Nauki Humanistyczne i Społeczne

Rocznik Slawistyczny

Opis

Rocznik Slawistyczny – ukazuje się od 1908 roku, początkowo w Krakowie, a od 1994 we Wrocławiu. Publikacje dotyczą szeroko pojętej slawistyki. Oprócz języka polskiego publikuje też artykuły w językach obcych.

ISSN

ISSN 0080-3588

Wydawcy

Komitet Słowianoznawstwa PAN

REDAKTOR NACZELNY

Jan Sokołowski (Uniwersytet Wrocławski)

KOMITET REDAKCYJNY

Feliks Czyżewski (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
Adam Fałowski (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Dorota Krystyna Rembiszewska (Instytut Slawistyki PAN, Warszawa)

SEKRETARZ

Iwona Łuczków (Uniwersytet Wrocławski)

RADA REDAKCYJNA

Janusz Siatkowski (Uniwersytet Warszawski) – PRZEWODNICZĄCY
Diana Blagoeva (Българаска академия на науките, Sofia)
Rajna Dragićević (Универзитет у Београду)
Victor A. Friedman (University of Chicago)
Zbigniew Greń (Uniwersytet Warszawski)
Ilona Janyšková (Akademie věd České republiky, Brno)
Małgorzata Korytkowska (Instytut Slawistyki PAN, Warszawa)
Aleksandr Moldovan (Российская академия наук, Moskwa)
Stefan Michael Newerkla (Universität Wien)
Irena Sawicka (Instytut Slawistyki PAN, Warszawa)
Zuzanna Topolińska (Македонска академија на науките и уметностите, Skopje)
Pavol Žigo (Slovenská akadémia vied, Bratysława)

Rocznik Slawistyczny
Redakcja
53-313 Wrocław
ul. Pocztowa 9
tel. (071) 37-54-566; fax (071) 37-54-559
rocznik.slawistyczny@uni.wroc.pl

Roczniki i numery
Instrukcja dla autorów
Recenzenci

Wybierz numer

Zawartość

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX

1 Ewa Siatkowska (1930–2020)

Zbigniew Greń

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 3-11 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138336

Słowa kluczowe: Ewa Siatkowska Zeszyty Łużyckie linguistics lexicology Czech Studies Sorbian Studies West Slavic studies

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Obituary of Ewa Siatkowska, an eminent linguist, specialist and expert in Czech and Sorbian, as well as West Slavic studies, initiator of the scientific journal “Zeszyty Łużyckie” and its editor‑in‑chief for many years. The text shows a wide range of her research fields and exceptional research passion.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Źródła internetowe [Internet sources]

Prace prof. Ewy Siatkowskiej w Google Scholar: https://scholar.google.pl/scholar?hl=pl&as_sdt=0%2C5&q=Ewa+Siatkowska&oq=Ewa, (dostęp 15.08.2021).
Publikacje z lat 1952–2001: http://slawistyka.uw.edu.pl/wp‑content/uploads/sites/283/2018/02/E.SIATKOWSKA_1952‑2001.pdf, (dostęp 15.08.2021).
Publikacje z lat 2001–2011: http://slawistyka.uw.edu.pl/wp‑content/uploads/sites/283/2018/02/E.SIATKOWSKA_2001‑11.pdf, (dostęp 15.08.2021).
Sylwetka prof. Ewy Siatkowskiej na stronie Instytutu Slawistyki Zachodniej i Południowej Uniwersytetu Warszawskiego: http://slawistyka.uw.edu.pl/pl/instytut/jednostki‑i-pracownicy/zaklad‑literatur‑i‑kultur‑slowianskich/ewa‑siatkowska (dostęp 15.08.2021).

Literatura [Rferences]

Doliński I., Wrocławska E., Kłos Z., (red.), 2010, Przenikanie się języków i kultur w przeszłości i we współczesności, Warszawa. – (Zeszyty Łużyckie ; 44: tom poświęcony Pani Profesor Ewie Siatkowskiej z okazji osiemdziesiątych urodzin).
Goszczyńska J., Greń Z., 2010, Res slavisticae. Księga dedykowana Profesor Ewie Siatkowskiej, Warszawa. Molas J., 2005, Z historii slawistyki na Uniwersytecie Warszawskim, Warszawa.
Przyłubska‑Siatkowska E., 2008, Z Iwanowic na Sorbonę, przy współudziale B. Madeyskiej‑Kokczyńskiej, B. Fabiani, M. Fabianiego, Warszawa.
Siatkowska E., 1992, Rodzina języków zachodniosłowiańskich, Warszawa.
Siatkowska E., 2002, Czeszczyzna widziana z boku, Warszawa.
Siatkowska E., 2015, Słowa. Monografie leksykalne, Warszawa.
Siatkowska E.M., 2004, Szkice z dziejów literackich języków słowiańskich, Warszawa.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Zbigniew Greń

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Warszawski, Warszawa

2 Prasłowiańska leksyka topograficzna i hydrograficzna

Wiesław Boryś

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 13-54 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138337

Słowa kluczowe: Proto‑Slavic language Proto‑Slavic lexis Slavic etymology

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

This article is a contribution to the historical lexicology of the Proto‑Slavic language. It analyzes the etymologies of 110 Proto‑Slavic lexemes in the field of topography and hydrography and classifies them into chronological layers. It draws a distinction between lexemes inherited from the Proto‑Indo‑European language and the Balto‑Slavic community and the numerous lexemes that were innovated during different periods of the Proto‑Slavic history. Some of these lexemes, created on the basis of Indo‑European roots and lexemes, must have arisen in the early period of the Proto‑Slavic language, though many more lexemes have a Slavic motivation. They developed in a later period of the Proto‑Slavic history or possibly at the time when the Proto‑Slavic language began to split into dialects. Lexemes without certain etymology have been addressed in the article separately.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Badjura B., 1953, Ljudska geografija. Terensko izrazoslovje, Ljubljana. Bąk S., 1965, Isep, ispa i formacje pokrewne w językach słowiańskich, „Rozprawy Komisji Językoznawczej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”, vol. 5, pp. 209–232.
BER = Balgarski etimologichen rechnik, 1971–, eds. Vl.I. Georgiev, I. Duridanov, M. Racheva, T.A. Todorov, vols. 1–5, Sofia.
Bezlaj ES = Bezlaj F., 1977–2003, Etimološki slovar slovenskega jezika, vols. 1–4, Ljubljana.
Boryś SE = Boryś W., 2005, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków.
Boryś W., 1975, Prefiksacja imienna w językach słowiańskich, Wrocław. Boryś W., 1982, Prilozi srpskohrvatskoj etimologiji, „Zbornik Matice srpske za filologiju i lingvistiku”, vol. 25, no. 2, pp. 7–20.
Boryś W., 1999, Czakawskie studia leksykalne. Dziedzictwo prasłowiańskie w słownictwie czakawskim, Warszawa.
Boryś W., 2014, Z chorwackich kajkawskich dialektyzmów leksykalnych (klošč, kreja, pažut), [w:] Polono‑slavica in honorem Maria Wojtyła Świerzowska, red. L. Bednarczuk, H. Chodurska, A. Mażulis‑Frydel, Kraków, pp. 33–38.
Boryś W., 2017, Ze studiów nad ludowym słownictwem chorwackim, „Jezikoslovni zapiski”, vol. 23, no. 2: Ob jubileju Ljubov Viktorovne Kurkine, pp. 101–111.
ERHJ = Etimološki rječnik hrvatskoga jezika, 2016, ur. R. Matasović, vol. 1: A–Nj, Zagreb.
ESBM = Etymalhichny slownik byelaruskay movy, 1978–2017, eds. V.U. Martynaw, H.A. Tsykhun, vols. 1–14, Minsk.
ESSJa = Etimologicheskiy slovar' slavyanskikh yazykov. Praslavyanskiy leksicheskiy fond, 1974–2018, eds. O.N. Trubachev, A.F. Zhuravlev, Zh.Zh. Varbot, vols. 1–41, Moskva.
ESUM = Etymolhichnyy slovnyk ukrayins’koyi movy, 1982–2012, ed. О.S. Mel’nychuk, vols. 1–6, Kyyiv.
Jaškin 1971 = Yashkin I.Ya., Byelaryskiya heahrafichnyya nazvy. Tapahrafiya. Hidralohiya, Minsk.
Jurkowski M., 1971, Ukraińska terminologia hydrograficzna, Wrocław.
Králik SESS = Králik Ľ., 2015, Stručný etymologický slovník slovenčiny, Bratislava.
Łapicz Cz., 1981, Terminologia geograficzna w ruskich gwarach Białostocczyzny na tle wschodniosłowiańskim, Warszawa.
Malko 1974 = Mal'ko R.N., Geograficheskaya terminologiya cheshskogo i slovatskogo yazykov (na obshcheslavyanskom fone), Minsk.
Marusenko 1968 = Marusenko T.A., Materialy k slovaryu ukrainskikh geograficheskikh apellativov (nazvaniya rel'yefov), „Poles'ye (Lingvistika. Arkheologiya. Toponimika)”, Moskva, pp. 206–255.
Mihajlović 1970 = Mihajlović B., Prilog rečniku srpskohrvatskih geografičeskih termina, „Prilozi proučavanju jezika”, knj. 6, Novi Sad, pp. 153–181.
Murzaev 1984 = Murzayev E.M., Slovar' narodnykh geograficheskikh terminov, Moskva.
Nedeljkov 1991 = Nedeljkov Lj., Geografski termini u Šajkaškoj, „Zbornik Matice srpske za filologiju i lingvistiku”, vol. 34, no. 1, pp. 155–160.
Nitsche P., 1964, Die geographische Terminologie des Polnischen, Köln ; Graz.
Pižurica 1980 = Pižurica M., Prilog Rovinskog srpskohrvatskoj geografičeskoj ter-minologuju, „Vtora južnoslovenska onomastička konferencija”, Skopje, pp. 245–286.
Rejzek ČES = Rejzek J., 2001, Český etymologický slovník, Voznice.
Schütz I., 1957, Die geographische Terminologie des Serbokroatischen, Berlin.
SEK = Boryś W., Popowska‑Taborska H., 2001, Słownik etymologiczny kaszub-szczyzny, vols. 1–6, Warszawa.
Skok ER = Skok P., 1971–1974, Etimologijski rječnik hrvatskog ili srpskog jezika, vols. 1–4, Zagreb.
Sławski SE = Sławski F., 1952–1982, Słownik etymologiczny języka polskiego, vols. 1–5, Kraków.
Snoj SES = Snoj M., 2016, Slovenski etimološki slovar, tretja izdaja, Ljubljana.
SP = Słownik prasłowiański, 1974–2001, opracowany przez Zespół Zakładu Słowianoznawstwa (Instytutu Słowianoznawstwa, Instytutu Slawistyki) PAN pod red. F. Sławskiego, vols. 1–8, Wrocław.
Tołstoj 1969 = Tolstoy N.I., Slavyanskaya geograficheskaya terminologiya. Semasio-logicheskiye etyudy, Moskva.
Trautmann BSW = Trautmann R., 1923, Baltisch‑Slavisches Wörterbuch, Göttingen.
Udolph J., 1979, Studien zu slavischen Gewässernamem und Gewässerbezeichnungen, Heidelberg.
Vasmer ES = Vasmer M., 1964–1974, Etimologicheskiy slovar' russkogo yazyka. Perevod s nemetskogo i dopolneniya O.N. Trubachev, vols. 1–4, Moskva.
Vidoeski 1999 = Vidoeski B., Geografskata terminologija vo dijalektite na makedonskiot jazik, Skopje.
Zierhoffer K., 1959 Ścieżka i jej synonimy w gwarach i historii języka polskiego na tle słowiańskim, Wrocław.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Wiesław Boryś

