Uchwała z dnia 20 lipca 2018 r. w sprawie ustanowienia roku 2019 Rokiem Powstań Śląskich (M.P. 2018 poz. 730).

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Lech M. Nijakowski

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Warszawski

4 Toward The Three–Level Power Distance Concept: Expanding Geert Hofstede’s Power Distance Beyond Cross–Cultural Context

Mateusz Stępień , Michał Dudek

Studia Socjologiczne | 2021 | No 1 | 61-87 | DOI: 10.24425/sts.2021.136279

Słowa kluczowe: power power distance Hofstede

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Power distance is one of the most researched dimensions of culture in Geert Hofstede’s framework. The vast majority of scholars refer to power distance as though it were something self-evident. Despite the hundreds of studies conducted on the basis of power distance, to date no one has seriously tried to propose a reconceptualization of power distance. Against that background, this paper aims to redefine Hofstede’s concept of power distance. It focuses on formulating a sketch of the three-level concept of power distance that essentially refers to Hofstedian tradition, but is at the same time entangled in different ontological and epistemological assumptions on the social world. The proposed way of understanding power distance creates space for, among other things, a more interactionfocused study on power dynamics in various settings. It also provides the possibility of formulating completely new hypotheses concerning psychological and sociological dimensions of exercising power.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Ailon, Galit. 2006. What B Would Otherwise Do: A Critique of Conceptualizations of ‘Power’ in Organizational Theory. Organization, 13, 6: 771–800. DOI: 10.1177/1350508406068504.
2. Ailon, Galit. 2008. Mirror, Mirror On the Wall: Culture’s Consequences in a Value Test of its Own Design. Academy of Management Review, 33, 4: 885–904. DOI: 10.5465/amr.2008.34421995.
3. Ailon, Galit. 2009. A Reply to Geert Hofstede. Academy of Management Review, 34, 3: 571–573. DOI: 10.5465/amr.2009.40633815.
4. Arendt, Hannah. 1970. On Violence. New York: Harcourt, Brace, Jovanovitch.
5. Baskerville, Rachel F. 2003. Hofstede Never Studied Culture. Accounting, Organizations and Society, 28, 1: 1–14. DOI: 10.1016/S0361-3682(01)00048-4.
6. Beugelsdijk, Sjoerd, Robbert Maseland, André van Hoorn. 2015. Are Scores on Hofstede’s Dimensions of National Culture Stable Over Time? Global Strategy Journal, 5, 3: 223–240. DOI: 10.1002/gsj.1098.
7. Beugelsdijk, Sjoerd, Tatiana Kostova, Kendall Roth. 2017. An Overview of Hofstede–inspired Country Level Culture Research in International Business Since 2006. Journal of International Business Studies. 48, 1: 30–47. DOI: 10.1057/s41267-016-0038-8.
8. Bourdieu, Pierre. 1989. Social Space and Symbolic Power. Sociological Theory, 7, 1: 14–25. DOI: 10.2307/202060.
9. Brewer, Paul, Sunil Venaik. 2014. The Ecological Fallacy in National Culture Research. Organization Studies, 35, 7: 1063–1086. DOI: 10.1177/0170840613517602.
10. Brockner, Joel T. et al. 2001. Culture and Procedural Justice: The Influence of Power Distance on Reactions to Voice. Journal of Experimental Social Psychology, 37, 4: 300–315. DOI: 10.1006/jesp.2000.1451.
11. Chiang, Fiona. 2005. A Critical Examination of Hofstede’s Thesis and its Application to International Reward Management. The International Journal of Human Resource Management, 16, 9: 1545–1563. DOI: 10.1080/09585190500239044.
12. Dahl, Robert A. 1957. The Concept of Power. Behavioral Science, 2, 3: 201–215. DOI: 10.1002/bs.3830020303.
13. Devinney, Timothy M., Jan Hohberger. 2017. The Past is Prologue: Moving on from Culture’s Consequences. Journal of International Business Studies, 48, 1: 48–62. DOI: 10.1057/s41267-016-0034-z
14. Dorfman, Peter W., Jon P. Howell. 1988. Dimensions of National Culture and Effective Leadership Patterns: Hofstede Revisited. Advances in International Comparative Management, 3: 127–150.
15. Dovey, Kim. 1999. Framing Places: Mediating Power in Built Form. London and New York: Routledge.
16. Dudek, Michał, Mateusz Stępień. 2021. Courtroom Power Distance Dynamics. Dordrecht: Springer. (forthcoming).
17. Earley, P. Christopher, Miriam Erez. 1997. The Transplanted Executive: Why You Need to Understand How Workers in Other Countries See the World Differently. New York: Oxford University Press.
18. Fang, Tony. 2005. From “Onion” to “Ocean”. Paradox and Change in National Cultures. International Studies of Management & Organization, 35, 4: 71–90. DOI: 10.1080/00208825.2005.11043743.
19. Forst, Rainer. 2017. Normativity and Power. Analyzing Social Orders of Justification. Oxford: Oxford University Press.
20. Foucault, Michel. 1981. Omnes et Singulatim: Towards a Criticism of “Political Reason”. In: S.M. McMurrin, ed. The Tanner Lectures on Human Values. Cambridge: Cambridge University Press, 223–254.
21. Ghosh, Apoorva. 2011. Power Distance in Organizational Contexts – A Review of Collectivist Cultures. Indian Journal of Industrial Relations, 47, 1: 89–101.
22. Guinote, Ana. 2010. The Situated Focus Theory of Power. In: A. Guinote. T.K Vescio, eds. The Social Psychology of Power. New York: The Guilford Press, 141–173.
23. Habermas, Jurgen. 1977. Hannah Arendt’s Communications Concept of Power. Social Research, 44, 1: 3–24.
24. Haugaard, Mark, ed. 2002. Power: A Reader. Manchester and New York: Manchester University Press.
25. Hayward, Clarissa Rile. 2004. De–Facing Power. Cambridge: Cambridge University Press.
26. Hofstede, Geert. 2001. Culture’s Consequences: Comparing Values, Behaviors, Institutions, and Organizations Across Nations (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
27. Hofstede, Geert. 2002. Dimensions Do Not Exist: A Reply to Brendan McSweeney. Human Relations, 55, 11: 1355–1361. DOI: 10.1177/00187267025511004.
28. Hofstede, Geert. 2003. What is Culture? A Reply to Baskerville. Accounting, Organizations and Society, 28: 811–813. DOI: 10.1016/S0361-3682(03)00018-7.
29. Hofstede, Geert. 2006. What Did GLOBE Really Measure? Researchers’ Minds Versus Respondents’ Minds. Journal of International Business Studies, 37, 6: 882–896. DOI: 10.1057/palgrave.jibs.8400233.
30. Hofstede, Geert. 2009. Who Is the Fairest of Them All? Galit Ailon’s Mirror. Academy of Management Review, 34, 3: 570–571. DOI: 10.5465/amr.2009.40633746.
31. Hofstede, Geert, Gert J. Hofstede, Michael Minkov. 2010. Cultures and Organizations: Software of the Mind (3rd ed.). New York: McGraw–Hill.
32. Kirkman, Bradley L., Kevin B. Lowe, Cristina B. Gibson. 2006. A Quarter Century of Culture’s Consequences: A Review of Empirical Research Incorporating Hofstede’s Cultural Value Framework. Journal of International Business Studies, 37: 285–320. DOI: 10.1057/palgrave.jibs.8400202.
33. Kirkman, Bradley L. et al. 2009. Individual Power Distance Orientation and Follower Reactions to Transformational Leaders: A Cross–level, Cross–cultural Examination. Academy of Management Journal, 52: 744–764. DOI: 10.5465/amj.2009.43669971.