1 2

e-mail:

ORCID:

Instytut Slawistyki PAN, Warszawa
Uniwersytet Jagielloński, Kraków

3 Szczególny przypadek realizacji cech struktury semantycznej predykatu: pol. rozmyślić się (na tle pol. zrezygnować, bułg. откажа сe)

Małgorzata Korytkowska

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 55-68 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138339

Słowa kluczowe: semantic syntax predicate‑argument structure context of the sentence Polish ~ Bulgarian contrast

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The article focuses on the relationship between predicate‑argument (semantic) structure of verbs and their syntactic properties. This investigation concentrates on the semantic structure of the Polish verb rozmyślić się (‘to change one’s mind’) as a predicate of higer order (Px, q) and its syntactic characteristic. The analisys demonstrates that the content of the propositional argument q is expressed mainly in the context of the sentence and this fact makes the verb rozmyślić się an exceptional unit of the higer order preditcate set. The verb rozmyślić się is compared with the Polish and Bulgarian possible equivalents: zrezygnować and откажа се.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Sources of examples

Bańko M., (red.), 2000, Inny słownik języka polskiego, wyd. 2, Warszawa: PWN.
PELCRA: Wyszukiwarka korpusowa PELCRA dla danych Narodowego Korpusu Języka Polskiego [ http://www.nkjp.uni.lodz.pl ; dostęp 12.05.21].
Szymczak M., (red.), 1981, Słownik języka polskiego, vol. 3, Warszawa: PWN.
Skorupka 1974 = Skorupka S., Auderska H., Łempicka Z., (red.), Mały słownik języka polskiego, Warszawa.
Rechnik na balgarskia ezik, 2015, vol. 15, Sofia: Izdatelstvo na BAN „Prof. Marin Drinov”.

References

Apresyan Yu.D., 1974, Leksicheskaya semantika. Sinonimicheskiye sredstva yazyka, Moskva: Nauka.
Bogusławski A., 1974, Preliminaries for semantic‑syntactic description of basic predicative expressions with special reference to Polish verbs, [w:] O predykacji, red. A. Orzechowska, R. Laskowski, Wrocław: Ossolineum, pp. 39–57.
Duraj‑Nowosielska I., 2017a, Konteksty uwydatniające konflikty woli a walencja czasownika chcieć, „Prace Filologiczne”, vol. 70, pp. 171–192.
Duraj‑Nowosielska I., 2017b, Charakterystyka semantyczna wyrażeń ktoś zamierza coś zrobić/robić i ktoś ma zamiar coś zrobić/robić, „Prace Filologiczne”, vol. 70, pp. 193–207.
Karolak S., 1984, Składnia wyrażeń predykatywnych. [w:] Topolińska Z., (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, Warszawa: PWN, pp. 11–211.
Korytkowska M., 1990, Z problematyki składni konfrontatywnej – na przykładzie bułgarskich i polskich zdań bezpodmiotowych, Wrocław etc.: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Korytkowska M., 1994, Modèle de la structure sémantique de la phrase dans une approche contrastive, “Révue des études slaves”, vol. 66, no. 3, pp. 557–565.
Zintegrowany opis semantyczno‑syntaktyczny czasowników bułgarskich, polskich i rosyj-skich 2019 = Kiklewicz A., Korytkowska M., Mazurkiewicz‑Sułkowska J., Zatorska A., Zintegrowany opis semantyczno‑syntaktyczny czasowników bułgarskich, polskich i rosyjskich (verba cogitandi i verba sentiendi), cz. I–II; red. M. Korytkowska, Warszawa: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk Fundacja Slawistyczna. [ https://hdl.handle.net/20.500.12528/1087; dostęp 21.05.2021].

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Małgorzata Korytkowska

e-mail:

ORCID:

Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa

4 „Słoweńskie/karynckie/podjuńskie” (?) liczebniki w łacińskim rękopisie z trzeciej ćwierci XII wieku (Heiligenkreuz, Cod. 250)

Tadeusz Lewaszkiewicz , Wiesław Wydra

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 69-86 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138340

Słowa kluczowe: Slovenian language Slovenian numerals Slavic and Slavonic nasal vowels

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The numerals in question are used to number the pages of a medieval Latin manuscript. These are cardinal numerals, transcribed as follows: edno, četiry, pęt, šest, sedem, osem, devęt, desęt. In addition, two ordinal numerals, drugi and tretiji, also appear there. The words analysed here are undoubtedly Slavic numerals, but it is not possible to assign them with certainty to a specific Slavic language. The most probable theory of their origin links them to the Slovenian dialectal area in Carinthia (mostly due to attested continuation of Proto‑Slavic * ę, the eno < edno numeral and the phonetic spelling of the ordinal numeral as tretji), although a Polish linguistic substrate cannot be definitely ruled out due to attested nasal vowels.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Aitzetmüller R., 1978, Altbulgarische Grammatik als Einführung in die slavische Sprachwissenschaft, Freiburg i Br.
Bezlaj F., Snoj M., Furlan M., Klemenčič S., 1976–2007, Etimološki slovar slovenskega jezika, t. 1–5, Ljubljana.
Brajerski T., 1973, Język staro‑cerkiewno‑słowiański, Lublin.
Cappelli A., 1901, Lexicon abbreviaturarum, Leipzig.
Duma J., 1991, The development of the vowels *ǫ, *ę in the South‑Eastern Slavic dialects, [w:] Studies in the Phonetic Typology of the Slavic Languages, red. I. Sawicka, A. Holvoet, Warszawa, s. 63–112.
Gsell B., 1891, Verzeichniss der Handschriften in der Bibliothek des Stiftes Heiligenkreuz, [w:] Die Handschriften‑Verzeichnisse der Cistercienser‑Stifte I (Xenia Bernardina II,1), Wien.
Gieysztor A., 1973, Zarys dziejów pisma łacińskiego, Warszawa.
Kaska K., 2014, Untersuchungen zum mittelalterlichen Buch‑und Bibliothekswesen im Zisterzienserstift Heiligenkreuz, Wien (zob. https://www.academia.edu/10028471/Untersuchungen_zum_mittelalterlichen_Buch-_und_Bibliothekswesen_im_Zisterzien-serstift_Heiligenkreuz (dostęp: 15.08.21).
Klemensiewicz Z., Lehr‑Spławiński Z., Urbańczyk S., 1965, Gramatyka histo-ryczna języka polskiego, Warszawa.
Koneski = Конески Б., 1967, Историjа на македонскиот jазик, Скопjе. Kortland F., 1975, Jers and Nazal Vowels in the Freising Fragments, “Slavistična revija”, 3–4, s. 402–412.
Kos J., Jakopin F., Faganel J. (red.), 1996, Zbornik Brižinski spomeniki, Ljubljana.
Kuraszkiewicz W., 1930, Połabskie samogłoski nosowe, „Slavia Occidentalis”, rocz. 9, s. 316–343.
Lackner F., Haidinger A., 1891 [w:] manuscripta.at Mittelalterliche Handschriften in Österreich https://manuscripta.at/hs_detail.php?ID=30416 (dostęp: 15.08.21).
Lehr‑Spławiński T., 1929, Gramatyka połabska, Lwów. Mikhailov N., 1998, Früslowenische Sprachdenkmäler. Die handschriftliche Periode der slowenischen Sprache (XIV. Jh. bis 1550), Amsterdam.
Mirčev 1978 = Мирчев К., Историческа граматика на българския език, София.
Moszyński L., 1982, Zabytki fryzyńskie, [w:] Słownik starożytności słowiańskich.
Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych do schyłku wieku XII, pod red. G. Labudy, Z. Stiebera, t. 7: Y–Ż i Suplementy, s. 24.
Nagórko A., 1998, Zarys gramatyki polskiej (ze słowotwórstwem), Warszawa. Nahtigal R., 1961, Die slavischen Sprachen. Abriß der vergleichenden Grammatik, Wiesbaden.
OLA = Общеславянский лингвистический атлас. Серия фонетико‑грамматическая. Вып. 2а: Рефлексы *ę, ред. В.В. Иванов, Москва 1990; Вып. 2б: Рефлексы *ǫ, red. J. Basara, Wrocław 1990.
SEJPSław = Sławski F., 1952–1956, Słownik etymologiczny języka polskiego, t. 1: A–J, Kraków. Sławski F., 1962, Zarys dialektologii południowosłowiańskiej (z wyborem tekstów gwarowych), Warszawa.
Stieber Z., 1989, Zarys gramatyki porównawczej języków słowiańskich, Warszawa. SWO 1995 = Słownik wyrazów obcych. Wydanie nowe, Warszawa.
Todorović B., 2011, Język słoweński, [w:] Słowiańskie języki literackie. Rys historyczny, pod red. B. Oczkowej, E. Szczepańskiej, przy współpracy T. Kwoki, Kraków, s. 325–352.
van Wijk N., 1931, Geschichte der altkirchenslavischen Sprache. Erster Band: Laut‑ und Formenlehre, Berlin und Leipzig.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Tadeusz Lewaszkiewicz