34. Kwek, Dennis. 2003. Decolonizing and Re–presenting Culture’s Consequences: A Postcolonial Critique of Cross–cultural Studies in Management. In: A. Prasad, ed. Postcolonial Theory and Organizational Analysis: A Critical Engagement. Palgrave Macmillan: New York, 121–146.
35. Latour, Bruno. 2005. Reassembling the Social: An Introduction to Actor–Network–Theory. Oxford: Oxford University Press.
36. Luhmann, Niklas. 2017. Trust and Power. Cambridge: Polity Press.
37. Ly, Annelise. 2013. A Critical Discussion of Hofstede’s Concept of Power Distance, SYNAPS, 28: 51–66.
38. Markus, Thomas A. 1993. Buildings and Power: Freedom and Control in the Origin of Modern Building Types. London and New York: Routledge.
39. Maznevski, Martha L. et al. 2002. Cultural Dimensions at the Individual Level of Analysis: The Cultural Orientations Framework. International Journal of Cross Cultural Management, 2, 3: 275–295. DOI: 10.1177/147059580223001.
40. McSweeney, Brendan. 2002a. Hofstede’s Model of National Cultural Differences and Their Consequences: A Triumph of Faith – A Failure of Analysis. Human Relations, 55, 1: 89–118. DOI: 10.1177/0018726702551004.
41. McSweeney, Brendan. 2002b. The Essentials of Scholarship: A Reply to Geert Hofstede. Human Relations, 55, 11: 1363–1372. DOI: 10.1177/0018726702055011922.
42. McSweeney, Brendan. 2009. Dynamic Diversity: Variety and Variation Within Countries. Organization Studies, 30, 9: 933–957. DOI: 10.1177/0170840609338983.
43. McSweeney, Brendan, Donna Brown, Stravroula Iliopoulou. 2016. Claiming Too Much, Delivering Too Little: Testing Some of Hofstede’s Generalisations. The Irish Journal of Management, 35, 1: 34–57. DOI: 10.1515/ijm-2016-0003.
44. Minkov, Michael, Geert Hofstede. 2011. The Evolution of Hofstede’s Doctrine. Cross Cultural Management, 18, 1: 10–20. DOI: 10.1108/13527601111104269.
45. Minkov, Michael. 2018. A Revision of Hofstede’s Model of National Culture: Old Evidence and New Data From 56 Countries. Cross Cultural & Strategic Management, 25: 231–256. DOI: 10.1108/CCSM-03-2017-0033.
46. Morriss, Peter. 2002. Power: A Philosophical Analysis (2nd ed.). Manchester: Manchester University Press.
47. Moulettes, Agneta. 2007. The Absence of Women’s Voices in Hofstede’s Cultural Consequences. Women in Management Review, 22, 6: 443–455. DOI: 10.1108/09649420710778682.
48. Mulder, Mauk. 1977. Daily Power Game. Leiden: Martinus Nijhoff. Nakata, Cheryl, ed. 2009. Beyond Hofstede: Culture Frameworks for Global Marketing and Management. New York: Palgrave Macmillan.
49. Pałecki, Krzysztof. 2003. Wprowadzenie do normatywnej teorii władzy politycznej [Introduction to Normativity–centered Theory of Political Power]. In: B. Szmulik, M. Żmigrodzki, eds. Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce [ Introduction to the Science on State and Politics], 183–217. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
50. Pałecki, Krzysztof. 2016. Wprowadzenie do dyskusji nad koncepcją opozycji politycznej [Introduction to the debate on the concept of political opposition]. Polityka i Społeczeństwo, 14, 1: 5–11. DOI: 10.15584/polispol.2016.1.1.
51. Parsons, Talcott. 1957. The Distribution of Power in American Society. World Politics, 10, 1: 123–143. DOI: 10.2307/2009229.
52. Parsons, Talcott. 1963. On the Concept of Political Power. Proceedings of the American Philosophical Society, 107, 3: 232–262.
53. Paulus, Trena M. et al. 2005. Power Distance and Group Dynamics of an International Project Team: A Case Study. Teaching in Higher Education, 10, 1: 43–55. DOI: 10.1080/1356251052000305525.
54. Pellizzoni, Luigi. 2016. Catching Up with Things? Environmental Sociology and the Material Turn in Social Theory. Environmental Sociology, 2, 4: 312–321. DOI: 10.1080/23251042.2016.1190490.
55. Phillips, Tim. 2018. The Concepts of Asymmetric and Symmetric Power Can Help Resolve the Puzzle of Altruistic and Cooperative Behaviour. Biological Reviews of the Cambridge Philosophical Society, 93, 1: 457–468. DOI: 10.1111/brv.12352.
56. Rapoport, Amos. 1990. The Meaning of the Built Environment: A Nonverbal Communication Approach. Tucson: University of Arizona Press.
57. Romm, Norma R.A., Cheng–Yi Hsu. 2002. Reconsidering the Exploration of Power Distance: An Active Case Study Approach. Omega, 30: 403–414. DOI: 10.1016/S0305-0483(02)00060-9.
58. Spector Paul E., Cary L. Cooper, Kate Sparks. 2001. An International Study of the Psychometric Properties of the Hofstede Values Survey Module 1994: A Comparison of Individual and Country/Province Level Results. Applied Psychology, 50, 2: 269–281. DOI: 10.1111/1464-0597.00058.
59. Sztompka, Piotr. 2019. O pojęciu kultury raz jeszcze [On the Concept of Culture Once Again]. Studia Socjologiczne, 1: 7–23. DOI: 10.24425/ 122488.
60. Taras, Vas, Bradley L. Kirkman, Piers Steel. 2010. Examining the Impact of Culture’s Consequences: A Three–decade, Multilevel, Meta–analytic Review of Hofstede’s Cultural Value Dimensions. Journal of Applied Psychology, 95, 5: 405–439. DOI: 10.1037/a0018938.
61. Todeva, Emanuela. 1999. Models for Comparative Analysis of Culture: The Case of Poland. The International Journal of Human Resource Management, 10, 4: 606–623. DOI: 10.1080/095851999340297.
62. Triandis, Harry C. 1993. Collectivism and Individualism as Cultural Syndromes. Cross–Cultural Research, 27, 3–4: 155–180. DOI: 10.1177/106939719302700301.
63. Tung, Rosaline L., Alain Verbeke. 2010. Beyond Hofstede and GLOBE: Improving the Quality of Cross Cultural Research. Journal of International Business Studies, 41: 1259–1274. DOI: 10.1057/jibs.2010.41.
64. Tyler, Tom R., E. Allan Lind, Yuen J. Huo. 2000. Cultural Values and Authority Relations: The Psychology of Conflict Resolution Across Cultures. Psychology, Public Policy, and Law, 6: 1138–1163. DOI: 10.1037/1076-8971.6.4.1138.
65. van den Bos, Kees et al. 2013. Delineating a Method to Study Cross-cultural Differences with Experimental Control: The Voice Effect and Countercultural Contexts Regarding Power Distance. Journal of Experimental Social Psychology, 49, 4: 624–634. DOI: 10.1016/j.jesp.2013.02.005.
66. Venkateswaran, Ramya T., Abhoy K. Ojha. 2019. Abandon Hofstede–based Research? Not Yet! A Perspective From the Philosophy of the Social Sciences. Asia Pacific Business Review, 25, 3: 413–434. DOI: 10.1080/13602381.2019.1584487.
67. Venaik, Sunil, Paul Brewer. 2016. National Culture Dimensions: The Perpetuation of Cultural Ignorance. Management Learning, 47, 5: 563–589. DOI: 10.1177/1350507616629356.
68. Warf, Barney, Santa Arias, eds. 2014. The Spatial Turn: Interdisciplinary Perspectives. New York: Routledge.
69. Zhang, Yi, Thomas M. Begley. 2011. Power Distance and Its Moderating Impact on Empowerment and Team Participation. International Journal of Human Resource Management, 22: 3601–3617. DOI: 10.1080/09585192.2011.560877.
70. Zimmerling, Ruth. 2005. Influence and Power: Variations on a Messy Theme. Dordrecht: Springer.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Mateusz Stępień