e-mail:

ORCID:

Wiesław Wydra

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań

5 The role of the dative in the Macedonian dative‑predicative structures

Liljana Mitkovska

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 87-100 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138341

Słowa kluczowe: dative copula predicative experiencer subjectification

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

In this article, we look at the subjectless sentences with a copula, non‑verbal part of the predicate and a dative constituent. We call them ‘dative‑predicative structures’ (DPS). They express a state or attitude towards a certain situation from the dative referent’s perspective. The main goal is to determine the role of the dative in the semantic and pragmatic features of the construction. There are four types of lexemes used in the predicative position in DPS. They are related to the three types of situations that are expressed: direct involvement, indirect involvement and external observation. The comparison of the DPS with the corresponding constructions without a dative argument (predicative structures – PS) shows that the dative introduces a subjective tone which softens the claim. This is especially evident in the third type of meaning, where judgement and assessment is expressed. In that respect Macedonian shows similar tendencies as Serbian and Slovenian: DPS is expanding more for expressing assessment of the situation, and less for characterizing the current situation.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Cvetkovski Ž., 1988, Imenskiot prirok vo makedonskiot jazik (doktorska disertacija), Filološki fakultet, Univerzitet „Sv. Kiril i Metodij“, Skopje.
Gradinarova A., 2010, Bezlichnyye konstruktsii s datel'nym sub''yekta i predikativom na ‑o v ruskom i bolgarskom jazykakh, „Bolgarskaya rusistika“, No. 3–4, pp. 34–55.
Guržanov G., 1988, Bezličnite rečenici vo makedonskiot jazik, “Makedonistika”, No. 5, pp. 3–69.
Ivanova E., Zimmerling A., 2019, Shared by all speakers? Dative predicatives in Bulgarian and Russian, “Bulgarian Language and Literature”, Vol. 61, No. 4, pp. 353–362.
Krivokapić J., 2005, Crosslinguistic perspective: The case of the dative, [in:] Formal Approaches to Slavic Linguistics 13: The South Carolina Meeting, eds. S. Franks, F.Y. Gladney, M. Tasseva‑Kurktchieva, Michigan Slavic Publications, Ann Arbor, Michigan, pp. 159–169.
Marić B., Kerkez D., 2018, Konstruktsii tipa teshko mi je i muka mi je v serbskom yazyke, „Russkiy yazyk za rubezhom”, № 5, pp. 43‒50.
Minova‑Ǵurkova L., 1994, Sintaksa na makedonskiot standarden jazik, Skopje.
Mitkovska L., 2018, Semantika dativno‑predikativnykh struktur v makedonskom yazyke, „Russkiy yazyk za rubezhom”, № 5, pp. 24‒29.
Petrova G.M., 2018, Imenni predikativi, prisaedinyavashti datelen eksperientor v balgarskia ezik: semantika i sintaksis, „Russkiy yazyk za rubezhom”, № 5, pp. 30–36.
Rudzka‑Ostyn B., 1996, The Polish dative, [in:] The Dative, Vol. 1: Descriptive Studies, eds. W. van Belle, W. van Langendonck, Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, pp. 341–394.
Say S., 2013, On the nature of dative arguments in Russian constructions with «predicatives», [in:] Current Studies in Slavic Linguistics, ed. K.I. Chahine, John Benjamins, Amsterdam, pp. 225–245.
Traugott E.C., 1986, From Polysemy to Internal Semantic Reconstruction, [in:] Proceedings of the Twelfth Annual Meeting of the Berkeley Linguistics Society, February 15–19, 1986, ed. V. Nikiforidou, pp. 539–550.
Traugott E.C., 2012, Pragmatics and language change, [in:] The Cambridge Handbook of Pragmatics, eds. K. Allan, K.M. Jaszczolt, University of Cambridge Press, Cambridge, pp. 549–566.
Uhlik M., 2018, Ob osobennostyakh dativno‑predikativnykh konstruktsiy v slovenskom yazyke, “Russkiy yazyk za rubezhom”, № 5, pp. 51‒56.
Wierzbicka A., 1986, The meaning of a case: A study of the Polish dative, [in:] Case in Slavic, eds R.D. Brecht, J.S. Levine, Slavica Publisher, Inc., Columbus/OH, pp. 386–426.
Zimmerling A.V., 2018, Predikativy i predikaty sostoyaniya v russkom yazyke, “Slavistična revija”, Vol. 66, No 1, pp. 45–64.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Liljana Mitkovska

1 2

e-mail:

ORCID:

University of Ss. Cyril and Methodius, Skopje
Silesian University, Katowice

6 Nawiązania czy pożyczki na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim? Cz. V

Dorota Krystyna Rembiszewska , Janusz Siatkowski

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 101-147 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138342

Słowa kluczowe: Slavic dialectology Slavic language contact Polish‑East Slavic borderlands dialectal geographie

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The article is a successive part of the considerations on language contacts in relation to lexis. Analysed are words characteristic of the Polish‑Eastern Slavic borderland, where it is difficult to unequivocally decide whether they are borrowings, references, or examples of the shared Slavic heritage. The following names were interpreted in this respect: binduga ‘a place by the river where wood is deposited for floating, rafts are made and launched’, chaszcze ‘thicket, bushes, scrub’, chudoba ‘livestock’, chusta ‘a sheet of linen or other clothing fabric’, chusty ‘linen (to be washed)’; chołosznie ‘trousers’, kołosza, chołosza ‘trouser leg’, łukno and ustaw ‘vessels for honey storage’ and at the same time ‘units of measurement of honey’, miękiny ‘chaff’, miękuszka ‘bread pupl’; nawleczka, nawłoka, nawłoczka ‘pillowcase, duvet cover’, ‘furniture cover’; niewiasta, niewiastka ‘daughter‑in‑law’, żmykać ‘hand‑wash’. A detailed tracing of the geography, development of individual forms, directions of the inflow of words discussed in the text shows the multiplicity of ways in which individual lexical items penetrate borderland dialect systems. The most interesting examples are those in which the same development outcome is triggered by completely different phonetic processes.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dorota Krystyna Rembiszewska

e-mail:

ORCID:

Janusz Siatkowski

e-mail:

ORCID:

Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa
Uniwersytet Warszawski, Warszawa

7 Rzut oka na wpływy słowiańskie w języku tureckim

Marek Stachowski

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 149-160 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138343

Słowa kluczowe: Slavic languages Turkish languages in contact areal linguistics loanwords

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Slavic‑Turkish linguistic relations are generally only discussed unilaterally, focusing on the Turkish influence on Slavic and neglecting the opposite direction. Thus far, no more than two relatively extensive essays (the larger one counting 44 pages) have been devoted to Slavic loanwords in Turkish. The present paper aims to outline the state of research on this topic. It begins with a comparison of the two essays, then it examines several of somewhat atypical words, as well as a handful of suffixes, and it closes with a very brief presentation of the Slavic influence on case government of Gagauz verbs.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Dybo A. V., 2000, Turkic Languages and Slavic, „Encyclopedia of Slavic Languages and Linguistics Online”, ed. Marc L. Greenberg, URL: http://dx.doi.org/10.1163/2589-6229_ESLO_COM_032504, (dostęp 10.08.2020).
Foy K., 1898, Der Purismus bei den Osmanen, „Mittheilungen des Seminars für orientalische Sprachen an der königlichen Friedrich Wilhelms‑Universität zu Berlin. 2. Abt.”, vol. 1, S. 20–55.
Gülsevin G., 2009, Rumeli Türkçesi çerçevesinde Türk ve Balkan dillerinin etkileşimi, „Turkish Studies”, vol. 4, s. 48–64.
Gülsevin G., 2017, XVII. yüzyıl Batı Rumeli Türkçesi ağızları, Ankara.
Hazai G., 1961, Remarques sur les rapports des langues slaves des Balkans avec le turc‑osmanli, „Studia Slavica Academiae Scientiarum Hungaricae”, vol. 7, pp. 97–138.
KEWT = Stachowski M., 2019a.
Kowalski T., 1933, Les Turcs et la langue turque de la Bulgarie du Nord‑Est, Kraków.
Meninski F. à Mesgnien, 1680, Thesaurus Linguarum Orientalium, Viennae.
Miklosich F., 1889, Die slavischen, magyarischen und rumunischen Elemente im türkischen Sprachschatze, Wien.
Rocchi L., 2014, I repertori lessicali turco‑ottomani di Giovan Battista Montalbano (1630 ca.), Trieste.
Rusek J., 1997, O nazwach kapusty (Brassica oleracea) w językach słowiańskich, „Rocznik Slawistyczny”, t. 50, s. 53–61.
Sawicka I., (w druku), Rozważania o tureckich sufiksach w języku macedońskim.
Stachowski K., 2008, Names of cereals in the Turkic languages, Kraków.
Stachowski K., 2009, The discussion on consonant harmony in Northwestern Karaim, „Türkbilig”, vol. 18, pp. 158–193.
Stachowski M., 2016, Case shifts and case syncretism in Gagauz in the context of Bulgarian patterns, „Türk Dilleri Araştırmaları”, vol. 26/2, pp. 265–275.
Stachowski M., 2019a, Kurzgefaßtes etymologisches Wörterbuch der türkischen Sprache, Kraków.
Stachowski M., 2019b, Slavic languages in contact, 2: Are there Ottoman Turkish loanwords in the Balkan Slavic languages?, „Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis”, vol. 136, pp. 99–105.
Tietze A., 1957, Slavische Lehnwörter in der türkischen Volkssprache, „Oriens”, vol. 10, S. 1–47.
Tietze A., 1999, Wörterbuch der griechischen, slavischen, arabischen und persischen Lehnwörter im Anatolischen Türkisch, İstanbul.
Yüksel Z., 1989, Polatlı Kırım Türkçesi ağzı, Ankara.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Marek Stachowski

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Jagielloński, Kraków

8 Semantyczna (i formalna) derywacja od ps. rdzenia * prav‑ na gruncie polskim i macedońskim

Zuzanna Topolińska

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 161-166 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138344

Słowa kluczowe: *prav‑ semantic derivation verbal roots Macedonian language Polish language

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The author supports the thesis that the semantic derivation presents the basic mechanism enriching our lexical resources.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Boryś W., 2005, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Murgoski Z., 2011, Tolkoven rečnik na sovremeniot makedonski jazik, vtoro prošireno i preraboteno izdanie, Skopje.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Zuzanna Topolińska

e-mail:

ORCID:

Macedońska Akademia Nauk i Sztuk, Centrum Badawcze Lingwistyki Arealnej im. Božidara Vidoeskiego, Skopje

9 Tok myśli ~ tok mowy

Zuzanna Topolińska

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 167-171 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138345

Słowa kluczowe: language thought evolution

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The author states that the language functions in the service to the thought; it organizes the course of our thought and enables transfer of information. To attain this purpose, it has two mechanisms at its disposal: 1. lexicalisation, which enables us to give form to the results of our conceptualisation of the world, and 2. grammaticalization, which ensures that the information most important to the successful course of the linguistic communication gets regular transparent surface categorial markers (= markers of the so‑called grammatical categories). She discusses parallels and differences in the functioning of these two mechanisms in Polish and in Macedonian.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Vidoeski B., 1999, Dialektite na makedonski jazik, vol. 1: Centralnite govori, Skopje, Makedonska akademija na naukite i umetnostite, pp. 189–207.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Zuzanna Topolińska

e-mail:

ORCID:

Macedońska Akademia Nauk i Sztuk, Centrum Badawcze Lingwistyki Arealnej im. Božidara Vidoeskiego, Skopje

10 Tom etnolingwistycznych badań nad konceptem WOLNOŚCI

Dejan Ajdačić

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 173-178 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138346

Słowa kluczowe: The Axiological Lexicon of Slavs and Their Neighbours concept freedom cognitive ethnolinguistics

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

“FREEDOM” is 4th volume collection in the five‑volume series The Axiological Lexicon of Slavs and their neighbors (LASiS) created within the method-ological framework of the Lublin school of cognitive ethnolinguistics (Jerzy Bartmiński). Volume collection on freedom includes two introductory texts and 14 texts – on freedom in the most ancient Indian / Sanskrit text, in ancient Greek, in eight Slavic languages (Poland, Czech, Russian, Belarusian, Ukrainian, Bulgarian, Serbian, Croatian) and work on freedom in the Lithuanian, German, English and French languages. Volume on freedom offers a huge amount of linguistic material arranged in accordance with the demanding framework of a project EUROJOS.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Bartmiński J., (red.), 2006, Język – wartości – polityka : zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce : raport z badań empirycznych, red. J. Bartmiński; raport oprac. zespół w składzie: J. Bartmiński [et al.], Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej.
Bierdiajew M., 1995, Filozofia wolności, tłum. E. Matuszczyk, Białystok: Orthdruk.
Bierdiajew M., 2003, Niewola i wolność człowieka (Zarys filozofii personalistycznej), przeł. i oprac. H. Paprocki, Kęty: Wydawnictwo Antyk.
Chlebda W., (red.), 2010, Etnolingwistyka a leksykografia : tom poświęcony profesorowi Jerzemu Bartmińskiemu, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
LASiS 2019 = Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów, red. J. Bartmiński, t. 4: Wolność, red. M. Abramowicz, J. Bartmiński, Lublin ; Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej.
Nazwy wartości 2017, Nazwy wartości w językach europejskich. Raport z badań empirycznych, red. I. Bielińska‑Gardziel, M. Brzozowska, B. Żywicka, Przemyśl: Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska.
Wartości 2021 = Żywicka B., (red.), Wartości w kulturach europejskich. Raport z badań empirycznych, Przemyśl ; Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-‑Skłodowskiej, 2021.
Rudenko Ye.N., 2019, Stereotip svobody v yazykovoy kartine mira amerikantsev [w:] Wartości w językowo‑kulturowym obrazie świata Słowian i ich sąsiadów, t. 6: Jedność w różnorodności.
Wokół słowiańskiej aksjosfery, red. S. Niebrzegowska-‑Bartmińska, D. Pazio‑Wlazłowska, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej, s. 251–277.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Dejan Ajdačić

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Gdański, Gdańsk

11 Człowiek w zwierciadle języka – nowy tom prac Swietłany Tołstojowej

Jerzy Bartmiński

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 179-188 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138347

Słowa kluczowe: Moscow ethnolinguistic school Polish‑Russian scientific cooperation cultural semantics mir sud’ba *svojъ

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

This volume, a collection of articles by Svetlana Tolstaya, is representative of the Moscow ethnolinguistic school, whose main goal (as was the intention of its founder, Nikita I. Tolstoy) is to reconstruct the spiritual ancestry of Slavs from both historical data and contemporary dialectological and ethnographic records. The rich and varied achievements of the Moscow ethnolinguistic school and specifically Svetlana Tolstaya are reviewed here, along with her contribution to building Polish‑Russian scholarly cooperation. The examples of mir, sud'ba, *svojь are used to illustrate the advantages of the analytical method employed by the author, i.e. semantic reconstruction within semantic microfields.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Bartmiński J., 1992, Nikita Iljicz Tołstoj i program etnolingwistyki historycznej, „Etnolingwistyka”, 5, s. 7–13.
Bartmiński J., 1998, Dynamika polskiego pojęcia ojczyzny, „Prace Filologiczne”, t. 43, s. 53–60.
Bartmiński J., 2000, Polska dola, rosyjska sud’ba, „Etnolingwistyka”, 12, s. 25–37.
Boryś W., 2005, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków.
Brückner A., 1997/2000, Słownik etymologiczny języka polskiego, t. 1, Kraków.
Czyżewski F., 2010, Związki lubelsko‑moskiewskie z pozycji dialektologa, „Etnolingwistyka”, 22, s. 260–262.
Gołąb Z., 2004, O pochodzeniu Słowian w świetle faktów językowych, tłum. z ang. M. Wojtyła‑Świerzowska, Kraków.
Lühr R., 2010, Wertbegriffe in indogermanischen Sprachen Europas, [in:] Würde – dignité – godność – dignity. Die Menschenwürde im internationalen Vergleich, hg. von Ch. Baumbach, P. Kunstmann, München, S. 41–76.
Milewski T., 1993, O pochodzeniu słowiańskich imion złożonych, [w:] idem, Teoria, typologia i historia języka, Kraków, s. 226–237.
Niebrzegowska‑Bartmińska S., 2020, Definiowanie i profilowanie pojęć w (etno) lingwistyce, Lublin.
Ponyatiye sud'by 1994 = Ponyatiye sud'by v kontekste razlichnykh kul'tur, ed. N.D. Arutyunova, Moskva.
Rzetelska‑Feleszko E., 2006, W świecie nazw własnych, Warszawa ; Kraków.
Tekstologia 2009 = Bartmiński J., Niebrzegowska‑Bartmińska S., Tekstologia, Warszawa.
Tolstaya S.M., 1989, Ustnyy tekst v yazyke i kul'ture, [w:] Tekst ustny – texte oral. Struktura i pragmatyka – problemy semantyki – ustność w literaturze, red. M. Abramowicz, J.Bartmiński, Wrocław 1989, s. 76–79.
Tolstaya S.M., 1994, «Glagol'nost'» sud'by i ikh korrelyaty v yazyke kul'tury, [in:] Ponyatiye sud'by v kontekste razlichnykh kul'tur, ed. N.D. Arutyunova, Moskva.
Tolstaya S.M., 1998, Morfonologiya v strukture slavyanskikh yazykov, Moskva.
Tolstaya S.M., 2005, Polesskiy narodnyy kalendar', Moskva.
Tolstaya S.M., 2006, Postulaty moskovskoy lingvistiki, „Etnolingwistyka”, 18, s. 7–28.
Tolstaya S.M., 2008, Prostranstvo slova: leksicheskaya semantika v obshcheslavyanskoy perspektive, Moskva.
Tolstaya S.M., 2010, Semanticheskiye kategorii yazyka kul'tury: ocherki po slavyanskoy etnolingvistike, Moskva.
Tolstaya S.M., 2013, Russkaya chest' i pol'skiy honor, „Etnolingwistyka”, 25, s. 9–21.
Tolstaya S.M., 2015, Obraz mira v tekste i rituale, Moskva.
Tolstaya S.M., 2019, Mir cheloveka v zerkale yazyka. Ocherki po slavyanskomu yazykoznaniyu i etnolingvistike, Moskva.
Tolstoy N.I., 1969, Slavyanskaya geograficheskaya terminologiya. Semasiologicheskiye etyudy, Moskva.
Tołstaja S.M., 1992, Tekst ustny w języku i kulturze, tłum. W. Fal, „Etnolingwistyka”, 5, s. 27–31.
Wierzbicka A., 1991, Język i naród. Polski los i rosyjska sud’ba, „Teksty Drugie : teoria literatury, krytyka, interpretacja” nr 3 (9), s. 5–20.
Wierzbicka A., 1992, Fate and Destny, [in:] eadem, Semantics, culture, and cognition. Universal human concepts in culture‑specific configurations, Oxford 1992, s. 65–116.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Jerzy Bartmiński