e-mail:

ORCID:

Michał Dudek

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Jagielloński

5 Czy algorytmy wprowadzają w błąd? Metaanaliza algorytmu profilowania bezrobotnych stosowanego w Polsce

Karolina Sztandar-Sztanderska , Michał Kotnarowski , Marianna Zieleńska

Studia Socjologiczne | 2021 | No 1 | 89-115 | DOI: 10.24425/sts.2021.136280

Słowa kluczowe: metodologia algorytmy polityka społeczna profilowanie bezrobotnych zautomatyzowane podejmowanie decyzji

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Decyzje w polityce społecznej podejmowane z użyciem algorytmów wpływają na jakość życia ludzi na świecie. Niedostępność algorytmów utrudnia ocenę ich wiarygodności. Nie wiadomo, czy modele statystyczne dobrano i zastosowano prawidłowo. Czy dane były wiarygodne? Autorzy podejmują ten ogólniejszy problem na przykładzie jednego z pierwszych algorytmów wdrożonych w Polsce: narzędzia profilowania bezrobotnych. Algorytm miał mierzyć potencjał osób bezrobotnych i na tej podstawie pomóc dzielić je na grupy o zróżnicowanym prawie dostępu do aktywizacji zawodowej. Opierając się na analizie dokumentów urzędowych, uzupełnionych o dane jakościowe i ilościowe, autorzy prześledzili decyzje podejmowane podczas konstrukcji algorytmu i dokonali metaanalizy statystycznej tego narzędzia. W artykule dowodzą, że algorytm profilowania nie spełniał podstawowych standardów metodologicznych: dane o osobach bezrobotnych były nierzetelne, błędnie zastosowano model psychometryczny, nieprawidłowo skonceptualizowano podstawową zmienną, formuły matematycznej nie dostosowywano do wyników analiz, lecz do poczynionych z góry założeń.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Allhutter, Doris, Florian Cech, Fabian Fischer, Gabriel Grill, Astrid Mager. 2020. Algorithmic Profiling of Job Seekers in Austria: How Austerity Politics Are Made Effective. Frontiers in Big Data 3: 5. DOI:10.3389/fdata.2020.00005.
2. Alston, Philip. 2019. Report of the Special Rapporteur on extreme poverty and human rights. United Nations Report Assembly. https://undocs.org/A/74/493.
3. Angwin, Julia, Jeff Larson, Surya Mattu, Lauren Kirchner. 2016. Machine Bias. Text/html. ProPublica. https://www.propublica.org/article/machine-bias-riskassessments-in-criminal-sentencing. Dostęp 6.03.2019.
4. Babbie, Earl R. 2003. Badania społeczne w praktyce. Przekład Witold Betkiewicz, Marta Bucholc, Przemysław Gadomski, Jacek Haman. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
5. Bentler, Peter M. 2009. Alpha, Dimension-Free, and Model-Based Internal Consistency Reliability. Psychometrika, 74, 1: 137–43. DOI:10.1007/s11336-008-9100-1.
6. Berman, Emily. 2018. A Government of Laws and Not of Machines. BOSTON UNIVERSITY LAW REVIEW 98: 1277–1355.
7. Bovens, Mark, Stavros Zouridis. 2002. From Street-Level to System-Level Bureaucracies: How Information and Communication Technology is Transforming Administrative Discretion and Constitutional Control. Public Administration Review, 62, 2: 174–84. DOI:10.1111/0033-3352.00168.
8. Bowker, Geoffrey C., Susan Leigh Star. 2000. Sorting Things Out: Classification and Its Consequences. MIT Press.
9. Brill, Jonathan. 2008. Precoded Question. W: P. Lavrakas, ed. Encyclopedia of Survey Research Methods. Thousand Oaks: Sage. DOI:10.4135/9781412963947.
10. Citron, Danielle, Frank A. Pasquale. 2014. The Scored Society: Due Process for Automated Predictions. Washington Law Review 89 (2014–8).
11. Cohen, Ronald Jay, Mark Swerdlik. 2009. Psychological testing and assessment: an introduction to tests and measurement. 7th ed. Boston: McGraw-Hill Higher Education.
12. Corbanese, Valli, Gianni Rosas. 2017. Profiling youth labour market disadvantage: A review of approaches in Europe. International Labour Organization.
13. Criado-Perez, Caroline. 2019. Invisible women: data bias in a world designed for men. New York: Abrams Press.
14. Denzin, Norman. 1970. The Research Act: A Theoretical Introduction to Sociological Methods. Chicago: Aldine Pub. Co.
15. Desiere, Sam, Kristine Langenbucher, Ludo Struyven. 2019. Statistical Profiling in Public Employment Services: An International Comparison. OECD Social, Employment and Migration Working Papers 224. T. 224. OECD Social, Employment and Migration Working Papers. doi:10.1787/b5e5f16e-en.
16. Dubois, Vincent, Morgane Paris, Pierre-Edouard Weill. 2018. Targeting by Numbers. The Uses of Statistics for Monitoring French Welfare Benefit Recipients. W: L. Barrault-Stella, P.-E. Weill, eds. Creating Target Publics for Welfare Policies, 17: 93–109. Cham: Springer International Publishing. DOI:10.1007/978-3-319-89596-3_5.
17. Elish, Madeleine Clare. 2019. Moral Crumple Zones: Cautionary Tales in Human-Robot Interaction. Engaging Science, Technology, and Society, 5: 1–29. DOI:10.17351/ests2019.260.
18. Eubanks, Virginia. 2017. Automating inequality: how high-tech tools profile, police, and punish the poor. First Edition. New York, NY: St. Martin’s Press.
19. Flaszyńska, Ewa. 2020. Profilowanie pomocy dla osoby bezrobotnej – nieudany eksperyment czy stracona szansa? Praca Socjalna, 3, 35: 109–129.
20. Furr, R. Michael, Verne R. Bacharach. 2013. Psychometrics: An Introduction. 2 edition. Lod Angeles: SAGE Publications, Inc.
21. Gessaroli, Marc E., Jane C. Folske. 2002. Generalizing the Reliability of Tests Comprised of Testlets. International Journal of Testing, 2, 3–4: 277–95. DOI:10.1080/15305058.2002.9669496.
22. Godlewska-Bujok, Barbara. 2020. Problem „profilowania bezrobotnych” w orzecznictwie sądów administracyjnych. Monitor Prawa Pracy. 1: 21-25. DOI: 10.32027/MOPR.20.1.3.
23. Harcourt, Bernard. 2005. Against Prediction: Sentencing, Policing, and Punishing in an Actuarial Age. PUBLIC LAW AND LEGAL THEORY WORKING PAPER 94.
24. Herman-Pawłowska, Katarzyna, Piotr Stronkowski, Stanisław Bienias, Magdalena Dybaś, Maciej Kolczyński, Justyna Kulawik-Dutkowska, Paulina Skórska. 2016. Ocena skutków regulacji wybranych aspektów wdrażania Ustawy z dnia 14 marca 2014 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw. http://ideaorg.eu/file.php?i=podstrony/50a4f51c7d20eb-54f2e932940448c6fc.pdf.
25. Kline, Theresa. 2005. Psychological testing: a practical approach to design and evaluation. Thousand Oaks, Calif: Sage Publications.
26. Konarski, Roman, Michał Kotnarowski. 2007. Zastosowanie metody propensity score matching w ewaluacji ex-post. W: A. Haber, red. Ewaluacja ex-post: teoria i praktyka badawcza. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, 183–209.
27. Krosnick, Jon A., Stanley Presser. 2010. W: P. V. Marsden, J. D. Wright, eds. Handbook of survey research, Second edition. Bingley, UK: Emerald, 263–315.