1 2

e-mail:

ORCID:

Instytut Filologii Polskiej UMCS, Lublin
Instytut Slawistyki PAN, Warszawa

12 Dziedzictwo (pra)indoeuropejskie w ludowej zoonimii słowiańskiej

Leszek Bednarczuk

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 189-192 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138348

Słowa kluczowe: Indo‑European Slavic Polish heritage zoonymy

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The subject of this review is the monograph of Professor Stefan Warchoł on the (pre)history of the Indo‑European peoples in the light of Slavic archaic vocabulary: appellativa and zoonymy (mainly names of cows), which occurs on the whole Slavic territory.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Gołąb Z., 1992/2004, The origins of the Slavs. A linguist’s view, Columbus (idem, O pochodzeniu Słowian w świetle faktów językowych, tłum. M. Wojtyła-‑Świerzowska, Kraków 2004).
Lehr‑Spławiński T., 1946, O pochodzeniu i praojczyźnie Słowian, Poznań.
Moszyński K.,1957, Pierwotny zasięg języka prasłowiańskiego, Wrocław.
Renfrew C., 1987/2001, Archeology and language. The puzzle of Indo‑European origins, London (idem, Archeologia i język. Łamigłówka pochodzenia Indoeuropejczyków, tłum. E. Wilczyńska, A. Marciniak, Warszawa ; Poznań 2001).
Warchoł S., 1968, W sprawie genezy i funkcji sufiksu ‑ula w słowiańskich nazwach własnych i apelatywnych, „Z Polskich Studiów Slawistycznych”, seria 3: Językoznawstwo. Prace na VI Międzynarodowy Kongres Slawistów w Pradze (1968), Warszawa, s. 55–63.
Warchoł S., 2007–2016, Słownik etymologiczno‑motywacyjny słowiańskiej zoonimii ludowej, t. 1–5, Lublin.
Warchoł S., 2020, Dzieje i pradzieje Indoeuropejczyków w świetle archaicznej leksyki i zoonimii ludowej, Lublin.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Leszek Bednarczuk

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet Pedagogiczny, Kraków

13 A new book devoted to the comparative linguistics, written in a general perspective

Václav Blažek

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 193-196 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138349

Słowa kluczowe: language speech communication word relation

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The newest book of the renowned Polish linguist Leszek Bednarczuk summarizes his ideas in the field of comparative, areal and typological linguistics and brings some of his original ways out.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Bednarczuk L., 2020, Sporne problemy językoznawstwa porównawczego, Kraków: Lexis.
Boček V., 2010, Studie k nejstarším romanismům ve slovanských jazycích, Praha: Nakladatelství Lidové noviny. – (Studia etymologica Brunensia ; 9).
Boček V., 2012, On the Relationship between Gemination and Palatalization in Early Romance Loanwords in Common Slavic, “Journal of Slavic Linguistics”, vol. 20/2, pp. 151–170.
Boček V., 2014. Praslovanština a jazykový kontakt, Praha: Nakladatelství Lidové noviny. – (Studia etymologica Brunensia ; 17).
Boček V., 2019, Common Slavic in the light of language contact and areal linguistics: Issues of methodology and the history of research, [In:] Slavic on the Language Map of Europe. Historical and Areal‑Typological Dimensions, eds. A. Danylenko, N. Motoki, Berlin: De Gruyter, pp. 63–86.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Václav Blažek

e-mail:

ORCID:

Masaryk University, Brno

14 Regionalny język kaszubski – leksyka dialektalna i kształtujący się język literacki

Wiesław Boryś

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 197-201 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138350

Słowa kluczowe: Kashubian folk language Kashubian literary language Kashubian lexis etymology

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The publication contains reprints of articles written by Prof. Hanna Popowska-‑Taborska in 2010–2018. Part of the book presents the results of her research on the folk Kashubian lexis, its relation to the vocabulary of other Slavic languages, and new etymological contributions. An important part of the publication is a discussion of the formation of the contemporary Kashubian literary language, with a focus on a critical analysis of its lexis, including numerous neologisms, which was mainly carried out on the basis of a translation Adam Mickiewicz’s poem “Pan Tadeusz”. The analysis also presents the author’s observations about the morphological structure of these neologisms. Furthermore, the publication provides detailed information about the first extensive books on linguistics written in Kashubian, as well as the author's ideas about the future etymological dictionary of the Kashubian language. There are also reflections on the linguistic image of the world that can be observed both in folk Kashubian and the Kashubian literary language. The book is supplemented by a bibliography of the author's work on Kashubian.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Gòłąbk E., 2005, Kaszëbsczi słowôrz normatiwny, Gdańsk: Oficyna Czec.
Labuda A., 1960, Słowniczek kaszubski, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Makurat H., 2014, Interferencjowé przejinaczi w gôdce bilingwalny spòlëzny Kaszub, Gdańsk: Oficyna Czec.
Mickiewicz A., 2010, Pón Tadeùsz : to je òstatny najachùnk na Lëtwie : szlacheckô historiô z rokù 1811 i 1812 w dwanôsce knégach wiérszã, skaszëbił S. Janke, Wejrowò ; Gduńsk: Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko‑Pomorskiej : Wydawnictwo Maszoperia Literacka.
Popowska‑Taborska H., 2019, Współczesny kaszubski język literacki z dziedzictwem leksykalnym w tle, Warszawa: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.
Treder J., 2014, Spòdlowô wiedza ò kaszëbizńe, wyd. 2., Gdańsk: Oficyna Czec.
Trepczyk J., 1994, Słownik polsko‑kaszubski, t. 1: A‑Ó; t. 2: P–Ż, nauk. oprac. i aneksem opatrzył J. Treder, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko‑Pomorskie.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Wiesław Boryś

1 2

e-mail:

ORCID:

Instytut Slawistyki PAN, Warszawa
Uniwersytet Jagielloński, Kraków

15 Stromy v lidové tradici Slovanů

Ilona Janyšková

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 203-207 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138351

Słowa kluczowe: Slavonic studies folklore ethnolinguistics dialectology trees

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

This review deals with a comprehensive publication on the role of trees in the folk tradition of Slavs. The author of the review appreciates the interdisciplinary focus of the book, which is based on deep knowledge in the field of folklore, Slavonic dialectology and etymology. She also highly values the extremely rich material (folklore, ethnographic and linguistic).

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Agapkina T.A., 2000, Etnograficheskiye svyazi kalendarnykh pesen. Vstrecha vesny v obryadakh i fol'klore vostochnykh slavyan, Moskva.
Agapkina T.A., 2002, Mifopoeticheskiye osnovy slavyanskogo narodnogo kalendarya. Vesenne‑letniy tsikl, Moskva.
Agapkina T.A., 2010, Vostochnoslavyanskiye lechebnyye zagovory v sravnitel'nom osveshchenii: Syuzhetika i obraz mira, Moskva.
Agapkina T.A., 2019, Derev'ya v slavianskoy narodnoy traditsii: Ocherki, Moskva.
Akhtarov B., 1939, Materiali za balgarski botanichen rechnik, Sofia. Kott F.Š., 1878, Česko‑německý slovník zvláště grammaticko‑fraseologický, t. 1, Praha.
Machek V., 1954, Česká a slovenská jména rostlin, Praha.
Marzell H., 1977, Wörterbuch der deutschen Pflanzennamen, sv. 3, Stuttgart ;Wiesbaden.
Polívka F., 1902, Názorná květena zemí koruny české, sv. 4, Olomouc.
SlDrev, 1995–2012 = Slavyanskiye drevnosti. Etnolingvisticheskiy slovar', ed. N.I. Tolstoy, vol. 1–5, Moskva.
SlMif, 2002 = Slavyanskaya mifologiya. Entsiklopedicheskiy slovar', ed. S.M. Tolstaya, Moskva.
SRNG, 1965– = Slovar' russkikh narodnykh govorov, sostavil (z II t. gl. red.) F.P. Filin (F.P. Sorokoletov, S.A. Myznikov), Moskva ; Leningrad/Sankt‑Peterburg.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Ilona Janyšková

e-mail:

ORCID:

Etymologické oddělení Ústavu pro jazyk český, Akademie věd České republiky, Brno

16 Когнітивні та комунікативні перспективи дослідження сучасної польської деривації

Євгенія Карпіловська

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 209-216 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138352

Słowa kluczowe: Polish language word‑formation cognitive aspects of word-formation communicative aspects of word‑formation

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The author considers problems of the book by Krystyna Waszakowa on the cognitive and communicative aspects of the study of modern Polish word-‑formation. The researcher focuses her attention on the possibility of using the cognitive semantics model of Ronald Langacker and the cognitive‑discourse model of Elena Kubryakova for the analysis of mechanisms of forming the semantics of word‑formation derivatives. Perspectives of the cognitive-‑communicative approach to the study of modern Polish word‑formation derivation Krystyna Waszakowa discusses in connection with the achievements of Slavic descriptive and structural derivatology.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Dokulil M., 1962, Tvořeni slov v češtine. I: Teorie odvozováni slov, Praha: Československá akademie věd.
Puzynina J., 1967, Pojęcie regularnej i nieregularnej konstrukcji morfemowej a fakty słowotwórcze, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, zesz. 25, s. 91–102.
Tezisy 1967: Tezisy Prazhskogo lingvisticheskogo kruzhka, [in:] Prazhskiy lingvisticheskiy kruzhok : sbornik statey, sost., red., avt. predisl. N.A. Kondrashov, Moskva: Progress, pp. 17–41.
Waszakowa K., 2017, Kognitywno‑komunikacyjne aspekty słowotwórstwa. Wybrane zagadnienia opisu derywacji w języku polskim, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Євгенія Карпіловська

e-mail:

ORCID:

Інститут української мови Національної академії наук України, Київ

17 Wzorowa monografia słoweńskiej antroponimii i toponimii

Tadeusz Lewaszkiewicz

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 217-222 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138353

Słowa kluczowe: Slovenian language anthroponymy toponymy Tolminsko

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The S. Torkar book that is discussed and reviewed in this article deals with historical anthroponymy and toponymy of eastern Tolminsko region in north-western Slovenia.
Written with the diligence and meticulousness of a Benedictine monk, the monograph features a wide‑ranging array of material, multiple sources and extensive subject literature, state‑of‑the‑art onomastic and general linguistic methodology, references to general Slavic language and linguistic, use of historical and ethnographic knowledge, and precision shown by the use of, among others, the statistical method I believe that this book is an eminent piece of scholarly literature.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Słowiańska onomastyka. Encyklopedia, t. 1–2, red. E. Rzetelska‑Feleszko, A. Cieślikowa, przy współudziale J. Dumy, Warszawa 2002–2003.
Toporišič J., 1992, Enciklopedija slovenskega jezika, Ljubljana.
Torkar S., 2010, Slovanski antroponimi v toponimiji Tolminske, „Jezikoslovni zapiski”, letn. 16, št. 1, s. 7–23.
Torkar S., 2020, Zgodovinska antroponimija in toponimija vzhodne Tolminske, Ljubljana.
Trpin D., 1994, Viri za zgodovino Tolminskega w starejših fondih in zbirkah Arhiva Slovenije do leta 1783, „Kronika”, letn. 42, št. 1, s. 15–20.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Tadeusz Lewaszkiewicz

e-mail:

ORCID:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań

18 Jan Karłowicz wciąż odkrywany

Zofia Sawaniewska‑Mochowa

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 223-234 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138354

Słowa kluczowe: Jan Karłowicz 19th century unknown archival sources history of Polish dialectology history of Polish ethnolinguistics history of Polish folklore studies Lithuanian mythology resources lexicons/dictionaries

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Maciej Rak's book is a very reliable and well‑structured study, based on unknown manuscripts by Jan Karłowicz, found in 2017 in the Scientific Archive of the Polish Academy of Sciences (AN PAN) and the Archive of the Polish Academy of Learning (PAU) in Kraków. An in‑depth analysis of Karłowicz's archives, i.e. the files of Lexicon of Polish Dialects [ Słownik gwar polskich], Lexicon of Polish Mythology [ Słownik mitologii polskiej] and the Little Lexicon of Lithuanian Mythology [ Słowniczek mitologii litewskiej], carried out on the broad comparative background, allows us to take a broader look at the scholar's achievements in the field of Polish dialectology as well as at his pioneering role in developing the concept of an ethnolinguistic lexicon. The reviewed study shows Karłowicz as a researcher who perfectly understands the linguistic and cultural realities of the former Grand Duchy of Lithuania and Lithuanian aspirations to construct their own identity, separate from the Polish one.
The monograph Jan Karłowicz in the Light of Archival Materials restores this nineteenth‑century researcher with broad humanistic horizons to his proper place and rank in the history of science, not only in linguistics. It provides accurate arguments for re‑evaluating a very critical review of the Lexicon of Polish Dialects, published by Kazimierz Nitsch in 1911. For a long time, this criticism had had a very negative impact on the general assessment of Karłowicz's output by other linguists. All the more, we need to appreciate Maciej Rak's insightful attempt of breaking the aforementioned negative opinion and providing new interpretation of Karłowicz's unpublished works, that can be seen as a valuable heritage of the culture created during the period of Partitions of Poland.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Dźwigoł R., 2004, Polskie ludowe słownictwo mitologiczne. Kraków.
Karaś H., 2011, Polska leksykografia gwarowa, Warszawa.
Karaś H., 2014, Z dziejów „Słownika wyrazów obcego a mniej jasnego pochodzenia…” Jana Karłowicza. Rękopis a druk, „Prace Filologiczne”, t. 65, s. 187–204.
Kempiński A. M., 1993, Słownik mitologii ludów europejskich, Poznań.
Koniusz E., 2001, Polszczyzna z historycznej Litwy w „Słowniku gwar polskich” Jana Karłowicza, Kielce.
Mastianica‑Stankevič O., 2020, Mečislovas Davainis‑Silvestraitis i jo Dienoraštis, [w:] Davainis‑Silvestraitis M., Dienoraštis 1904–1912, parengė O. Mastianica-‑Stankevič, J. Venckienė, Vilnius, s. 11–82.
Mikulėnienė D., 2018, Lietuvių tarmėtyra: genezė, raida ir paradigminiai lūžiai. I dalis: Ikitarmėtyrinis laikotarpis. Lietuvių tarmėtyros pradžia: tarmių skyrimas, tyrimų perspektyvų užuomazgos ir jų tipai, Vilnius.
Nitsch K., 1911/1958, [rec.] Recenzja „Słownika gwar polskich” J. Karłowicza, „Rocznik Slawistyczny”, rocz. 4 (1911), s. 199–243. [Przedruk w: K. Nitsch, Wybór pism polonistycznych, t. 4: Pisma dialektologiczne, Wrocław; Kraków 1958, s. 195–225].
Okoniowa J., 2003, Jan Karłowicz. W setną rocznicę śmierci, „Język Polski”, rocz. 83, z. 4–5, s. 246–250.
Okoniowa J., 2012, Jan Karłowicz – uczony okresu przełomu, „LingVaria”, rocz. 7, nr 1 (13), s. 141–150.
Okoniowa J., 2013, „Słownik gwar polskich” Jana Karłowicza. Dziedzictwo. Inspiracje. Wyzwania, „Prace Filologiczne”, t. 64, część 1, s. 245–258.
OSN = Ottův slovník naučný. Illustrovaná encyklopaedie obecných vědomostí, red. F.J. Studnička, t. 1–28, Praha 1888–1909.
Rak M., 2020, Krakowskie listy Jana Baudouina de Courtenay do Jana Karłowicza z 1894 r., „LingVaria”, rocz. 15, nr 2 (30), s. 221–244. [Wersja online: https://doi.org/10.12797/LV.15.2020.30.17; dostęp: 4.08.2021].
Rak M., 2021, Jan Karłowicz w świetle materiałów archiwalnych. Dialektologia, etno-lingwistyka i lituanistyka, Kraków. – (Biblioteka „LingVariów”; 30). [Wersja online: https://books.akademicka.pl/publishing/catalog/book/201; dostęp: 4.08.2021].
Rutkovska K, 2013, Lietuvių tautosakos rinkėjų Jano Karlovičiaus ir Mečislovo Davainio‑Silvestraičio bendradarbiavimas: metodologijos raida, etnolingvistikos apraiškos, „Archivum Lithuanicum”, 15, s. 349–376.
Sakalauskienė V., Sawaniewska‑Mochowa Z., 2017, Dvikalbiai žodynai kaip kultūros tekstai (XIX a. kun. Antano Juškos žodynų pagrindu), „Acta Linguistica Lithuanica”, t. 76, s. 89–104, [online: http://journals.lki.lt/actalinguisticalithuanica/article/view/860/951; dostęp: 2.08.2021].
Sawaniewska‑Mochowa Z., 1990, Poradnik Jana Karłowicza jako źródło poznania potocznej polszczyzny północnokresowej. Słownictwo, Warszawa. – (Polono‑Slavica Varsoviensia ; 5).
Sawaniewska‑Mochowa Z., 2007, „Teksty szlachty żmujdzkiej” jako źródło do badań nad polszczyzną kresową, [w:] Z przeszłości i teraźniejszości języka polskiego. Księga pamiątkowa dedykowana Teresie Friedelównie, red. J. Kamper‑Warejko, J. Kulwicka-Kamińska, K. Nowakowska, Toruń, s. 181–199.
Sawaniewska‑Mochowa Z., 2013, Dziewiętnastowieczne słowniki przekładowe z Litwy jako źródła do badania polszczyzny regionalnej, „Prace Filologiczne”, t. 64, część 1, s. 331–342.
SD = Slavyanskiye drevnosti. Etnolingvisticheskiy slovar’, red. N.I. Tolstoy, t. 1: A (Avgust) – G (Gus’), 1995; t. 2: D (Davat’) – K (Kroški), 1999; t. 3: K (Krug) – P (Perepelka), 2004; t. 4: P (Pereprava cherez vodu) – S (Sito), 2009; t. 5: S (Skazka) – Ya (Yashcherica), 2012, Moskva.
SGP = Karłowicz J., Słownik gwar polskich, t. 1–6 (t. 4–6 do druku przygotował J. Łoś), Kraków 1900–1911.
SM = Slavyanskaya mifologiya. Enciklopedicheskiy slovar’, red. S.M. Tolstaya, 2 izd., Moskva 2002.
SML = Karłowicz J., Słowniczek mitologii litewskiej (Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie, sygn. PAU W I–191a).
SMP = Karłowicz J., Słownik mitologii polskiej (Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie, sygn. PAU W I–191a).
SSiSL = Słownik stereotypów i symboli ludowych, red. i koncepcja całości J. Bartmiński, zast. red. S. Niebrzegowska‑Bartmińska, t. 1: Kosmos, z. 1: Niebo, światła niebieskie, ogień, kamienie, 1996; z. 2: Ziemia, woda, podziemie, 1999; z. 3: Meteorologia, 2012; z. 4: Świat, światło, metale, 2012; t. 2: Rośliny, z. 1: Zboża, 2017; z. 2: Warzywa, przyprawy, rośliny przemysłowe, 2018; z. 3: Kwiaty, 2019; z. 4: Zioła, 2019; z. 5: Drzewa owocowe i iglaste, 2020, Lublin.
WEPI = Wielka encyklopedia powszechna ilustrowana, red. J. Aleksandrowicz, t. 1–55, Warszawa 1890–1914.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Zofia Sawaniewska‑Mochowa