28. Lavrakas, Paul. 2008. Encyclopedia of Survey Research Methods. 2455 Teller Road, Thousand Oaks California 91320 United States of America: Sage Publications, Inc. DOI:10.4135/9781412963947.
29. Lyon, David. 2005. Surveillance as Social Sorting: Privacy, Risk and Automated Discrimination. Florence: Taylor and Francis. http://public.eblib.com/choice/publicfullrecord.aspx?p=240591.
30. Marshall, Thomas. 1950. Citizenship and Social Class and other essays. Cambridge: Cambridge University Press.
31. Mazur, Joanna. 2018. Right to Access Information as a Collective-Based Approach to the GDPR’s Right to Explanation in European Law. Erasmus Law Review, 11, 3: 178–89. DOI:10.5553/ELR.000116.
32. McNeish, Daniel. 2018. Thanks Coefficient Alpha, We’ll Take It from Here. Psychological Methods, 23, 3: 412–33. DOI:10.1037/met0000144.
33. Mileszczyk, Natalia, Bartek Paszcza, Alek Tarkowski. 2019. AlgoPolska. Zautomatyzowane podejmowanie decyzji w służbie społeczeństwu. Kraków, Warszawa: Klub Jagielloński, Centrum Cyfrowe.
34. Mills, James L. 1993. Data Torturing. New England Journal of Medicine, 329, 16: 1196–99. DOI:10.1056/NEJM199310143291613.
35. Mittelstadt, Brent Daniel, Patrick Allo, Mariarosaria Taddeo, Sandra Wachter, Luciano Floridi. 2016. The Ethics of Algorithms: Mapping the Debate. Big Data & Society, 3, 2: 205395171667967. DOI:10.1177/2053951716679679.
36. Mozzana, Carlotta. 2019. A Matter of Definitions: The Profiling of People in Italian Active Labour Market Policies. Historical Social Research / Historische Sozialforschung Vol. 44 No. 2. GESIS – Leibniz-Institut für Sozialwissenschaften: 225–246. DOI:10.12759/HSR.44.2019.2.225-246.
37. Niklas, Jędrzej, Karolina Sztandar-Sztanderska, Katarzyna Szymielewicz. 2015. Profiling the Unemployed in Poland: Social and Political Implications of Algorithmic Decison Making. Warsaw: Fundacja Panoptykon. https://panoptykon.org/biblio/profiling-unemployed-poland-social-and-political-implications-algorithmic-decison-making. Dostęp 11.05.2018.
38. O’Neil, Cathy. 2017. Broń matematycznej zagłady: jak algorytmy zwiększają nierówności i zagrażają demokracji. Tłum. Marcin Zieliński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
39. Pasquale, Frank. 2015. The black box society: the secret algorithms that control money and information. Cambridge: Harvard University Press.
40. Peña Gangadharan, Seeta, Jędrzej Niklas. 2019. Decentering Technology in Discourse on Discrimination. Information, Communication & Society, 22, 7: 882–99. DOI: 10.1080/1369118X.2019.1593484.
41. Piwowar, Kuba. 2019. Uprzedzenia w algorytmach. Humanizacja Pracy, 3, 297: 35–51.
42. Revelle, William. 2020. psych: Procedures for Psychological, Psychometric, and Personality Research. R package version 2.0.8. Evanston, Illinois: Northwestern University. https://CRAN.R-project.org/package=psych.
43. Rieke, Aaron, Miranda Bogen, David G. Robinson. 2018. Public Scrutiny of Automated Decisions: Early Lessons and Emerging Methods. Upturn, Omidyar Network. https://omidyar.com/wp-content/uploads/2020/09/Public-Scrutiny-of-Automated-Decisions.pdf.
44. Sijtsma, Klaas. 2009. On the Use, the Misuse, and the Very Limited Usefulness of Cronbach’s Alpha. Psychometrika, 74, 1: 107–20. DOI:10.1007/s11336-008-9101-0.
45. Steinberg, Lynne, David Thissen. 1996. Uses of Item Response Theory and the Testlet Concept in the Measurement of Psychopathology. Psychological Methods, 1, 1: 81–97. DOI:10.1037/1082-989X.1.1.81.
46. Sułek, Antoni. 2002. Ogród metodologii socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
47. Sztandar-Sztanderska, Karolina. 2010. Poland: Recent Trends in Active Labour Market Policy. Internal report. Eurofund.
48. Sztandar-Sztanderska, Karolina. 2013. Nie zrzucajmy całej winy na nieefektywne urzędy pracy i fikcyjnych bezrobotnych. Uwagi o niepożądanych konsekwencjach nowelizacji Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Warszawa: EAPN Polska. http://www.eapn.org.pl/eapn/uploads/2013/10/Ekspertyza_3.pdf.
49. Sztandar-Sztanderska, Karolina. 2016. Obywatel spotyka państwo: o urzędach pracy jako biurokracji pierwszego kontaktu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
50. Sztandar-Sztanderska, Karolina, Marianna Zieleńska. 2018. Changing social citizenship through information technology. Social Work & Society, an International Online Journal, 16, 2: https://ejournals.bib.uni-wuppertal.de/index.php/sws/article/view/566/1138.
51. Sztandar-Sztanderska, Karolina. 2020. What Makes an Ideal Unemployed Person? Values and Norms Encapsulated in a Computerized Profiling Tool. Social Work & Society. International Online Journal. https://www.socwork.net/sws/article/view/617/1210.
52. Theiss, Maria. 2018. Lokalne obywatelstwo społeczne w polityce społecznej: przykład wychowania przedszkolnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
53. Wedel, Janine R. 2014. Unaccountable: how elite power brokers corrupt our finances, freedom, and security. First Pegasus Books cloth edition. New York: Pegasus Books.
54. Wiśniewski, Zenon, Monika Wojdyło-Preisner. 2013. Profilowanie bezrobotnych wymagających szczególnego wsparcia na lokalnym rynku pracy. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
55. Wiśniewski, Zenon, Monika Wojdyło-Preisner. 2014. Diagnozowanie stopnia zagrożenia długotrwałym bezrobociem: teoria i praktyka : poradnik profilowania bezrobotnych na lokalnym rynku pracy. Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
56. Wiśniewski, Zenon, Monika Wojdyło-Preisner. 2015. Profilowanie bezrobotnych w Polsce i Niemczech. Polityka Społeczna, 2, 42: 22–27.
57. Wojdyło-Preisner, Monika. 2009. Profilowanie bezrobotnych jako metoda przeciwdziałania długookresowemu bezrobociu. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
58. Zieleńska, Marianna. 2015. Mechanizmy reprodukcji i zmiany w systemie administracji publicznej na przykładzie wdrażania otwartej metody koordynacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
59. Zieleńska, Marianna, Magdalena Tomasik. 2010. Diagnoza obecnego stanu – osoby niepełnosprawne w instytucjach aktywizacji społecznej i zawodowej. W: I. Wóycicka, red. Skuteczność lokalnego systemu wsparcia na rzecz integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych. Warszawa: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 29–60.
60. Zouridis, Stavros, Mark Bovens, Marlies Van Eck. 2020. Automated Discretion. W: T. Evans, P. Hupe, eds. Discretion and the Quest for Controlled Freedom, Palgrave Macmillan, 313–229.
61. Zweig, Katharina A., Georg Wenzelburger, Tobias D. Krafft. 2018. On chances and risks of security related algorithmic decision making systems. European Journal for Security Research, 3: 181–203. https://doi.org/10.1007/s41125-018-0031-2.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Karolina Sztandar-Sztanderska