e-mail:

ORCID:

Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa

19 Opakování je matka moudrosti

Karolína Skwarska

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 235-239 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138355

Słowa kluczowe: repetition Polish syntax semantics lexicography

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The aim of the discussed and reviewed books is to describe repetitions in Polish. Different classifications of repetitions are given and described in detail in the monography. The Lexicon is devoted to concrete repetitive units: 1) lex-icalized repetitions, 2) operations, 3) universal repetitions for different languages. The research was based on the material of National Corpus of Polish. Both reviewed books are unique contributions to Polish syntax, semantics, lexicography and pragmatics.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Bílková J., 2013, Tautologie a kontradikce v češtině, Praha: Filip Tomáš - Akropolis.
PZTS = Dobaczewski A., 2018, Powtórzenie jako zjawisko tekstowe i systemowe. Repetycje, reduplikacje i quasi‑tautologie w języku polskim, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
SRiPP = Dobaczewski A., Sobotka P., Żurowski S., 2018, Słownik reduplikacji i powtórzeń polskich. Od zleksykalizowanych podwojeń do regularnych układów repetycyjnych, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Karolína Skwarska

e-mail:

ORCID:

Slovanský ústav Akademie věd České republiky, Praha

20 Очередные выпуски «Словаря народных стереотипов и символов»

Светлана М. Толстая

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 241-250 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138356

Słowa kluczowe: Polish folk culture cultural stereotypes ethnolinguistics ethnobotany semantics lexicography symbolism herbs trees

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The next three issues of the second volume “Plants” of the “Dictionary of Folk Stereotypes and Symbols”, published in Lublin under the editorship of prof. E. Bartminsky, are devoted to the topics"Herbs","Fruit and coniferous trees",-"Deciduous trees". Like the previous issues, they are a valuable contribution to the study of Polish and Slavic folk culture, as well as to the development of such a complex discipline as ethnobotany. They also provide rich material for linguistic studies of Polish and Slavic phytonymy, since they contain a rich dialect corpus of plant names and related ethnographic and folklore contexts. But the important thing is that the Lublin dictionary gives researchers a new method of ethnolinguistic lexicography, which can be successfully applied to the study of other Slavic and non‑Slavic languages and cultural traditions.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Acta Linguistica 2010 = „Acta Linguistica Petropolitana. Trudy Instituta lingvisticheskikh issledovaniy RAN”, vol. 6, part 1: Etnobotanika: rasteniya v yazyke i kul'ture, eds. V.B. Kolosova, A.B. Ippolitova.
Acta Linguistica 2017 = „Acta Linguistica Petropolitana. Trudy Instituta lingvisticheskikh issledovaniy RAN”, vol. 13, part 2: Etnobotanika: rasteniya v yazyke i kul'ture, eds. N.N. Кazanskiy, V.B. Kolosova.
Agapkina Т.А., 2019, Derev'ya v slavyanskoy narodnoy traditsii. Ocherki, Moskva: Indrik.
Bielak A., 2007, Wybrane zioła w ludowym językowym obrazie świata. Master thesis, Lublin: UMCS.
Cieliszek A., 1999, Ciągi definicyjne w polu semantycznym drzewo we współczesnym języku polskim. Master thesis, Lublin: UMCS.
Kolosova V.B., 2009, Leksika i simvolika slavyanskoy narodnoy botaniki, Moskva: Indrik.
Myl B., 1999, Zioła w ludowym językowym obrazie świata. Master thesis, Lublin: UMCS.
Pacławska E., 2011, Językowo‑kulturowy obraz ziół w polskiej tradycji ludowej. PhD thesis. Lublin: UMCS.
Smyk K., 1995, Drzewa i krzewy iglaste. Master thesis, Lublin: UMCS.
SSSL = Słownik stereotypów i symboli ludowych, koncepcja całości i redakcja: J. Bartmiński, t. 1. Kosmos, cz. 1: Niebo. Światła niebieskie. Ogień. Kamienie, 1996; cz. 2: Ziemia. Woda. Podziemie, 1999; cz. 3: Meteorologia, 2012; cz. 4: Świat. Światło. Metale, 2012; t. 2: Rośliny, cz. 1: Zboża, 2017; cz. 2: Warzywa. Przyprawy. Rośliny przemysłowe, 2018; cz. 3: Kwiaty, 2019; cz. 4: Zioła; 2020; cz. 5: Drzewa owocowe i iglaste, 2020; cz. 6: Drzewa liściaste, 2021, Lublin.
Steckiewicz M., 1991, Konotacja semantyczna nazw niektórych ziół w polszczyźnie ludowej. Master thesis, Lublin: UMCS.
Śpiewak B., 1979, Konotacja semantyczna nazw drzew w języku folkloru. Master thesis, Lublin: UMCS.
Tolstaya S.M., (rev.), 1997, Slovar' narodnykh stereotipov i simvolov, vol. 1: Kosmos, part 1, „Zhivaya starina”, no. 4, pp. 52–53.
Tolstaya S.M., (rev.), 2000, Slovar' narodnykh stereotipov i simvolov, vol. 1: Kosmos, part 2, „Zhivaya starina”, no. 2, pp. 58–59.
Tolstaya S.M., (rev.), 2014, Słownik stereotypów i symboli ludowych, koncepcja całości i redakcja: J. Bartmiński; zastępca redaktora: S. Niebrzegowska‑Bartmińska, Lublin, t. 1: Kosmos, cz. 3: Meteorologia, 521 s.; cz. 4: Świat. Światło. Metale, „Slavyanovedeniye”, no. 6, pp. 104–109.
Tolstaya S.M., (rev.), 2018, Simvolika rasteniy v pol'skoy narodnoy traditsii. Zlaki, “Rocznik Slawistyczny”, vol. 67, pp. 189–195.
Tolstaya S.M., (rev.), 2020, Novyy vypusk «Slovarya narodnykh stereotipov i simvolov» [rev.: Słownik stereotypów i symboli ludowych, Koncepcja całości i redakcja J. Bartmiński, t. 2: Rośliny, cz. 3: Kwiaty. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej, 2019, 295 s.], „Rocznik Slawistyczny”, vol. 69, pp. 237–244.
Tołstojowa S., 1998, Słownik ludowych stereotypów i symboli – pomysł i jego realizacja, „Literatura ludowa”, vol. 42, no. 6 (november – december), pp. 55–59.
Wawrzęta K., 1991, Konotacja semantyczna wybranych nazw drzew liściastych w po1szczyźnie ludowej. Master thesis, Lublin: UMCS.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Светлана М. Толстая

e-mail:

ORCID:

Институт славяноведения РАН, Москва

21 О роли этимологии в диалектной лексикографии

Жанна Ж. Варбот

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 251-257 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138357

Słowa kluczowe: etymology dialect vocabulary etymology in methods of dialect lexicography

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Connection of etymology and dialect lexicography is bilateral: progress of etymological investigations leads to the analysis of dialectal vocabulary, and composition of the dictionary of many / all dialects of some language requires standardization of initial records. Standardization presupposes removal of specific dialectal structural / phonetic modifications and consideration of the history of language. So, the attraction to etymological analysis of dialect words is useful and even inevitable. The author offers possible solutions of these methodological problems.

Przejdź do artykułu

Bibliografia

Králik L., 2020, Etymológia a nárečová lexikografia (na materiáli Slovníka slovenských nárečí), Bratislava: VEDA.
SSN = Slovník slovenských nárečí, t 1: A–K, ved. red. I. Ripka, Bratislava: Veda 1994; t. 2: L–P (povzchádzať), red. A. Ferenčíková, I. Ripka, Bratislava: Veda 2006.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Жанна Ж. Варбот

e-mail:

ORCID:

Институт русского языка им. В. В. Виноградова Российской Академии Наук, Москва

22 I Международный этнолингвистический конгресс

Елена Руденко

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX | 259-264 | DOI: 10.24425/rslaw.2021.138358

Słowa kluczowe: Congress ethnolinguistics the Slavs Slavic

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The text provides information about the First Ethnolinguistic Congress (June 20–24, 2021, Lublin, Poland). The main topics were theory and methodology of ethnolinguistics; ethnolinguistics in the Slavic countries; linguo‑geography and ethnolinguistic mapping; «Axiological lexicon of the Slavs and their neighbors»; digitalization of ethnolinguistic materials; perspectives of ethnolinguistics.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Елена Руденко

e-mail:

ORCID:

Белорусский государственный университет, Минск

23 Treść – Sommaire

Rocznik Slawistyczny | 2021 | No LXX

Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Instrukcja dla autorów

PROCEDURA RECENZOWANIA

Do druku w „Roczniku Slawistycznym” przyjmowane są oryginalne (wcześniej niepublikowane) artykuły są z zakresu językoznawstwa słowiańskiego. Przyjmujemy teksty napisane we wszystkich językach słowiańskich oraz w językach kongresowych.
Osoby zgłaszające teksty do druku zobowiązane są do ujawnienia wkładu poszczególnych autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz kontrybucji, tj. informacji, kto jest autorem koncepcji, założeń, metod itp. wykorzystywanych przy przygotowaniu publikacji). Główną odpowiedzialność za podane dane ponosi autor zgłaszający tekst.
Konsekwencje prawne nierzetelności naukowej (ghostwriting, guest authorship, plagiat) ponoszą autorzy zgłaszanych artykułów. Redakcja „Rocznika Slawistycznego” dokłada wszelkich starań, aby wykryć i ujawnić przypadki nieuczciwych praktyk (m.in. plagiat, fałszowanie danych, wielokrotna publikacja, nieuprawnione cytowania).
Komitet redakcyjny dokonuje wstępnej kwalifikacji tekstu pod względem zgodności z tematyką i profilem czasopisma oraz pod względem językowym. Prace niespełniające podstawowych warunków merytorycznych, językowych i formalnych publikacji naukowej są odrzucane, o czym niezwłoczne informowani są ich autorzy.
W wypadku pozytywnej opinii komitet redakcyjny wyznacza dwóch recenzentów afiliowanych w innej jednostce niż jednostka macierzysta autora (autorów) artykułu.
Jeśli tekst nie został przygotowany zgodnie z zasadami redakcyjnymi określonymi w instrukcji dla autorów, redakcja przed wysłaniem go do recenzentów zwraca się do autora (autorów) o dokonanie poprawek i uzupełnień.
Recenzja jest anonimowa dla recenzentów i autorów, tzn. redakcja nie ujawnia recenzentom nazwisk autorów, ani nie informuje autorów, kto był recenzentem artykułu.
Recenzja tekstów przygotowywana jest w formie pisemnej, opisowej i powinna zawierać jednoznaczną konkluzję, czy artykuł nadaje się do druku (ewentualnie ze wskazaniem koniecznych zdaniem recenzenta poprawek), czy też nie. Konkluzja musi być umotywowana.
Proces recenzowania jest poufny. Lista współpracujących recenzentów umieszczona jest na stronie internetowej „Rocznika Slawistycznego”.
Na podstawie otrzymanych recenzji komitet redakcyjny podejmuje dalsze decyzje:
- Jeśli obie recenzje są pozytywne, ujawniane są one autorowi z prośbą o ustosunkowanie się do ewentualnych uwag krytycznych. Po otrzymaniu poprawionej wersji tekstu komitet redakcyjny ocenia ją i kwalifikuje do druku. W uzasadnionych wypadkach może się zwrócić do recenzentów o ponowną ocenę tekstu.
- Jeśli recenzje kończą się sprzecznymi konkluzjami (a także w innych uzasadnionych wypadkach) komitet redakcyjny może powołać dodatkowego recenzenta.
Ostateczna decyzja o akceptacji artykułu do druku lub o jego odrzuceniu należy do redakcji.
Redakcja niezwłocznie komunikuje autorom swoją ostateczną decyzję o przyjęciu lub nieprzyjęciu tekstu do druku.
Zgłoszenie artykułu do czasopisma jest jednoznaczne z wyrażeniem zgody na opublikowanie w wersji papierowej i elektronicznej (lub równoważnej).
Redakcja nie odsyła tekstów niezamówionych.

ZALECENIA REDAKTORSKIE DOTYCZĄCE PRZYGOTOWYWANIA DO DRUKU ARTYKUŁÓW DO „ROCZNIKA SLAWISTYCZNEGO”

Objętość artykułów przesyłanych do druku (łącznie z przypisami, bibliografią i streszczeniem) nie powinna przekraczać 20. stron znormalizowanego maszynopisu, a recenzji – 5. stron.
W wypadku użycia znaków specjalnych (np. zapisów fonetycznych czy alfabetów niełacińskich) prosimy dołączyć plik z fontami oraz artykuł zapisany w formacie PDF (lub wydruk).
Edytor: Word, tekst zapisany w formacie *.rtf lub *.doc. Plik proszę nazwać nazwiskiem autora (np.

Recenzenci

Lista recenzentów (2020–2023)

Mieczysław Balowski (Polska, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań)
Oleh Beley (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Magdalena Błaszak (Polska, Uniwersytet Śląski, Katowice)
Wiesław Boryś (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Kraków)
Maciej Czerwiński (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Feliks Czyżewski (Polska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
Andriy Danylenko (USA, Pace University, Nowy Jork)
Henryk Duda (Polska, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin)
Adam Fałowski (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Maciej Grochowski (Polska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń)
Pavlo Grycenko (Ukraina, Украïнська академiя наук, Kijów)
Stefan Grzybowski (Polska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń)
Aleksandra Janowska (Polska, Uniwersytet Śląski, Katowice)
Ilona Janyšková (Czechy, Akademie věd České republiky, Brno)
Henryk Jaroszewicz (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Evgenija Karpilovs'ka (Ukraina, Украïнська академiя наук, Kijów)
Małgorzata Korytkowska (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Tomasz Kwoka (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Veselinka Labroska (Macedonia Północna, Институт за македонски jазик „Крсте Мисирков”, Skopje)
Tadeusz Lewaszkiewicz (Polska, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań)
Czesław Łapicz (Polska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń)
Iwona Łuczków (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Jarosław Malicki (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Marjan Markovikj (Macedonia Północna, Универзитет „св. Кирил и Методиj”, Skopje)
Jolanta Mędelska-Guz (Polska, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydoszcz)
Aleksandr Moldovan (Rosja, Российская академия наук, Moskwa)
Maryla Papierz (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Magdalena Pastuch (Polska, Uniwersytet Śląski, Katowice)
Marzanna Pomorska (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Hanna Popowska-Taborska (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Janusz Rieger (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Ewa Rudnik-Karwatowa (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Roman Roszko (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Michał Sajewicz (Polska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
Zofia Sawaniewska-Mochowa (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Irena Sawicka (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Ewa Siatkowska (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Janusz Siatkowski (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Kazimiera M. Solecka (Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków)
Julia Mazurkiewicz-Sułkowska (Polska, Uniwersytet Łódzki)
Arletta Szulc (Polska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń)
Dorota Szumska (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Stanisłava Staša Tofoska (Macedonia Północna, Универзитет „св. Кирил и Методиj”, Skopje)
Svetlana Tolstaya (Rosja, Российская академия наук, Moskwa)
Zuzanna Topolińska (Macedonia Północna, Македонска академиjа на науките и уметностите, Skopie)
Tat'jana Vendina (Rosja, Российская академия наук, Moskwa)
Krzysztof Tomasz Witczak (Polska, Uniwersytet Łódzki)
Pavol Žigo (Słowacja, Slovenská akadémia vied, Bratysława)
Waldemar Żarski (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Jadwiga Waniakowa (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)

Lista recenzentów (2012–2019)

Diana Blagoeva (Bułgaria, Българаска академия на науките, Sofia)
Wiesław Boryś (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Kraków)
Wojciech Chlebda (Polska, Uniwersytet Opolski)
Adam Fałowski (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Antoni Furdal (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Victor A. Friedman (USA, University of Chicago)
Stanisław Gajda (Polska, Uniwersytet Opolski)
Ilona Janyšková (Czechy, Akademie věd České republiky, Brno)
Evgenija Karpilovs'ka (Ukraina, Украïнська академiя наук, Kijów)
Małgorzata Korytkowska (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Tadeusz Lewaszkiewicz (Polska, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań)
Czesław Łapicz (Polska, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń)
Aleksandr Moldovan (Rosja, Российская академия наук, Moskwa)
Maryla Papierz (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
Włodzimierz Pianka (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Predrag Piper (Serbia, Српска академија наука и уметности, Belgrad)
Hanna Popowska-Taborska (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Zdenka Ribarová (Czechy, Akademie věd České republiky, Praga)
Janusz Rieger (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Michał Sajewicz (Polska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
Michał Sarnowski (Polska, Uniwersytet Wrocławski)
Irena Sawicka (Polska, Instytut Słowianoznawstwa PAN, Warszawa)
Ewa Siatkowska (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Janusz Siatkowski (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Elżbieta Smułkowa (Polska, Uniwersytet Warszawski)
Svetlana Tolstaya (Rosja, Российская академия наук, Moskwa)
Zuzanna Topolińska (Macedonia Północna, Македонска академиjа на науките и уметностите, Skopie)
Tat'jana Vendina (Rosja, Российская академия наук, Moskwa)
Jadwiga Waniakowa (Polska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)