e-mail:

ORCID:

Michał Kotnarowski

e-mail:

ORCID:

Marianna Zieleńska

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Warszawski
Instytut Filozofii i Socjologii PAN

6 Social Cohesion in Decentralized Ukraine: From Old Practices to New Order

Oleksandra Deineko

Studia Socjologiczne | 2021 | No 1 | 117-138 | DOI: 10.24425/sts.2021.136281

Słowa kluczowe: social cohesion amalgamated hromada hromadap decentralization Ukrainian society

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The article presents a systematic study of social cohesion phenomenon at the level of amalgamated hromadas as a key local entity of decentralization reform in Ukraine. Building on the analysis of the 26 semi-structured interviews conducted in amalgamated hromadas of two border regions of Ukraine – Kharkiv and Chernivtsi, the author has identified social cohesion components, their interconnection as well as positive and negative factors of social cohesion strengthening at community level. Relying on Chan’s empirical model and perceived perspective of social cohesion, hromada amalgamation is conceptualized as a transformation process of avoiding ‘old practices’ to form ‘new order’. In the process, the establishing of democratic tools, local activist growth, reducing gaps between center and periphery, formation of common sociocultural space are emphasized. Strengthening social cohesion components at the hromada level are stated to become a sure basis for ‘a giant leap’ of Ukraine’s democratisation in the nearest future.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Aasland, Aadne, and Oleksii Lyska. 2016. Local democracy in Ukrainian cities: civic participation and responsiveness of local authorities. Post-Soviet Affairs, 32, 2: 152–175.
2. Babenko, Svetlana. 2002. Life Strategies and Social Practices: Sociocultural Potential of the Post-Soviet Society Transformation. Methodology, theory and practice of sociological analysis of society, 73, 2: 57–64.
3. Bader, Max. 2020. Decentralization and a Risk of Local Elite Capture in Ukraine. In: H. Shelest and M. Rabinovych, eds. Decentralization, Regional Diversity, and Conflict. The Case of Ukraine. Basingstocke: Palgrave McMillan, 259–282.
4. Berger-Schmitt, Regina. 2002. Considering social cohesion in quality of life assessments: Concept and measurement. Social indicators research, 58, 1-3: 403–428.
5. Bollen, K. A. and Hoyle, R. H. 1990. Perceived cohesion: A conceptual and empirical examination. Social forces, 23, 3: 479–504.
6. Bottoni, Gianmaria. 2018. A multilevel measurement model of social cohesion. Social Indicators Research, 136, 3: 835–857.
7. Chan, Joseph, Ho-Pong To, and Elaine Chan. 2006. Reconsidering social cohesion: Developing a definition and analytical framework for empirical research. Social indicators research, 75, 2: 273–302. 8.
Council of Europe. 2008. Report of high-level task force on social cohesion: Towards an active, fair, and socially cohesive Europe. Strasbourg: Council of Europe.
9. Delhey, Jan, Klaus Boehnke, Georgi Dragolov, Zsófia S Ignácz, Mandi Larsen, Jan Lorenz, and Michael Koch. 2018. Social Cohesion and its Correlates: A Comparison of Western and Asian Societies. Comparative Sociology, 17, 3-4: 426–455.
10. Dickes, Paul, and Marie Valentova. 2013. Construction, validation and application of the measurement of social cohesion in 47 European countries and regions. Social indicators research, 113, 3: 827–846.
11. Dragolov, Georgi, Zsófia Ignácz, Jan Lorenz, Jan Delhey, and Klaus Boehnke. 2013. Social cohesion radar measuring common ground: An international comparison of social cohesion methods report. http://aei.pitt.edu/74134/1/Social_cohesion_radar.pdf, accessed 30.09.2020.
12. Fonseca, Xavier, Stephan Lukosch, and Frances Brazier. 2019. Social cohesion revisited: a new definition and how to characterize it. Innovation: The European Journal of Social Science Research, 32, 2: 231–253.
13. Golovakha, Evgeniy I., and Panina, Nataliya V. 2006. Main Stages and Trends in the Transformation of Ukrainian Society: from Perestroika to the Orange Revolution. Sociology: Theory, Methods, Marketing 3: 32–51.
14. Jenson, Jane. 1998. Mapping social cohesion: The state of Canadian research. Ottawa: Canadian policy research networks.
15. Kutsenko, Olga. 2004. Phases and Ways of Systemic Transformations: Similarities and Differences in the Former Countries of State Socialism. In: O. Kutsenko, S. Babenko, eds. Postcommunist Transformations: Vectors, Dimensions, Content. Kharkiv: V.N. Karazin Kharkiv National University Publisher, 251–274.
16. Law of Ukraine ‘About Voluntary Amalgamation of Territorial Hromadas’. 2015. https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/157-19#Text, accessed 30.09.2020.
17. Mansfield, Edward D., and Jack Snyder. 2002. Democratic Transitions, Institutional Strength, and War. International Organization, 56, 2: 297–337.
18. Monitoring of the Decentralization Process and Local Self-Government Reform. 2020. https://decentralization .gov.ua/mainmonitoring, accessed 30.09.2020.
19. Oleinekova, Olga 2020. Decentralization Reform: An Effective Vehicle for Modernization and Democratization in Ukraine? In: H. Shelest and M. Rabinovych, eds. Decentralization, Regional Diversity, and Conflict. The Case of Ukraine. Basingstocke: Palgrave McMillan, 311–338.
20. Order of the Cabinet of Ministers of Ukraine ‘On Approval of the Concept of Reforming Local Self-Government and Territorial Organization of Power in Ukraine’. 2014. https://zakon5.rada.gov.ua/laws/show/333-2014-%D1%80, accessed 30.09.2020.
21. Order of the Cabinet of Ministers of Ukraine ‘Concept of Reforming Local Self-Government and Territorial Structure of Power’. 2014. https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/333-2014-%D1%80#Text, accessed 25.11.2020.
22. Perspectives on Global Development 2012: Social Cohesion in a Shifting World. OECD Publishing. https://www.oecd-ilibrary.org/development/perspectives-on-global-development-2012_persp_glob_dev-2012-en, accessed 30.09.2020.
23. Rabinovych, M., Shelest, H. 2020. Introduction: Regional Diversity, Decentralization, and Conflict in and around Ukraine. In: H. Shelest and M. Rabinovych, eds. Decentralization, Regional Diversity, and Conflict. The Case of Ukraine. Basingstocke: Palgrave McMillan.
24. Rajulton, F., Ravanera, Z. R. and Beaujot, R. 2007. Measuring social cohesion: An experiment using the Canadian national survey of giving, volunteering, and participating. Social Indicators Research, 80, 3: 461–492.
25. Riabchuk, Mykola. 2015. The ‘Two Ukraines’ Reconsidered: The End of Ukrainian Ambivalence? Studies in Ethnicity and Nationalism, 15, 1: 138–156.
26. Resolution of the Verkhovna Rada of Ukraine ‘State Strategy for Regional Development 2015 - 2020’. 2014. https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/385-2014-%D0%BF#Text, accessed 23.11.2020.
27. Report ‘Сonflicts in the Amalgamated Territorial Hromadas: Types, Reasons, Forms, Consequences’. 2018. Association of Impowering Self-Organization of Population.Kropyvnytskyi.
28. Romanova, Valentyna, and Andreas Umland. 2019. Decentralising Ukraine: Geopolitical Implications. Survival, 61, 5: 99–112.
29. Rotterdam Resilient Strategy. 2020. https://www.resilientrotterdam.nl/en/download, accessed 30.11.2020.
30. Tkachuk, A.F. 2018. From a Perspective Plan to the Community Development Strategy (Through the Prism of the Experience of the Amalgamated Territorial Hromadas in Khmelnytskyi Region). Kiev: Juston Publishing House LLC.
31. Zhurzhenko, Tatiana. 2014. Divided Nation? Reconsidering the Role of Identity Politics in the Ukraine Crisis. Die Friedens-Warte, 89, 1/2: 249–267.
32. Ukrainian society 1992–2013. Current state and dynamics of changes. Sociological monitoring. Institute of Sociology of the NAS of Ukraine. 2013. https://i-soc.com.ua/assets/files/monitoring/soc-mon-2013.pdf, accessed 27.11.2020.
33. Umland, Andreas. 2019. International Implications of Ukraine’s Decentralization. VOXUkraine, January 30. https://voxukraine.org/en/international-implications-of-ukraine-s-decentralization/, accessed 27.11.2020.
34. Zhalilo Y.A, Shevchenko O.V., Romanova V.V. 2019. Decentralization of Power: Agenda for the Medium Term. Kyiv: National Institute for Strategic Studies.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Oleksandra Deineko

e-mail:

ORCID:

V.N. Karazin Kharkiv National University

7 Siblinghood-in-Law as a Dimension of Siblinghood from the Perspective of Later Life

Hana Šlechtová

Studia Socjologiczne | 2021 | No 1 | 139-161 | DOI: 10.24425/sts.2021.136453

Słowa kluczowe: sibling sibling-in-law qualitative analysis old age

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The article focuses on siblinghood-in-law – a dimension of siblinghood revealed in qualitative research on siblinghood at age 50 and over, based on individual interviews and focus groups, realised in the Czech Republic. It introduces the interconnectedness between siblinghood and siblinghood-in-law, and pays particular attention to old age. A sibling-inlaw relationship is created in the context of a more complex relationality (where conjugal construction of reality plays an important role); in addition to the dyadic relationship of two siblings-in-law, or a triadic relationship mediated by the linchpin person, the siblingin-law relation to his/her siblings-in-law (even as individuals) may be primarily defined as a sibling-in-law relationship to a sibling group (generating itself its own definition of reality), possibly even to a larger kin. Late-life situations create a context to possibly intensify relations between the “remaining” siblings and siblings-in-law. The article concludes with a typology of sibling-in-law relationship patterns.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Berger, Peter L., Hansfried Kellner. 1964. Marriage and the construction of reality: An exercise in the microsociology of knowledge. Diogenes, 12, 46: 1–24.
2. Buisson, Monique. 2003. La fratrie, creuset de paradoxes. Paris: L’Harmattan.
3. Burbidge, Julia, Patricia Minnes. 2014. Relationship Quality in Adult Siblings with and without Developmental Disabilities. Family Relations, 63: 148–162. DOI: doi.org/10.1111/fare.12047.
4. Céroux, Benoît, Catherine Vérité. 2012. Introduction. Informations sociales, 173, 5: 4–7. DOI: doi.org/10.3917/inso.173.0004.
5. Crenner, Emmanuelle, Jean-Hugues Déchaux, Nicolas Herpin. 2000. Le lien de germanité à l’âge adulte: une approche par l’étude des fréquentations. Revue française de sociologie, 41, 2: 211–239. DOI : 10.2307/3322566.
6. Connidis, Ingrid Arnet. 1992. Life Transitions and the Adult Sibling Tie: A Qualitative Study. Journal of Marriage and the Family, 54: 972–982. DOI: doi.org/10.2307/353176.
7. Connidis, Ingrid Arnet. 2010. F amily Ties and Aging. Pine Forge Press.
8. Favart, Évelyne. 2003. Fratries et intimité. Sociologie et sociétés, 35, 2: 163–182. DOI: doi.org/10.7202/008529ar.
9. Floyd, Kory, Mary Claire Morr. 2003. Human affection exchange: VII. Affectionate communication in the sibling/ spouse/ sibling-in-law triad. Communication Quarterly, 51, 3: 247–261, DOI: doi.org/10.1080/01463370309370155.
10. Floyd, Kory, Mark T. Morman, eds. 2014. Widening the Family Circle: New Research on Family Communication (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage. DOI: 10.4135/9781483387956.
11. Goetting, Ann. 1990. Patterns of Support Among In-Laws in the United States. Journal of Family Issues, 11, 1: 67–90, DOI: doi.org/10.1177%2F019251390011001005.
12. Herpin, Nicolas, Jean-Hugues Déchaux. 2004. Germanité et amitié: trois modèles d’entraide. In: Revue européenne des sciences sociales. European Journal of Social Sciences XLII–129: 179–190. DOI: https://doi.org/10.4000/ress.400.
13. Jonas, Nicolas. 2006. Beaux-frères, belles-soeurs. Terrains & travaux, 10, 1: 36–55. DOI: doi.org/10.3917/tt.010.0036.
14. Krammer, Anne-Marie. 2011. Kinship, affinity and connectedness: Exploring the role of genealogy in personal lives. Sociology, 45, 3: 379–395, DOI: doi.org/10.1177%2F0038038511399622.
15. Kuchařová, Věra et al. 2019. Česká rodina na počátku 21. století. Životní podmínky, vztahy a potřeby. Praha: SLON.
16. O’Bryant, Shirley L. 1988. Sibling Support and Older Widows’ Well-Being. Journal of Marriage and Family, 50, 1: 173–183. DOI: doi.org/10.2307/352437.
17. Petite, Ségolène. 2005. Les règles de l’entraide. Sociologie d’une pratique sociale. Rennes: PUR.
18. Prentice, Carolyn, Jill Tyler. 2016. That Woman Who Married my Brother: The Problematic Sibling-in-Law’s Influence on Adult Sibling Closeness. Iowa Journal of Communication, 48, 1–2: 130–144.
19. Rossi, Giovanna, Elisabetta Carrà. 2016. The Relational Approach and the Family. Socialinė teorija, empirija, politika ir praktika, 13: 7–23. DOI: 10.15388/STEPP.2016.13.10040.
20. Serovich, Julianne M., Steven F. Chapman, Sharon J. Price. 1992. Former In-Laws as a Source of Support. Journal of Divorce & Remarriage, 17, 1–2: 17–26. DOI: doi.org/10.1300/J087v17n01_02.
21. Singly, François de. 2007. Sociologie de la famille contemporaine (3rd ed.). Paris: Armand Colin.
22. Sýkorová, Dana. 2019. Sourozenectví v pozdním věku: Příspěvek k teoretické diskusi. Sociologický časopis/Czech Sociological Review, 55, 1: 87–110. DOI: doi.org/10.13060/00380288.2019.55.1.449.
23. Vidovićová, Lucie. 2018. New roles for older people. Journal of Population Ageing, 11, 1: 1–6, DOI: doi.org/10.1007/s12062-017-9217-z.
24. Walęcka-Matyja, Katarzyna. 2016. The Polish short version of the Adult Sibling Relationship Questionnaire (ASRQ-SF): Preliminary Report. Hellenic Journal of Psychology, 13, 2: 89–103.
25. Widmer, Eric D. 2016. Family Configurations. A Structural Approach to Family Diversity. New York: Routledge.
26. Widmer, Eric D, Anna-Maija Castrén, Riitta Jallinoja, Kaisa Ketokivi 2008. Introduction. In: É. Widmer, R. Jallinoja, eds. Beyond the Nuclear Family: Families in a Configurational Perspective. Bern: Peter Lang.
27. Widmer, Eric D, Riitta Jallinoja, eds. 2008. Beyond the Nuclear Family: Families in a Configurational Perspective. Bern: Peter Lang.
28. Yoshimura, Christina G. 2010. The experience and communication of envy among siblings, siblings-in-law, and spouses. Journal of Social and Personal relationships, 27,8: 1075–1088. DOI: doi.org/10.1177%2F0265407510382244.
29. Yoshimura, Christina G. 2014. Siblings-in-Law, Unwidened. In: K. Floyd, M. T. Morman, eds. Widening the Family Circle: New Research on Family Communication (2nd ed., pp. 103–114). Thousand Oaks, CA: Sage. DOI: 10.4135/9781483387956.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Hana Šlechtová

e-mail:

ORCID:

Palacký University Olomouc

8 Kultura wsi jako przedmiot socjologii wsi

Andrzej Kaleta

Studia Socjologiczne | 2021 | No 1 | 163-176 | DOI: 10.24425/sts.2021.136282

Słowa kluczowe: socjologia wsi kultura chłopska kultura wsi wartości kulturowe

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest kultura wsi i sposoby jej interpretacji dominujące w okresie ostatnich stu lat. Analizuję je z perspektywy socjologii wsi, dla której zawsze stanowiła zasadniczą część przedmiotu badań. Na podstawie dwóch publikacji książkowych z lat 2017–2019, podejmuję próbę dookreślenia różnic między trzema dominującymi sposobami dyskursu o kulturze wsi. Następnie poddaję krytycznej analizie problem wartości kultury wsi, dość powszechnie, ale nie zawsze zasadnie, uznawanych za szczególnie cenne i istotnie wpływające na kształt kultury narodowej.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Kaleta, Andrzej. 2019. Socjografia czy socjologia wsi. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 3: 127–141. DOI: 10.30858/zer/112130.
2. Grabski, Władysław. 1936. System socjologii wsi. Roczniki Socjologii Wsi, t. 1.
3. Koźmian, Andrzej E. 1848. O kmiotku polskim. Leszno: E. Günther.
4. Mleczko, Franciszek W. [bdw] Włościanie [lud] jako przedmiot zainteresowań warstwy oświeconej. Metoda oglądu lokalnego i opisu kulturograficznego – niedoceniany przez historyków myśli społecznej eksperyment presocjologiczny w Polsce. Maszynopis ze zbiorów autora.
5. Szlendak, Tomasz, Krzysztof Olechnicki. 2017. Nowe praktyki kulturowe Polaków. Megaceremoniały i subświaty. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
6. Witos, Wincenty. 1988. Moje wspomnienia. Cz.1. Warszawa: LSW.
7. Żabko-Potapowicz, Antoni. 1936. Wieś polska w świetle polskich prac naukowych i publicystycznych z okresu przed uwłaszczeniem włościan. Roczniki Socjologii Wsi, t. I: 126–152.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Andrzej Kaleta

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika

9 O rewolucji godnościowej w Polsce. Co stało się z ideą społeczeństwa pluralistycznego?

Maja Biernacka

Studia Socjologiczne | 2021 | No 1 | 177-185 | DOI: 10.24425/sts.2021.136283

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Bibliografia

1. Friszke, Andrzej. 2008. Niepokorni. Rozmowy o Komitecie Obrony Robotników. Kraków: Znak.
2. Gawin, Dariusz. 2013. Wielki Zwrot. Ewolucja lewicy i odrodzenie społeczeństwa obywatelskiego. Kraków: Znak.
3. Hall, Stephen S. 2010. Wisdom. From Philosophy to Neuroscience. New York: Alfred A. Knopf.
4. Kuroń, Jacek. 1977. Myśli o programie działania. Aneks, 13–14: 4–32, przedruk: Europejskie Centrum Solidarności, https://www.ecs.gda.pl/library/File/nauka/kc/p04/2_MYSL-POLITYCZNA_KURON.pdf.
5. Kuroń, Jacek. 1984. Chrześcijanin bez Boga. W: J. Kuroń. Polityka i odpowiedzialność. Londyn: Aneks.
6. Michnik, Adam. 1977. Nowy ewolucjonizm. Aneks, 13–14: 33–48, przedruk: Europejskie Centrum Solidarności, https://ecs.gda.pl/library/File/nauka/kc/p04/1_MYSL-POLITYCZNA_MICHNIK.pdf.
7. Michnik, Adam. 1977. Kościół, lewica, dialog. Paryż: Instytut Literacki.
8. Michnik, Adam. 1993. Z dziejów honoru w Polsce (wypisy więzienne). Warszawa: Nowa.
9. Ostrom, Elinor. 1990. Governing the Commons: The Evolution of Institutions for Collective Action. Cambridge: Cambridge University Press.
10. Ostrom, Elinor. 2009. Beyond Markets and States: Polycentric Governance of Complex Economic Systems Prize Lecture, Prize Lecture, December 8, 408–444, pełna treść wykładu noblowskiego dostępna pod linkiem https://www.nobelprize.org/uploads/2018/06/ostrom_lecture.pdf (dostęp: 16.08.2020).
11. Ostrom, Elinor. 2010. Beyond Markets and States: Polycentric Governance of Complex Economic Systems. American Economic Review, 100, 3: 641–672.
12. Skórzyński, Jan. 2012. Siła bezsilnych. Historia Komitetu Obrony Robotników. Warszawa: Świat Książki.
13. Witoszek, Nina. The Origins of Anti-Authoritarianism. Oxon/New York: Routledge, Taylor & Francis Group.
14. Zuzowski, Robert. 1994. The Significance of KOR. History of European Ideas, 19, 1–3: 501–504.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Maja Biernacka

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet w Białymstoku

10 Kształtowanie się nowych zawodów

Henryk Domański

Studia Socjologiczne | 2021 | No 1 | 187-192 | DOI: 10.24425/sts.2021.136284

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Henryk Domański

e-mail:

ORCID:

Instytut Filozofii i Socjologii PAN

Instrukcja dla autorów

„Studia Socjologiczne” przyjmują do publikacji wyłącznie teksty oryginalne. Złożone teksty nie mogą być opublikowane wcześniej w innych miejscach, ani też w tym samym czasie rozpatrywane pod kątem publikacji gdzie indziej, niezależnie od charakteru wydawnictwa oraz języka publikacji. Publikujemy także teksty w języku angielskim, jeśli zostaną nadesłane w płynnej angielszczyźnie, stosowanej w akademickich publikacjach z zakresu nauk społecznych (redakcja nie będzie ich korygowała językowo) i przejdą procedurę kwalifikacyjną. Wszystkie teksty (także recenzje książek) powinny być zatytułowane. Do artykułów i esejów recenzyjnych należy dołączyć abstrakt w języku polskim i angielskim oraz słowa kluczowe.

Od 2019 roku wszyscy autorzy składający tekst do „Studiów Socjologicznych” muszą podać identyfikator ORCID (Open Researcher and Contributor ID), który będzie wpisany przy nazwisku i afiliacji autora. Można go uzyskać poprzez zarejestrowanie się na https://orcid.org.

W zrozumieniu idei ORCID pomocne mogą być informacje (po polsku) na stronie http://ekulczycki.pl/warsztat_badacza/orcid-identyfikator-ktory-kazdy-naukowiec-powinien-miec/.

Artykuły i inne materiały nadsyłamy do redakcji wyłącznie za pośrednictwem programu Editorial System dostępnego na stronie https://www.editorialsystem.com/stsoc/. Instrukcja zamieszczona jest poniżej.

Tytuł

Możliwie krótki (najlepiej 5-7 wyrazów); jednoznaczny, bez cytatów i raczej bez metafor. Unikamy podtytułów. Łatwy do zapamiętania i klarowny także w wersji anglojęzycznej.

Objętość

Preferowana całkowita objętość artykułu: 5–9 tysięcy wyrazów, razem z tabelami i wykresami (5 tys. wyrazów to ok. 15 stron przy czcionce Times New Roman 12 i odstępie 1,5).

Wymagania techniczne

Wymagania techniczne są następujące: format A4; edytor Word lub podobny; czcionka Times New Roman 12; odstępy między wierszami 1,5; marginesy 25 mm ze wszystkich stron; wyrównanie do lewego i prawego marginesu (wyjustowanie); paginacja w prawym dolnym rogu; numeracja stron ciągła; tytuł całości pogrubionymi literami i wyśrodkowany; pozostałe tytuły wyrównane do lewej, wyróżnione pogrubieniem i poprzedzającym je, dodatkowym odstępem. Akapity należy rozpoczynać od wcięcia. Tabele, wykresy itp. wyłącznie czarno-białe należy dołączyć na końcu tekstu.

Struktura

Artykuł winien zawierać poniższe elementy składowe. Autor ma swobodę w ich ujęciu i nazwaniu, lecz winny one być łatwe do zidentyfikowania dla recenzentów, co zwiększy szanse publikacji.

Główna teza (problem do rozwiązania, pytanie badawcze)
Osadzenie w teorii/literaturze (i pokazanie bezpośrednich związków między teorią a postawionym problemem)
Metodologia
Dane i analiza. Omówienie i interpretacja wyników.
Wnioski (konkluzje).

Abstrakt

Abstrakt powinien ułatwić czytelnikowi dotarcie do tekstu i zachęcać do sięgnięcia po cały artykuł. Prezentuje pytanie badawcze, cel i zakres pracy, wykorzystane dane, metodę i zakres badania, wreszcie przedstawia najważniejsze tezy i wyniki.

Abstrakt powinien być napisany w trzeciej osobie i nie powinien powtarzać ani parafrazować tytułu tekstu. Nie powinien też zawierać definicji, cytatów ani elementów argumentacji. Ma być zwięzły, pozbawiony efektów stylistycznych i powtórzeń. Zachęcamy do pisania zdaniami prostymi lub współrzędnie złożonymi, bez zdań wtrąconych. Nieprecyzyjny, nietrafny lub nierzetelny abstrakt utrudnia odtworzenie na jego podstawie treści tekstu, a tym samym zmniejsza szansę odzewu ze strony czytelników.

Słowa kluczowe

Autor powinien wskazać 3 – 5 słów kluczowych. Pierwszym może być szczegółowa nazwa subdyscypliny socjologicznej, do której należy praca. Słowa kluczowe nie powinny być zbyt ogólne (np. globalizacja, kapitalizm, zmiana społeczna), mogą być nimi nazwy własne. Winny być tak dobrane, by czytelnik mógł znaleźć tekst wyszukując go według słów kluczowych w elektronicznej bazie czasopism. Ponieważ abstrakty i słowa kluczowe są tłumaczone na angielski, autor powinien brać pod uwagę ich przekładalność. Zachęcamy do używania możliwie standardowej, powszechnie stosowanej terminologii zarówno polskiej, jak i angielskiej, unikania neologizmów, metafor etc.

Opiniowanie i kwalifikowanie tekstów do druku

Wraz z tekstem autor składa oświadczenie, że praca jest wyłącznym i oryginalnym dorobkiem autora(ów), że udział innych osób, które przyczyniły się do powstania tekstu został odnotowany (np. w formie przypisu lub podziękowania za udostępnienie danych, opracowanie metody pomiaru, konsultację metodologiczną itp.) oraz że wśród autorów nie jest wymieniona osoba, której wkład w powstanie tekstu jest nieznaczący (tzw. honorary authorship).

Wzór oświadczenia

Jeśli do powstania tekstu przyczyniło się udzielone autorowi(om) wsparcie (np. stypendium autorskie, grant badawczy itp.), to autor zobowiązany jest podać w tekście (w przypisie) źródła finansowania badań lub samej publikacji.

Każdy nadesłany tekst jest opiniowany przez dwóch recenzentów w systemie double-blind review, czyli recenzenci nie wiedzą, kto jest autorem, a autor nie wie, kim są recenzenci. Lista recenzentów zawarta jest na drugiej stronie okładki i na stronie internetowej „Studiów”.

Recenzenci przedstawiają swoją opinię w formie pisemnej. Recenzja zawiera finalną konkluzję, wyrażoną poprzez zakwalifikowanie tekstu do jednej z czterech kategorii:

1. Przyjąć do druku bez zmian lub z drobnymi poprawkami techniczno-redakcyjnymi

2. Zaakceptować po uwzględnieniu (nielicznych) poprawek wskazanych przez recenzenta

3. Ponownie rozważyć po dokonaniu istotnych poprawek i powtórnej recenzji

4. Odrzucić.

Główne kryteria brane pod uwagę przez recenzentów to:

a/ Oryginalność i teoretyczna doniosłość problematyki (także koncepcji i metody badawczej);

b/ Metodologiczna poprawność; wiarygodność/adekwatność danych;

c/ Jasne przedstawienie głównej tezy/pytania badawczego klarowny i logiczny styl wywodu;

d/ Jak dalece tekst wzbogaca (modyfikuje) dotychczasowe ustalenia teoretyczne, metody badawcze i wyniki badań;

e/ Poprawność formalna tekstu (zgodność z wymaganiami określonymi przez redakcję).

Dodatkowo, w zależności od charakteru nadesłanego tekstu, brane są pod uwagę:

a/ inspiracja do dyskusji naukowej;

b/ potencjał dydaktyczny tekstu;

c/ bazowanie na oryginalnych danych empirycznych.

Poprawki

Zdecydowana większość recenzji zaleca wprowadzenie mniejszych lub większych poprawek. Poprawki te winny być wyraźnie zaznaczone (np. poprzez opcję „śledź zmiany”, wyróżnienie kolorem, itp.). Gdy zmiany są poważniejsze (konkluzja recenzenta nr 3: „ponownie rozważyć po dokonaniu istotnych poprawek i powtórnej recenzji”) oczekujemy trzech rzeczy:

roboczego tekstu (na wcześniejszej wersji w przejrzysty sposób naniesione są zmiany);
czystopisu nowej wersji;
odpowiedzi na recenzje, gdzie autor ustosunkuje się do recenzji, wskaże co zmienił, a czego nie zmienił (i dlaczego), itp.

Autocytowanie

Rankingi pozycjonują czasopisma biorąc pod uwagę wiele kryteriów. Rankingi są ważne, bo od nich zależy punktowa „wycena” publikacji. Negatywnym czynnikiem oceny są tzw. autocytowania (im ich więcej, tym gorzej), rozumiane jako przywoływanie (cytowanie) publikacji zamieszczonych w tym samym czasopiśmie. Preferowane są przywołania/cytowania z innych czasopism, najlepiej „topowych” w danej dziedzinie. Oczywiście niekiedy odwołanie się do artykułu ze „Studiów Socjologicznych” jest niezbędne dla właściwego przedstawienia argumentacji. Niemniej, teksty z przesadną liczbą autocytowań będą kierowane do recenzentów pod warunkiem radykalnego ich ograniczenia.

Standardy etyczne

Redakcja „Studiów Socjologicznych” przywiązuje dużą wagę do standardów rzetelności naukowej i respektowania zasad dobrych praktyk w nauce. Wszystkie przejawy naruszania prawa lub etyki działalności naukowej, w tym plagiaty i autoplagiaty, będą dokumentowane i upubliczniane.

Obowiązujący format not bibliograficznych

Odsyłacze do literatury umieszczane są w tekście (nie w przypisie!) i przyjmują postać (Szczepański 1969: 123). Jeśli w tekście są przypisy, powinny być one nieliczne, krótkie i umieszczone na końcu, przed bibliografią.

Spis literatury na końcu tekstu ma być sporządzony wedle następującego wzoru:

Monografia:

Szczepański, Jan. 1969. Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.

Redakcja pracy zbiorowej:

Berkman, Lisa F. and Ichiro Kawachi, eds. 2000. Social Epidemiology. New York: Oxford University Press.

Rozdział w pracy zbiorowej:

Janicka, Krystyna. 1970. Społeczne aspekty ruchliwości geograficznej. W: W. Wesołowski (red.). Zróżnicowanie społeczne. Wrocław: Ossolineum, s. 375-400.

Artykuł w czasopiśmie:

Wejland, Andrzej P. 1991. Ukryte porównania. „Studia Socjologiczne” 1-2: 91-108.

Malewska, Hanna i Violaine Londe-Tarbes. 1996. Społecznicy, ich tożsamość i zaangażowanie. „Studia Socjologiczne” 2: 35-54.

Artykuł w czasopiśmie gdy dostępny DOI:

Halamska, Maria. 2016. The Evolution of Family Farms in Poland: Present Time and the Weight of the Past. „Eastern European Countryside” 22: 27-51, DOI: https://doi.org/10.1515/eec-2016-0002.

Źródła internetowe:

Odsyłacz w tekście ma taka samą postać jak przy „papierowych” publikacjach, natomiast w bibliografii na końcu podany jest link do publikacji internetowej i data dostępu w formule DD MM RRR.

Przykład 1: W tekście (CBOS 2016); w bibliografii: CBOS.2016. Stosunek do przyjmowania uchodźców. Komunikat z badań nr 169. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2016/K_169_16.PDF. Dostęp 17.09.2017.

Przykład 2: W tekście (Wang 2017); w bibliografii: Wang, Trisia. 2017. Big Data Needs Thick Data. „Etnography Matters”. http://ethnographymatters.net/blog/2013/05/13/big-data-needs-thick-data/. Dostęp 17.09.2017.

Instrukcja do Editorial System

1. Wejdź na stronę https://www.editorialsystem.com/stsoc/.

2. Kliknij „utwórz nowe konto” i jako login podaj swój adres e-mail.

3. Wypełnij formularz rejestracyjny i wprowadź hasło. Zapamiętaj (zapisz) hasło, gdyż dalsze kontakty z redakcją będą realizowane wyłącznie za pomocą Editorial System (dalej ES).

4. Procedura logowania jest taka sama dla autorów i recenzentów. Recenzentom zostanie przez system przypisany ich recenzencki status, o czym zostaną e-mailowo poinformowani. Dalsza część instrukcji dotyczy autorów.

5. Po pomyślnym zalogowaniu kliknij „wyślij nowy artykuł”.

6. Postępuj wedle instrukcji wyświetlanych na monitorze. Procedura zgłoszenia tekstu do „Studiów Socjologicznych” obejmuje 13 kroków. Każdy z nich musi zostać pomyślnie zrealizowany, inaczej ES nie wyśle tekstu do redakcji. Komentarze do niektórych kroków:

Krok 3: skrócony tytuł. ES dopuszcza 60 znaków, lecz zalecamy 30-35. Skrócony tytuł będzie uwidoczniony na okładce i w nagłówkach poszczególnych stron.

Krok 5: streszczenie po polsku i angielsku. ES dopuszcza 150 słów.

Krok 6: autorzy. Osoba składająca tekst (zalogowana do ES) będzie automatycznie wskazana jako autor do korespondencji (cała komunikacja z redakcją będzie przechodziła przez e-mail tej osoby) i jako pierwszy autor. Od roku 2019 obligatoryjne dla wszystkich autorów jest podanie identyfikatora ORCID. Można go utworzyć klikając link zamieszczony w ES. Jeżeli jest więcej autorów, kliknij „dodaj autora” i podaj ich dane. Po dodaniu będzie możliwość zmiany kolejności autorów (autor wysyłający nie musi być pierwszy). Jeśli chcesz zmienić autora do korespondencji, kliknij odpowiednią ikonę.

Krok 7: oświadczenie autorów. Należy uprzednio wypełnić i podpisać oświadczenie (można je pobrać ze strony „Studiów”), następnie zeskanować i dołączyć do ES. Bez oświadczenia artykuł nie zostanie przesłany.

Krok 8: słowa kluczowe. Każde wpisane słowo należy osobno zatwierdzić przez ENTER.

Krok 9: dziedziny. Wskaż dziedziny (najlepiej jedną!), które najlepiej odpowiadają treści artykułu. Pomoże nam to dobrać kompetentnych recenzentów.

Krok 11: pliki do załączenia. Załącz tekst artykułu. ES dopuszcza osobne pliki dla tabel i wykresów, ale nie jest to konieczne. Niemniej, skomplikowane wykresy/ryciny proponujemy dołączyć osobno. Proszę pamiętać, że kolorowe ryciny/diagramy nie będą akceptowane i zadbać o to, by ryciny/mapy/wykresy w odcieniach szarości były maksymalnie czytelne.

Krok 12: plik PDF. ES automatycznie wygeneruje plik PDF, który należy otworzyć i zaakceptować. Recenzenci będą pracować na pliku PDF, lecz będą mieli także wgląd w oryginalny plik w Wordzie.

Krok 13: wyślij do redakcji. System nada artykułowi numer, którym można posługiwać się w kontaktach z redakcją. Po pomyślnym wysłaniu tekstu autor dostanie automatycznego e-maila potwierdzającego złożenie tekstu.